Fiscaal Recht - 2023 Flashcards
Beschrijf de belangrijkste problemen van de huidige Belgische Fiscaliteit.
België heeft een hoge belastingdruk, vooral op arbeid en schenkingen/erfenissen. De belastingdruk is ongelijk verdeeld, met privileges zoals belastingvrije onkostenvergoedingen voor parlementsleden. De grote staatsschuld leidt tot belastingontwijking en -ontduiking.
Wat zijn de belangrijkste parameters van het fiscaal hervormingsplan van Minister Van Peteghem?
Minister Van Peteghem streeft naar een eerlijke, moderne en lagere fiscaliteit. Zijn plan omvat het verhogen van belastingvrije sommen, optrekken van hoogste belastingsschijven voor arbeidsinkomsten, verlagen van vennootschapsbelasting voor KMO’s en permanente verlaging van BTW op elektriciteit.
Hoe wil Minister Van Peteghem tot lagere fiscaliteit komen?
Van Peteghem wil de belastingdruk verlagen door o.a. verhoging van belastingvrije sommen, optrekken van hoogste belastingsschijven voor arbeidsinkomsten en verlaging van vennootschapsbelasting voor KMO’s. Ook streeft hij naar een permanente verlaging van BTW op elektriciteit.
Hoe wil Minister Van Peteghem tot eerlijker fiscaliteit komen?
Van Peteghem wil misbruiken van gunstregimes aanpakken, zoals het uitmelken van auteursrechten door andere sectoren. Hij streeft naar eerlijkere fiscaliteit op vlak van vermogensinkomsten, om zo een rechtvaardiger systeem te creëren.
Beschrijf het voorgestelde hervormingsplan van Minister Van Peteghem met betrekking tot belastingen.
Minister Van Peteghem stelt voor om de lage BTW-tarieven van 6% en 12% af te schaffen en te vervangen door een uniform tarief van 9%. Daarnaast wil hij een 0% BTW-tarief invoeren voor groenten, fruit, medische diensten en openbaar vervoer. Hij plant ook het afschaffen van het fiscale stelsel voor onderhoudsuitkeringen en het stimuleren van renovaties voor verhuurders.
Hoe wil Minister Van Peteghem het fiscale stelsel voor onderhoudsuitkeringen veranderen?
Minister Van Peteghem wil het huidige stelsel van onderhoudsuitkeringen afschaffen uit de fiscaliteit. Dit betekent geen aftrek meer voor onderhoudsgelden bij personenbelasting en belastingheffing op de ontvangen uitkering. Hij wil ook renovaties voor verhuurders stimuleren.
Wat is het voorgestelde beleid van Minister Van Peteghem met betrekking tot het bedrijfswagenpark?
Minister Van Peteghem streeft naar een zero-emissiebeleid voor het bedrijfswagenpark. Dit betekent dat bedrijfswagens geen CO2-uitstoot mogen hebben. Hij wil zo de impact op het milieu verminderen.
Leg uit hoe Minister Van Peteghem de belastingen wil moderniseren.
Minister Van Peteghem wil de belastingen moderniseren door het uniformeren van het lage BTW-tarief naar 9% en het invoeren van een 0% BTW-tarief voor bepaalde goederen en diensten. Hij plant ook het afschaffen van het fiscale stelsel voor onderhoudsuitkeringen en het stimuleren van renovaties.
Wat zijn de belangrijkste punten van het hervormingsplan van Minister Van Peteghem op het gebied van belastingen?
Minister Van Peteghem wil de lage BTW-tarieven van 6% en 12% vervangen door een uniform tarief van 9%. Hij plant een 0% BTW-tarief voor groenten, fruit, medische diensten en openbaar vervoer. Daarnaast wil hij het fiscale stelsel voor onderhoudsuitkeringen afschaffen en renovaties voor verhuurders stimuleren.
Beschrijf het verschil tussen de materiële en de formele belastingschuld.
Een belastingschuld heeft een materieel en een formeel karakter. Het materieel karakter houdt verband met de berekening van de belasting. De materiële belastingschuld moet soms in een formele belastingschuld worden omgevormd zodat de overheid de verschuldigde heffing of prestatie kan eisen van de belastingplichtige.
Hoe kan een belastingschuld afdwingbaar worden gemaakt bij wanbetaling?
Bij wanbetaling kan de overheid een uitvoerbare titel uitvaardigen, namelijk een dwangschrift, die toelaat de belastingschuld afdwingbaar te maken. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren bij de BTW.
Leg het verschil uit tussen autonome en toegewezen belastingbevoegdheid.
Autonome belastingbevoegdheid zijn belastingen die een beleidsniveau binnen haar eigen niveau autonoom kan invoeren, terwijl toegewezen belastingbevoegdheid impliceert dat een beleidsniveau een deel van de eigen belastingbevoegdheid afstaat aan een ander beleidsniveau.
Waarom is de autonome belastingbevoegdheid niet absoluut?
De autonome belastingbevoegdheid wordt beperkt door internationale normen en nationale wetgeving. De Belgische Staat heeft een deel van zijn fiscale bevoegdheid afgestaan aan hogere internationale overheden, zoals EU-richtlijnen inzake BTW, en aan lagere overheden, zoals geregionaliseerde successierechten.
Beschrijf de autonome belastingbevoegdheid van de federale / regionale / lokale overheid volgens de artikelen 170 en 173 GW.
Artikelen 170 en 173 GW bepalen welke overheden belastingen mogen heffen, maar deze bevoegdheid is niet absoluut vanwege internationale normen en nationale wetgeving. Overheden moeten ook rekening houden met grondrechten. De federale wetgever heeft de meest uitgebreide fiscale bevoegdheid.
Hoe wordt de toegewezen belastingbevoegdheid van de regionale/lokale overheid besproken?
Een ‘toegewezen fiscale bevoegdheid’ treedt op wanneer de bevoegdheid voor bestaande federale of staatsbelastingen geheel of gedeeltelijk aan lagere overheden wordt toegewezen. Dit werd gedaan door de Bijzondere Financieringswet van 16 januari 1989 voor gemeenschappen en gewesten.
Beschrijf de krachtlijnen van het financieringssysteem van de Bijzondere Financieringswet.
De Bijzondere Financieringswet regelt het financieringssysteem van de gewesten in België. Het systeem omvat het dotatiesysteem en de gewestelijke aanvullende belasting op de personenbelasting. Na de 6e staatshervorming kregen de gewesten meer fiscale autonomie.
Hoe werkt de ‘gewestelijke aanvullende belasting op de personenbelasting’ volgens de Bijzondere Financieringswet?
Na de 6e staatshervorming kregen de gewesten de bevoegdheid om boven op de personenbelasting een aanvullende gewestenbelasting te heffen. Dit zorgt voor meer fiscale autonomie op gewestelijk niveau.
Wat is een ‘oneigenlijke gewestenbelasting’ volgens de Bijzondere Financieringswet?
Een oneigenlijke gewestenbelasting zijn federale belastingen die via toegewezen belastingbevoegdheid naar het gewestelijk niveau worden overgedragen. De gewesten hebben bevoegdheden over heffingsgrondslag, tarief, verminderingen en vrijstellingen.
Leg de normatieve bevoegdheid van de gewesten uit met betrekking tot oneigenlijke gewestbelastingen.
De gewesten hebben normatieve bevoegdheid over 12 belastingen die via toegewezen belastingbevoegdheid naar hen zijn overgedragen. Dit geeft hen zeggenschap over heffingsgrondslag, tarief, verminderingen en vrijstellingen.
Beschrijf de localisatiecriteria van de oneigenlijke gewestbelastingen.
De toewijzing van federale belastingbevoegdheid aan de gewesten vereist ‘localisatiecriteria’ om te bepalen welk gewest belastingen mag heffen. Dit is vastgelegd in art. 5 BFW en leidt tot fiscale concurrentie tussen de gewesten.
Wat is het begrip belastingplichtige?
Een belastingplichtige is de persoon aangeduid in de belastingwet als subject, de tweede partij in de rechtsband gecreëerd door belasting. In de personenbelasting is dit de natuurlijke persoon met woonplaats in België.
Leg het verschil uit tussen een belasting en verhaalbelastingen/sociale bijdragen/retributies.
Een belasting dekt uitgaven van algemeen nut, terwijl verhaalbelastingen kosten recupereren bij een beperkte groep. Sociale bijdragen dekken enkel sociale zekerheidskosten en retributies zijn vergoedingen voor individuele diensten.
Wat zijn de verschillende functies van een belasting?
De primaire functie van belasting is inkomstenvoorziening voor de overheid, een belangrijke financieringsbron. Het doel is het bekostigen van uitgaven van algemeen nut.
Wat houdt het fiscaal legaliteitsbeginsel in en welk artikel regelt dit in de Grondwet?
Het fiscaal legaliteitsbeginsel is geregeld in artikel 170 van de Grondwet. Dit principe stelt dat belastingen alleen kunnen worden ingevoerd door het volk en zijn vertegenwoordigers.
Beschrijf het ‘no taxation without representation’ principe en hoe wordt dit toegepast in de fiscale bevoegdheid.
Het ‘no taxation without representation’ principe legt het zwaartepunt van de fiscale bevoegdheid bij de wetgevende macht. Een belasting invoeren impliceert een beslissing van het parlement, de gewestelijke deelparlementen of de provincie en de gemeenteraad.
Wat was het arrest van het Grondwettelijk Hof van 24 februari 2022 en wat was de uitkomst?
Het arrest van het Grondwettelijk Hof van 24 februari 2022 sprak zich uit over het begrip ‘normale verrichtingen van beheer van een privévermogen’. Het Hof oordeelde dat het meerwaardestelsel voldoende voorzienbaar en niet discriminatoir is.
Leg het principe van ‘no taxation without representation’ uit en waar vindt dit principe zijn oorsprong?
Het principe van ‘no taxation without representation’ legt de fiscale bevoegdheid bij de wetgevende macht. Dit principe vindt zijn oorsprong in de Franse Revolutie.
Beschrijf de problematiek van de interpretatie van fiscale wetten en leg uit hoe deze wetten strikt moeten worden geïnterpreteerd volgens de regel van ‘in dubio contra fiscum’.
De interpretatie van fiscale wetten vereist een strikte benadering, waarbij eerst de wettekst zelf wordt geraadpleegd. Indien onduidelijk, moeten woorden en begrippen worden uitgelegd in lijn met de bedoeling van de wetgever. Bij twijfel moet de belastingplichtige worden begunstigd volgens de regel ‘in dubio contra fiscum’, zoals vastgesteld in het Serkov arrest.
Wat was het oordeel van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in het Serkov arrest van 7 juli 2011 en hoe beïnvloedt dit de belastingplichtige?
Het EHRM oordeelde dat fiscale regels voorspelbaar moeten zijn voor burgers en in geval van onduidelijkheid in het voordeel van de belastingplichtige moeten worden geïnterpreteerd. Schending van dit principe leidt tot schending van het eigendomsrecht.
Leg uit wat het kameel-arrest van het HvJ van 27 oktober 2011 inhield en waarom analoge interpretatie werd uitgesloten.
Het kameel-arrest behandelde een zaak over invoerrechten op kamelenvlees. Het Hof oordeelde dat een kameel niet analoog kan worden geïnterpreteerd als een paard, waardoor invoerrechten van toepassing waren. Dit sluit analoge interpretatie uit.
Wat is het grondwettelijk éénjarigheidsbeginsel en hoe wordt het toegepast in de Belgische fiscale wetgeving?
Het grondwettelijk éénjarigheidsbeginsel vereist jaarlijkse toestemming van de wetgevende macht voor belastingheffing volgens bestaande wetgeving. Dit is een voorwaarde om belasting te heffen en omvat een gedetailleerde begroting van ontvangsten.
Leg het verschil uit tussen het grondwettelijk fiscaal eenjarigheidsbeginsel en het eenjarigheidsbeginsel in de inkomstenbelastingen.
Het grondwettelijk fiscaal eenjarigheidsbeginsel vereist jaarlijkse toestemming voor belastingheffing volgens bestaande wetgeving, terwijl het eenjarigheidsbeginsel in de inkomstenbelasting kijkt naar inkomsten ontvangen gedurende één kalenderjaar.
Wat houdt het fiscaal gelijkheidsbeginsel in en welke voorwaarden zijn er voor uitzonderingen op dit beginsel?
Het fiscaal gelijkheidsbeginsel vereist dat belastingen gelijk worden toegepast op individuen in dezelfde situatie. Uitzonderingen moeten objectief, rechtvaardig en redelijk zijn, zoals een progressief belastingtarief op basis van inkomen.
Beschrijf het arrest van het Grondwettelijk Hof van 23 april 2020 inzake onbelast bijklussen en de redenen voor de vernietiging van de wet.
Het Grondwettelijk Hof vernietigde de wet van 2018 die onbelast bijklussen regelde. Dit omdat de regeling discriminerend was en in strijd met het gelijkheidsbeginsel en niet-discriminatie.
Leg uit waarom het fiscaal recht als openbare orde wordt beschouwd en welke gevolgen dit heeft voor de fiscus.
Het fiscaal recht wordt als openbare orde beschouwd omdat het de correcte inning van belastingen waarborgt. Hierdoor kan de fiscus niet afwijken van de wetgeving of dadingen sluiten. Fiscale fraude is strafbaar.
Wat is het verschil tussen belastingontduiking en belastingontwijking?
Belastingontduiking is fiscale fraude waarbij men belasting probeert te ontlopen, wat strafbaar is. Belastingontwijking is het kiezen van de minst belaste weg, waarbij men alle gevolgen moet aanvaarden.
Hoe wordt belastingontwijking gereguleerd volgens het Hof van Cassatie en wat zijn de twee beperkingen?
Belastingontwijking is toegestaan volgens het Hof van Cassatie, maar men moet alle rechtsgevolgen respecteren en de situatie mag niet geveinsd zijn. Simulatie is niet toegestaan. Anti-misbruikbepalingen zijn van kracht.
Beschrijf de draagwijdte van het Brepols-arrest van het Hof van Cassatie van 6 juni 1961 en leg uit wat belastingontwijking inhoudt volgens dit arrest.
In het Brepols-arrest bevestigt het Hof van Cassatie dat belastingontwijking is toegestaan, waarbij de belastingplichtige de minst belaste weg mag kiezen. Echter moet de belastingplichtige alle rechtsgevolgen van zijn handelen aanvaarden en is simulatie niet toegestaan.
Leg uit of dubbele belasting verboden is en benoem specifieke wettelijke verbodsbepalingen in België.
Dubbele belasting is niet algemeen verboden, ook niet binnen het Europees recht. Specifieke verbodsbepalingen in België omvatten onder andere Art. 1ter BFW, de Wet van 23 januari 1989 en Art. 464 WIB 92.
Wat was de draagwijdte van het arrest Block van het Europees Hof van Justitie van 12 februari 2009 en welke implicaties had dit voor successierechten binnen de EU?
Het arrest Block behandelde dubbele belastingheffing bij successierechten binnen de EU. Het Hof oordeelde dat vrij verkeer van kapitaal geen dubbele belastingheffing voorkomt. Het recht op eigendom kan echter in het gedrang komen, met eisen van wettelijke grondslag en proportionaliteit.
Leg het onderscheid uit tussen economische en juridische dubbele belasting en geef voorbeelden van elk.
Economische dubbele belasting treedt op wanneer hetzelfde inkomen dubbel wordt belast door verschillende landen. Juridische dubbele belasting gebeurt wanneer twee keer belasting wordt geheven over dezelfde inkomsten door dezelfde of verschillende overheden.
Beschrijf voorbeelden van juridische dubbele belasting en geef specifieke situaties waarin dit kan voorkomen.
Juridische dubbele belasting treedt op wanneer hetzelfde inkomen of vermogen in meerdere jurisdicties belast wordt. Bijvoorbeeld, inkomen uit buitenlands onroerend goed kan belast worden in zowel België als het land waar het onroerend goed zich bevindt.
Hoe werken dubbelbelastingverdragen en wat is hun doel?
Dubbelbelastingverdragen zijn overeenkomsten tussen landen om juridische dubbele belasting te voorkomen. Ze bepalen welk land belasting mag heffen. België heeft dergelijke verdragen afgesloten voor inkomstenbelasting en successierechten.
Leg uit hoe dubbelbelastingverdragen functioneren met betrekking tot inkomstenbelastingen en geef een voorbeeld.
Dubbelbelastingverdragen inzake inkomstenbelasting bepalen welk land belasting mag heffen over specifieke inkomsten. Bijvoorbeeld, verdragen over onroerende goederen stellen dat het land waar het onroerend goed zich bevindt belasting mag heffen.
Wat is het probleem van vrijstelling onder progressievoorbehoud volgens artikel 155 van de WIB92?
Vrijstelling onder progressievoorbehoud betekent dat België eerst belasting heft over het wereldinkomen en pas daarna het deel dat slaat op buitenlands inkomen aftrekt. Dit kan leiden tot een belastingverhogend effect door progressieve tarieven.
Wat houdt de onderling overlegprocedure in bij dubbele belastingverdragen?
De onderling overlegprocedure biedt een oplossing wanneer landen het niet eens zijn over welk land belasting mag heffen. Belastingplichtigen kunnen de landen dwingen om tot een oplossing te komen voor de dubbele belasting.
Beschrijf wat de vrijstelling onder progressievoorbehoud inhoudt volgens art. 155-156 WIB92.
Wanneer België op basis van het dubbelbelastingverdrag vrijstelling moet verlenen, gebeurt dit onder progressievoorbehoud. Dit betekent dat België eerst belasting heft op het wereldinkomen en pas na de belastingberekening het deel dat slaat op het buitenlands inkomen in mindering brengt.
Hoe werkt de onderling overlegprocedure bij dubbele belastingheffing?
In geval van discussies tussen twee landen over heffingsbevoegdheid kan de onderling overlegprocedure uitkomst bieden. Belastingplichtigen die dubbele belasting ervaren, kunnen eisen dat de landen in onderling overleg gaan om een oplossing te vinden.