Filtr uwagowy - wczesna czy późna selekcja Flashcards
Broadbent - co proponował?
- Koncepcja wczesnej selekcji- uwaga jako filtr
- technika shadowingu
- EEG efekt widoczny wcześnie
Shadowing - co to? jakie są “ale”?
- Broadbent;
- w kanale ignorowanym wyłącznie fizyczne cechy inf.
- możemy przełączać uwagę z kanału na kanał
- “filtr” przepuszcza inf. o treści z kanału istotnego;
- ## jeśli informacja w kanale ignorowanym jest wyraźnie odróżnialna od tła informacyjnego i odpowiednio mocna, to przejdzieALE:
- cocktail party efekt w kanale ignorowanym
- przy nieoczekiwanej zmianie w kanale ignorowanym podążanie uwagą mimowolne
Treisman - co proponowała?
- Koncepcja późniejszej selekcji - model osłabiacza
- filtr osłabia przetwarzanie informacji nieistotnych
- informacja jak najdłużej przetwarzana w sposób “pełny”, potem 3-etapowy filtr
- trzy etapy:
1. sensoryczny (spełnienie kryterium)
2. percepcyjny (char. wzorce)
3. informacyjny (świadome przetwarzanie) - w EEG efekt widoczny późno
Treisman a shadowing
- jeśli w kanale istotnym były podawane niejasne informacje, a w ignorowanym wskazówki, ludzie kierowali się wskazówkami
Czy kanał L i P w shadowingu są faktycznie rozdzielane w układzie słuchowym?
- niekoniecznie - to, co dociera do 1 ucha dociera do obu półkul - system korowy; char. bodźca + lokalizacja
- więc: lokalizacja oddzielna
N400
- integracja informacji, np. mowy
- korą skroniowa, korą słuchowa
- badania typu “Pizza was too hot to…” [cry] [eat]
- przy słowie niezgodnym większa amplituda
- jeśli [eat] prezentowane w kanale nieistotnym w shadowingu, to i tak je wyłapiemy mimowolnie
Deutchowie - co proponowali?
Koncepcja późnej selekcji - przetwarzanie nie musi być ograniczone; ograniczenia wynikają z reagowwania na bodźce -> selekcja pod kątem reakcji
- selekcja ma chronić przed chaosem efektorycznym
- w EEG efekt widoczny cały czas, ale na końcu trochę inny wzorzec aktywacji
- widoczne w paradygmacie, gdzie dobór reakcji zależy od zrozumienia informacji (np. Stroop)
Trzy klasyczne teorie uwagi - gdzie widzą miejsca aktywacji?
- model Broadbenta - różnice w korze pierwszorzędowej, bardzo wcześnie
- model Treisman - różnice w przetwarzaniu bodźca np. już przy zaawansowanej analizie semantycznej
- model Deutchów - wszystkie etapy przetwarzania danych zachodzą podobnie aż do wyboru reakcji (np. w płacie czołowym)
Treisman i Gelade - co proponowali? Pierwotnie + po poprawkach (i skąd poprawki)
Koncepcja szeregowej integracji cech
-Dwa etapy przetwarzania:
1. przedwagowy (równoległy) - automatyczna rejestracja wszystkich istotnych cech
- pop-out
2. uwagowy (szeregowy) - zestawienie wcześniej zarejestrowanych cech
- dane z modalności wzokowej
- robienie map cech
————
poprawka dot. tego, że przy ruchu obiektu nawet wiele cech wspólnych nie było problematyczne w wyszukaniu bodźca na planszy
———-
poprawki:
1. przeduwagowy
2. uwagowy = częściowo równoległy i częściowo szeregowy
Efekt pop-out - jaka teoria? Jak to zbadać?
Treisman-Gelade
- inaczej: przeszukiwanie równoległe
- kiedy mamy np. dużo kształtów i mamy wyszukać jeden
- gdy jedna cecha wyróżniająca - łatwiej; gdy więcej - trudnej
- przy jednej obojętna ilość dystraktorów
- nieobecność bodźca kluczowego bez znaczenia dla RT
Rodzaje przeszukiwania Treisman-Gelade
- równoległe
- szeregowe/sekwencyjne
Przeszukiwanie szeregowe bodźca (Treisman-Gelade)
- gdy 2 elementy koło bodźca posiadają tę samą cechę (bodziec ma kształt jak inne, kolor jak inne, ale jednocześnie jest jednym takim)
- ilość dystraktorów zwiększa RT
- nieobecność bodźca kluczowego wydłuża czas reakcji
- wyszukiwanie obiektu w sytuacji koniunkcji cech ma char. sekwencyjny
Załamki wczesnej uwagi dla modalności wzrokowej - jakie? kiedy można je zauważyć?
- ok. 100 ms po ekspozycji bodźca, strona kontrlateralna do bodźca
- P1 (110-160 ms), N1 (125-225 ms)
- wyższorzędowe okolice kory wzrokowej
- wyższe amplitudy na bodźce w kanale ważnym
- BRAK modulacji dla C1 kora pierwszorzędowa; TYLKO wyższy rząd
- źródło w bocznych częściach brzusznej kory potylicznej
- analogicznie dla słuchowej
P1 - co? gdzie?
- 110-160 ms
- wyższorzędowa korą wzrokowa/słuchowa
- wyższa amplituda = ważny bodziec
- boczne cz. brz. kory potylicznej
- pokazuje w z m o c n i e n i e aktywności neuronalnej (a nie odfiltrowanie jak w starych teoriach)
- jednocześnie - wyższe RT i poprawniejszą detekcja bodźca
- razem z N1 poprzedza SN
Mózg a lokalizacja bodźca wzrokowego
- wzrost P1 i krwi w PET w strumieniu brzusznym (zakręt wrzecionowaty)
- gdy bodziec w górnej cz. pola widzenia - zakręt wrzecionowaty
- gdy bodziec w dolnej cz. pola widzenia - z. wrzecionowaty + dodatkowo akt. grzbietowa
Selekcja bodźca nieprzestrzenna - neurokorelaty, położenie neurokorelatów
SN (selection negativity)
- 120-220 ms; czas trwania do ok. 200 ms
- brzuszna kora potyliczna (selekcja koloru); grzbietowa, przednia cz. z. wrzecionowatego i korą przedruchowa (inne selekcje)
- obserwacja zmian przy np. dwóch cechach odróżniania bodźca pozwala określić następstwo czasowe, niezależność reprezentacji itd.
- jest po P1 i N1 (określeniu lokalizacji)
Polecenie zwrócenia uwagi na daną cechę przy szukaniu bodźca - co się dzieje?
- Obszar odpowiedzialny za to, na co mamy zwracać uwagę (np. ruch lub kolor) aktywniejszy; widać na fMRI
- zasada reenteringu - attentional template
- przy planowaniu reakcji również możemy regulować uwagowo rzeczy (?)
Attentional template - co to?
Jak przed zwróceniem uwagi na bodziec mamy jakby mapę tego, na co mamy zwracać uwagę
these mental representations are activated in visual working memory and influence processing by biasing neural competition in favor of the currently relevant objects
Czy uwaga może zmieniać aktywność w mózgu nawet jeśli jeszcze nie było przedstawienia bodźca?
Yes, przy instrukcji żeby oczekiwać na bodziec - aktywność przy oczekiwaniu
Czasy pojawienia się załamków w ms dla różnicowania ruchu i koloru vs char. przestrzennego
ruch/kolor - 100-200 ms
przestrzenne - 100 ms
Kiedy najwcześniej zauważymy cokolwiek uwagowego w załamkach?
Dla wzroku: 50-70 ms, już np. ciała kolankowate boczne, V1
Dla słuchu: 20-50 ms Idk gdzie
