Filipino Flashcards
ay pagsasalin sa papel o sa anumang kasangkapang maaaring magamit na mapagsasalinan ng mga nabuong salita, simbolo at ilustrasyon ng isang tao mga tao sa layuning maipahayag ang kanyang/kanilang kaisipan.
PAGSULAT
“Ang pagsulat ay isang komprehensibong kakayahang naglalaman ng wastong gamit, talasalitaan, pagbubuo ng kaisipan, retorika at iba pang mga element”
Xing at Jin (1989, sa Bernales, et al., 2006
“Ang kakayahan sa pagsulat nang mabisa ay isang bagay na totoong mailap para sa nakararami sa atin maging ito’y pagsulat sa unang wika o pangalawang wika man”.
Badayos (2000)
“Ang pagsulat ay isang biyaya,isang pangangailangan at isang kaligayahan ng nagsasagawa nito”
Keller (1985, sa Bernales, et al., 2006)
“Ang pasulat ay ekstensyon ng wika at karanasang natamo ng isang tao mula sa kanyang pakikinig, pagsasalita at pagbabasa”
Peck at Buckingham (sa Bernales, et al., 2006)
salitang tumutukoy sa Lipunan ng mga tao.
SOSYO
anumang tumutukoy sa pag-issip. Nauugnay rin ito sa mga empirikal o paktwal na kaalaman.
KOGNITIBO
pananaw sa pagsulat, isang paraan ng pagtingin sa proseso ng pagsulat.
SOSYO-KOGNITIB
akapaloob sa mental na aktibi ang pag-iisip at pagsasaayos ng isang tekstong pasulat.
MENTAL NA AKTIBITI
nakapaloob naman sa sosyal na aktibiti ang pagsasaalang-alang sa mga mambabasa at sa kanilang magiging reaksiyon o tugon sa teksto.
SOSYAL NA AKTIBITI
Kapag ang isang indibidwal ay nagbabasa ng isang tekstong isinulat, masasabing nakikinig na rin siya sa iyo. Samakatuwid, maaring ang pagsulat ay isang pakikipag- usap sa mga mambabasa.
ORAL DIMENSYON
Ang dimensyong ito ay mahigpit na nauugnay sa mga salita o lenggwaheng ginamit ng isang awtor sa kanyang teksto na inilalatad ng mga nakalimbag na simbolo. Kailangang maisaalang-alang ang mga kaugnay na tuntunin sa pagsulat upang ang mga simbolong nakalimbag na siyang pinakamidyum ng pagsulat, ay maging epektibo at makamit ang layunin ng manunulat.
BISWAL NA DIMENSYON
Sa hakbang na ito nagaganap ang paghahanda sa pagsulat. Ginagawa rito ang pagpili ng paksang isusulat at ang pangangalap ng mga datos o impormasyong kailangan sa pagsulat. Ang pagpili ng tono at perspektibong gagamitin ay nagaganap din sa hakbang na ito.
Pre-writing
Ito ang ikalawang hakbang sa pagsulat. Dito isinasagawa ang aktwal na pagsulat. Nakapaloob dito ang pagsulat ng burador o draft.
Actual writing
Ito ang ikatlong hakbang sa pagsulat. Dito nagaganap ang pag-eedit at pagrerebisa ng draft batay sa wastong gramar, bokabulari at pagkakasunod-sunod ng mga ideya o lohika. Ang isang sulatin ay hindi magiging kumpleto at epektibo kung hindi ito dadaan sa editing at rebisyon.
Re-writing
itinuturing din itong isang intelektwal na pagsulat dahil layunin nitong pataasin ang antas at kalidad ng kaalaman ng mga estudyante sa paaralan. Ito ay maaaring maging kritikal na sanaysay, lab report, eksperimento, konseptong papel, term paper o pamanahong papel, thesis o disertasyon.
AKADEMIKO
isang espesyalisadong uri ng pagsulat na tumutugon sa mga kognitiv at sikolohikal na pangangailangan ng mga mambabasa at manunulat. Nagsasaad ito ng mga impormasyong maaaring makatulong sa pagbibigay- solusyon sa isang komplikadong suliranin. Gumagamit ng mga teknikal na terminolohiya sa isang partikular na paksa tulad ng science at technology. Nakatuon sa isang tiyak na audience o pangkat ng mga mambabasa. Pagsulat ng manwal at gabay sa pagayos halimbawa computer o anumang bagay ba may kalikasang teknikal.
TEKNIKAL
pampamamahayag ang uring ito ng pagsulat na kadalasang ginagawa ng mga mamamahayag o journalist. Saklaw nito ang pagsulat ng balita, editoryal, kolum, lathalain at iba pang akdang mababasa sa mga pahayagan at magasin.
JOURNALISTIC
naglalayong magrekomenda ng iba pang sanggunian o source hinggil sa isang paksa. Madalas, binubuod ng isang manunulat ang ideya ng ibang manunulat at tinutukoy ang pinaghanguan niyon na maaaring sa paraang parentetikal, talababa o endnotes. Madalas itong makita sa mga teksbuk, pamanahong papel, tesis o disertasyon.
Maihahanay din dito ang paggawa ng bibliyograpi, indeks at note cards.
REPERENSYAL
ito ay nakatuon sa isang tiyak na propesyon. Saklaw nito ang mga sumusunod:
PROPESYONAL
pulis
Police report
imbestigador
Investigative report
abogado
Legal forms, briefs at pleadings
doktor at nurse
Patient’s journal
masining na uri ng pagsulat sa larangan ng panitikan o literatura. Ang pokus ay ang imahinasyon ng manunulat. Layunin nitong paganahin ang imahinasyon ng manunulat at pukawin ang damdamin ng mga mambabasa.
Maihahanay sa uring ito ang pagsulat ng tula, nobela, maikling katha, dula at sanaysay.
MALIKHAIN
ay isang intelektuwal na pagsulat. Ang gawaing ito ay nakatutulong sa pagpapataas ng kaalaman ng isang indibidwal sa iba’t ibang larangan.
Akademikong Pagsulat
Ano mang akdang tuluyan o prosa na nasa uring ekspositori o argumentatibo at ginagawa ng mga mag-aaral, guro o mananaliksik upang magpahayag ng mga impormasyong tungkol sa isang paksa.
Inaasahang ang pagsulat na ito ay tumpak, pormal, impersonal at obhetibo.
KALIKASAN
Ang isang mahusay na akademikong papel ay nagpapakita na ang manunulat ay nakagagamit ng kaalaman at metodo ng disiplinang makatotohanan.
KATOTOHANAN
Ang mga iskolar sa lahat ng disiplina ay gumagamit ng mga mapagkakatiwalaang ebidensya upang suportahan ang katotohanang kanilang inilalahad.
EBIDENSYA
Nagkakasundo ang halos lahat ng akademya na sa paglalahad ng mga haka, opinyon at argumento ay kailangang gumamit ng wikang walang pagkiling, seryoso at di-emosyonal nang maging makatwiran sa mga nagsasalungatang pananaw.
BALANSE
Ang pasulat na wika ay mas kompleks kaysa pasalitang wika. Ang pasulat na wika ay may higit na mahahabang salita, mas mayaman sa leksikon at bokabularyo.
KOMPLEKS
Higit na pormal ang akademikong pagsulat kaysa sa iba pang sangay ng pagsulat. Hindi angkop dito ang mga kolokyal at balbal na salita at ekspresyon.
PORMAL
Sa akademikong pagsulat, ang mga datos tulad ng facts and figures ay inilalahad ng tumpak o walang labis at walang kulang.
TUMPAK
Ang akademikong pagsulat ay obhetibo sa halip na personal. Ang kadalasang pokus nito ay ang impormasyong ibinigay at ang mga argumentong nais gawin, sa halip na ang manunulat mismo o ang kanyang mambabasa.
OBHETIBO
Ang akademikong pagsulat ay eksplisit sa ugnayan sa loob ng teksto. Responsibilidad ng manunulat na gawing malinaw sa mambabasa kung paano ang iba’t ibang bahagi ng teksto ay nauugnay sa isa’t isa. Sa pamamagitan ng paggamit ng iba’t ibang “signaling words” sa teksto.
EKSPLISIT
Ang akademiko ay gumagamit nang wastong mga bokabularyo o salita. Maingat dapat ang manunulat sa paggamit ng mga salitang madalas katisuran o pagkamalian ng mga karaniwang manunulat.
WASTO
Ang manunulat ay kailangang maging responsable sa paglalahad ng mga ebidensiya, patunay o ano mang nagpapatibay sa kanyang argumento. Kailangan din maging responsable sa pagkilala sa mga hanguan ng impormasyong kanyang ginamit.
RESPONSABLE
Layunin ng manunulat na mahikayat ang kanyang mambabasa na maniwala sa kanayang posisyon hinggil sa isang paksa.
Kung kaya upang maisakatuparan ang layunin na ito, pumipili siya ng isang sagot sa kanyang tanong, sinusuportahan iyon gamit ang mga katwiran ebidensya, at tinatangkang baguhin ang pananaw ng mambabasa.
Mapanghikayat na Layunin