Extra Flashcards
Geslachtsverschillen in lichaamsgroei in de adolescentie
JONGENS
- Begint op +-12-jarige leeftijd
- Schouders breder, benen langer
- Winnen meer aanspiermassa, aerobische efficiëntie
MEISJES
-Begint op 10-jarige leeftijd
- Heupen breder
- Winnen meer aan vet
Door wat kan aanvang puberteit verschillen
- Erfelijkheid
- SES en gezondheid
- Voeding en atletisch oefenen
- Etnische groep
- Familiale ervaringen en stress
Gevolgen van timing puberteit
Meisjes vroege puberteit
- Niet populair, terugtrekken, laag zelfvertrouwen
- Meer afwijkend gedrag
- Negatief lichaamsbeeld
- Meer lange-termijn problemen
Meisjes lage puberteit
- Populair
- Sociaal, levendig, leidersfiguren op school en positief lichaamsbeeld
Jongens vroege puberteit
- Populair
- Zelfverzekerd, onafhankelijk
- Positief lichaamsbeeld
- maar meer stress rapport
Jongens late puberteit
- Onpopulair
- Angstig, veel praten, aandacht zoeken en negatief lichaamsbeeld
Neurofysiologische veranderingen tijdens de adolescentie
- Pruning van niet gebruikte synapsen gaat verder
- Groei & myelinisatie versnellen
- Neurotransmitter respons veranderingen
Factoren die een rol spelen in reacties op timing van puberteit
- Culturele idealen van fysieke aantrekkelijkheid
- Passen bij leeftijdsgenoten (“fitting in”)
- Lichaamsbeeld (“body image”) voorspelt zelf- waardering van adolescenten
- Contexten die risico verhogen op deviant gedrag en problematische peer relaties:
-> Lage SES (millieu, toegang opleiding), strenge of inconsistente (ouderlijke) opvoedingsstijl
Risico’s voor eetstoornissen (vooral meisjes)
- Vroeg begin van puberteit
- Opgroeien in huis waar lichaamsgewicht en dun zijn overmatig beklemtoond
- Ontevredenheid met eigen lichaam en buitensporig diëten
Problemen en risico’s voor tienermoeders en hun baby
- Opleiding: drop-out of lage prestatie
- Lange periodes als alleenstaande ouder
- Economische omstandigheden
- Ouderschapsvaardigheden en– bekwaamheden
Verbeterde informatieverwerking in de adolescentie: cognitieve controle en executieve functies
- Aandacht
- Kennis
- Inhibitie
- Geheugenstrategieën
- Metacognitie
- Cognitieve zelfregulatie
- Verwerkingscapaciteit
- Snelheid van denken
Mentale bekwaamheid van meisjes
Vaardigheid: verbaal
- Performantie: meisjes beter vanaf vroege leeftijd, doorheen school
- Biologische invloed: voordeel in linker hemisfeer van brein
- Omgevingsinvloed: ouders praten meer tegen meisjes, taalkunde als vrouwelijk gezien
Mentale bekwaamheid van jongens
Vaardigheid: wiskunde en redeneervaardigheden
- Performantie: jongens beter in complex redeneren
- Biologische invloed: beter numeriek geheugen, spatiaal redeneren
- Omgevingsinvloed: wiskunde gezien als mannelijk, ouders zien jongens als beter in rekenen
Mythes over multitasking
- Je werkt sneller en je krijgt meer gedaan. => FOUT: duurt langer, als gsm weggaat het vlotter
- Vrouwen zijn er beter in dan mannen. => FOUT: vrouwen kunnen beter plannen
- Je leert sneller om te wisselen tussen taken. => FOUT: vaardigheid MT is gedaald
- Je voelt je er beter bij. => JUIST: want gevoel meer te doen MAAR permanent onder stress
Affectieve en contextuele factoren bij adolescentie
- Adolescenten tonen een hogere gevoeligheid voor emotionele inhoud
- Adolescenten vertonen verhoogde beloningsgevoeligheid
- Adolescenten zijn gevoeliger voor aanwezigheid van peers
=> zorgen samen voor risicogedrag
Rol van hormonale verandering in het duale-systemen benadering
- Hormonen starten rijpingsproces van socio-emotionele netwerken
- Geen correlatie tss hormoonlevels en risicogedrag
- Puberteit veroorzaakt de onbalans door limbische en paralimbische groei te stimuleren
- Puberale hormonen stimuleren beloningsgevoeligheid en sensatie zoeken (het nemen van risico’s) bij jongens EN meisjes
- Testosteronspiegels zijn vergelijkbaar bij adolescenten en jongvolwassen mannen. Het cognitieve controlesysteem en de sociale context compenseren dit echter.
Factoren die ontwikkeling van identiteit beïnvloeden
- Persoonlijkheid: flexibel, ruimdenkend
- Opvoedingsstijlen: verbonden, gehecht, open communicatie
- Leeftijdsgenoten: vrienden, diversiteit peers
- Scholen: steun door mentoren en activiteiten
- Ruimere context: cultuur & maatschappij
Vriendschappen in adolescentie
- Minder beste vrienden
- Belang intimiteit en loyaliteit
- Nabijheid, vertrouwen en zelf-onthulling
- Vrienden lijken op elkaar of gaan op elkaar lijken
- Er zijn geslachtsverschillen in vriendschappen tijdens de adolescentie
Risico’s van hechte vriendschappen in de adolescentie
- Corumination
- Relationele agressie (vriendschappen bij meisjes korter, veel conflicten)
- Mannelijke stereotypes interfereren vaak met hechtheid van vriendschap bij jongens uit etnische minderhiedsgroepen
- Piek depressie en suïcidaliteit
-> negatieve gedachten versterken elkaar (corumination)
Zelfmoord in adolescentie
- Depressie zo frequent in adolescentie dat brug tussen zelfmoord en depressie in twijfel
- Beiden zijn wel gerelateerd maar grens tussen de twee niet zo simpel
- Voornaamste doodsoorzaak voor adolescenten + veel individuele verschillen
Factoren voor zelfmoord in adolescentie
- Geslacht: mannen vaker voorkomend, vrouwen aarzelen meer (theorie)
- Etniciteit, gezinsomgeving, seksuele oriëntatie, stress
- Mentale stoornissen: depressie gerelateerd maar geen noodzaak
- Negatieve gebeurtenissen die aanleiding geven
- Persoonlijkheid: intelligent, teruggetrokken en antisociaal, impulsief
Hartziekten en overlijden (oorzaken en hoe risico’s verlagen)
Meerdere oorzaken
- Biologische veroudering, genetisch, omgeving
- Roken, dieet, lichaamsbeweging, medische behandeling (lifestyle)
Drie factoren laag risico voor hartziekte:
- Niet roken, cholesterol laag, bloeddruk normaal
Factoren die beslissing om kinderen te hebben bepalen
- Effectieve methoden geboortebeperking
- Kinderloos zijn meer aanvaard
- Vrouwen met traditionele geslachtsrollen hebben vaker kinderen
- Hoogopgeleide vrouwen: vaker uitstelling of geen kinderen
- Economische crisis
Oorzaken overgewicht
- Erfelijkheid
- Gebrek beweging
- Sociale ongelijkheid
- Veranderende voeding
- Basaal metabolisme daalt met leeftijd
- Opleiding?
Gevolgen overgewicht
- Gezondheidsproblemen
- Sociale discriminatie
- Slechte behandeling