Evolutie Flashcards
hoe ging de evolutie vanaf cellen?
-kleine organische moleculen → grotere moleculen → protobionten (eenvoudige prokaryoten) → bacteriën in staat tot fotosynthese (autotroof): blauwalgen (cyanobacterien)
wat is een Aeroob organisme?
een organisme dat zuurstof nodig heeft om te leven en groeien
wat is een Anaeroob organisme?
een organisme dat geen zuurstof nodig heeft om te leven en groeien
wat is een Autotroof organisme?
organismen die energie halen uit anorganische stoffen of zonlicht. Die energie gebruiken ze vervolgens voor fotosynthese
wat is een Heterotroof organisme?
organismen die niet hun eigen voedsel kunnen produceren en dus zijn celmateriaal bouwt van organisch materiaal (materiaal afkomstig van andere organismen)
wat is selectiedruk?
De invloed van milieufactoren op de genetische variatie in een populatie
hoe werkt natuurlijke selectie?
> genetische variatie ontstaat door mutaties en recombinaties
door natuurlijke selectie overleven de best aangepaste organismen
voortplanting→ gunstige eigenschappen worden doorgegeven aan nakomelingen
wat is fitness?
de geschiktheid van een individu of genotype om zich binnen een bepaalde omgeving voort te planten.
het individu dat het beste is aangepast op de leefomgeving, zal zich voortplanten endeze gunstige eigenschappen doorgeven aan zijn nakomelingen.
wat is adaptatie?
individuen met de juiste eigenschappen kunnen zich aanpassen aan de selectiedruk
wat is seksuele selectie?
de selectie van partners op grond van eigenschappen die als aantrekkelijk worden ervaren
wat is kunstmatige selectie?
het selectiemechanisme waarmee de mens gewenste eigenschappen bij planten en dieren selecteert.
wat is natuurlijke selectie?
selectie op basis van hoe goed de organismen aangepast zijn aan hun omgeving: goed aangepaste organismen overleven
wat is gene flow?
uitwisseling van genen tussen 2 (of meer) populaties
wat is gene drift?
toevallige fluctuaties in de samenstelling van allelen in een populatie
→ zorgt voor verlies genetische variatie
wat is het founder/stichter effect?
de invloed die de stichtende individuen hebben op de genenpool van de populatie die uit hun nakomelingen bestaat.
wat is het flessenhals effect?
het aantal individuen wordt plots gewijzigd door bijv. een plaag/ziekte
wat is de allelfrequentie?
hoe vaak een bepaald allel voorkomt in een populatie
wat is reproductieve isolatie?
er wordt voorkomen dat 2 verschillende populaties paren en (vruchtbare) nakomelingen reproduceren, veroorzaakt door bijv. geografische isolatie, gedrag of andere activiteiten
hoe ontstaat een nieuwe soort? (4 stappen)
- reproductieve isolatie
- genetische variatie (die is ontstaan door mutaties en recombinatie)
- natuurlijke selectie, waarbij de best aangepaste organismen overleven
- voortplanting, waarbij de gunstige eigenschappen aan nakomelingen worden doorgegeven
wat is allopatrische soortvorming?
soortvorming die optreedt wanneer populaties geografisch geïsoleerd raken van elkaar, waardoor genetische uitwisseling wordt voorkomen
hoe werkt allopatrische soortvorming?
1.Er is een populatie
1.Door omstandigheden raken 2 delen van de populatie geïsoleerd van elkaar
2.Door mutaties en verschillen in selectiedruk veranderen beide delen van de populatie
3.Uiteindelijk zijn er 2 soorten ontstaan: ze kunnen niet meer met elkaar voortplanten
wat is sympatrische soortvorming?
nieuwe soorten ontstaan binnen hetzelfde leefgebied van een populatie
hoe werkt sympatrische soortvorming?
1.Omgevingscondities veranderen / in de populatie vindt een mutatie plaats
2.Door mutaties en/of verschillen in selectiedruk in dit stukje gebied verandert dit stukje populatie
3.Wanneer dit lang genoeg geduurd heeft kunnen de twee populaties niet meer met elkaar voortplanten en zijn er dus twee soorten ontstaan.
wat is de eilandtheorie?
er is een verband tussen de hoeveelheid soorten en de grootte van het leefgebied/ afstanden tussen de leefgebieden
eilandtheorie
immigratie neemt af–> aantal soorten neemt ….
toe
eilandtheorie
groot eiland: meer ruimte–> ….. soorten –> snelheid uitsterving is…
veel soorten, snelheid uitsterving is laag
eilandtheorie
klein eiland: minder ruimte–> … soorten–> snelheid uitsterving is…
weinig soorten, snelheid uitsterving hoog
eilandtheorie
dichtbij het vaste land–> …… soorten
veel soorten
eilandtheorie
ver van het vaste land–> ……. soorten
weinig soorten
eilandtheorie
groot eiland: minder uitsterving–> ….. soorten
meer soorten
wat zijn homologe structuren?
Lichaamsdelen hebben hetzelfde bouwplan, maar een andere functie
→ Divergente evolutie
wat is divergente evolutie?
het proces waarbij groepen van dezelfde voorouder evolueren en verschillen accumuleren, resulterend in de vorming van nieuwe soorten
wat zijn analoge structuren?
Organen met dezelfde functie, maar met een ander bouwplan
→ Convergente evolutie
wat is convergente evolutie?
de evolutie van dezelfde functie bij verschillende, niet-verwante taxonomische groepen. Vaak is de functie vergelijkbaar, maar is er sprake van verschillende mechanismes
Wat zijn rudimentaire organen?
organen die in de loop van evolutie overbodig zijn geworden: een orgaan of orgaanstelsel kan in de loop van de evolutie zijn functie verloren hebben en dus in het huidige tijdperk overbodig zijn
wat is een cladogram?
een schematische weergave van de verwantschap tussen de soorten van een clade
wat is een clade?
Een groep soorten die bestaat uit een voorouder en alle nakomelingen daarvan
wat is een splitsing?
2 nieuwe soorten ontstaan uit een gemeenschappelijke voorouder
hoe ontstaan fossielen?
> Een dier gaat dood
De zachte delen worden snel verteerd door reducenten
De harde delen komen onder een laag zand/slik/stof/lava terecht
Door de druk veranderen de resten van het dier in steen
gebeurt ook door:
-permanente kou
-droogte in de woestijn
-zure of zuurstofarme omgeving
