erfovereenkomst Flashcards

1
Q

Wat houdt het verbod van bedingen betreffende toekomstige nalatenschappen in?

A

Dit verbod betreft overeenkomsten of rechtshandelingen die het vermogen van een persoon regelen met uitwerking bij of na het overlijden van die persoon. Het is bedoeld om te voorkomen dat mensen bindende afspraken maken over de verdeling van een nalatenschap die nog niet is opengevallen, wat de autonomie van de toekomstige erflater zou ondermijnen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Wanneer is een overeenkomst betreffende een toekomstige nalatenschap toch geldig ondanks het algemene verbod?

A

Er zijn twee uitzonderingen waarbij overeenkomsten betreffende toekomstige nalatenschappen toch geldig zijn:

Geen louter eventuele rechten: Overeenkomsten waarin geen louter eventuele rechten worden toegekend, gewijzigd of afgestaan, zoals een schenking onder opschortende voorwaarde van vooroverlijden.
Wettelijke uitzonderingen: Specifieke gevallen die door de wetgever expliciet als uitzonderingen zijn vastgelegd, zoals de wet Valkeniers onder het vroegere art. 1388, tweede lid oud BW.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat is de wet Valkeniers en hoe verhoudt deze zich tot het verbod van bedingen betreffende toekomstige nalatenschappen?

A

De wet Valkeniers was een specifieke wettelijke uitzondering op het verbod van erfovereenkomsten. Het stelde echtgenoten in staat om onderlinge afspraken te maken over hun nalatenschappen onder bepaalde voorwaarden, wat normaal verboden zou zijn onder het algemene verbod van erfovereenkomsten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Hoe worden toekomstige nalatenschappen juridisch beoordeeld onder het huidige recht?

A

Onder het huidige recht, specifiek art. 4.242 en 4.243 BW, blijven de principes van het verbod van erfovereenkomsten grotendeels van kracht, waarbij alleen bepaalde uitzonderingen, zoals door nieuwe wetgeving geïntroduceerd, het mogelijk maken om over toekomstige nalatenschappen afspraken te maken zonder het verbod te overtreden.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Wat is het algemene principe van het verbod van bedingen betreffende toekomstige nalatenschappen onder het huidige recht?

A

Het algemene principe is dat elke overeenkomst en elke eenzijdige rechtshandeling betreffende het vermogen van een persoon, die uitwerking heeft bij of na het overlijden van die persoon, ongeldig kan zijn. Dit verbod is bedoeld om te voorkomen dat overeenkomsten de vrije beschikking over iemands nalatenschap voor zijn overlijden beperken.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wat zijn de uitzonderingen op het verbod van bedingen betreffende toekomstige nalatenschappen onder het huidige Belgische recht?

A

Er zijn drie belangrijke uitzonderingen waarbij bedingen toch geldig zijn:

Geen louter eventuele rechten: Overeenkomsten waarin geen louter eventuele rechten worden toegekend, gewijzigd, of afgestaan betreffende een toekomstige nalatenschap.
OBT-OBT (Onder Bezwarende Titel - Onder Bijzondere Titel): Overeenkomsten of bedingen die betrekking hebben op de eigen toekomstige nalatenschap en die onder bezwarende titel zijn gesloten.
Wettelijke goedkeuring en vormvereisten: Overeenkomsten of bedingen die door de wetgever als uitzonderlijk geldig worden verklaard, mits de vormvereisten volgens art. 4.249 t.e.m. 4.251 BW zijn nageleefd, tenzij er vrijstelling van deze vormvereisten is.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Hoe beïnvloedt art. 4.243 BW het verbod van bedingen betreffende toekomstige nalatenschappen?

A

Antwoord:
Artikel 4.243 BW maakt een uitzondering voor overeenkomsten of bedingen onder bijzondere titel en onder bezwarende titel betreffende iemands eigen toekomstige nalatenschap. Dit betekent dat als een overeenkomst of beding voldoet aan deze criteria, het niet onder het algemene verbod valt en dus geldig is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Wat verandert er met de afschaffing van Art. 1130, lid 2 BW en de invoering van Art. 4.242 en 4.243 BW?

A

Art. 1130, lid 2 BW is afgeschaft en vervangen door Art. 4.242 en 4.243 BW, die de nieuwe basis vormen voor het toetsen van overeenkomsten en eenzijdige rechtshandelingen met betrekking tot toekomstige nalatenschappen. Deze artikelen specificeren wanneer dergelijke overeenkomsten geldig of ongeldig zijn en bieden duidelijkere richtlijnen dan de voorgaande wetgeving.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wat zijn de voorwaarden onder de nieuwe wetgeving voor de geldigheid van overeenkomsten betreffende toekomstige nalatenschappen?

A

Onder de nieuwe wetgeving zijn overeenkomsten betreffende toekomstige nalatenschappen in het algemeen ongeldig, tenzij:

Geen louter eventuele rechten: Rechten die worden toegekend zijn niet puur speculatief of afhankelijk van de dood van een persoon.
Wettelijke uitzonderingen: Specifieke uitzonderingen die door de wet zijn toegestaan, zoals het Valkeniersbeding onder Art. 2.3.2 BW, waarbij bepaalde erfrechtelijke aanspraken kunnen worden afgestaan.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat impliceert het Valkeniersbeding onder de nieuwe wetgeving?

A

Het Valkeniersbeding, toegestaan onder Art. 2.3.2 BW, is een voorbeeld van een wettelijke uitzondering op het algemene verbod van erfovereenkomsten. Het stelt partners, waarvan één niet-gemeenschappelijke kinderen heeft, in staat om afstand te doen van alle erfrechtelijke en reservataire aanspraken. Dit wordt specifiek toegestaan door de wet en betreft overeenkomsten over de toekomstige nalatenschap van een derde, in dit geval de toekomstige echtgenoot.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Hoe beïnvloedt de nieuwe wetgeving de praktijk van erfovereenkomsten?

A

De nieuwe wetgeving maakt een einde aan de noodzaak om terug te grijpen naar de uitlegging van het Hof van Cassatie voor de geldigheid van erfovereenkomsten. Door de expliciete bepalingen in Art. 4.242 en 4.243 BW, evenals de specifieke uitzonderingen zoals beschreven in andere artikelen, is er meer duidelijkheid en rechtszekerheid over wat is toegestaan en wat niet.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Wat houdt de tweede categorie van het verbod op erfovereenkomsten in?

A

Deze categorie betreft verbintenissen of overeenkomsten die rechten betreffen die men eventueel zal hebben in de toekomstige nalatenschap van een derde, die beschouwd kunnen worden als een attribuut van de hoedanigheid van erfgenaam of legataris. Dergelijke bedingen zijn in principe ongeldig, tenzij de wet specifieke uitzonderingen toestaat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Welke soorten rechtshandelingen vallen onder deze categorie?

A

Rechtshandelingen onder deze categorie kunnen betrekking hebben op zaken zoals de verzaking aan de vordering tot inbreng van een schenking die gedaan is als voorschot op een erfdeel, of overeenkomsten die bepalen hoe iemand de nalatenschap zal aanvaarden (zuiver, onder voorrecht van boedelbeschrijving, of verwerping). Deze handelingen zijn typisch ongeldig onder het huidige verbod.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Waarom zijn dergelijke overeenkomsten over toekomstige nalatenschappen meestal ongeldig?

A

Dergelijke overeenkomsten worden als ongeldig beschouwd omdat ze betrekking hebben op toekomstige nalatenschappen waarvan de samenstelling onbekend is, waardoor de rechten die worden toegekend louter eventueel zijn. Dit maakt het onmogelijk om bindende afspraken te maken die eerlijk en definitief zijn, gezien de onzekerheid over wat de nalatenschap uiteindelijk zal omvatten.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Hoe behandelt de huidige wetgeving overeenkomsten over de toekomstige nalatenschap van een derde?

A

De huidige wetgeving handhaaft het verbod op dergelijke overeenkomsten om de integriteit van de nalatenschapsplanning te beschermen en om te voorkomen dat mensen afspraken maken over bezittingen die nog niet definitief zijn vastgesteld. Specifieke uitzonderingen op dit verbod worden strikt door de wet gereguleerd en zijn alleen geldig als ze expliciet door de wet worden toegestaan.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Wat houdt de derde categorie van het verbod op erfovereenkomsten in onder het nieuwe Belgische erfrecht?

A

De derde categorie betreft bedingen over een specifiek bestanddeel van de eigen toekomstige nalatenschap onder bijzondere en bezwarende titel. Overeenkomsten onder deze voorwaarden zijn geldig, ook al worden louter eventuele rechten toegestaan, omdat ze een concreet en welomschreven onderdeel van de nalatenschap betreffen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Wat zijn voorbeelden van geldige overeenkomsten in deze categorie?

A

Voorbeelden van geldige overeenkomsten in deze categorie zijn:

Overeenkomsten van aanwas: Deze kunnen nu bijvoorbeeld een opzegclausule bevatten zonder dat dit de geldigheid aantast. Dergelijke overeenkomsten kunnen betrekking hebben op een effectenportefeuille, aandelen in een vennootschap, en kunnen worden opgezegd zonder dat de overeenkomst ongeldig wordt.
Aandeelhoudersovereenkomsten en statutaire bepalingen: Regelingen inzake de overdracht van aandelen bij overlijden, die voorheen controversieel konden zijn onder het oude recht, zijn nu expliciet toegestaan als ze onder bezwarende en bijzondere titel worden gesloten.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Welke wettelijke bepalingen maken deze overeenkomsten geldig?

A

Deze overeenkomsten worden als geldig beschouwd volgens het nieuwe Boek 4 van het Belgisch Burgerlijk Wetboek, met name Art. 4.242 en 4.243 BW. Deze artikelen stellen dat overeenkomsten die onder bijzondere en bezwarende titel worden gesloten betreffende specifieke bestanddelen van een toekomstige nalatenschap, geldig zijn, wat een belangrijke evolutie is ten opzichte van het oudere recht.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Hoe heeft de hervorming van het erfrecht de behandeling van overeenkomsten betreffende toekomstige nalatenschappen veranderd?

A

De hervorming van het Belgisch erfrecht heeft voor duidelijkheid en flexibiliteit gezorgd door expliciet toe te staan dat bepaalde overeenkomsten onder bijzondere en bezwarende titel kunnen worden gesloten met betrekking tot de toekomstige nalatenschap. Dit heeft geleid tot een versoepeling van de regels rond erfovereenkomsten en heeft praktische juridische problemen opgelost die voorheen bestonden in de rechtspraak en rechtsleer.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Wat is de derde categorie van het verbod op erfovereenkomsten onder het huidige Belgisch recht, zoals gedefinieerd in Art. 4.242 en 4.243 BW?

A

De derde categorie omvat bedingen over specifieke bestanddelen van iemands eigen, nog niet opengevallen nalatenschap, gesloten onder bijzondere en bezwarende titel. Dit omvat overeenkomsten die rechten betreffen op specifieke delen van iemands toekomstige nalatenschap, zoals een bepaald percentage van roerende of onroerende goederen die de persoon bij overlijden zal nalaten. Deze zijn geldig volgens de nieuwe wetgeving, ondanks dat ze loutere eventuele rechten kunnen toekennen.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Welke specifieke voorbeelden van geldige overeenkomsten vallen onder deze categorie?

A

Voorbeelden van geldige overeenkomsten binnen deze categorie zijn:

Overeenkomsten van aanwas: Deze kunnen betrekking hebben op zaken zoals aandelen of een effectenportefeuille. Deze overeenkomsten kunnen ook een opzegclausule bevatten, wat eerder niet was toegestaan onder oude wetgeving.
Aandeelhoudersovereenkomsten: Deze regelen de overdracht van aandelen bij overlijden en zijn nu expliciet toegestaan, zolang ze onder bijzondere en bezwarende titel zijn gesloten.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Wat zijn de wettelijke bepalingen die overeenkomsten in deze categorie als geldig beschouwen?

A

Deze overeenkomsten worden als geldig beschouwd onder Art. 4.242 en 4.243 BW, die expliciet stellen dat bedingen onder bijzondere en bezwarende titel met betrekking tot specifieke bestanddelen van iemands toekomstige nalatenschap zijn toegestaan. Dit markeert een belangrijke verandering ten opzichte van het oudere recht, waar dergelijke overeenkomsten vaak als ongeldig werden beschouwd.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Hoe beïnvloedt de nieuwe wetgeving praktische situaties zoals bedrijfsoverdrachten of familiebedrijven in het kader van erfovereenkomsten?

A

e nieuwe wetgeving maakt het mogelijk om binnen familiebedrijven of bij bedrijfsoverdrachten specifieke regelingen te treffen voor de overgang van aandelen na overlijden. Dit biedt meer flexibiliteit en zekerheid voor het plannen van bedrijfsoverdrachten, waardoor familiebedrijven gestructureerd en zonder juridische onzekerheid toekomstige overdrachten kunnen regelen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Wat houdt de vierde categorie van het verbod op erfovereenkomsten in onder het huidige Belgisch recht?

A

De vierde categorie betreft overeenkomsten of bedingen onder kosteloze titel betreffende de eigen toekomstige nalatenschap. Volgens het nieuwe erfrecht zijn dergelijke bedingen in principe ongeldig, tenzij ze niet vallen onder de definitie van erfovereenkomsten zoals gehandhaafd door het Hof van Cassatie, waarbij geen louter eventuele rechten worden toegekend, gewijzigd, of afgestaan.

25
Q

Welke uitzonderingen gelden voor bedingen onder kosteloze titel betreffende de eigen toekomstige nalatenschap?

A

Ondanks het algemene verbod kunnen bedingen onder kosteloze titel toch geldig zijn als ze conform zijn aan de definities die geen strijdigheid met het verbod op erfovereenkomsten tonen. Bijvoorbeeld, schenkingen onder opschortende voorwaarde van het vooroverlijden van de schenker of met eigendomsoverdracht bij overlijden van de schenker kunnen geldig zijn als ze voldoen aan de voorwaarden dat er geen louter eventuele rechten worden toegekend.

26
Q

Hoe wordt de huidige interpretatie van bedingen onder kosteloze titel betreffende de eigen toekomstige nalatenschap behandeld in de rechtsleer?

A

Er is een debat in de rechtsleer over de relevantie van de definitie van het Hof van Cassatie betreffende erfovereenkomsten na de hervorming per 1 september 2018. Sommige juristen, zoals Casselman, Verbeke en Adolfs, betogen dat de oude definities niet meer van toepassing zijn, terwijl anderen menen dat deze nog steeds geldig en toepasbaar zijn, wat betekent dat bepaalde schenkingen die pas uitwerking krijgen bij het overlijden van de schenker nog steeds geldig kunnen zijn.

27
Q

Wat zijn de implicaties van de nieuwe regelgeving voor toekomstige nalatenschappen in praktijkscenario’s?

A

De nieuwe regelgeving zorgt voor meer duidelijkheid en uniformiteit in de behandeling van bedingen over de eigen toekomstige nalatenschap. Echter, de uiteenlopende interpretaties en de lopende debatten in de rechtsleer onderstrepen het belang van nauwgezette juridische planning en advisering om te zorgen dat dergelijke bedingen geldig zijn en niet leiden tot ongewenste juridische complicaties na het overlijden van de schenker.

28
Q

wat is de eerste categorie van rechtshandelingen met uitwerking bij overlijden volgens boek 4 BW?

A

De eerste categorie omvat rechtshandelingen betreffende de toekomstige nalatenschap van een derde. Deze zijn verboden omdat je geen overeenkomsten kunt sluiten over hoe de nalatenschap van bijvoorbeeld een ouder verdeeld zal worden voordat deze ouder is overleden.

29
Q

Wat houdt de tweede categorie van rechtshandelingen met uitwerking bij overlijden in?

A

De tweede categorie betreft rechtshandelingen die kunnen worden beschouwd als een attribuut van de hoedanigheid van erfgenaam of legataris, zoals verzaking aan de vordering tot inbreng van een schenking of het vooraf bepalen van de aanvaardingswijze van een nalatenschap. Deze handelingen zijn verboden totdat de nalatenschap daadwerkelijk openvalt.

30
Q

Wat zijn de kenmerken van rechtshandelingen in de derde categorie?

A

De derde categorie omvat overeenkomsten onder bezwarende en bijzondere titel betreffende de eigen toekomstige nalatenschap. Deze zijn geldig als ze voldoen aan de criteria van bijzondere legaten en niet betrekking hebben op de algemeenheid van de nalatenschap of een breukdeel daarvan.

31
Q

Wat is het onderscheid in de vierde categorie van rechtshandelingen met uitwerking bij overlijden?

A

De vierde categorie betreft rechtshandelingen onder kosteloze titel met betrekking tot de eigen toekomstige nalatenschap. Deze zijn in principe ongeldig, tenzij er geen loutere eventuele rechten worden toegekend. Schenkingen die pas effect hebben na overlijden en waarbij de schenker geen recht heeft om terug te komen op de schenking, zijn toegestaan.

32
Q

Wat was de sanctie op niet-toegestane erfovereenkomsten voor en na 1 september 2018 volgens Belgisch recht?

A

Voor 1 september 2018 werd een niet-toegestane erfovereenkomst beschouwd als absoluut nietig, omdat dergelijke overeenkomsten gezien werden als schending van de openbare orde. Dit werd bevestigd door een arrest van het Hof van Cassatie in oktober 2020. Na 1 september 2018, met de invoering van het nieuwe familiale vermogensrecht, is de sanctie voor dergelijke overeenkomsten veranderd naar relatieve nietigheid, met uitzonderingen die kunnen leiden tot absolute nietigheid, zoals bij overeenkomsten over de toekomstige nalatenschap van een derde zonder diens betrokkenheid of wanneer de wettelijk toegestane erfovereenkomsten niet in een notariële akte worden vastgelegd.

33
Q

Wat zijn de uitzonderingen op de regel van relatieve nietigheid voor erfovereenkomsten na 1 september 2018?

A

Er zijn twee belangrijke uitzonderingen waarbij de sanctie van absolute nietigheid nog steeds van toepassing is:

Overeenkomsten gesloten over de toekomstige nalatenschap van een derde zonder diens tussenkomst.
Het niet opnemen van door de wet toegestane erfovereenkomsten in een notariële akte, als dit wettelijk voorgeschreven is.
34
Q

Hoe wordt relatieve nietigheid toegepast in burgerlijke zaken en wat zijn de gevolgen daarvan?

A

Bij relatieve nietigheid moet de nietigheid ingeroepen worden bij aanvang van het geding en kan de rechter de nietigheid niet ambtshalve opwerpen. Echter, de rechtspraak toont aan dat rechters de relevante rechtsregels kunnen toepassen op geschillen, zelfs als de advocaten deze niet expliciet hebben aangehaald. Een belangrijk onderscheid bij relatieve nietigheid is dat de overeenkomst bevestigd kan worden, wat niet mogelijk is bij absolute nietigheid.

35
Q

Wat zijn de fiscale gevolgen van absolute en relatieve nietigheid onder het nieuwe erfrecht?

A

Op fiscaal vlak kan de fiscale administratie absolute nietigheid inroepen, maar niet de relatieve. Dit betekent dat bij absolute nietigheid, de fiscus kan stellen dat de goederen die onderwerp zijn van een absoluut nietige overeenkomst nog steeds deel uitmaken van de nalatenschap en dus onderworpen zijn aan erfbelasting. Dit verschil is cruciaal in situaties waarin het eigendomsrecht van bepaalde goederen betwist wordt in de context van een nalatenschap.

36
Q

Wat zijn de bekwaamheidsvereisten om een door de wet toegelaten erfovereenkomst te sluiten?

A

Personen die normaal gesproken onbekwaam zijn om contracten te sluiten, zoals minderjarigen of personen onder bewind, kunnen alleen een toegelaten erfovereenkomst sluiten met gepaste vertegenwoordiging:

Minderjarigen kunnen vertegenwoordigd worden door een voogd of ouder, maar mogen geen afstand doen van rechten in de toekomstige nalatenschap van een derde.
Personen onder bewind moeten machtiging krijgen van de vrederechter om een erfovereenkomst te sluiten. Deze machtiging kan betrekking hebben op elke toegelaten erfovereenkomst, mits deze de goedkeuring van de vrederechter heeft.
37
Q

Wat zijn de vormvereisten voor toegelaten erfovereenkomsten volgens Art. 4.249 t.e.m. 4.252 BW?

A

Voor door de wetgever toegelaten erfovereenkomsten, zoals de Valkeniersovereenkomst, zijn strikte vormvereisten:

Notariële akte: De overeenkomst moet in een notariële akte worden opgemaakt.
Voorafgaande kennisgeving: Elke partij moet vooraf een ontwerp van de notariële akte ontvangen.
Informatievergadering: Na ontvangst van de akte volgt een informatievergadering waarin de inhoud en gevolgen worden toegelicht, met een minimale bedenktijd van 1 maand na deze vergadering voordat de akte kan worden ondertekend.
38
Q

Wat zijn uitzonderingen op de algemene vormvereisten voor erfovereenkomsten?

A

Er zijn enkele uitzonderingen op de strenge vormvereisten:

Echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT): Overeenkomsten over erfrecht en reserve die in het kader van een EOT worden gesloten, hoeven niet in een notariële akte te worden vastgelegd.
Contractuele erfstellingen: Deze moeten voorkomen in een notariële akte, maar de uitgebreide procedure van voorafgaande mededeling en bedenktijd is niet vereist.
Omvorming van schenkingen: Overeenkomsten die een schenking als voorschot op erfdeel omvormen in een schenking met vrijstelling van inbreng (en vice versa) hoeven niet de volledige procedure te volgen.
39
Q

Wat zijn de gevolgen van het niet naleven van de vormvereisten voor erfovereenkomsten?

A

Het niet naleven van de vormvereisten leidt doorgaans tot relatieve nietigheid van de erfovereenkomst, die door belanghebbenden moet worden ingeroepen. Echter, als een notariële akte vereist is en ontbreekt, kan dit leiden tot absolute nietigheid van de overeenkomst.

40
Q

Hoe is de publiciteit van door de wetgever toegelaten erfovereenkomsten, zoals de Valkeniersovereenkomst, geregeld volgens Art. 4.253 BW?

A

Door de wet toegelaten erfovereenkomsten worden geregistreerd in het Centraal Register van Testamenten (CRT) om hun bestaan vast te leggen en toegankelijk te maken voor relevante partijen. Dit zorgt voor: Registratie: De erfovereenkomst wordt ingeschreven in het CRT, vergelijkbaar met de registratie van testamenten.
Raadpleging: In tegenstelling tot testamenten, die alleen door de testator zelf of door de notaris die het testament heeft opgesteld kunnen worden geraadpleegd vóór het overlijden, is de raadpleging van erfovereenkomsten uitgebreider. Partijen die een erfovereenkomst hebben gesloten, de toekomstige erflater tijdens zijn leven, en notarissen betrokken bij de erfovereenkomst of bij de opmaak van testamenten kunnen het register raadplegen. Dit stelt hen in staat om te verifiëren of er reeds een erfovereenkomst bestaat, wat essentieel is bij het plannen van verdere testamentaire disposities of nieuwe erfovereenkomsten.

41
Q

Wat is een globale erfovereenkomst volgens Art. 4.254 t/m 4.259 BW?

A

Een globale erfovereenkomst is een wettelijk toegestane regeling waarbij ouders en al hun kinderen samen een overeenkomst sluiten met het doel een evenwichtige verdeling van schenkingen en voordelen te bereiken. Dit type overeenkomst is ontworpen om onevenwichtigheden die ontstaan zijn door eerdere schenkingen of verschillende persoonlijke situaties van de kinderen te corrigeren, rekening houdend met zowel de verleende voordelen als de individuele noden van elk kind.

42
Q

Hoe wordt ‘evenwicht’ bereikt in een globale erfovereenkomst?

A

Het evenwicht in een globale erfovereenkomst is subjectief en houdt rekening met zowel de materiële waarde van eerdere schenkingen als de persoonlijke omstandigheden van de betrokken kinderen. Factoren zoals de gezondheid, financiële status, en andere persoonlijke omstandigheden worden beoordeeld om een billijke verdeling te verzekeren die niet noodzakelijk wiskundig evenredig is, maar wel eerlijk en aangepast aan de werkelijke behoeften en bijdragen van elk kind.

43
Q

Welke bijzondere overwegingen gelden er voor kinderen van een echtgenoot of wettelijk samenwonende partner in een globale erfovereenkomst?

A

In globale erfovereenkomsten kunnen ook kinderen van een echtgenoot of wettelijk samenwonende partner betrokken zijn, maar voor hen hoeft geen subjectief evenwicht zoals tussen eigen kinderen gerealiseerd te worden. Dit biedt flexibiliteit om rekening te houden met de complexe gezinsstructuren die kunnen bestaan. Echter, kinderen van een feitelijk samenwonende partner kunnen niet opgenomen worden in een globale erfovereenkomst volgens de huidige regelgeving.

44
Q

Wat zijn praktische voorbeelden van situaties die in een globale erfovereenkomst kunnen worden geadresseerd?

A

Praktische voorbeelden waar een globale erfovereenkomst nuttig kan zijn, zijn onder andere:

Een kind heeft significante onderwijskosten gehad, zoals een studie aan een prestigieuze universiteit, die door de ouders zijn betaald.
Een kind heeft speciale medische of zorgbehoeften waardoor extra financiële ondersteuning gerechtvaardigd is.
Verschillen in de kosten van kinderopvang die sommige kinderen hebben gehad ten opzichte van anderen die deze kosten niet hadden.
45
Q

Wat is een generatiesprong in de context van een globale erfovereenkomst?

A

In een globale erfovereenkomst kunnen schenkingen worden overgeslagen naar een volgende generatie, bekend als een generatiesprong. Bijvoorbeeld, als een ouder een schenking wil doen die normaal naar een kind (F) zou gaan, maar F verklaart dat hij deze niet nodig heeft, kan de schenking rechtstreeks naar F’s kinderen gaan. Dit vereist dat de kinderen van F ook partij zijn bij de erfovereenkomst. Hoewel deze schenkingen normaal ingebracht moeten worden in de nalatenschap van F, worden ze door de globale erfovereenkomst vrijgesteld van inbreng, aangezien alle betrokken partijen gelijk behandeld worden.

46
Q

Wat impliceert de toestemming tot een globale erfovereenkomst?

A

Toestemming geven tot een globale erfovereenkomst impliceert automatisch een verzaking aan de vordering tot inkorting en inbreng voor alle betrokken schenkingen. Dit betekent dat eens een globale erfovereenkomst is ondertekend, er bij het overlijden van de schenker geen verdere claims kunnen worden gemaakt op de schenkingen die in deze overeenkomst zijn behandeld. Echter, minderjarigen en personen onder bewind kunnen niet verzaken aan hun erfrechtelijke aanspraken, wat complicaties kan veroorzaken.

47
Q

Hoe beïnvloedt een globale erfovereenkomst de samenstelling van de fictieve massa?

A

De fictieve massa, die wordt gebruikt om het erfdeel van elke erfgenaam te berekenen, omvat nog steeds de schenkingen die zijn opgenomen in een globale erfovereenkomst. Hoewel deze schenkingen vrijgesteld zijn van inbreng, worden ze nog steeds meegerekend bij het bepalen van de totale waarde van de nalatenschap om een eerlijke verdeling te garanderen.

48
Q

wat is de rol van de echtgenoot van een beschikker in een globale erfovereenkomst?

A

De echtgenoot van een beschikker kan een belangrijke rol spelen in een globale erfovereenkomst. Als deze echtgenoot bij de overeenkomst betrokken is en instemt met de voorwaarden, wordt aangenomen dat er ook verzaking is aan eventuele toekomstige vorderingen tot inkorting. Als een nieuwe echtgenoot na ondertekening van de overeenkomst intreedt, kan deze geen inkorting vorderen op schenkingen gedaan vóór het huwelijk.

49
Q

Wat gebeurt er als er nieuwe erfgenamen opduiken na het ondertekenen van een globale erfovereenkomst?

A

Wanneer nieuwe erfgenamen verschijnen na het ondertekenen van een globale erfovereenkomst, zoals een buitenechtelijk kind wiens afstamming later wordt vastgesteld, is de overeenkomst niet automatisch ongeldig, maar deze is niet tegenwerpelijk aan die nieuwe erfgenamen. Zij kunnen eventueel vorderingen tot inkorting of inbreng instellen, wat kan leiden tot herziening van de voorwaarden van de overeenkomst.

50
Q

Wat is een erfovereenkomst inzake de inbreng van de waarde van het geschonken goed?

A

Deze overeenkomst betreft de waarde van een geschonken goed op de dag van de schenking, geïndexeerd tot aan de dag van overlijden. De partijen kunnen overeenkomen om de intrinsieke waarde zoals vermeld in de schenkingsakte te accepteren, wat discussies na het overlijden over de waarde uitsluit, behalve over de indexatie.

51
Q

Wat houdt een erfovereenkomst in bij het niet direct beschikken over volle eigendom van het geschonken goed?

A

Als er een beperking zoals een vervreemdingsverbod of voorbehoud van vruchtgebruik is, kan normaal gesproken de waarde bij overlijden bepalend zijn. Via deze erfovereenkomst kan echter afgesproken worden dat de waarde ten tijde van de schenking, geïndexeerd tot het overlijden, wordt gebruikt.

52
Q

Hoe functioneert een erfovereenkomst bij een generatiesprong?

A

Bij een generatiesprong kan een kind (bijv. A) besluiten de schenking door te geven aan zijn/haar kinderen. De erfovereenkomst regelt dat, indien de grootouders overlijden, de inbreng door A moet gebeuren, en bij overlijden van A door diens kinderen, zelfs als A zelf de schenking nooit persoonlijk heeft ontvangen.

53
Q

Wat zijn de bepalingen rond erfovereenkomsten inzake inkorting?

A

Een erfovereenkomst kan bepalen dat er verzaking is aan de vordering tot inkorting vóór het openvallen van de nalatenschap. Bijvoorbeeld, als er een schenking aan één kind is gedaan, kan een ander kind in de schenkingsakte verklaren af te zien van zijn/haar recht op inkorting, zelfs als het beschikbare deel wordt overschreden.

54
Q

Wat is de impact van een wijziging in de inwerkingtreding van overeenkomsten volgens Art. 1287, derde lid Ger.W?

A

Dit artikel stelt dat overeenkomsten gemaakt in het kader van een Echtscheiding Onderlinge Toestemming (EOT) direct in werking treden bij de neerlegging van het verzoekschrift, wat bescherming biedt in het geval één van de echtgenoten overlijdt voor de definitieve echtscheiding.

55
Q

Wat zijn de regels omtrent de verzaking aan het recht van vruchtgebruik bij schenkingen?

A

De langstlevende echtgenoot kan verzaken aan het voortgezet vruchtgebruik van goederen geschonken met voorbehoud van vruchtgebruik. Dit is vooral relevant als de langstlevende na de schenking huwt of een wettelijke samenwoning aangaat, waardoor nieuwe erfrechtelijke dynamieken ontstaan.

56
Q

Wat is het effect van een wettelijk toegelaten erfovereenkomst op de aanvaarding van de nalatenschap?

A

Het sluiten van een wettelijk toegelaten erfovereenkomst leidt niet tot een vervroegde aanvaarding van de nalatenschap. Dit betekent dat de erfgenamen niet automatisch gebonden zijn aan een voorafgaande aanvaarding door hun deelname aan deze overeenkomst.

57
Q

oe werkt de verbintenis door plaatsvervulling in het kader van erfovereenkomsten?

A

Indien een persoon die partij is bij een erfovereenkomst overlijdt vóór de erflater, dan zijn de erfgenamen die door plaatsvervulling tot de nalatenschap komen, ook gebonden aan de eerder gesloten erfovereenkomst. Dit betekent dat zij de voorwaarden van de overeenkomst moeten respecteren, net zoals de oorspronkelijke partij.

58
Q

Is het mogelijk om een verzaking aan rechten in een toekomstige nalatenschap te herroepen?

A

Ja, de herroeping van een verzaking aan rechten in een toekomstige nalatenschap is mogelijk. Dit kan relevant worden als de relatie met andere begunstigden na de verzaking significant verslechtert of als de omstandigheden drastisch veranderen.

59
Q

Wordt een verzaking aan rechten voortvloeiend uit een erfovereenkomst beschouwd als een gift?

A

Nee, een verzaking aan rechten voortvloeiend uit een toegelaten erfovereenkomst wordt wettelijk niet als een gift beschouwd. Dit is vastgelegd om juridische complicaties te vermijden en zorgt ervoor dat dergelijke verklaringen niet behandeld worden als vermogensverschuivingen.