Endokrino Flashcards

1
Q

Patogjeneza e gushës/ strumës

A

Mungesa e jodit => zvogëlon formimin e T4 => hipersekretimi i TSH => nxit ndarjen e tireociteve
Nga ndjeshmëria e ndryshme e qz ndaj faktorit të rritjes jo të gjitha tireocitet rriten njejtë ndaj krijohen noduse monoklonale.
Zhvillim difuz&raquo_space;> multiple

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Si shkaktohet hipotiroidizmi?

A

Kryesisht H.primar ndodh nga MUNGESA E JODIT ose nga DESTRUKSIONI I TIROIDES.
Këtë e shkaktojnë:
-sëm autoimune ku autoantp destruktojn folikujt e tiroides si (sëm. Hashimotos);
-postpartum;
-infeksione virale të rr të sip resp (De Quervain’s)
-rrezatime
-tiroidektomia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Si shkaktohet hipotiroidizmi?

A

Kryesisht H.primar ndodh nga MUNGESA E JODIT ose nga DESTRUKSIONI I TIROIDES.
Këtë e shkaktojnë:
-sëm autoimune ku autoantp destruktojn folikujt e tiroides si (sëm. Hashimotos);
-postpartum;
-infeksione virale të rr të sip resp (De Quervain’s)
-rrezatime
-tiroidektomia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Patomekanizmi i hipotireozës:

A

Antp antitireoglobulinik; antitiroideoperoksidazë prodhohen nga mutacioni i gjenit HLA DR3; HLA DR4, Pengojnë krijimin e hormoneve të tiroides dhe bllokojn vendin e lidhjes së tsh receptorëve

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Shenjat klinike të hipotireozës

A

Pagjumësi
Lodhje dhe plogështi
Obstipacion
Zvogëlim i djersitjes
Parestezi
Lekure e thate e ftohte, puls i ngadaltë
Hipersekretimi i tsh mund të çojë në rritje të hipofizës
Forma e avancuar: derdhje plrurale, kardiomegali, hipertension, insfc resp, ascit, anemi, hiperlipoproteinemi
Formë e rëndë: çrregullim ventilimi, hipotermi, hipertension, retension i ujit, çrreg të vetëdijes, koma miksedemike
Vdekja= insfc multi organike

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Patomekanizmat e hipertiroidizmit

A
  1. Sem Grave’s: prodhon antitrupa qe lidhen për receptorët e tsh dhe stimulojnë tiroden të prodhojnë hormone tepër
  2. Teprica e jodit nga marrja ekzogjene, amiodaroni, kontrastet
  3. Destruksioni tiroides: Në tiroiditin e Hashimotos, i cili është një tjetër çrregullim autoimun i tiroides, shkatërrimi i folikulave të tiroides nga qelizat imune çon në një humbje graduale të indit funksional të tiroides. Fillimisht, kjo mund të rezultojë në hipotiroidizëm (tiroide jo aktive), por ndërsa sëmundja përparon, indi i mbetur i tiroides mund të mbistimulohet nga nivelet e ngritura të TSH nga gjëndrra e hipofizës, duke çuar në mbiprodhim kompensues të hormoneve tiroide.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Klinika e hipertiroidizmit

A

Nervoz
Të ngacmueshëm jo të qetë
Djersiten shumë
Nuk duan nxehtësi por të ftohtë
Palpitacione
Rritet oreksi
Rënie flokësh
Jashtqitje të shpeshta të lëngëta
Etje
Zhurmë vaskulare Lian në tiroide- nga qarkullimi i shpejtuar
Egzoftalmus
Shenja jeleinekov, graefeov, moebius

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Ndarja e D.insipidus dhe shkaqet:

A

DIABETI INSIPIDUS PITUITAR (qëndror):
Mungesa e ADH për shkaqe idiopatike, traumatike, tumorale, meningjiti, vaskular te sy. Sheehan, defektet e osmoteceptorëh

DIABETI INSIPIDUS NEFROGJEN:
1°= defktet e lindura të tubuleve
Të fituar: Inflamatore(pielonefrite), postobstruktuve, vaskulare,
2°= amiloidoza, hipokalcemia, hiperkalemia, nefriti intersticial, cistike

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Pamja klinike e diabetiti insipidus

A
  1. Urinë me sasi të madhe 5-15 L në ditë
  2. Urina është hipotonike
  3. Pac ka etje të madhe polidipsi
  4. Pesha specifike e urines 200 mOsm/l
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Çështë sy. SCHWARTZ-BARTER?

A

Sekretim joadekuat i ADH që çon ne retencion t ujit, hollim të lëngjeve dhe hiponatremi me urinë hipertonike dhe serum hipoosmolar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Funx i ADH

A

Vpr ne tubulet distale të veshkave duke dendësuar urinën me retencion të ujit. E prodhojnë qz e hipofizës posteriore.
Defiçifti i hormonit: DIABETI INSIPIDUS
tepria e ajimit të hormonit: SY. SCHWARTZ BARTTER (SIADH)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Simptomat e sy. Schwartz bartter

A

Lidhen me hiponatreminë, kokdhimbja, mundim, vjelje, dobësi dhe ngërçe muskulare, simptoma trunore, kur Na<125 mmol/l athr ka ataxi, reflekse jonorml, delirium, konvulzione, komë, vdekje. Ileus etj.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Simptomat e sy. Schwartz bartter

A

Lidhen me hiponatreminë, kokdhimbja, mundim, vjelje, dobësi dhe ngërçe muskulare, simptoma trunore, kur Na<125 mmol/l athr ka ataxi, reflekse jonorml, delirium, konvulzione, komë, vdekje. Ileus etj.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Karakteristikat e sy. Schwartz bartter

A
  1. Hiponatremi me hipoosmolalitet të serumit dhe lëmgjeve jqz
  2. Natriureza e vazhdueshme
  3. Mungojn shenjat e hipovolemis (turgori nrml i lëkurës, shtypja nrml)
  4. Urina më hiperosmolare se serumi
  5. Funx nrml i veshkave dhe gj. Adrenale
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

cilat jane komplikimet akute te D.M

A
  1. ketoacidoza diabetike
  2. gj. hiperosmolare joketonike
  3. laktoacidoza
  4. kriza hipoglikemike dhe koma
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

cilat jane komplikimet kronike te D.M

A
  1. retinopatia d
  2. nefropatia d
  3. neuropatia d
  4. makroangiopatia d
  5. shputa d
17
Q

patomekanizmi i D.M 2

A

tek personat me predizpozite gjenetike. mutacioni i gjeneve per recep insulinik eshte pergjegjes per lajmerimin e semundjes.
1. rritja e rez insulinike
2. zvog i sekretimit te insulines
3. rritja e prodhimit te glukozes nga melcia
tek personat obez gjithashtu per shkak se adipocitet prodhojne faktore biologjik qe kontribuojne ne rez insulinike

18
Q

mjekimi te D.M

A

ADO betacitotrop
ADO i gr te biguanideve (METFORMINA)
ADO Jobetacitotrop
ADO tiazolidinedion
INKRETTINAT
EKSENATIDI

Mjekimi me innsuline nis me 1-2 doza me insuline me vprm mesatar me ose pa insuline me vprm te shkurter merren 45’-1h para ushqimi ne mengjees

19
Q

komplikimet akute te D.M

A
  1. ketoacidoza diabetike
  2. gjendja hiperosmolare joketonike
  3. laktoacidoza
  4. kriza hipoglikemike dhe koma
20
Q

Si dg morbus cushing

A
  1. Vlera nrml ose të rritura të ACTH
  2. Hiperkortizolemi
  3. Supresion i kortizolit me dhënie të deksametazonit
  4. Përgjigje nrml ose e rritur e acth pas marrjes së crh

Bëhet kateterizim i sinus peteosus inf dhe krahasohet me atë të gj periferik venoz duhet të kenë raport 2:1

21
Q

Shenjat klinike të sem addison

A

Hiperpigmentimi
Hipotensioni postural
Humbje peshës truore
Hipoglikemia
Lodhje
Krizë e adisonit (hiponatremi, sht sh e ulët)
Dhembje në muskuj
Hiponatremi
Hiperkalemi