Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

EKONOMI > Ekonomi 3 > Flashcards

Ekonomi 3 Flashcards

1
Q

cfare eshte GDP

A

GDP shpreh vleren e mallrave dhe sherbimeve perfundimtare te prodhuara ne nje vend brenda nje periudhe te caktuar kohore, zkn 1 vjecare.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

cfare eshte PBB

A

shpreh shumen e mallrave dhe sherbimeve te ndryshme qe ofron nje ekonomi gjate nje viti.
*cfare prodhohet jo shitet

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

krahasimi i PBB e GDP

A

PBB > GDP

sepse PBB mat shumen e produkteve te prodhuara por nuk shiten te gjitha!

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

karakteristikat e GDP

A
  • shprehet ne vlere
  • perfundimtare (jo te ndermjetme)
  • ne nje vend (brenda kufijve, edhe firmat e huaja)
  • periudha (zkn. 1 vit)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

cilat mallra perfshihen ne GDP

A
  • mallrat perfundimtare, jo te ndermjetme
  • mallrat e prodhuara rishtazi (te reja, jo te perdorura)
  • brenda vendit
  • afati kohor 1 vjecar
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

cilat mallra nuk perfshihen ne GDP

A
  • te vjetrat
  • te ndermjetmet (lende te paperpunuara)
  • ekonomia e nendheshme
  • produkte te prodhuara per vete
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

GDP vs GNP

A

GDP - produkti i pergjithshem i brendshem bruto

GNP - produkti kombetar fizik bruto

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

sa menyra ka per llogaritjen e GDP

A

1) metoda e prodhimit
2) metoda e shpenzimeve
3) metoda e te ardhurave

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Metoda e prodhimit

A

GDP = (P1Q1 + P2Q2 + … + Pn*Qn)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Metoda e shpenzimeve

A 
GDP = C + I + G + Nx
C- konsumi
I- shpenzimet per investimet
G- shpenzimet qeveritare
Nx- dif. import-export

Ne G nuk perfshihen pagesat per ndihme ekonomik, invaliditeti, pensionet … keto jane te parikthyeshme ne ekonomi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Metoda e te ardhurave

A

GDP = (Paga + Renta + Interesi) per gjithe popullsine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

cfare do te thot kur rezultati nga metoda e shpenzimeve dhe metoda e te ardhurave jane te peraferta

A

kjo do thot se jane llogaritur sakte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

GDP nominale

A
  • e matur me cmimet e tregut, pra te ketij viti
  • nuk tregon saktesisht rritjen ekonomike
  • *GDP nominale rritet sepse jane rritur cmimet por jo mireqenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

GDP reale

A

matet me cmime konstante (vit baze)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Si matet c’vleftesuesi i GDP (GDP Deflator)

A

GDP nominal / GDP real * 100

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

pse GDP nuk shpreh saktesisht mireqenien sociale

A
  1. Transaksionet jo te tregut
  2. cilesia e permiresuar
  3. perberja e produkteve (produkte te demshem)
  4. ek. e nendheshme
  5. GDP dhe ambjenti
  6. Prodhimi per fryme = GDP (reale) / nr. e pop.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Cilet jane treguesit makroekonomike

A
  • inflacioni
  • papunesia
  • rritja ekonomike (GDP)
  • bilanci i pagesave
  • kursi i kembimit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Cilet jane treguesit joekonomike

A
  • cilesia e jetes
  • mjedisi
  • shendeti
  • asimimi
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

cfare eshte inflacioni

A
  • inflacioni eshte rritja e vazhdueshme dhe e pergjithshme ne treg
  • zhvleresim i parase
  • pak mall ne treg dhe shume para
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

inflacion / deflacion / dezinflacion

A
  • inflacion - rritje e vazhdueshme
  • deflacion - inflacion ne nivele negative, me shume mallra se sa para - mungese shitje –falimentim biznesi, papunesi
  • dezinflacion - nivele pozitive por zbret psh. 7% -> 2%
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

llojet e inflacionit

A
  1. i moderuar - deri 20%
    - BQ e mban inflacionin 2% - 4% - ky eshte inflacioni normal
  2. galopant 20% - 1000%
    - humb besimi ndja bankes
    - panik bankar
    - ndodh ne raste krizash ekonomike ose lufte
  3. hiperinflacioni - mbi 1000%
    - drejt militarizimit - prodhimit te armeve - drejt luftes
    - edhe brenda nje vendi pa lufte
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

kush humbet nga inflacioni

A
  1. ata me page fikse
  2. huadhenesit
  3. kursyesit
  4. bizneset
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

kush perfiton nga inflacioni

A
  1. qeveria
  2. argjendaret
  3. huamarresit
  4. ata me norme pune ose akorde
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

shkaqet e inflacionit

A
  1. nga kerkesa - si rezultat i rritjes teresore te D per mallra e sherbime (ne boom ek.)
  2. nga kostoja - si rezultat i rritjes se cmimeve te faktoreve te prodhimit
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

efekti cmim - page

A
  • rritje e vazhdueshme
  • cmimet nuk bien me
  • qev. detyrohet te rrise edhe pagat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

efekti page - cmim

A
  • per shkak te grevave, demonstratave
  • detyrohet e rrise pagat, sepse eshte kosto e biznesit
  • gjithashtu rrit cmimet
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

menyrat e matjes se inflacionit

A
  1. inflacion mujor - psh shkurt 2021 me shkurt 2022, ose me tremujore
  2. inflacion vjetor - jo me vitin e kaluar por me vit baze
    - nprm CPI
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

cfare eshte CPI

A

CPI - norma qe tregon vleren e shportes

- me cmime konstante, jo koherente

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

cfare eshte shporta

A

shporta eshte nje nr. i caktuar mallrash ose sherbimesh, te vendosura nga qeveria, te domosdoshme per nje konsumator mesatar familjar.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

si matet inflacioni mujor

A

Im = ( Pt - Pt-1 ) / Pt-1 *100

Im - inflacioni mujor
Pt - cmimet aktuale (koherente)
Pt-1 - cmimet te njejten periudhe vitin e kaluar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

si matet inflaiconi vjetor

A

Ivj = ( Shpt - Shpt-1 ) / Shpt-1 *100

Ivj - inflacioni vjetor
Shpt - shporta me cmimet koherente
Shpt-1 - shporta me cmimet e vitit baze

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

kush quhet i papune

A

i papune quhet nje individ perkohesisht i papune

33
Q

si matet norma e papunesise

A

u = U/N * 100

u - papunesia
U- te papunesuarit
N - nr. i fuqise punetore

34
Q

pse norma nuk tregon realitetin

A

sepse ka shume te punesuar ne kompani informale, ne te zeze

35
Q

kush jane format e papunesise

A
  1. friksionale (e ferkimit) - e perkohshme, ata qe sapo kane dale nga bankat e shkolles, ose ata qe lene punen per nje pune me te mire
  2. strukturore - nga ndryshimi i strukturave te tregut disa profesione shtohen e disa zhduken, kur produkti ska kerkese ne treg e keshtu shuhen profesionet
  3. ciklike - me e rrezikshmja, shfaqet si rezultat i rënies ciklike të prodhimit.
  4. sezonale - psh ne turizem, bujqesi…
36
Q

norma natyrore e papunesise

A

NNPp = papunesi friksionale + papunesi strukturore / nr. i fuqise punetore

ketu NNPp = u

  • punezenia e plote ndryshon nga norma e papunesise
  • norma e papunesise (u) nuk eshte kurre 0
37
Q

pasojat ekonomike te papunesise

A
  • GDP ulet
  • te ardhura shume te vogla
  • shoqeria humbet nje profesionalist
38
Q

pasojat sociale te papunesise

A
  • stres, depresion - presioni nga anetaret e familjes
  • krimi ne familje (dhune psikologjike/fizike)
  • rritje kriminaliteti ne shoqeri
  • prishje e harmonise familjare
39
Q

sa faza ka cikli ekonomik

A
  1. kriza ek.
  2. ekspancioni (rritja ek.)
  3. boom-i ek. (piku)
  4. recensioni (renia ek.)
40
Q

karakteristika te ciklit ekonomik

A
  1. periudha - midis dy krizave ek.
  2. ciklet e biznesit jane objektive, veprojne pavaresisht nga vullneti apo deshira e qeverive apo individeve
  3. nuk perseriten me te njejtet tregues (GDP, inflacioni, papunesia)
  4. nuk jane periodike
41
Q

cfare sjell kriza

A
  • papunesi
  • falimentim
  • te ardhura te uleta e niv. te ulet te jeteses
  • ndoshta dhe inflacion
42
Q

cfare sjell piku

A
  • GDP reale kapercen GDP potenciale
  • biznese ne kapacitet te plote
  • punesim i plote
  • fitim max.
  • rritje e inflacionit per shkak te kerkeses
43
Q

kur kemi punezenie te plote

A

kur kemi vetem papunesi friksionale e strukturore

44
Q

shkaqet e jashtme qe ndikojne ne ciklin ek.

A
  1. lufta
  2. pandemia
  3. mosmarreveshje nderkombetare
45
Q

shkaqet e brendshme qe ndikojne ne ciklin ek.

A
  1. novacionet apo shpikjet
  2. ngjarjet politike
  3. politikat qeveritare
46
Q

politikat stabilizuese

A

per te zbutur pasojat e ngritjeve dhe uljeve ne ciklin e biznesit dhe problemeve qe krijohen ne ekonomi gjate fazave te saj

47
Q

qellimet e politikave stabilizuese

A
  1. rritje e qendrueshmerise ek., qe rrit stand.jet. se pop.
  2. nxitje e punesimit
  3. ulje te inflacionit
48
Q

sa llojesh jane politikat stabilizuese

A
  1. fiskale

2. monetare

49
Q

nga kush zbatohet politika fiskale

A

qeveria, parlamenti

50
Q

nga kush zbatohet politika monetare

A

Banka Qendrore

51
Q

kush jane instrumentet e politikes fiskale

A
  • taksat

- shpenzimet

52
Q

kush jane instrumentet e politikes monetare

A

te drejtperdrejta (vende ne zhvillim)

  • norma e interesit te kredise
  • kontrolli i kredise

jo te drejtperdrejta (vende te zhvilluara)

  • operacionet ne treg te hapur (shitja/blerja e letrave me vlere: bono thesari, obligacione, çeqe nprm kleringut)
  • norma e rifinancimit (skontos)
  • norma e rezerves se detyrueshme
53
Q

llojet e pol.fisk.

A

lehtesuese

  • ekonomia ne renie dhe niv. u ne rritje
  • rrit kerkesen e pergj.
    1) ul taksat, shpenzimet nuk i ndryshon
    2) tx nuk ndryshojne, shp rriten
    3) ul tx, rrit shp = politike agresive lehtesuese

shtrenguese

  • ekonomia ne rritje te madhe dhe inflacioni i larte
  • ul kerkesen e pergj.
    1) rrit tx, shp nuk i ndryshon
    2) tx e pa ndryshuara, ul shp
    3) rrit tx, ul shp
54
Q

llojet e pol.mone.

A

lehtesuese (krize)

  • ekonomia ne renie dhe niv. u ne rritje
  • rrit kerkesen e pergj. nprm rritjes se ofertes monetare
    1) blen letra me vlere
    2) ul normen e rezerves se detyruar
    3) ul normen e rifinancimit (skontos)

shtrenguese (boom)

  • ekonomia me inflacion te larte
  • ul kerkesen e pergj. nprm uljes se ofertes monetare
    1) shet letra me vlere
    2) rrit normen e rezerves se detyruar
    3) rrit normen e rifinancimit (skontos)
55
Q

kufizimet e politikes fiskale

A

1) parashikimi
2) inventari kohor
3) deficiti buxhetor
4) ndekimi ne sektorin privat

56
Q

kufizimet e politikes monetare

A

1) kundershti ne objektiva
2) veshtiresia e kontrollit t eshume variablave ekonomike
3) afati kohor

57
Q

cfare jane stabilizuesit automatike

A

ato lloj instrumentash qe hyjne ne pune pavaresisht nga qeveria

58
Q

cfare eshte ekonomiksi nderkombetar

A

ekonomiksi nderkombetar eshte studimi i marredhenieve ekonomike midis vendeve, duke perfshire investimet, tregtine nderkombetare dhe marredheniet monetare.

59
Q

kush jane objektet e studimit te ekonomiksit nderkombetar

A
  • cmimet
  • oferta dhe kerkesa
  • konkurrenca
  • struktura e tregut
  • kostot oportune
  • specializimi
  • kembimi
  • tregjet
60
Q

kush quhen importe

A

mallrat dhe sherbimet e prodhuara jashte vendit dhe te konsumuara brenda tij

61
Q

kush quhen eksporte

A

mallrat dhe sherbimet e prodhuara ne nje vend, qe u shiten konsumatoreve te nje vendi tjeter

62
Q

pse njerezit bejne tregti

A
  1. shperndarja e pabarabarte e burimeve ekonomike-natyrore, njerezore dhe kapitale midis vendeve
  2. prodhimi eficient i mallrave te ndryshme qe kerkon teknologji ose kombinim te burimeve ekonomike.
63
Q

pse njerezit nuk bejne tregti

A

njerezit nuk tregtojne kur malli apo sherbimi qe u ofrohet eshte me pak i vlefshem se malli ose sherbimi qe atyre u kerkohet te kembejne.

64
Q

kur nje vend ka perparesi absolute

A

nje vend ka perparesi absolute ne prodhimin e nje produkti, ndaj nje vendi tjeter, ne qofte se prodhon me shume produkte me te njejtin sasi burimesh (prodhueshmeri me e larte) ose thuhet se ka kosto prodhimi per jnesi me te vogel se vendi tjeter.
–me te njejten sasi burimesh prodhon me shume

65
Q

kur nje vend ka perparesi relative (krahasuese)

A

nje vend ka perparesi relative ne proshimin e nje produkti ndaj nje vendi tjeter, kur ai mund te prodhoje ate produkt me kosto oportune me te ulet se nje vendi tjeter

66
Q

cfare eshte specializimi

A

specializim eshte perdorimi i burimeve te nje individi, firme, rajoni apo vendi per te prodhuar nje ose pak mallra dhe sherbime per te cilat ekziston perparesia relative.

67
Q

pengesat ne tregtine nderkombetare

A
  1. tarifa doganore
  2. kuotat
  3. subvencionet
  4. embargo
  5. pagesat jotarifore
68
Q

cfare eshtetarifa doganore

A

eshte nje takse qe vendoset per cdo mall qe importohet ne vend

69
Q

cfare jane kuotat

A

jane kufizime meksimale mbi sasine ose vleren e pergj. te produkteve te vecanta te importuara nga nje vend ne nje periudhe te caktuar

70
Q

cfare jane subvencionet

A

ndihma qe prodhuesit te kene me shume te ardhura. keshtu ata vendosin P te uleta per produktet. keto cmime - perparesi ndaj konkurrenteve te huaj

71
Q

cfare eshte embargo

A

eshte eliminim total i tregtise me nje vend te vecante

72
Q

cfare jane pagesat jotarifore

A

kane te bejne me krijimin e veshtiresive artificiale administrative ndaj mallrave te importuara

73
Q

cfare eshte kursi i kembimit

A

cmimi i monedhes se nje vendi i shprehur ne monedhde te nje vendi tjeter

74
Q

kush jane faktoret qe ndikojne ne kursin e kembimit

A
  • eksportet
  • importet e vendit perkates
  • kerkese-oferte
  • inflacioni
  • interesa bankare
75
Q

cfare eshte bilanci i tregtise

A

bilanci i tregtise i referohet diferences ne vlere midis mallrave te eksportit dhe atyre te importit te nje vendi ne nje periudhe kohore te caktuar

Mex(t) - Mim(t) = x

76
Q

cfare eshte bilanci i pagesave

A

bilanci i pagesave eshte nje pasqyre e regjistrimit te te gjitha transaksioneve (kembimeve) qe behen midis rezidenteve te nje vendi (perfshire individe, firma, qeveri) dhe rezidenteve te vendeve te tjera

kembimet (rez te vendit 1 2)

77
Q

kush varen nga fitimi, obligacionet apo aksionet

A

obligacionet jane kredi te marra nga firma, e qe nuk varen nga fitimi
aksionet varen nga fitimi

78
Q

sa lloje aksionesh kemi

A
  1. te zakonshme - aksionere por qe sjane pjese e administrates
  2. te parapelqyer - jane pjese e administrates

–nqs falimentojne shlyhen para te zakonshmit

79
Q

sa llojesh i kemi korporatat

A
  • te hapura ndaj publikut - shesin obligacione me burse

- te mbyllyra (familjare) - te ardhurat kalojne nga nj-tj

EKONOMI (4 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions