Eindterm 9 Flashcards
Dat taal uitdrukt hoe we ons met ons lichaam in de wereld staan (Lakoff & Johnson)
Wanneer we nadenken over onze ervaring van het bestaan, hebben we taal of beelden nodig om die te begrijpen.
Taal bemiddelt dus op twee manieren:
1) We drukken onze ervaring erin uit.
2) Taal vormt de ervaring en ons mensbeeld.
- Oriënterende metaforen
- Ontologische metaforen
Metaforen helpen ons dus om ingewikkelde ideeën te snappen.
Mensbeelden zijn historisch contingent (Vroon & Draaisma)
Onze cultuur heeft veel invloed op de metaforen die we gebruiken. Deze metaforen zijn vaak geïnspireerd door moderne technologie en wetenschap, waardoor de vraag “wat is de mens” steeds anders kan zijn.
Metaforen zijn historisch incontinent en dus niet universeel (algemeen toepasbaar), omdat metaforen door toevallige gebeurtenissen en omstandigheden worden gevormd.
Dat mensen hun brein zijn en het brein als een computer is (functionalistisch cognitivisme, Swaab) en de evaluatie hiervan (Dreyfus, connectionisme)
Functionalisme:
Vergelijking brein en computer:
1) Fysiek niveau: gaat over hoe onze hersenen lijken op de hardware van een computer. Beide bestaan uit onderdelen die informatie verwerken (zoals neuronen in het brein en elektronische schakelingen in een computer).
2) Functioneel niveau: gaat over hoe ons denkvermogen lijkt op de software van een computer . Draait het om het verwerken van informatie en het uitvoeren van taken. (Net zoals een computer bepaalde instructies volgt om iets te doen, zo volgt ons brein ook regels om informatie uit onze zintuigen te verwerken en er een reactie (gedrag) op te baseren).
-> Betekent dat onze geest (het denkvermogen) mentale beelden of representaties maakt van wat we waarnemen en die bewerkt volgens logische regels. Net zoals een computer input (bv muisklik) omzet in een actie (output), verwerkt ons brein informatie van onze zintuigen en zetten die om in gedrag.
Cognitivisme: net zoals de computer informatie verwerkt, gebruikt onze geest symbolen (denkbeelden: ideeën of opvattingen die iemand heeft.) om beslissingen te nemen, oftewel na te denken.
Dick Swaab: wij zijn ons brein en ons brein werkt als een computer.
- Hij vergelijkt de hersenen met een biologische machine die informatie rationeel verwerkt en anders gaat functioneren bij verstoringen (stoornissen in de hersenen kunnen leiden tot psychiatrische aandoeningen).
- Hij zegt dat onze geest (bewustzijn, emoties, moraliteit, enz.) het resultaat is van hersenactiviteit.
Dreyfus:
- De geest kan niet zomaar nagebootst worden door een machine, omdat ons denken en waarnemen diep verbonden zijn met ons lichaam en onze fysieke ervaringen.
- Het lichaam is onmisbaar voor onze waarnemingen en ervaringen.
3 Functies die een computer niet kan nabootsen:
1) We hebben verwachtingen op basis van eerdere ervaringen.
2) We richten onze aandacht op relevante details.
3) We koppelen zintuigelijke verwachtingen aan elkaar.
-> Voorbeeld: paardenrennen:
Machines kunnen alleen feiten verwerken, maar kunnen niet bepalen welke regels en feiten in specifieke situaties relevant zijn. Mensen weten bijv. dat de ruiter zijn ouders net heeft verloren.
Connectionisme:
- Overeenkomsten brein en computer:
In beide vinden elektrische processen plaats.
In beide wordt er gewerkt met binaire verbinden (aan/uit, ja/nee): computer: doet een taak wel of niet. Brein: geeft wel een signaal door of niet.
Net als het menselijk brein heeft een neuraal netwerk het vermogen om op basis van individuele waarnemingen patronen te herkennen en in algemene categorieën in te delen. Hoe meer afbeeldingen het neurale netwerk verwerkt, hoe beter het leert om ze te herkennen.
Deze netwerken worden daardoor een overtuigende metafoor voor menselijke cognitie (denken en begrijpen).
Dat mensen niet alleen met hun brein denken, maar ook met hun lichaam in een omgeving (4E- cognitivisme, Clark & Chalmers en Noë).
4E-cognitivisten verzetten zich tegen het reduceren van menselijk denken tot alleen de breinfuncties, die vier “E’s staan voor:
- Embobied cognition
- Embedded cognition
- Extended cognition
- Enactive cognition
Kritiek op het idee dat mensen als informatieve verwerkende systemen kunnen worden gezien, omdat bewustzijn hiervoor niet noodzakelijk is, maar mensen hebben wel degelijk een bewuste ervaring van de wereld.
Samengevat 4E-cognitie pleit voor een meer holistische (geheel omvattende) kijk op denken, waarbij lichaam en omgeving een essentiële rol spelen in onze cognitieve processen.
