EGZAMIN Flashcards

1
Q

Podaj przykłady wykorzystania promieniowania w diagnostyce i/lub radioterapii

A

Promieniowanie alfa: BNCT,
Promieniowanie Beta+: cyklotrony, PET-CT,
Promieniowania Beta-: radioterapia, testy oddechowe,
Promieniowanie X: badania pośmiertne chorób neurodegeneracyjnych
Promieniowanie w zakresie IR: termografia dynamiczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Izotop radonu 222Rn:

A
  • jest emiterem promieniowania alfa,
  • umożliwia ruchy mas powietrza,
  • w zależność od podłoża gruntowego zmienia się jego stężenie w budynkach
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Pole bliskie ultradźwięków

A

Pole bliskie (strefa Fresnela), występuje w obszarze gdzie odległość jest mała w porównaniu ze stosunkiem źródła (r) do długości fali (λ). Długość pola bliskiego wynosi
𝐿 =𝑟^2/𝜆 = 𝑟^2𝑓/𝑐 [m]

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Pole dalekie ultradźwięków

A

Strefa Fraunhofera - wiązka ma kształt stożka. Rozwartość wiązki w polu dalekim dla płaskiego przetwornika kołowego zleży od jego promienia i długości fali
𝑠𝑖𝑛𝜃𝑅=1,22*𝜆/𝑑=𝑐/𝑓𝑑

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Dawka quasi-progowa jest:

A

Miarą zdolności naprawczych komórek w zakresie niskich dawek promieniowania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Kąt akceptacji:

A
  • to kąt graniczny,
  • charakteryzuje światłowód,
  • od jego wartości zależy apertura numeryczna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Techniki wykorzystujące planowanie odwrotne

A
  • tomoterapia,
  • dynamiczne IMRT,
  • statyczne IMRT,
  • cyber knife,
  • gamma knife
  • ICRT
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Techniki wykorzystujące planowanie konwencjonalne - “w przód”

A
  • 3D-CRT,
  • Statyczne IMRT,
  • teleradioterapia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Krzywa przeżywalności to:

A
  • pozwala na wyznaczenie średniej dawki letalnej,
  • zależy od rodzaju promieniowania,
  • zależy od rodzaju komórek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Dlaczego naczynia włosowate nie pękają?

A

Prawo Laplace’a dla naczyń krwionośnych tłumaczy to zjawisko:
- naczynia włosowate mają bardzo cienkie ścianki, dlatego nie pękają,
- warunek: ciśnienie P jest jednakowe we wszystkich kierunkach,
- delta P = T/R, gdzie T to siły napinające ścianki, R to promień,
- ciśnienie jest STAŁE, dlatego im mniejszy promień tym mniejsze T, dlatego nie pękają

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wymień elementy akceleratora medycznego, które pozwalają odpowiednio ukształtować wiązkę (rysunek)

A

Zasada działania:
1. wygenerowanie elektronów przez działo elektronowe
2. przyspieszenie cząstek w rurze akceleracyjnej (w tym przypadku - przyspieszenie przy użyciu klistronu)
3. magnes zakrzywiający zakrzywia tor ruchu elektronów, w celu wyprowadzenia wiązki
4. kształtowanie wiązki promieniowania przy użyciu układu filtrów
5. modyfikacja pola promieniowania przy użyciu kolimatorów (ograniczenie energetyczne wiązki)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Skutki stochastyczne

A

są bezprogowe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Efekt Comptona jest

A

efektem dominującym w teleradioterapii

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

PIK Bragga jest

A

charakterystyczny dla jonów ciężkich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

SYMULATOR

A

umożliwia sprawdzenie poprawności ułożenia pacjenta

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Osłona rozbieżna

A

zapewnia większą dokładność

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Odbicie dyfuzyjne

A
  • opisuje teoria Kubelki- Munka,
  • występuje podczas oddziaływania promieniowania z organizmem
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Laser barwnikowy

A
  • pozwala na zmianę emitowanej długości fali,
  • w skład rezonatora wchodzi pryzmat
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Fotokoagulacja to

A
  • wolne grzanie,
  • pozwala na tamowanie krwawienia,
  • niszczenie białek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Efekt oddziaływania ultradźwięków to:

A

a) Kawitacja- powstawanie miejscowej próżni
b) Zwiększanie dyfuzji przez błony półprzepuszczalne
c) Poparzenia dla natężeń >10kW/m2
d) Efekt mechaniczny- zmiana wytrzymałości

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Czas relaksacji podłużnej

A
  • charakteryzuje wymianę energii pomiędzy układem spinów jądrowych a otoczeniem,
  • opisuje relaksację spin- sieć,
  • skraca się ze wzrostem ilości wody w tkance (??)
22
Q

Tomografia optyczna:

A
  • jest to technika bezinwazyjna i bezkontaktowa,
  • oparta o metodę spektralną jest szybsza
23
Q

Wymień 5R radioterapii:

A
  1. NAPRAWA (repair) - naprawa uszkodzeń subtelnych i potencjalnie letalnych
  2. REDYSTRYBUCJA (redistribution) - desynchronizacja; powrót do wyjściowej liczby komórek w poszczególnych fazach cyklu komórkowego
  3. REPOPULACJA (repopulation) - wzrost bezwzględnej liczby komórek zdolnych do podziału w czasie trwania napromieniowaniu lub po napromieniowaniu
  4. REOKSYGENACJA (reoxygenation) - poprawa utlenowania komórek klonogennych po napromienieniu
  5. PROMIENIOWRAŻLIWOŚĆ (radiosensitivity) - wrażliwość komórek na napromienienie, mierzona stopniem utraty ich zdolności do nieograniczonych podziałów
24
Q

Średnia dawka letalna:

A

D37 - dawka która redukuje liczbę komórek do 37%, mierzona na prostoliniowym odcinku krzywej przeżywalności,
- miara wrażliwości komórek na promieniownie,
- dla większości komórek dzielących się, średnia dawka letalna to 2 Gy, dla szczególnie wrażliwych to 0,5-1 Gy

25
Q

Wielkości skalujące się z masą

A

Kerma 𝐾=𝑑𝐸/𝑑𝑚 [ 𝐺𝑦 ]

26
Q

Zjawisko piezoelektryczne wykorzystywane w ultrasonografii:

A
  • jest nieparzyste,
  • jest liniowe,
  • jest odwrotne
  • polega na pojawianiu się ładunków na powierzchni kryształu pod wpływem naprężeń mechanicznych,
    W ultrasonografii działanie sond wytwarzających fale akustyczne oparte jest na zjawisko piezoelektrycznym.
27
Q

Kawitacja:

A

To powstawanie miejscowej próżni

28
Q

Mniej krwi płynie przez zimne stopy, ponieważ:

A

Dla niskich temp. lepkość wzrasta, co zwiększa opór przepływu krwi

29
Q

Wskaż zdania prawdziwe:

A
  • Najważniejszą siłą działającą na ludzkie ciało jest siła grawitacji,
  • Utrzymanie pozycji stabilnej: Suma wektorów wszystkich sił w środku ciężkości musi być równa zero,
  • Siła działająca na nogę jest sumą wektorową siły od podłoża, ciężaru ciała i ciężaru nogi
30
Q

Uzupełnij zdania - moduł Younga…

A
  • dla kości jest zbliżony do BETONU,
  • dla mięśni (kolagenu) jest zbliżony do STALI
31
Q

Wskaż zdania prawdziwe:

A
  • Pęcherzyki nie pokryte surfaktantem zapadają się i nie można oddychać z powodu zbyt małej poda…. płuc
  • Napięcie powierzchniowe zależy od grubości warstwy surfaktantów – im grubsza, tym mniejsze napięcie powierzchniowe
  • Podczas wdechu grubość surfaktantu maleje, a napięcie powierzchniowe rośnie, co daje większe (…) ciśnienie (prawo Laplace’a)
32
Q

Rozdzielczość osiowa to:

A
  • najmniejsza odległość dwóch punktów leżących wzdłuż osi wiązki, rozróżnialnych jako osobne
33
Q

Wskaż zdania prawdziwe:

A

c) zmiana częstotliwości fali odbieranej w stosunku do nadawanej charakteryzuje prędkość przepływu krwi

34
Q

Luminacja energetyczna to:

A

b) moc promieniowania emitowanego z jednostki powierzchni źródła w jednostkowy kąt bryłowy [W/sr*m^2]

35
Q

Laser barwnikowy (wskaż zdania prawdziwe):

A

a) Ośrodkiem czynnym są barwniki rozpuszczone w nieaktywowanym ośrodku przezroczystym, np. rodamina, fluoresceina w kuwecie,
d) Może być pompowany lampą błyskową lub innym laserem
e) Elementy optyczne umożliwiają przestrajanie długości emitowanej fali

36
Q

Wskaż zdania prawdziwe:

A

a) Na granicy ośrodków o różnych współczynnikach załamania, w zależności od tekstury granicznej może nastąpić odbicie zwierciadlane i/lub odbicie dyfuzyjne
b) Do opisu odbicia dyfuzyjnego stosuję się teorię Kubelki-Munka
c) Odbicie dyfuzyjne to wielokrotne odbicia i rozproszenia na niejednorodnościach w objętości tkanki

37
Q

Efekt Comptona (wskaż zdania prawdziwe):

A

b) To zjawisko, w którym padający foton przekazuje elektronowi część swojej energii,
d) Dominuje nad innymi efektami fizycznymi w zakresie energii stosowanych w medycynie dla pierwiastków lekkich

38
Q

Tomoterapia (wskaż zdania prawdziwe):

A

a) To technika teleradioterapii polegająca na napromienieniu kolejnych warstw (przekrojów) pacjenta,
e) Daje mniejszą dawkę na nowotwór, minimalizuję dawkę na narządy krytyczne
f) Dają możliwości dokładnego pozycjonowania pacjenta

39
Q

Czas relaksacji podłużnej:

A

Opisuje procesy relaksacji w metodzie rezonansu jądrowo-magnetycznego

40
Q

Technika IMRT (Intensity - Modulated Radiation Therapy):

A

Wymaga użycia kolimatora wielolistkowego

41
Q

Izocentrum to:

A

miejsce w przestrzeni przez które przechodzi centralny promień wiązki promieniowania

42
Q

Podaj 3 metody modyfikacji wiązki:

A
  • wagowanie dawki,
  • zastosowanie osłon,
  • zastosowanie niesymetrycznych szczęk kolimatorów lub kolimatorów wielolistkowych
43
Q

Wymień po 3 detektory stosowane w dozymetrii indywidualnej i w środowisku pracy:

A

Indywidualne:
- TLD,
-filmowy,
-półprzewodnikowy,
-alaninowy

W środowisku pracy:
-gazowe,
-komora jonizacyjna,
-licznik proporcjonalny,
-licznik Geigera- Mullera,
-scyntylacyjne

44
Q

W skład promieniowania wtórnego wchodzi:

A
  • promieniowanie rozproszone koherentnie
  • promieniowanie rozproszone niekoherentnie
  • promieniowanie anihilacyjne (elektron + pozyton =2 fotony)
  • promieniowanie hamowania (elektronów)
  • promieniowanie fluorescencyjne (absorpcja -> wzbudzenie)
45
Q

Dawka skuteczna [Sv] to

A

Iloczyn dawki równoważnej i współczynnika wagowego tkanki

46
Q

Co to jest skala Hounsfielda:

A

Liniowe przekształcenie pierwotnego pomiaru liniowego współczynnika osłabienia

47
Q

Gy:

A

J/kg

48
Q

Promieniowanie stosowane w diagnostyce

A

gamma

49
Q

Jak zależy lepkość krwi od temperatury

A

w niskiej temp lepkość rośnie co utrudnia przepływ krwi

50
Q

Ultradźwięki zakres:

A

20 kHz - 1 GHz
moze być chyba od 16 kHz i guess?

51
Q

Techniki holterowskie ekg:

A
  • umożliwiają ocenę pracy serca podczas znormalizowanego wysiłku,
  • wykorzystuje przenośne rejestratory zasilane bateryjnie,
  • zapis sygnału, którego analiza dokonywana jest po zakończeniu badania