Eco 5/6 Flashcards
Collectieve goederen
Voorzieningen waarvan iedereen gebruik kan maken geleverd door de overheid
Reden voor collectieve goederen
- voor iedereen van belang
bijv. Politie en het leger - kwaliteit van voorzieningen bewaken
Bijv. Rechtspraak - sommige voorzieningen kun je mensen niet apart laten betalen bijv. Staats verlichting of dijken
- voorzieningen die voor iedereen betaalbaar moeten blijven bijv. Onderwijs
Collectieve sector (publieke sector)
Voor sociale zekerheid streeft niet naar winst maar moet wel uitkomen met beschikbare budget
Instelling voor sociale zekerheid+ overheid
Particuliere sector (marktsector)
Burgers en bedrijven die proberen winst te maken met verkoop van goederen of diensten
Lagere overheid
Provincies
Gemeenten
Waterschappen
Overheid =
Rijksoverheid + lagere overheden
Accijns
Op tabak alcohol en brandstoffen zodat je minder koop
Subsidies
Bepaalde activiteiten van burgers en bedrijven te stimuleren genoemd
Actieve
Mensen met betaald werk
Inactieve
Mensen zonder betaald werk of een uitkering
Herverdeling van inkomens
Actieven en inactieven moeten verdienen en dat de overheid op deze manier voor herverdeling inkomens zorgt
Waar komt gemeente geld vandaag
Gemeente geld komt grootste deel van haar inkomsten van het rijk verder van burgers en bedrijven
Burgers bedrijven de onderstaande gemeentelijke belastingen en heffingen betalen
1 ozb
2 riool heffing belasting
3 parkeerbelasting
4 toeristenbelasting
5Hondenbelasting
Overheid leent
Van burgers banken verzekeraars en pensioenfondsen
Overheid inkomsten van
Directe belasting
Indirecte belasting
Niet belasting ontvangsten
Nettoloon
Brutoloon - belasting - sociale premies
Sociale zekerheid
Voor bestaansminimum voor iedereen wordt betaald door belastingen en sociale premies
Sociaal minimum
Bedrag dat je nodig heb om van te kunnen leven
Sociale voorzieningen
Uitkering die betaald wordt met belastinggeld belangrijkste voorziening bijstanduitkering
Recht op uitkering
Je hebt allen recht op uitkering als je op geen Anke andere manier in je levensonderhoud kunt voorzien
AOW
Algemene ouderdom wet
ANW
Algemeene nabestaanden wet
WLZ
Wet langdurige zorg
Waarom is verzorging staat door
Nederland is een verzorgingsstaat voor onder andere stelsel zekerheid en mogelijk maken door de overheid van gezondheidszorg huisvesting n en onderwijs
Adviesinstellingen
Ufo kan opvragen en advies kan krijgen
CBS (centrale bureau voor de statistiek
Verzameld info over economische veranderingen of de bevolkingssamenstelling
CPB (centrale planeconomie
Onderzoek de mogelijke gevolgen van economische maatregelen van de overheid
SER (Ssociaal economische raad
Advieseert de regering over sociaal economische onderwerpen zoals werkgelegenheid loon uitkering en pensioen
loonheffing
is inkomstenbelasting je werkgever houdt loonheffing in op je brutoloon
- loonbelasting
- premie volksverzekering
vermogensrendementsheffing
Betaal je belasting over het rendement op je vermogen
Heffingsvrij vermogen
eerste deel van je vermogen betaal je geen belasting Als je onder een bepaald bedrag zit bij je spaarrekening
fictief rendement
ls je per jaar een bepaal percentage verdient aan je spaargeld of je belegging
nationaliseren
Dan neemt de overheid een particulier bedrijf over
Privatiseren
De overheid verkoop een dienst of activiteit aan de particuliere sector
Verschuldigde inkomstenbelasting
Box1 + box2 - heffingskorting
marktwerking
Aanbieders van producten concurreren om klanten te krijgen
bbp
Bruto binnenlands product
totale waarde van de productie
Economische groei
als productie stijgt naamt het bbp toe
Recessie
Welvaart neem af
Groei van een land langere tijd daalt lager dan gemiddeld
solidariteitsbeginsel
Iedereen met een inkomen een deel daarvan afstaat voor mensen zonder inkomen/lage inkomen
volksverzekering
Sociale verzekeringen waar alle inwoners van Nederland recht op hebben
aftrekposten
Op je inkomen mag je bepaalde kosten in mindering brengen
Progressief belastingtarief
Mensen met een hoog inkomen meer belasting betalen dan mensen met een lagere inkomen
Degressief tarief
Mensen met een laag inkomen minder belasting betalen dan mensen met hoog inkomen
Proportioneel tarief
Belasting percentage voor alle inwoner
nivellering
Als lage inkomens er in procenten meer vooruit gaan dan de hoge
denivellering
Als de hoge inkomens er in procenten meer vooruitgaan dan de lage