Diagnose allerdaagse - H54 Flashcards
Waar bevindt lage rugpijn zich?
Tussen de schouderbladen en de bilplooien
Wat is een uitzondering omtrent locatie bij rugpijn
De lendenen
Twee belangrijke doelen bij de diagnostiek van rugpijn
- eventuele specifieke oorzaken van de lage rugpijn onderkennen
- tijdig onderkennen wanneer de aspecifieke lage rugpijn chronisch wordt
Pathofysiologie Lumbago (aspecifieke lage rugpijn)
Niet bekend
Waarschijnlijk overbelasting van prijsgevoelige structuren in en rond de wervelkolom zoals gewrichten, spieren, disci, botten, pezen of zenuwen. Mogelijk is er een vasculaire oorsprongg.
Pathofysiologie Lumbosacraal radiculair syndroom (LRS)
- 90% van de gevallen is de oorzaak hernia nuclei pulposi
- wervelkanaalstenose
- laterale stenose
Symptomen lumosacraal radiculair syndroom
- (hevige) uitstraling in 1 been tot voorbij de knie (ischialgie). -
- Pijn in been is meestal erger dan in de rug en verergert bij drukverhogende momenten.
- Ook kan er veranderingen in sensibiliteit optreden in het aangedane huidsegment, zoals hypesthesie of parenthese
Wat is hernia nuclei pulposi
een uitpuilende discus interverbralis die 1 van de uittredende ruggenmergwortels bekneld
Wat is wervelkanaalstenose
vernauwing van het wervelkanaal
Wat is laterale stenose
vernauwing van het zenuwwortelkanaal
Epidemiologie LRS
mensen ouder dan 50
Behandeling LRS
Indien er een caudasyndroom is waarbij gevoelloosheid in het rijbroekgebied en mictie- of defecatiestoornissen ontstaan is er een directe operatieve ingreep nodig
Definitie pseudoradiculair syndroom
Het beeld waarbij er uitstraling van rugpijn in een been is zonder dat er aanwijzingen worden gevonden voor een radiculair syndroom.
Symptomen maligniteit
- klachten gaan na een maand van conservatie behandelingen niet verbeteren
- malaise
- koorts
- nachtelijke pijn
- fors gewichtsverlies
- maligniteit in voorgeschiedenis
- vaak prostaat- of mammacarcinoom
Epidemiologie maligniteit
Altijd bij 50 jaar of ouder
Symptomen sondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew)
- rugpijn
- verlies van lumbale lordose
- verlies van mobiliteitD
Definitie sondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew)
reumatische aandoening
aanwezigheid van het eiwit HLA-B27
Epidemiologie sondylitis ankylopoetica (ziekte van Bechterew)
Meer bij mannen en dan jonger dan 35 jaar
Epidemiologie osteoporotische inzakkingsfractuur
postmenopauzale vrouwen –> potdensiteit neemt sterk af
Symptomen osteoporotische iznakkingsfracturen
- pijn
- verminderde mobiliteit –> door hoogteverlies van wervellichaam
- meer dan de helft van de gevallen heeft geen symptomen
Definitie sondylosis
defect in het pars interarticularis van een wervellichaam
Meestal op niveau L4 of L5
Dit kan aangeboren zijn of gedurende het leven ontstaatn
Symptomen sondylosis
- geen symptomen
Definitie sponylolisthesis
Verschuiving van een wervellichaam met spondylosis (meestal na een trauma)
Symptomen spondylolisthesis
- lage rugpijn die vaak uitstraalt in twee benen (bilateraal)
- geen positief resultaat op de proef van Lasègue
Kans aspecifieke lage rugpijn
80-90%
Kans lumbosacraal radiculair syndroom
5-15%
kans osteoporotische inzakkingsfractuur
1-4%
kans maligniteit
0,7-2%
kans ziekte van Bechterew
0,3%
kans spondylolisthesis
0-3%
Betekenis van voorgeschiedenis bij maligniteit
wervelmetastasen
Betekenis van voorgeschiedenis bij osteoporose (bv langdurig gebruik van corticosteroïden)
wervelfracturen
Betekenis van voorgeschiedenis bij auto-immuun onstekingen (iridocyclistis, inflammatie maagaandoening, artritis)
spondyloartritis (ziekte van Bechterew)
Betekenis van voorgeschiedenis bij recidiverende periodes van aspecifieke lage rugpijn
specifieke oorzaken zijn minder waarschijnlijk
Symptomen chorniciteit met disfunctioneren bij aspecifieke lage rugpijn
- eerdere episodes met pijn
- veel beperkingen bij eerste presentatie
- overmatige reactie op pijn
- overdreven pijnpresentatie
- inadequaat pijngedraag met neiging om alle pijn te vermeiden
Risicofactoren chronische klachten bij aspecifieke lage rugpijn
- langdurige stress
- sociale omgeving die vermijdingsgedrag stimuleert
- bestaan van secundaire ziektewinst
- neiging tot depressiviteit
Lichamelijk onderzoek looppatroon
klapvoet (LRS) of analogisch (pijnvermijding)
Lichamelijk onderzoek bekken en wervelkolom bij staande patient
scoliose of beenlengteverschil
Proef van lasegue sensitiviteit
hoog
Proef van lasegue specificiteit
hoog
Proef van lasegue uitvoering
passief heffen van gestrekte been luxeert uitstralende pijn langs zijkant of achterkant van het aangedane been
hoek waaronder pijn ontstaat wordt aangegeven (positief bij dertig graden)
Gekruiste proef van lasegue sensitiviteit
laag
Gekruiste proef van lasegue specificiteit
hoog
Gekruiste proef van lasegue uitvoering
passief heffen van niet-aangedaan been laxeert uitstralende pijn langs zijkant of achterkant van aangedane been
teken van naffziger uitvoering
druk op beide vv jugulares veroorzaakt toename van pijn in het aangedane been door verhoging van intraspinale liquordruk
Proef van bargard uitvoering
passief heffen van gestrekte been tot het niveau waar pijn geluierd wordt veroorzaakt dorsiflextie van voet een toename van pijn
proef van kemp
in staande houding wordt patiënt achterovergelegen en vervolgens in richting van aangedane zijde
Alarmsignale lage rugpijn
- voorgeschiedenis met maligniteit. langdurig corticosteroidengebruik , osteoporose
- mictine- of defecatiestoornis
- krachtverlies in been of voet
- rugpijn op oudere leeftijd voor eerste keer
Aanvullend onderzoek maligniteit
- bepaling van bezinkingssnelheid van erytrocyten –> verhoogde BSE
Aanvullend onderzoek ziekte van Bechterew
- bepaling van bezinkingssnelheid van erytrocyten –> verhoogde BSE
- röntgenonderzoek
Aanvullend onderzoek spondylitis ankylopoetica
- bepaling aanwezigheid eiwit HLA-B27
Aanvullend onderzoek osteoporose (bij verdenking op inzakkingsfracturen)
röntgenonderzoek
aanvullend onderzoek bottumoren
rontenonderzoek
botscan/isotopenonderzoek (hierbij wordt het metabolisme van het bot bestudeerd
aanvullend onderzoek metastasen
röntgenonderzoek
Aanvullend onderzoek LRS (verdenking op hernia of operatie overwogen voor LRS)
CT- scna
MRI-scan
Aanvullend onderzoek spondylose
botscan/isotopenonderzoek (hierbij wordt het metabolisme van het bot bestudeerd
Aanvullend onderzoek infectie of ontsteking
botscan/isotopenonderzoek (hierbij wordt het metabolisme van het bot bestudeerd
Aanvullend onderzoek overweging tot opereren bij discusgeneratie
discografie (contrastvloeistof wordt ingespoten voor betere röntgenfoto om specifiek pijn te reduceren
(V) ALTIS(O)
(Voorgeschiedenis)
Aard (stekende of zeurende pijn)
–> wat voor soort pijn ervaart u?
Lokalisatie
–> kunt u de pijn aanwijzen?
Tijd
Intensiteit
–> schaal van 1/10
–> belemmerd het de dagelijkse activiteiten?
Samenhang
(Overig)
cauda equina syndroom
- verlies van gevoel in rijbroekgebied
- kan niet meer plassen