De voortplanting Flashcards
wanneer is een dier klaar voor reproductie?
wanneer het genoeg lichaamsreserven en lichaamsgewicht heeft
wat is klonen?
dit is een asexueel voortplantingsproces waarbij de nakomelingen een perfecte genetische kopie zijn
wat is de functie van gonaden?
productie en stockage van gameten
productie van sexhormonen
vanaf wanneer worden de spermatozoa geproduceerd?
vanaf de pubertijd worden ze voortdurend geproduceerd vanuit stamcellen
wat doen de sertoli-cellen?
dit zijn steuncellen die zorgen voor de bevoorrading en differentiatie van de spermatozoa
wat zijn androgenen?
dit zijn de mannelijke sexhormonen
wat is het belangrijkste sexhormoon bij mannen?
testosteron
waar wordt testosteron geproduceerd?
in de leydigcellen, in het interstitium van de tubuli semeniferi
wat zijn de effecten van testosteron?
productie van spermatozoa
ontwikkeling van typische mannelijke sex karakteristieken
anabool effect op skelet en spieren
de mannelijke psychologische ontwikkeling
het libido
wanneer worden de primordiale follikels gevormd?
eerst worden de primordiale follikels gevormd tijdens de foetale ontwikkeling vanuit stamcellen. In deze primordiale follikels zitten oocyten (eicellen)
wat is de oestrus?
bereidheid tot paren
wat is de ovulatie?
dit is het barsten van de rijpe follikel
waar grijpt de fertilisatie plaats?
in het eerste derde van de eileider
wat zijn de vrouwelijke sexhormonen?
oestrogenen en progesteron
waar wordt oestrogeen geproduceerd?
in de granulosacellen van de rijpende follikel
in de bijnier
bij de man in de sertoli-cellen
wat is de functie van oestrogeen?
dit zorgt voor het induceren van de oestrus
veroorzaken veranderingen in de reproductieve organen (vagina en uterus)
welke fase volgt na de ovulatie (het einde van de folliculaire fase)?
de luteale fase
waarom noemt het de luteale fase?
omdat de epitheliale cellen van de overgebleven follikel omgebouwd worden tot een endocrien klier: het CL
produceert het CL enkel progesteron?
Nee, het produceert ook wisselende hoeveelheden oestrogenen
bespreek algemeen de continue kwekers
hierbij zijn de dieren heel het jaar seksueel actief, de oestrale cycli volgen elkaar op tot de dracht
bespreek algemeen de seizoens kwekers
de sexuele cyclus wordt geregeld door externe factoren (zoals het lengen of korten van de dagen, voedselvoorziening, seizoen), sexuele activiteit is beperkt tot bepaalde periode van het jaar
door welke hormonen wordt de gonadale functie bij mannen EN vrouwen geregeld?
door FSH en LH vanuit de adenohypofyse
leg algemeen de functie van FSH uit
stimuleert de maturatie van de geslachtscellen in de testikels en de ovaria (het zijn gonadotrope hormonen)
leg algemeen de functie van LH uit
stimuleert de productie en secretie van testosteron (in de testikels) en oestrogenen en progesteron (in de ovaria)
wat is GnRH?
gonadotropine releasing hormoon en heeft een korte half-life (2-4 minuten)
wat doet GnRH?
zorgt voor de secretie van FSH en LH vanuit de adenohypofyse
de neuro-endocriene cellen van de hypothalamus worden beinvloed door?
andere CZS hormonen
directe negatieve feedback van de concentratie sekshormonen in het bloed
door prikkels uit de omgeving (fotoperiode)
door prikkels van mechanoreceptoren in de huid van reproductieve organen
wat gebeurt er als er geen bevruchting is?
dan ondergaat het CL de luteolyse doordat de baarmoeder prostaglandine F2alfa afscheid die zorgt voor de afbraak van het CL
wat gebeurt er in het eerste derde van de dracht met de foetus?
dan gebeurt de organogenese
wat gebeurt er de rest van de dracht met de foetus?
foetale rijping en groei
snelste groei wordt bereikt naar de partus toe
wat zorgt voor het in gang zetten van de partus?
de hormonale signalen van de foetus zelf
wat is de rol van oxytocine bij de partus?
zorgt voor contracties van de uterus
GnRH neuronen liggen in verschillende gebieden thv hypothalamus, de welke?
bij het tonisch centrum
en bij het piek centrum
wat doet het tonische centrum?
dit zorgt voor een basale GnRH secretie (beide seksen)
zet GnRH vrij op regelmatige basis in korte pulsen gedurende een lange periode
wat doet het piek centrum?
dit zet kleine hoeveelheden GnRH vrij wanneer de concentratie oestrogenen in het bloed hoog is. Net voor de ovulatie wordt een bepaalde drempel bereikt en wordt een GnRH piek vrijgesteld. Dit zorgt voor een corresponderende LH piek = pre-ovulatoire LH piek
synoniemen voor piek centrum?
intermitterend of pre-ovulatoir
is het piek centrum aanwezig bij mannen?
Ja, maar het wordt geinactiveerd tijdens de foetale periode door testosteron dat in de hersenen werd omgezet naar oestradiol
hoe wordt de secretie van LH en FSH toch losgekoppeld?
doordat de ontwikkelende follikels inhibine secreteren, dit verhindert de FSH secretie
wat betekent de productie van inhibine door de folikkels?
dat wanneer de follikels zich ontwikkelen er een remming is van de FSH secretie
welke factor op het Y chromosoom zorgt voor de ontwikkeling van de testis?
de testes-determinerende factor
waarom is er geen involutie van het piekcentrum bij vrouwen, want zij hebben oestrogenen?
de oestrogenen in het bloed zijn gebonden aan eiwit en geraakt zo niet door de bloed-hersen barriere
wat is de pubertijd?
dit is de periode waarin de seksuele activiteit begint
uit wat is de zaadstreng opgebouwd?
bloedvaten en zenuwen die doorheen het lieskanaal naar de testis gaan
musculus cremaster dient om de testis op te trekken
de zaadleider
hoe wordt retrograde ejaculatie vermeden?
proximaal van de opening van de zaadleider in de urethra zit er erectiel weefsel dat bij seksuele prikkeling gevuld wordt met bloed. Hierdoor wordt de urethra afgesloten en kan er geen urine met sperma gemengd worden
bespreek het counter current systeem bij de man
in de zaadstreng zitten de arterie en de venen verstrengeld in elkaar zodat het arteriele bloed afgekoeld wordt
wat helpt buiten het counter current systeem bij het afkoelen van de testis?
zweetklieren op het scrotum -> evaporatie
musculus cremaster kan zorgen voor meer afhangen van het scrotum
gladde musculatuur in dermis scrotum helpt ook
noem de accesoire geslachtsklieren van de man op
ampulla
vesicula seminales
prostaat
bulbo-urethrale klier
wat bepaald de omvang van en de hoeveelheid secretie van de accesoire geslachtsklieren?
testosteron
welke energiebron zit in het secreet voor de spermatozoa?
fructose
waarvoor zorgen de eiwitten gesecreteerd door de zaadblaasjes?
zorgen voor coagulatie van sperma na het afzetten in de vagina, zo kan het sperma langer aanwezig blijven
hoe wordt de penis opgehangen in het lichaam?
de penis basis wordt bevestigd aan het bekken door bindweefsel, beiderzijds van de middenlijn
wat is de functie van de schacht van de penis
dit is de inseminatie-buis die het semen van het bekken naar de vagina moet leiden
waarom hebben sommige species een os penis?
om de penis al in te kunnen brengen vooraleer hij volledig erectiel is
wat is het corpus cavernosum?
is dorsaal gelegen en kan het grootste volume bloed ontvangen
wat is het corpus spongiosum?
ligt onder de urethra, kan ook gevuld worden met bloed tijdens de erectie en zorgt voor het dichtdrukken van de urethra tijdens de copulatie
welke 2 typen penis zijn er?
een fibro-elastisch type een vasculair (musculo-caverneus) type
bespreek het fibro-elastische penis type
de schacht heeft een S-bocht die bij erectie openklapt en zo kan de penis verlengen
bespreek het vasculaire penis type
deze bevat geen S-bocht, wordt niet omgeven door een fibreus kapsel en tijdens de erectie zal de penis verlengen door het vollopen van het erectiel weefsel met bloed
wat is er speciaal aan de penis van een reu?
heeft een extra eenheid erectiel weefsel halverwege de schacht, zo wordt bij erectie de penis vastgezet in de vagina (door het os penis wordt de penis half erectiel ingebracht)
bij welke diersoort moeten de testis bij de geboorte al afgedaald zijn?
bij de stier, het varken en de ram
bij welke diersoort kunnen de testis nog afdalen na de geboorte?
bij de hond, kat en de hengst
zijn er bloedvaten aanwezig in de tubuli semeniferi, en wat is het gevolg hiervan?
Neen, enkel in het interstitium, de nutrienten moeten dus diffunderen doorheen de basale membraan
de testis hebben een soort van compartimentalisatie, leg deze uit
1) bloed in het interstitium
2) de cellen van leydig in het interstitium
3) de buitenste diploide cellaag
4) de binneste haploide cellaag, afgescheiden door de thight junctions
wat is de bloed-testis barriere?
dit scheidt de mature spermatozoa van het interstitiele vocht om te voorkomen dat het lichaam de haploide ‘lichaamsvreemde’ cellen zou aanvallen. Hier komen wateroplosbare moleculen moeilijk doorheen.
waarom is er in het adluminale milieu van de tubuli seminiferi een hoge Kalium concentratie?
dit beperkt de motiliteit van de spermatozoa en zou de rijping bevorderen
hoelang duurt de spermatogenese gemiddeld?
40-60 dagen
wat is ICSH
dit is het mannelijke equivalent van LH -> interstitieel cel stimulerend hormoon
de afgifte van testosteron uit de leydig cellen gebeurt op 3 manieren:
1) afgifte aan de sertoli-cellen en het tubulusvocht, deel omgezet in oestradiol en afgegeven in het bloed
2) afgifte aan het bloed via veneuze systeem
3) afgifte aan het lymfesysteem
aan welk eiwit wordt testosteron gebonden?
aan androgen binding protein (ABP) of albumine
waar wordt ABP gevormd?
in de sertoli-cellen onder invloed van FSH
wat is de halfwaarde tijd van androgenen?
10-20 minuten
bespreek het countercurrent systeem van de vrouw (enkel bij herkauwers en varken)
hierbij is de ovariele arterie rond de vene gewikkeld, dit maakt de overdracht van prostaglandines aan het ovarium mogelijk
is er een menopauze bij onze huisdieren?
Nee, men vermoed dat de FSH gevoelige eicellen aanwezig blijven tot het einde van hun leven
wat gebeurt er bij de menopauze?
de eicellen worden ongevoelig voor FSH
is het interne milieu van de eileider een belangrijke factor voor de vruchtbaarheid?
Ja, een optimaal intern milieu is cruciaal omdat hier de bevruchting plaatsvind en de eerste voeding van de zygote
welk deel van de eileider maakt verbinding met de uterushoorn?
de ishtmus
in welk deel van de eileider vindt de fertilisatie plaats?
in de ampulla
hoe komt het dat de zygote een aantal dagen in de ampulla blijft zitten?
door de contractie van de sfincter in het distale deel van de eileider (geregeld door sexhormonen en sympaticus)
hoe heeft de uterus zich aangepast bij dieren die meerlingen dragen?
de uterus bestaat hier uit 2 aparte hoornen = cornua
door wat wordt de secretie van de uteriene klieren geregeld?
door de ovariele hormonen
waarmee is de uterus opgehangen in het lichaam?
met sterke ligamenten bevestigd aan de dorsale zijde van het bekken
bevat de uterus pijnvezels?
nee de uterus zelf is niet gevoelig voor pijn