De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur (KA5) Flashcards
De klassieke vormentaal van de Grieks-Romeinse cultuur kun je indelen in 2 gebieden. Welke?
- Fysiek (in veel schoolboekjes. Tempels, zuilen, bouwstijlen zoals Dorisch, Ionisch, Korintisch)
- Niet fysiek (bv. onderwijs)
Wat is eigenlijk een vorm? En geef fysieke en niet fysieke voorbeelden.
Een manifestatie van een idee. (Wil je weten hoe iets was, dan moet je vormen het bestuderen, want achter een vorm zit een idee)
De vorm tempel is een manifestatie van het idee God.
De vorm Griekse tempel is een manifestatie van het idee harmonie.
De vorm Kathedraal is een manifestatie van het idee imponeren (groots!)
De vorm onderwijs is een niet fysieke vorm waarin wij het idee kinderen en leren proberen vorm te geven. Een fysiek ding is dan de school of het schoolboek.
De fysieke vorm wordt verder uitgelegd in Hunt en Oriëntatie. Noem 3 kenmerken van Griekse tempels en 3 kenmerken van Romeinse gebouwen.
*Griekse tempels (Goden. Harmonie/balans)
Zuilen
Timpanen
Friezen
*Romeinse gebouwen
Bogen
Gewelven
Koepels
Noem 4 kenmerkende aspecten van Plato.
Ideeën(vormen)leer
Grotmetafoor
De Ideale staat
De Atheense democratie
Wat behelst Plato’s ideeënleer?
- Er bestaan twee werelden
- Een perfecte, abstracte wereld
De wereld van de ideeën/vormen
Buiten tijd en ruimte
-Een imperfecte, concrete wereld
De wereld van de afdrukken
Binnen tijd en ruimte (onze realiteit)
Ondersteun dit met het Konijn?
Konijn is het perfecte idee, in de prefecte wereld.
Deze stempel ik op de imperfecte aarde, maar die afdrukken zijn niet helemaal gelijk. Het zijn allerlei soorten geworden (Angora, Franse Hangoor, Vlaamse Reus) dus imperfecte afdrukken.
Hoe weten we dit?
Kinderen! Kinderen kunnen in de imperfecte konijnen , bijvoorbeeld een simpele lijntjestekening een konijn herkennen. Dat komt omdat in dat lijntje het perfecte idee ‘Konijn’ vertegenwoordigt is. Dus kinderen staan in het contact met het ideeën daarboven in de perfecte wereld.
Volgens Plato is dat ingeboren omdat elk mens een onsterfelijk ziel heeft die uit de perfecte wereld komt en kennis heeft van alles. De mens komt op aarde, en de taak van de opvoeders is om het kind in contact te brengen met al die ideeën zodat dat kind denkt ‘oh ja, dat wist ik nog’.
Wat laat Plato’s Cave zien?
De domheid van de mens!
- Het gewone volk zit gevangen. Zij zitten vast en kunnen maar naar één ding kijken. Zij denken dat dit de realiteit is.
- Achter hen zit een vuur en poppenspelers die symbooltjes projecteren waardoor mensen denken dat dit echte paarden, echte vogels zijn enz.
- Maar dat is niet het geval, omdat dit de wereld is. De echte wereld zit daarbuiten, maar daarvoor moet je uit de grot komen.
Je moet je losmaken van je ketenen, dat je door die werkelijkheid heen moet kijken, dat je uit de grot moet klimmen via de boom onderwijs en dat je daarboven zegt: JAAAAA ik heb het licht gezien. Ik weet hoe het zit!
Vervolgens ga je als filosoof terug de grot in, om mensen te overtuigen.
De consequentie van Plato’s ideeënleer is de ideale staat? Hoe is deze opgebouwd?
*Filosofen (hoofd) Zij die kennis hebben van de ideeënwereld Zij die kennis hebben van het GOEDE *Soldaten (hart) *Boeren (handen)
De Polis moet een goed functionerend lichaam zijn.
Wat betekent deze leer voor de Atheense democratie, want Plato is de grootste antidemocraat die er is. Welke 2 argumenten heeft hij daarvoor?
- Het schip en de dode kapitein
Kapitein gaat dood. In paniek moet er een nieuwe kapitein komen. Het schip zinkt ondertussen. Dus eerst afwachten.
De kok wordt kapitein, want die is het populairste, maar de kok heeft geen verstand van politiek.
Kies de juiste mensen voor de situatie!
- De juiste handeling
De politieke leider moet het Juiste en Goede doen! Dit zijn abstracte begrippen. Een beetje is niet goed. Hij moet er dan ook ALLES van weten. Een beetje zwanger of beetje dood bestaat ook niet.
Wat is de allesomvattende conclusie van Plato?
Ethiek is een wetenschap en moet aan professionals overgelaten worden.
