Ćwiczenie 3: narządy limfoblastyczne, hematopoeza - rozwój elementów morfotycznych krwi. Krzepnięcie krwi (hemostaza) Flashcards
Czym jest szpik kostny?
Jest to tkanka znajdująca się wewnątrz kości, która pełni kluczową rolę w produkcji komórek krwi. Istnieją dwa rodzaje szpiku kostnego: szpik czerwony i szpik żółty.
Jakie znaczenie ma szpik czerwony?
Jest odpowiedzialny za produkcję czerwonych krwinek (erytrocytów), białych krwinek (leukocytów) oraz płytek krwi (trombocytów). Te trzy rodzaje komórek krwi są niezbędne do utrzymania zdrowego układu krwionośnego i transportu tlenu, walki z infekcjami oraz krzepnięcia krwi.
Jakie znaczenie ma szpik żółty?
W przeciwieństwie do szpiku czerwonego, szpik żółty składa się głównie z tłuszczu i jest mniej aktywny pod względem produkcji komórek krwi. Jednak może służyć jako rezerwuar krwiotwórczy w przypadku potrzeby, na przykład w przypadku uszkodzenia szpiku czerwonego.
Wymień narządy limfoblastyczne
Grasica, węzły chłonne, śledziona, grudki chłonne, migdałki
Scharakteryzuj grasicę
Grasica jest narządem limfoidalnym umieszczonym w górnej części jamy brzusznej, pod żebrami. Grasica jest ważna w dojrzewaniu limfocytów B (komórek B) oraz w usuwaniu zużytych czerwonych krwinek. Pełni istotną rolę w reakcjach immunologicznych i odporności organizmu.
Scharakteryzuj węzły chłonne
Węzły chłonne to małe narządy o kształcie fasolki, które są rozproszone wzdłuż całego ciała wzdłuż dróg limfatycznych. Są one miejscem, gdzie zachodzą ważne procesy immunologiczne. Węzły chłonne zawierają białe krwinki, zwłaszcza limfocyty, które biorą udział w reakcjach obronnych organizmu, usuwaniu patogenów i filtracji limfy.
Scharakteryzuj śledzionę
Śledziona to narząd umiejscowiony w lewym górnym kwadrancie jamy brzusznej. Pełni rolę filtru dla krwi, usuwając uszkodzone lub zużyte czerwone krwinki. Śledziona również pełni funkcję immunologiczną, a jej tkanka limfatyczna zawiera limfocyty, które uczestniczą w reakcjach obronnych organizmu.
Scharakteryzuj grudki chłonne
Grudki chłonne, znane także jako węzły chłonne błon śluzowych, są małymi skupiskami tkanki limfatycznej rozproszonymi w obrębie błon śluzowych organizmu, takich jak błona śluzowa jelita czy nosa. Grudki chłonne są częścią układu odpornościowego, które reagują na potencjalne patogeny wprowadzające się przez błony śluzowe.
Scharakteryzuj migdałki (tonsyle)
Migdałki to skupiska tkanki limfatycznej w obrębie gardła i nosa. Pełnią one rolę w obronie organizmu przed infekcjami, ponieważ zawierają limfocyty i białka immunoglobulinowe, które mogą neutralizować patogeny.
Jaka jest wspólna funkcja wszystkich narządów limfoidalnych?
Wszystkie te narządy limfoidalne współpracują, aby utrzymać zdrowy układ odpornościowy i chronić organizm przed infekcjami i chorobami.
Wymień główne funkcje czerwonego szpiku kostnego
Produkcja erytrocytów (czerwonych krwinek): Erytrocyty, znane również jako czerwone krwinki, są komórkami krwi odpowiedzialnymi za transport tlenu do tkanek i narządów oraz usuwanie dwutlenku węgla z organizmu. Czerwony szpik kostny jest głównym miejscem produkcji erytrocytów.
Produkcja leukocytów (białych krwinek): Leukocyty są kluczowymi komórkami układu odpornościowego, które pomagają organizmowi w walce z infekcjami i innymi patogenami. Czerwony szpik kostny produkuje różne rodzaje leukocytów, takie jak limfocyty, neutrofile, eozynofile i bazofile. Produkcja płytek krwi (trombocytów): Płytki krwi, znane także jako trombocyty, są odpowiedzialne za proces krzepnięcia krwi i zatrzymywanie krwawień. Czerwony szpik kostny jest źródłem nowych płytek krwi. Tworzenie nowych komórek krwi: Czerwony szpik kostny jest miejscem, gdzie zachodzi hematopoeza, czyli proces powstawania i dojrzewania komórek krwi. Jest to skomplikowany proces, który jest ściśle regulowany przez różne czynniki w organizmie.
Opisz regulację erytropoezy (produkcja erytrocytów)
Głównym hormonem regulującym erytropoezę jest erytropoetyna (EPO), która jest wytwarzana głównie przez nerki w odpowiedzi na niedotlenienie tkanek.
Niedotlenienie krwi, spowodowane zmniejszonym poziomem tlenu lub obniżonym ciśnieniem tlenu, stymuluje wydzielanie EPO, co z kolei pobudza czerwony szpik kostny do produkcji erytrocytów.
Poziom EPO jest regulowany przez układ nerwowy i hormonalny w odpowiedzi na potrzeby organizmu w dostarczaniu tlenu.
Opisz regulację granulopoezy (produkcja granulocytów)
Granulocyty, takie jak neutrofile, eozynofile i bazofile, są rodzajem białych krwinek.
Cytokiny, takie jak G-CSF (czynnik stymulujący tworzenie granulocytów) i GM-CSF (czynnik stymulujący tworzenie granulocytów i makrofagów), są ważne w regulacji produkcji granulocytów.
W odpowiedzi na infekcje i stany zapalne organizm może zwiększyć produkcję granulocytów.
Opisz regulację monocytopoezy (produkcja monocytów)
Monocyty są prekursorami makrofagów, które pełnią kluczową rolę w obronie przed infekcjami.
Cytokiny, takie jak M-CSF (czynnik stymulujący tworzenie makrofagów) i IL-3 (interleukina 3), wpływają na produkcję monocytów i ich przekształcanie w makrofagi.
Infekcje i stan zapalny mogą zwiększyć produkcję monocytów.
Opisz regulację trombocytopoezy (produkcja płytek krwi)
Produkcję płytek krwi reguluje trombopoetyna (TPO), hormon wytwarzany głównie w wątrobie.
Spadek liczby płytek krwi lub uszkodzenie tkanek może stymulować wydzielanie TPO, co z kolei pobudza czerwony szpik kostny do produkcji płytek krwi.
Poziom TPO jest również regulowany przez układ nerwowy i hormonalny w zależności od potrzeb organizmu.
Czym jest limfocytopoeza?
Limfocytopoeza to proces produkcji limfocytów, które są jednym z rodzajów białych krwinek i stanowią kluczową część układu odpornościowego. Istnieją dwie główne podpopulacje limfocytów: limfocyty B (B-komórki) i limfocyty T (T-komórki). Proces powstawania tych komórek jest ściśle regulowany i zachodzi w różnych narządach limfoidalnych.
Opisz proces limfocytopoezy, który zachodzi z udziałem limfocytów B
Limfocyty B są produkowane w czerwonym szpiku kostnym.
W czerwonym szpiku kostnym prekursorowe komórki B (pro-B-komórki) dojrzewają do komórek B (B-komórek).
Komórki B przechodzą przez proces selekcji i dojrzewania, podczas którego reorganizacja genów odpowiedzialnych za receptory na powierzchni komórek B ma miejsce.
Dojrzałe komórki B są wytwarzane w odpowiednich ilościach i migrują do narządów limfatycznych, takich jak węzły chłonne i śledziona, gdzie biorą udział w odpowiedziach immunologicznych.
Opisz proces limfocytopoezy, który zachodzi z udziałem limfocytów T
Limfocyty T są również wytwarzane w czerwonym szpiku kostnym, ale ich dojrzewanie odbywa się głównie w grasicy.
W grasicy komórki prekursorowe T (pro-T-komórki) dojrzewają w komórki T, a proces ten jest stymulowany przez interakcje z innymi komórkami i cząstkami prezentującymi antygen.
Dojrzałe komórki T opuszczają grasice i migrują do narządów limfatycznych, gdzie biorą udział w odpowiedziach immunologicznych.
Limfocyty T są podzielone na dwie główne podpopulacje: limfocyty T pomocnicze (CD4+) i limfocyty T cytotoksyczne (CD8+), które pełnią różne funkcje w układzie odpornościowym.
Wymień narządy limfoidalne mające znaczenie w różnicowaniu i dojrzewaniu limfocytów
- Grasica
- Czerwony szpik kostny
- Narządy limfatyczne wtórne (węzły chłonne, śledziona, grudki chłonne, migdałki)
Jakie znaczenie w różnicowaniu i dojrzewaniu limfocytów ma grasica?
Grasica jest głównym narządem, w którym zachodzi dojrzewanie limfocytów T (T-komórek).
Proces ten polega na selekcji i edukacji limfocytów T, które zostaną zaakceptowane przez organizm i staną się funkcjonalnymi komórkami T. Grasica eliminuje limfocyty T, które są autoreaktywne i mogą atakować własne tkanki.
Limfocyty T, które przejdą przez proces dojrzewania w grasicy, uzyskują swoje receptory TCR (receptory komórkowe limfocytów T), które pozwalają im rozpoznawać antygeny.
Jakie znaczenie w różnicowaniu i dojrzewaniu limfocytów ma czerwony szpik kostny?
Czerwony szpik kostny jest miejscem produkcji limfocytów B (B-komórek).
W czerwonym szpiku kostnym dojrzewają prekursorowe komórki B, które stają się komórkami B.
Komórki B przechodzą przez proces różnicowania i uzyskują swoje receptory BCR (receptory powierzchniowe komórek B), które pozwalają im rozpoznawać antygeny.
Komórki B migrują do narządów limfatycznych, gdzie stają się aktywnymi uczestnikami odpowiedzi immunologicznej.
Jakie znaczenie w różnicowaniu i dojrzewaniu limfocytów mają narządy limfatyczne wtórne (węzły chłonne, śledziona, grudki chłonne, migdałki)?
Te narządy służą jako miejsca spotkań między dojrzałymi limfocytami B i T oraz antygenami.
Komórki T i B migrują do narządów limfatycznych, gdzie interagują z antygenami prezentowanymi przez komórki prezentujące antygeny (APC), takie jak komórki dendrytyczne.
W narządach limfatycznych zachodzi aktywacja i różnicowanie limfocytów B i T w odpowiedzi na obecność antygenów. Komórki B mogą przekształcać się w komórki plazmatyczne, które produkują przeciwciała.
Wymień etapy krzepnięcia krwi
- Faza naczyniowa
- Faza płytkowa
- Faza koagulacji
- Faza fibrynolizy
Opisz fazę naczyniową
Uszkodzenie naczynia krwionośnego prowadzi do skurczenia naczynia (skurcz naczyniowy), co zmniejsza przepływ krwi i ogranicza krwawienie.
Endotelium naczyniowe (wewnętrzna powierzchnia naczynia) wytwarza czynniki, takie jak czynnik tkankowy, który inicjuje proces krzepnięcia.
