Cushing Syndrome Flashcards
علل فیزیولوژیک و پاتولوژیک افزایش کورتیزول؟ ۹
فیزیولوژیک:
استرس
سه ماهه سوم حاملگی
ورزش سنگین و منظم
پاتولوژیک: سندرم کوشینگ، اختلالات روانی مثل افسردگی.پانیک. بی اشتهایی عصبی. الکلیسم، محرومیت از الکل یا نارکوتیک
تعریف سندرم کوشینگ و انواعش؟
سندروم کوشینگ مجموعه ای از تظاهرات بالینی ناشی از افزایش تماس مزمن و دراز مدت بدن با گلوکوکورتیکوئید است که هر اتیولوژی ای می تواند داشته باشد یعنی کورتون زیاد در بدن علائم بالینی سندروم کوشینگ را در بدن ایجاد می کند این اختلال به 3 شکل میتواند باشد ؛
1. ACTH –dependent : اگر اختلال بالا بودن کورتون بدن وابسته به ACTH باشد یعنی جایی از بدن ACTH تولید کند مانند آدنومای هیپوفیز ( آدنوم کورتیکوتروپ هیپوفیز)که اگر بخشی که ACTH تولید می کند پرکار شود یا ترشح اکتوپیک ACTH به دلیل تومورهای غیر هیپوفیزی در هر جای بدن باشد و هورمونی که تولید میکند ACTH باشد این اخلالات ، سندم های کوشینگACTH –dependent ایجاد
میکنند . یعنی کوشینگ هیپوفیزی +ترشح اکتوپیک ACTH
- ACTH –independent : در اینجا اتیولوژی وابسته به ACTH هیپوفیز نیست . مثلا آدنومی در غده ی آدرنال که کورتون را به طور اتونوم
یا خودکار ترشح می کند یا کارسینومی داخل آدرنال یا هایپرپلازی ندولار آدرنال به هر حال پاتولوژی داخل غده ی آدرنال است که باعث شود کورتیکواستروئید زیادی ترشح شود و علامت کوشینگ سندروم ایجاد کند. یعنی کوشینگ آدرنال
3. I atrogenic : یعنی بیمار از بیرون کورتون زیادی دریافت کند که می تواند به هدف درمان یک سری اختلالات التهابی باشد مثل بیماری های روماتولوژیک یا بیماری های گوارشی مانند کرون یا کولیت اولسراتیو یا اختلالات دیگری که نیاز به سرکوب سیستم ایمنی بدن برای درمانشان باشد ، می تواند به طور ثانویه سندروم کوشینگ ایجاد کند یا فردی که سوء مصرف قرص های کورتیکواستروئید دارد .
فرق cushing disease و syndrome?
بیماری مربوط به هیپوفیزه
سندرم واسه ادرنال و اکتوپیک
اتیولوژی کوشینگ؟
90درصد بیمارانی که Cushing disease دارند محور ACTH آن ها به وسیله یک تومور میکروآدنومی ) تومور زیرچند میلی متر(در هیپوفیز ایجاد شده است و پیدا کردن آن ها در تصاویر MRI کار ساده ای نیست و کمتر حالت ارثی دارد.
ممکن است ACTH production ectopic وجود داشته باشد یعنی از جایی غیر هیپوفیز ACTH تولید شود مثلا در سندروم های کارسینوئیدی شناخته نشده در ریه یا تیموس یا پانکراس این ها می تواند شایع ترین محل های ترشح نا به جا باشند . advanced small lung cancer هم میتواند به طور اکتوپیک ACTH را ترشح کنند.
علایم چربی و پوست کوشینگ؟
افزایش وزن
چاقی مرکزی بدن
صورت گرد یا rounded face
بالشتک چربی پشت گردن ( کوهان بوفالو یا )buffalo hump
facial plethora که قرمزی صورت است ،
پوست نازک و شکننده ،
کبودی پذیری آسان ،
استریا های پهن و بنفش رنگ
آکنه
hirsutism
علایم استخوانی کوشینگ؟
Osteopenia
osteoporosis
شکستگی مهره ای
کاهش رشد قدی کودکان
علایم عضلانی کوشینگ؟
Weakness
: Proximal myopathy
مشکل در بالا رفتن از پله و برخاستن از صندلی
علایم کاردیووسکولار کوشینگ؟
HTN Hypokalaemia Atherosclerosis Edema Diabetes Dyslipidaemia
علایم تولید مثلی کوشینگ؟
کاهش libidio
اثر بر سلول های تستوسترون
آمنوره در زنان ب دلیل مهار رشد گنادوتروپین ها
علایم CNS کوشینگ؟
بی قراری افسردگی نوسانات هیجانی اختلال شناختی روان پریشی پارانویید
علایم هماتولوژی کوشینگ؟
افزایش حساسیت به عفونت ها
افزایش تعداد سلول های سفید خون ،گ ائوزینوپنی
، افزایش انعقاد پذیری خون همراه با افزایش خطر ایجاد ترومبوز در ورید های عمقی و آمبولی ریوی
علایم specific کوشینگ؟
استریای ارغوانی بیش ار ۱cm
پوستی که راحت کبود میشه
پوست شکننده
میوپاتی پروگزیمال
Pigment production
موارد مهم در شرح حال بیماری که به کوشینگ شک داریم؟
🍀باید حتماً از بیمار شرح حال مصرف گلوکوکورتیکوئید گرفته شود تا مصرف برونزاد کورتیکواستروئید ها به عنوان علت بروز علایم کنار گذاشته شود تا به تشخیص درستی برای بیمار برسیم.
🍀در شرح حال باید علائمی که برای سندروم کوشینگ اختصاصی تر هستند مثل fragility of skin و easy bruising و striae بالای یک سانتی متر و میوپاتی پروگزیمال در بیمار حتما در نظر گرفته شود .
🍀در بیمارانی که یک توده به صورت اتفاقی (incidentally discovered) در آدرنال مشاهده شده است مثلا بیمار با درد شکم مراجعه کرده و در CT شکم یک توده در آدرنال مشاهده شده است هم باید سندروم کوشینگ را در نظر بگیریم و آن را rule out کنیم.
چه تست های تشخیصی رو برای بیماری که به کوشینگ شک داریم انجام میدیم؟
۱) جمع آوری ادرار 24ساعته برای تست urinary free cortiso) ufc( : یعنی بررسی کورتیزول آزاد در ادرار طی 24 ساعته که باید بالاتر از حد نرمال باشد (3 برابر مقدار طبیعی). در نظر داشته باشید که این نمونه ادرار باید حتماً تکرار شود (3 بار)و با یک بار تشخیص ما قطعی نمیباشد . این تست بسیار حساس است.
🌊🌊🌊🌊🌊🌊🌊
2( dexamethasone overnight test (آزمون تجویز دگزامتازون در طول شب قبل آزمایش ) یعنی به مریض ساعت ۱۱ شب ۱ میلی گرم قرص دگزا خوراکی داده می شود و صبح روز بعد مقدار کورتیزول خون او را اندازه گیری میکنند در فرد نرمال انتظار داریم به علت مصرف دوز بالایی از کورتون سطح کورتیزول پلاسما suppress شده باشد اما در فردی که سندروم کوشینگ(کوشینگ هیپوفیزی) دارد و در بدنش سطح بالایی از کورتیزول دارد ، بعد از مصرف دگزامتازون کورتیزول او پایین نمی آید و مقدار آن بالای nmol/l 50 باقی می ماند یا اینکه midnight plasma cortisol او بالای nmol/l ۱30 می ماند یا کورتیزول بزاقش (salivary cortisol) بالای nmol/l 5 است. تست بزاقی حساسیت و اختصاصیت بالایی دارد.
❄️❄️❄️❄️❄️❄️❄️❄️❄️
3( اگر با تست های قبلی به تشخیص قطعی نرسیدیم از low dose dex test استفاده می کنیم یعنی نیم میلی گرم قرص دگزا را هر ۶ ساعت برای 48ساعت به مریض میدهیم و در صبح روز سوم کورتیزول پلاسما را چک می کنیم که در اینجا انتظار داریم سطح کورتیزول suppress شده باشد در غیر اینصورت یعنی screening test برای کوشینگ مثبت است.
چه عواملی دقت ازمایش های تشخیصی کوشینگ رو کاهش میدن؟
🌿بیمار ادرار 24 ساعته خود را درست جمع آوری نکرده باشد(در جلسه قبل صحبت کردیم که از طریق کراتینین ادرار 24 ساعته و وزن مریض میتوانیم حدوداً تخمین بزنیم که این ادرار درست جمع شده است یا نه)
🌿 بیمار داروهایی مثل antiepileptics و rifampicin مصرف کرده باشد چون این داروها سریعاً دگزا را بی اثر می کنند
🌿 بیمار( ocp )oral contraceptives ( مصرف کند که این ممکن است در شرح حال فراموش شود و در شرح حال بیماران خانم باید این مورد را در نظر بگیریم. Ocp مقدار CBG یا cortisol binding globulin و توتال کورتیزول را افزایش میدهد و از این طریق مانع suppress شدن کورتیزول توسط دگزا می شود و در این صورت تستهای تشخیصی به صورت کاذب مثبت می شوند. در این موارد ما مصرف قرص ocp را برای ۱ تا ۱.5 ماه قطع میکنیم و مجدداً تست میگیریم.