CULT H2

Question 1

Breuklijnen model volgens Kipset en Rokkan

Answer 1

ontwikkelde model over maatschappelijke breuklijnen. Ze onderscheidden 2 ingrijpende historische / socio economische revolutie die dan 2 breuklijnen mee brengen

1) Staatshervorming:
breuklijn centrum vs periferie
breuklijnkerk vs staat
2) Industriele revolutie:
breuklijn arbeid vs kapitaal
breuklijn stad vs platteland

Question 2

Theorie van Inglehart

Answer 2

vormde nieuwe breuklijn omdat door welvaartstijging en betere opleidigings niveau meer aandacht postmateriele behoeftes zoals cultuur,filosofe, ethiek…terwijl ouderen meer materialisme en werkgeledenheid centraal zetten

= breuklijn Traditionele vs postmodern

Question 3

Theorie van Kriesi

Answer 3

Europe is steeds meer aan het denastionalieren. Grenzen tussen natie staten lijken door de globalisering te vervagen. Deze conflict speelt zich af tussen :
breuklijn Winnaars vs verliezers van globalisering

Question 4

(vroegr) De belgische breuklijnen

Answer 4

1. LEVENSBESCHOUWELIJKE BREUKLIJN : katholieke vs vrijzinnig
2. LEVENSBESCHOUWELIJKE BREUKLIJN : kerk vs staat

3.sociaal economische breuklijn

4. Communautaire breuklijn

Question 5

LEG de levenbeschouwelijke breuklijn over katholieke vs vrijzinnigen uit

Answer 5

Na WO2 was er een koningskwestie met als hamvraag ‘mag de koning koning blijven?’
-> vond een referendum plaats op 12 maart 1950
-> katholieke VL vs vrijzinnige WL
17 juli 1951 BOUDEWIJN KONING

Question 6

vroeger : Leg de sociaal economische en communautaire breuklijn uit

Answer 6

arbeid vs kapitaal en centrum vs periferie
-> door crisi in WAL achteruitgang metaalnijverheid dus VL rijke katholieken en WAL arme vrijzinnige
-> 30 juni 1960 Congo onafhankelijk (=verlies is groot)
dus saneringsprogramma opgesteld
1) verhoging belastingen
2. Verlaging pensioenen
3) strenger toezicht werkloosuitkering
= WALLIONIE KEERT AF

Question 7

Leg de levensbeschouwelijke breuklijn kerk vs staat in belgie uit (vroeger)

Answer 7

Er was een schoolstrijd tussen de rijksonderwijs (opgericht door de staat , provincie en gemeente) en de vrije katholieke onderwijs
-> eerste strijd (1878 - 1884): liberale regering staat lessen gods niet toe bij rijksonderwijs = katholieke protesteren = gemeenten geeft geen subsidies aan vrije scholen.
-> tweede strijd (1950-1958): rijksonderwijs minder schoolgebouwen en katholieke kerk geen subsidies meer du moeten ze hoger inschrijvingsgeld aanvragen.
= CVP moest subsidies lenen aan vrije scholen
-> 1950 bereikt breuklijn zijn hoogtepunt:
Socialistische minister Collard wil
1. Subsidies voor vrije scholen afdoen
2. Meer rijksonderwijzen
3. Voorwarden verkrijgen subsidies verstrengen
= ontstaat protest (MARS OP BRUSSEL)
-> 1958 CVP schoolpact katholieke kerk geen inschrijvingsgeld meer

Question 8

leg de breuklijn arbeid versus kapitaal uit en zeg tot welke historische/socioeconomishce evoluties deze behoort

Answer 8

kloof tusse kapitaalbezitters (geld, fabrieken , machines) en de arbeiders (enkel arbeidskrachten)
-> ontstond na de industriele revolutie

->industriele revolutie

Question 9

leg de kerk vs staat breuklijn uit en zeg tot welke historische/socioeconomishce evoluties deze behoort

Answer 9

verwijst naar mate waarin het religieuze element een invloed kan en mag uitoefenen op politieke besluitvorming, breuklijn toont zicht het duidelijkst op vlak cultuur en onderwijs maar ook ethische kwestie

VB : discussies euthanasie , abortus , homohuwelijk

-> staatsvormings proces

Question 10

leg de breuklijn stad vs platteland uit en geef om welke historische / socio economische evolutie het gaat

Answer 10

ontstong toen het eco belang van platteland afnam
VB debate vossenjacht GB

-> industriele revolutie

Question 11

Leg de breuklijnen centrum vs periferieuit en geef tot welke historisch/socio economische evolutie het behoort , geef ook verdere uitleg over de ierse situatie toen.

Answer 11

tegenstelling tussen centrale gezag en perifere gebieden
vb. Conflict in N IERLAND
1921 : Ierse onafhankelijkeheid
1922-1923:burgeroolog
Noordieland bij VK = 60% protestant (centrum) en 40% Katholieken (periferie)
= escaleerden in 1969 omdat katholieke zich benadeeld voelden, ze groepeerde zich in de IRA (=irish republic army) en wouden eenheid met zuid ierland. Door veel geweldadigheid IRA niet meer getolereerd en zelfs katholieken keerden zich tegen IRA.
-> uitiendelijk 1998: goede vrijdag-akkoord tussen IRA en britse regering
= IRA geen wapens in ruil voor berscherming van de katholieke minderheid in N-Ierland door britse regering
->staatvorming proces

Question 12

Freezing Hypothesis

Answer 12

Ook al zijn de oorzaken van conflicten al lang voorbij, de breuklijnen die eran ontstonden bleven bevroren . Op de breuklijn ontstonden allerleid organisaties en zoals partijen , vakbonden , ziekenfondsen… en die zijn dan geinstitutionaliseerd geweest

Question 13

leg de breuklijn traditionelen vs postmodernisme uit en zeg wie deze theorie verzon

Answer 13

Inglehart
->vormde nieuwe breuklijn omdat door welvaartstijging en betere opleidigings niveau meer aandacht postmateriele behoeftes zoals cultuur,filosofe, ethiek…terwijl ouderen meer materialisme en werkgeledenheid centraal zetten

Question 14

leg de breuklijn winnaars vs verlizers van globalisering + naam van degene die het verzon

Answer 14

Kriesi
->ontnationalisering , de grenzen vervagen van natiestaten.

Question 15

Huidige politieke breuklijnen in belgie

Answer 15

1. sociaal economische breuklijn:
   -> verdeeldheid tussen Vl en Wa door economische belangen (= onderwijs, verkeer, pensieon..)

Nieuwe politieke breuklijnen:
2. Breuklijn tussen individu als basiseenheid tegenover verbondenheid tussen individuen
-> vlaams belang, nva , open vld INDIVIDU
-> groen ,vooruit VERBONDENHEID

Question 16

Hoe vondt de verzuiling plaats vroeger?

Answer 16

via eigen scholen
-> gezondheidszrg (=mutualiteit)
-> cultureel netwerk (davidsfonds)

Question 17

Een ontzuilde samenleving (huidig belgie)

Answer 17

-> kiezers niet langer trouw aan 1 partij en al de zuilgebonden organisaties
-> kiezers kritische houding aan en zijn kritisch in hun stemgedrag.

Question 18

Ideologie

Answer 18

geheel van opvattingen over de inrichting van de samenleving

-> in 1796 door franse filosoof Tracy
voor hem is ideologie een studie van ideeen en opvattingen , tracy geloofden dat ideologie zou leiden tot een onderscheid tussen waarheid en verzinsel
-> NAPOLEON NIET AKKOORD , voor hem ideoloog iemand die zich liet leiden door hooge idealen.

Question 19

Kernmerken van een ideologie

Answer 19

• soort visie op de wereld
• omschrijving van ideale samenleving
• geeft de weg aan om van de bestaande samenleving naar een ideale sameleving te gaan.

Question 20

ideologien die op de traditionele beuklijnen ontstonden

Answer 20

-socialisme
-liberalisme
-conservatisme
-christendemocratie

Question 21

ideologien die bepalend waren voor belgische politiek

Answer 21

-nationalisme
-fascisme
-ecologisme

Question 22

Liberalisme (ontstaan en kernideeen)

Answer 22

1) onstaan 18de eeuw , eerste ideologie grondlegger: John Locke
2)kernideeen :
-individueel vrijheid op elk vlak binnen de samenleving
-rol van overheid passief: moeten zorgen voor bescherming rechten en vrijheden
-rechtvaardigheid van belang: elke burger wordt geboren gelijk hebben dezelfde waarden en zelfde rechten.
-positief mensenbeeld. Stelt dat elk individu rationeel is
- ECONOMISCHE LIBERALISME (=Adam smith) , vrije markt zorgt dat de aanbod en vraag evenwichtig blijft en daarom hoeft overheid niks te doen. = opkomst kapitalisme

Ideale samenleving: Het liberalisme streeft naar een samenleving waarin elk individu met gelijke kansen geboren wordt, zich vrij kan ontwikkelen en zijn eigen belangen kan nastreven.

Question 23

Socialisme (ontstaan +kernideeen)

Answer 23

1) ontstaan : 19de eeuw
- heeft zich verder ontwikkeld uit marxisisme maar ook niet want marxisisme tegen kapitalisme maar socialisten wouden sociale wijzigingen aan kapitalistisch systeem brengen.
-ontstaan verbonden met de industriele revolutie want toen gingen fabrieksleiders uitbuiten en volop voor winst.
-eerste sociolisten = utopisten , streefden naar een wereld met perfect gelijkheid (=Thomas Moore)
2) kern ideeen
- meer gelijkheid realiseren
-economisch systeem eerlijk en menselijkwaardig gebeurt
-sociale opstand als reacties
-vroege ultieme doel : klasseloze samenleving maar nu probleem verschoven naar vrouwen, minderheden, milieu problemen…..
-Oorzaak van ongelijkheid PRIVEBEZIT
-Collectivistisch gericht , gemeenschap zeer belangrijk
-overheid active rol

Ideale samenleving: Het socialisme streeft naar meer sociale gelijkheid en wil daarom iedereen zoveel mogelijk kansen bieden. De overheid moet daarin een actieve rol spelen.

Question 24

Conservatisme (ontstaan + kernideeen)

Answer 24

ontstaan: 19 de eeuw
kernideeen:
-pessimistisch mensbeeld
-sociale gelijkheid onmogelijk en niet wenselijk , elites moeten blijven bestaan.
-grote belang aan traditie
-samenleving cruciaal want zorgt voor identiteit zekerheid en veiligheid= FAMILIE CENTRAAL
-religie van belang
-BEPERKING MENSELIJKE VRIJHEID

Ideale samenleving: Conservatieven streven naar een samenleving die steunt op traditionele waarden, normen en moreel gedrag.

Question 25

christendemocratie (ontstaan + kernideologien)

Answer 25

ontstaan : 19de eeuw
- Paus Leo riep in Rerum Novarum de katholieke op om zich in te zetten voor hun welzijn door vakbonden op te richten voor katholieken. => eerste christendemocratische partij
- niet alle landen hebben christendemocratische partijen = in Angelsaksische wereld niet
-pragmatisch of patriarchaal conservatisme : christendemocratie onderdeel van conservatisme
2) kernideeen :
-christelijke waarden en principes heel belangrijk
-personalisme (=waardgheid van de mens hoogste goed en niet navolgen van leer ideologie)
= die centrale plaatsing van de mens verschil met conservatisme
-overheid rol enkel in geval van nood = SUBSIDIARITEIT

Ideale samenleving: Voor de christendemocraten staan de christelijke waarden centraal en zijn de burgers niet langer afhankelijk van de overheid (tenzij niet anders kan = subsidiariteit) maar leveren ze meer onderlinge zorg (opnemen van verantwoordelijkheid).

Question 26

Nationalisme (ontstaan en kernideeen)

Answer 26

ontstaan = 19de eeuw, vooral aangewakerd vanwege congres van wenen in 1815 waarbij mensen samengevoegd werden zonder rekening te houden met nationale gevoel.
2) kern ideeen:
-natie of volk staat centraal
-staat als politieke eenheid moet voortvloeien
-heeft een collectief karakter, het bouwt voortduren aan een collectief identiteit waardoor mensen het gevoel hebben tot een groep t ebehoren.

Ideale samenleving: De ideale samenleving is een natiestaat (enkel Ijsland is een echte natiestaat in de wereld waar één taal, één cultuur, één etniciteit en één geloof geldt) waarbij de natie en de staat zoveel mogelijk samenvallen en de inwoners over een collectieve identiteit beschikken.

Question 27

Fascisme (ontstaan + kernideeen)

Answer 27

1) Ontstaan : Na het interbelum
- na eerste wereld oorlog : economische crisis zorgde voor sociale problemen
-democratie was aan het falen
-men had nood aan een sterke leidersfiguur
bekendste : Mussolini (italiaans, il Duce) en Hitler (duits, der fuhrer)
2) Kernideeen:
-centraal : strikte hierarchie en autoritaire politiek en politiek met geweld en een autoritaire leider
-gebruik van propaganda
-sterke raciale component
-anti ideologie
-ultranationalistisch

Ideale samenleving: Het fascisme wilde een hiërarchisch, gestructureerde en autoritaire staat die geweld niet schuwt waar ze het nodig acht.

Question 28

Ecologisme (ontstaan + kernideeen)

Answer 28

1) Ontstaan: in de 20ste eeuw en groeiede in 1960-1970
-> vonden dat er een waardeverschuiving moest plaats vinden
2) kernideeen
-Duurzaamheid
-sociale rechtvaardigheid
-overheid sociale en ecologische rechten aan burgers garanderen

Ideale samenleving: De ecologisten streven een democratische samenleving na waarin niet-materialistische waarden centraal staan.

Question 29

Definieer politieke partijen en zeg wie die definitie gaf

Answer 29

Marc Hooghe
-> politieke partij is een organisatie die via een rechtstreekse wetgevende verkiezingen een deel van het politiek personeel levert. op die manier neemt ze deel aan de uitoefening van de staatsmacht

Question 30

Hoeveel vlaamse politieke partijen zijn er?

Answer 30

6 vlaamse politieke partijen

Question 31

som al de politieke partijen op , de kleur , de inhoud en de partijvoorziter(s)

Answer 31

1. CD&V , oranje, voorzitter Sammy Mahdi
   Oorsprong: christen democratische en vlaams (vroeger CVP).
   Inhoud: Humanistische partij vertrekt vanuit de mens en de christelijke waarden. zet onderwijs , ontwikkeling , respect , familie , ethiek centraal.
2. Groen , groen , voorzitter Nadia Naji en Jeremie Vaneeckhout
   Oorsprong: ontstonden uit beweging ‘anders gaan leven’ -> 2015 groen
   Inhoud:
   -willen evenwicht tussen mens en natuur centraal zetten, de levenskwaliteit verbeteren en de toekomst garanderen voor volgende generaties.
   -MILEU CENTRAAL
   -progressief en willen niet criminaliseren
3. NVA , geel en zwart , voorzitter Bart De Wever
   Oorsprong: ontstond in 2001.
   Inhoud : Vroeger pleitte voor onafhankelijkheid vlaamse maar nu voor pleit voor confederalisme ,
   -een samenleving waar iedereen zijn verantwoordelijkheid neemt
   -beetje conservatief
4. Open vld: blauw , voorzitter Tom Ongena
   inhoud: (Vlaamse Liberalen en Democraten), oorsprong liberale partij -> PVV -> Open vld
   -pleit voor individuele vrijheid ,
   -vrijemarkt economie ,
   -privé initiatief ,
   -privacy
   -neutraal onderwijs.
5. Vooruit : rood , voorzitter : Melissa Depraetere
   oorsprong ; BWP -> BSP -> SP -> SP.A -> VOORUIT
   inhoud:
   -meer rechtvaardigheid
   -solidariteit
   -gelijkheid
6. Vlaams Belang: Zwart , voorzitter: Tom Van Grieken
   oorsprong: Vlaamse Blok -> Vlaams Belang, stamt af volksunie door racistische standpunten

inhoud:
-extreemrechts,
-ijvert onafhankelijkheid vlaanderen
-hecht veel aandacht aan veiligheid en gezin.
-Verzete tegen monarchie , islam , vreemdelingen die niet integreren.
-Heel conservatief (oude tradities)

Question 32

breuklijn ideologie en politieke partij tesamen

Answer 32

CD&V : kerk vs staat , christendemocratie
Vlaams Belang : Centrum vs periferie, nationalisme
Vooruit : arbeid vs kapitaal , socialisme
Open VLD: arbeid vs kapitaal , liberalisme
NVA: Centrum vs Periferie , nationalisme
Groen : Traditionele vs Post Moderne , ecologisme