criminologie 3 & 4

Question 1

Vier subdisciplines binnen de psychologie

Answer 1

-Persoonlijkheidspsychologie
-Ontwikkelingspsychologie
-Leerpsychologie
-Sociale psychologie

Question 2

Persoonlijkheidspsychologie

Answer 2

nature – nurture

Question 3

Antisociaal gedrag, welke verschillende vormen van antisociaal gedrag zijn er?

Answer 3

• Riskant gedrag?
• Problematisch gedrag bij minderjarigen?
• Slachtofferloze delicten?
• Criminaliteit?

Question 4

Antisociale persoonlijkheidsstoornis

Answer 4

(voorheen psychopaat of sociopaat)
Een alles omvattend en blijvend patroon van veronachtzaming en schending van de rechten van anderen (3 of meer van onderstaande)
- Houdt zich niet aan het wetboek van strafrecht
- Liegen
- Impulsief gedrag
- Agressief, fysiek geweld
- Roekeloos
- Onverantwoord gedrag
- Geen spijt, onverschilligheid

Question 5

Typologieen van persoonlijkheid, Sensation seeking scale

Answer 5

• Risicobereidheid
• Ervaringsgerichtheid
• Behoeften aan verandering
• Ontremming
• Delinquenten – risicobereidheid en ontremming

Behoefte aan spanning

Question 6

Typologieen van persoonlijkheid, Impulsivity scale

Answer 6

• Impulsiviteit aan de basis van antisociaal gedrag
• ‘Voor ik met iets begin, overweeg ik eerst zorgvuldig hoe het zal aflopen’

Question 7

Typologieen van persoonlijkheid, het vijffactorenmodel: de ‘big five’ – persoonlijkheidstest

Answer 7

• Extraversie-introversie
• Vriendelijkheid
• Zorgvuldigheid
• Emotionele stabliteit
• Openstaan voor nieuwe ervaringen
• Vriendelijk en zorgvuldiger, minder kans op antisociaal gedrag

Question 8

Intelligentie & ADHD, Intelligentie

Answer 8

• Algemeen vermogen tot begrijpen en redeneren dat zich op verschillende manieren manifesteert
• Gedetineerden – lager IQ, grotere fysieke en financiële risico’s

Question 9

Intelligentie & ADHD, ADHD

Answer 9

• Ontwikkelingsstoornis die gekenmerkt wordt door rusteloosheid, impulsiviteit, overactiviteit en afleidbaarheid
• Kinderen met ADHD groter risico

Question 10

Zelfcontrole

Answer 10

• Het vermogen om de eigen emoties, gedragingen en verlangens te beheersen met het oog op een toekomstige grotere beloning
• Genetische aanleg in combinatie met een inadequate opvoeding

Question 11

Ontwikkelingspsychologie

Answer 11

• Aandacht voor de (afwijkende) ontwikkeling van het kind
• Rol ouders is essentieel bij opvoeding en afleren agressie

Question 12

Belang opvoeding, vier noodzakelijke stappen:

Answer 12

• Affectieve band
• Toezicht houden (disciplinering)
• Labelen van ongewenst gedrag
• Bestraffen van ongewenst gedrag

Question 13

Leerpsychologie
drie vormen van leren:

Answer 13

1. Klassieke conditionering
2. Instrumenteel leren
3. Sociaal leren

Question 14

Klassieke conditionering

Answer 14

• Neutrale stimulus kan worden verbonden met een reactie die geen enkele relatie met de prikkel heeft: Pavlov
• Mensen leren op dezelfde manier (behalve psychopaten)

Question 15

Instrumenteel leren

Answer 15

• Doelgericht gedrag dat wordt gevormd door de gevolgen van het gedrag
• Straffen en belonen

Question 16

Sociaal leren

Answer 16

• De mens wordt niet alleen beïnvloed door zijn omgeving, hij beïnvloedt zelf ook diezelfde omgeving
• Leren door observatie: Bandura
• Differentiële associatie: observeren imiteren en internaliseren: Sutherland

Question 17

Victimologie

Answer 17

slachtofferkunde

Belangrijkste thema is: de zorg voor een hulpverlening aan slachtoffers binnen of buiten het kader van de strafrechtpleging

Question 18

Victimologie drie hoofdthema’s

Answer 18

• De risicokenmerken van slachtofferschap en de mogelijke eigen rol van slachtoffers bij het ontstaan van misdrijven
• De materiele en immateriële gevolgen van misdrijven voor slachtoffers
• De reacties op slachtofferschap

Question 19

Kringen van slachtofferschap

Answer 19

• Primaire slachtoffers (personen die rechtstreekse schade hebben geleden van een misdrijf, alsmede de directe nabestaanden van slachtoffers van levensmisdrijven en ouders van minderjarige slachtoffers)
• Secundaire slachtoffers (omstanders of hulpverleners die met de gevolgen van ernstige misdrijven zijn geconfronteerd (9/11 of Koninginnedag drama)
• Tertiaire slachtoffers (personen die schade ondervinden van de hun omgeving gepleegde criminaliteit omdat ze zich hierdoor onveilig of bedreigd voelen en hun welzijn is verminderd (oorlogsgeweld of georganiseerde misdaad)
• Prisoners of fear = mensen die bang zijn slachtoffer te worden, zoals bejaarden die uit angst voor criminaliteit niet meer de deur uitgaan

Question 20

Risicokenmerken van slachtofferschap

Answer 20

• Inwoners van grote steden (hebben 2x meer kans om slachtoffer te worden)
• Demografische en sociale risicokenmerken (mannen grotere kans om slachtoffer te worden)
• Jongeren en kinderen (hoe jonger, hoe groter de kans slachtofferschap)
• Verschillende risicogroepen (laagste inkomensgroep, gescheiden of ongehuwd, werknemers in bepaald beroep (conducteur, politieagent)

Question 21

Victimolgische risicoanalyse
Driefactorenmodel: risico verhogende factoren

Answer 21

• Nabijheid (wonen in een buurt met potentiële, delinquenten. Sociale nabijheid: bepaald door iemands levensstijl (uitgaan, middelengebruik))
• Aantrekkelijkheidsfactor (ben je een aantrekkelijk doelwit? Bezit je luxe goederen? Mannen bezitten meer luxe goederen dan vrouwen)
• Blootstellingsfactor (mate van beveiliging of afscherming van het doelwit. Hoe minder beveiliging, hoe groter de kans is om slachtoffer te worden. Hierbij kan je denken aan camera’s, alarm maar ook aan sociale cohesie)

Question 22

Herhaald slachtofferschap

Answer 22

Personen die slachtoffer van een bepaald misdrijf zijn geworden lopen statistisch een verhoogd risico om binnen korte tijd opnieuw slachtoffer te worden

Question 23

Herhaald slachtofferschap, twee verklaringen

Answer 23

• Structurele risicokenmerken (jeugdige leeftijd, wonen in grote stad en bepaalde levensstijl. Deze groep is oververtegenwoordigd)
• De gevolgen van victimisatie

Question 24

Herhaald slachtofferschap, bijzondere risicogroepen

Answer 24

• Toeristen
• Slachtoffer wordt dader
  Men wordt incidentafhankelijk. Slachtoffers zijn extra kwetsbaar omdat de dader op basis van zijn eerdere gunstige ervaringen met een bepaald doelwit kan besluiten zijn slag nog eens te slaan bij hetzelfde slachtoffer. Bijv. nog een keer inbreken op hetzelfde adres. Dit vindt plaats op basis van rationele keuze theorie: baten zijn hoger dan de risico’s. Wellicht zijn gestolen spullen vervangen en wacht er een betere opbrengst.

Question 25

Materiele en immateriële gevolgen van criminaliteit, materiele gevolgen

Answer 25

• Waarde van goederen
• Medische kosten

Question 26

Immateriële gevolgen van criminaliteit

Answer 26

• Pijn, leed, gemiste levensvreugde
• Angstgevoelens (PTSS)
• Verlies van vertrouwen in anderen

Question 27

Reacties op slachtofferschap

Answer 27

Blaming the victim
- Eigen schuld
- Geruststellingsmechanisme
- Labeling theorie op slachtoffer

Question 28

Modellen van slachtofferhulp, het verzorgingsmodel (hulpverlening)

Answer 28

• Slachtofferhulp Nederland
• Schadefonds
• Blijf van mijn lijf huis

Question 29

Modellen van slachtofferhulp, het herstelrechtelijke model (conflictoplossing)

Answer 29

• Slachtofferdadergesprekken

Question 30

Modellen van slachtofferhulp, het strafrechtelijke genoegdoeningsmodel (genoegdoening)

Answer 30

• Schadevergoeding
• Slachtofferrechten
• Spreekrecht