college algemene principes van diagnostiek en behandeling Flashcards
wat is de belangrijkste vraag in de diagnostiek?
of het kwaadaardig is of niet
wat zijn verder belangrijke vragen?
metastase?
prognose
behandeling
wat is histopathologie
gaat over een stukje weefsel waarbij je de samenhang kan zien
wat is cytologie
gaat over losse cellen. Kan nogsteeds zien of het over kanker gaat of niet, maar niet in samenhang
wat zijn patiëntgebonden prognostische factoren in de oncologie?
leeftijd mate van activiteit voeding immunologische afweer comorbiditeit mentale toestand sociale factoren
Waaruit bestaat de diagnostiek?
anamnese LO beelvorming endoscopie markers
wat is een ontsteking?
een reactie van het lichaam, omdat het aan het repareren is
wat is een infectie?
een ziektemaker, bacteriën, virus.
Iedereen die ziek is geweest heeft een ontsteking om weer beter te worden
wat zijn risicofactoren voor kanker?
roken alcohol straling (radiatie) beroep medicatie (cytostatica) infecties genetisch
waaruit bestaat het lichamelijk onderzoek?
buik/borst mamma extremiteiten huid keel/mond anus/rectum lymfeklieren
welke beeldvorming heb je?
röntgen Echo --> waar zit de tumor CT MRI PET
wat is een endoscopie?
het bekijken van een afwijking in de binnenkant van holle organen met een flexibele camera via de mond of de anus
wat zijn markers?
bij kanker zijn er weinig soorten markers. Wel bijvoorbeeld bij prostaatkanker kan je in het bloed waardes zien
wat is de behandeling van kanker?
curatief
palliatief
adjuvant
wat is curatief? en wat palliatief?
is genezen en palliatief gericht op verminderen klachten en kvl
Wat is adjuvante therapie?
therapie als aanvulling op de primaire behandeling
waarvoor wordt een biopt afgenomen?
Om de kanker te bevestigen
om te kijken hoe de kanker op de behandeling reageert
om strategie uit te werken voor behandeling
Wat is de Sentinel node?
de poortwachtklier. Dit is de dichtstbijzijnde klier bij het carcinoom. Door het inspuiten van een klier kan deze gevonden worden
Wat is het TNM systeem?
T = tumorgroote N = is de tumor via de lymfevaten of klieren uitgezaaid? M = zijn er uitzaaiingen via het bloed gevonden?
T in TNM
T1 = moedertumor wordt begrensd door kapsel van orgaan
T2 = door aangedane orgaan heen
T3 =buiten het orgaan doorgegroeid in omliggende weefsels
T4 = buiten orgaan doorgegroeid en heeft zich sterk uitgebreid in de omgeving
N in TNM
N0 = er zijn lymfeklieren aangedaan N1 = kleinere uitzaaiingen in lymfeklier in orgaan N2 = meer of grotere lymfeklier uitzaaiingen op kleine afstand N3 = grotere lymfeklier uitzaaiingen op grotere afstand
M in TNM
M0 = geen metastase M1 = wel metastase x = onbekend
welke vormen van chirurgie zijn er?
sparend: alleen het carcinoom weghalen
Reconstructieve: herstellen wat je aan schade hebt gedaan
Metastasectomie: metastase verwijderen
wat is de werking van radiotherapie?
via ioniserende straling
Resistentie = niet elk weefsel is even gevoelig voor bestraling
Repopulatie = snel achter elkaar bestralen zodat cellen niet kunnen herstellen
Redistributie = in M fase meer effect
hyperthermie = bij warmte
–> DNA schade die zorgt voor celdood
wat is cytostatica
medicatie die zorgt dat de kern kwetsbaarder maakt voor bestraling
waar hangt de prognose van radiotherapie vanaf?
grootte metastasering histologie lokalisatie conditie leeftijd wens patiënt
wat zijn korte termijn effecten van radiotherapie?
vermoeidheid misselijk/braken malaise diarree rode huid (beschadigd)
wat zijn lange termijn effecten van radiotherapie?
oedeem
pigment
dyspnoe
ergste is om nieuwe kanker te krijgen van radiotherapie
hoe wordt radiotherapie neo-adjuvant gebruikt?
om het carcinoom te verkleinen
wat doen ze bij palliatieve radiotherapie?
kwaliteit van leven verbeteren
levensverlenging
wens van de patiënt
wat is resistentie bij radiotherapie?
niet elk weefsel is even gevoelig voor bestraling
wat is repopulatie bij radiotherapie?
cellen bestralen en kort daarop weer bestralen zodat het carcinoom geen tijd heeft om zich te herstellen
wat is reoxygenatie bij radiotherapie?
door meer zuurstof aan te bieden wordt de kern gevoeliger voor bestraling
wat is hyperthermie
bij meer warmte wordt het effect van straling beter
vwat is cytostatica bij radiotherapie?
een middel dat zorgt dat de kern het meest kwetsbaar wordt voor de bestraling
