Algemene principes van celdeling en ontregeling Flashcards
Waar in de fase van celdeling moet je ingrijpen?
in de S (verdubbelen) of M (mitose; van 1 naar 2 cellen) fase
wat is een tumor?
een gezwel die harder groeit. Hoeft niet kwaadaardig te zijn
wat is apoptose?
celsterfte
wat is kanker
kwaadaardige celgroei waarbij de groei van het weefsel toeneemt op een ongecontroleerde manier.
wat is de verdubbelingstijd?
de snelheid waarmee kankercellen zich verdubbelen
wat is neovascularisatie?
het aanmaken van nieuwe bloedvaatjes
Wat kan een cel beïnvloeden?
chemisch: roken, asbest,
biologisch: virussen zoals HPV
fysisch: UV, straling
wanneer kan iets een kankercel worden?
als je afweer een verandering in de cel niet herkent kan deze blijven doordelen en een kankercel worden
wat zijn tumor supressor genen?
genetische bouw in DNA die tumor dood maakt, omdat ze het DNA niet herkennen
DNA repair genen
zijn genen die stukjes code repareren als het DNA kapot is
wat is klonale evolutie?
uit dezelfde begin cel evalueert de kanker. Het is een agressievere vorm, omdat ze niet gevoelig zijn voor behandelingsmethoden
Wat is oncogenetica?
de aanleg om kanker te krijgen. Bijvoorbeeld bij mammacarcinoom of FAP
welke leefgewoonten hebben invloed op kanker?
ROKEN alcohol eenzijdige voeding UV Seks
wat zijn de 3 meest voorkomende routes van metastasering?
groeit ergens doorheen
via lymfebanen
via het bloed
wat is de rol van het immuunsysteem bij het ontstaan van kanker?
kan onderscheid maken tussen lichaamseigen en lichaamsvreemde cellen. Bij ontstaan van kanker herkent het lichaam het niet meer als lichaamseigen cel en ruimt het immuunsysteem deze cel op. Kan zijn dat een kankercel niet als lichaamsvreemd herkend wordt of pas laat/inadequaat in actie komt