college 1 Flashcards
Nederland is…
een democratische staat, met een parlementair stelsel ingericht als een gedecentraliseerde eenheidsstaat in de vorm van een constitutionele monarchie
wanneer is er sprake van een staat?
als het op een bepaald grondgebied is, die overheidsgezag uitoefent, over een bevolking
wat is het recht?
het geheel van geldende rechtsregels
de constitutie
de staatsinrichting, het geheel van de regels waarin de staatsinrichting is uitgedrukt. Ook ongeschreven recht kan deel uitmaken van de constitutie
de grondwet
is een onderdeel van de constitutie
wat zijn voorbeelden van bronnen van staatsrecht?
grondwet, statuut, verdragen, eu-recht, provinciewet, gemeentewet, wet op rechterlijke organisatie, kieswet
de vier hoofdvragen van het staatsrecht
- welke Bevoegdheid komt toe aan een orgaan?
- wat is de Reikwijdte van die bevoegdheid?
- wat zijn de Grenzen van die bevoegdheid?
- wie ziet toe op de Naleving van die bevoegdheidsgrondslag?
een rechtstaat is…
legaliteitsbeginsel, grondrechten, machtenscheiding en onafhankelijke rechter. Hierbij hoort rule of law
legaliteitsbeginsel
de staat (of overheid) treedt alleen op, op basis van een democratisch tot stand gekomen wet. Daarbij moet de overheid zich ook aan de wet houden.
democratie
directe democratie, indirecte democratie of combinatie
Nederland als democratische rechtsstaat
binnen een representatieve democratie is er sprake van een kiesstelsel waarbij:
1. verkiezingen regelmatig plaatsvinden
2. verkiezingen geheim zijn
3. iedere stem even zwaar weegt
4. toegang tot verkiezingen algemeen gewaarborgd is
5. kandidaatstelling transparant geregeld is en algemeen toegankelijk
6. het tellen met waarborgen omkleed is
wetgevende macht
maakt regels, van wetten in formele zin tot gemeenteverordeningen
uitvoerende macht
voert regels uit, van regering tot burgermeester
rechtsprekende macht
controleert de uitvoering van de regels in concrete gevallen
onafhankelijke rechtspraak
rechters mogen hun werk doen zonder beïnvloeding van anderen zoals regering etc.
