Coğrafya - Yer Şekillerini Oluşturan Kuvvetler ve Jeolojik Zamanlar Flashcards
Türkiye’nin yeryüzü şekillerinin oluşumunda hangi kuvvetler etkili olmuştur ?
İç kuvvetler
Dış kuvvetler
Oluşum enerjisini magmanın hareketinden alarak meydana gelen kuvvetlere ne denir ?
İç kuvvetler
Güneş temelli ortaya çıkan, enerjisini güneşten alan ve yıkıcı - aşındırıcı kuvvetlere ne denir ?
Dış kuvvetler
İç kuvvetler nelerdir?
Epirojenez (Kıta oluşumu)
Orojenez (Dağ oluşumu)
Volkanizma
Depremler (Seizma)
İç kuvvetlerin oluşturduğu yer şekillerini aşındıran kuvvetler nelerdir ?
Dış kuvvetler:
Akarsu
Rüzgar
Buzul
Dalga
Akıntı
Yer altı suları
Anadolu’nun bugünkü şeklini almasında en fazla etkili dış kuvvet nedir ?
Akarsular
Jeolojik zamanlar nelerdir?
Prekambriyum (İlkel Zaman)
Paleozoik (I. Jeolojik Zaman)
Mezozoik (II. Jeolojik Zaman)
Senozoik (III. Jeolojik Zaman)
a)Tersiyer - Neozoik
b)Kuarterner
I. Jeolojik Zaman’da neler oldu ?
Zonguldak - Taş kömürü yatakları
En eski ve temel arazi olan, sert sağlam tabaka masif alanları oluştu:
Yıldız (Istıranca) - Trakya - Bozulmamıştır
Biga - Çanakkale
Menteşe, Saruhan - Menderes
Alanya, Anamur - Akdeniz - Bozulmamıştır
Taşeli
Kırşehir
Bitlis Bingöl Masifi
Mardin Masifi - Bozulmamıştır
Zonguldak Masifi
Daday, Devrekani - Kastamonu
Tokat Masifi
Ardahan Masifi - Bozulmamıştır
Masiflerin Türkiye’ye faydaları nelerdir ?
Zonguldak - taş kömürü
Yıldız - Alanya - Anamur - Mardin’de kırılmadan sağlam bir şekilde günümüze kadar gelmiş olup buralarda deprem oldukça azdır
Türkiye’nin şekillenmesinde en az etkili dış kuvvet nedir ?
Buzullar
Karstik sahalarda hangi dış kuvvetler etkilidir ?
Yer altı suları
Kıyı şekillenmesinde hangi dış kuvvet en çok etkilidir ?
en çok dalgalar
Kurak ve yarı kurak iklim bölgelerinde en etkili dış kuvvet nedir ?
Rüzgar
Anadolu’daki fay hatları nelerdir ?
KAF - kuzey anadolu fay hattı
BAF - batı anadolu fay hattı
DAF - güneydoğu anadolu fay hattı
Mezozoik - II. Jeolojik zaman - Dinazor çağında neler olmuştur ?
Anadolu arazileri dış kuvvetlerce aşınarak yükseltisi deniz seviyesine kadar inen “peneplen”ler oluşmuştur
Tortulanma
Avrasya ve Afrika arasında Tetis Okyanusu
Alp Himalaya hazırlık dönemi
İlk insan hangi jeolojik zamanda ortaya çıkmıştır ?
Kuarterner 4. Jeolojik zaman
Türkiye’nin günümüzdeki görünümü hangi jeolojik zamanlarla beraber oluştu ?
III. ve IV. jeolojik zaman
III. Jeolojik zamanla birlikte neler oluşmuştur?
- Tuz, bor, linyit, petrol ve doğal gaz oluştu
*I. Epirojenez oluştu
*Alp Himalaya kıvrımı gerçekleşti
dolaylı olarak;- Esnek yapıda olan araziler yükselerek dağları oluştu;
> Doğu Anadolu yükseldi
. Karadeniz göl olarak oluştu
. Volkanik dağlar oluştu - Karasu - Aras, Toroslar ve Kuzey Anadolu Dağları oluştu
- Katı sert yapıda olan araziler kırılarak fay hatlarını oluşturdu.
> Kuzey Anasolu Fay Hattı (KAF)
> Doğu - Güney Anadolu Fay Hattı (DAF)
> Batı Anadolu Fay hattı (BAF)
> Jeotermal santrallerin ve kaplıcaların temeli - Ege’nin horst ve grabenleri oluştu
- Esnek yapıda olan araziler yükselerek dağları oluştu;
Anadolu’nun genç olduğunun göstergesi nedir ?
Aktif fay hatları
Depremin varlığı
Kaplıcaların varlıkları
Jeotermal santrallerin varlıkları
Akarsuların yüksek alanlardan akması
Fiziki haritada sarı ve kahverengi alanların çoğunlukta olması (Henüz dış kuvvetler tarafından aşınmamış çünkü, yükselti fazla)
Akarsuların aşındırma özelliğini devam ettirmesi, bulanık akması
Linyit rezervi fazladır
Tektonik ova ve göller fazladır
En son sönen volkan dağımız hangisidir ?
Nemrut Dağı
Maden çeşitliliği ve mineral bakımından toprak - bitki örtüsü - verimli toprak zenginliği ülkemizde hangi bölgemizde daha çoktur ?
Doğu Anadolu volkanik dağların fazlalığı nedeniyle
Türkiye’nin volkanik dağları en çok hangi bölgemizde görülür ?
Doğu Anadolu Bölgesi - B. - K. Ağrı, Tendürek, Süphan, Nemrut, Diyarbakır - Karacadağ
İç Anadou Bölgesi - Karadağ, Konya - Karacadağ, Hasan Dağı, Melendiz, Erciyes
istisna olarak Ege’de bir tane: Manisa Kula Dağı
Sırasıyla taş kömürü ve linyit kömürü hangi zamanda oluşmaya başlar ?
I. jeolojik zaman - III. jeolojik zaman
Anadolu’da en geniş alanda bulunan fosil yakıt ürünü enerji kaynağı nedir ?
Linyit kömürü
Linyit yatakları en çok nerededir ?
Kahramanmaraş Afşin - Elbistan
Petrol ülkemizde nerede çıkarılmaktadır ?
Batman
Kaya tuzu - jips ülkemizde nerede çıkarılmaktadır ?
Sivas
Balıkesir Susurluk’ta ne çıkarılmaktadır ?
Bor