chp5 antibiotics Flashcards

1
Q

define Λοίμωξη

A

= ένας αριθμός μικροβίων βρίσκεται σε ένα σημείο του οργανισμού, όπου δεν υπάρχουν φυσιολογικά
—> άμεσα ή έμμεσα, μέσω της τοξικότητάς τους, προκαλούν αντίδραση φλεγμονής που συνοδεύεται και από την κλινική εικόνα της εκάστοτε λοίμωξης
—> Για τους πιο πολλούς ιστούς, ο κρίσιμος αριθμός των μικροβίων για την πρόκληση λοίμωξης είναι 1.000.000/ mm3 ιστού.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Name the 3 categories of microbes based on their ability to cause infection

A
  1. Παθογόνα —> προκαλούν λοιμώξεις
  2. Μη παθογόνα —> ακόμη και σε μεγάλες συγκεντρώσεις τους στον οργανισμόδεν προκαλούν λοιμώξεις
  3. Δυνητικά παθογόνα
    —> μόνο κάτω απόορισμένες συνθήκες δύνανται να καταστούν παθογόνα.
    —> Η παθογονικότητα τους είναι συνάρτηση του αριθμού τους, της αντίστασης του οργανισμού σε αυτά καθώς και του σημείου που εγκαθίστανται.
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

what’s the difference between μόλυνση vs Λοίμωξη

A

Μολυνση means there’s the παρουσία μικροβίων εκεί που
φυσιολογικά δεν υπάρχουν χωρίς να προκαλούν φλεγμονή
Λοίμωξη needs to cause inflammation.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

define Αντιβιοτικά/Αντιμικροβιακά

A

= φάρμακα που προέρχονται είτε από φυσικές ουσίες που παράγονται στη φύση απόφυτά , βακτήρια ή μύκητες είτε από συνθετικές ουσίες, που έχουν παρασκευαστεί στο εργαστήριο και στοχεύουν στη θεραπεία βακτηριακών λοιμώξεων μέσα από τον θάνατο ή στην αναστολή πολλαπλασιασμού και ανάπτυξης του βάκτηρίου χωρίς να προκαλούν βλάβη στον ξενιστή-ασθενή που τα λαμβάνει.

—> Τα αντιβιοτικά δε θεραπεύουν και δεν είναι αποτελεσματικά στις ιογενείς λοιμώξεις μόνο σε βακτηριακές λοιμώξεις

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

what symptoms can a κρυολόγημα cause? can we give antibiotic?

A
  • πόνοι στα κόκαλα, στους μυς συνάχι
  • πονόλαιμος
  • πυρετός
  • κούραση και μάτια που τρέχουν
    —> οφείλεται αποκλειστικά σε ιούς, so NO ANTIBIOTIC
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

List all the categories of antibiotic based on την πρόδρομη χημική ένωση προέλευσής του αντιβιοτικού

A
  1. Αντιβιοτικό προερχόμενο από αμινοξέα
  2. Αντιβιοτικό προερχόμενο από σάκχαρα
  3. Αντιβιοτικό προερχόμενο από αλειφατικά οξέα
  4. Αντιβιοτικό προερχόμενο από αζόλες
  5. Αντιβιοτικό προερχόμενο από πολυπεπτίδια
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

List all the categories of antibiotics based on τη χημική δομή του αντιβιοτικού

A
  1. β- Λακταμικά αντιβιοτικα
  2. Αμινογλυκοσίδες
  3. Μακρολίδια
  4. Λινκοζαμίδες
  5. Γλυκοπεπτίδια
  6. Τετρακυκλίνες
  7. Σουλφοναμίδες
  8. Κινολόνες
  9. Διάφορα αντιμικροβιακα
  10. Αντισηπτικά ουροφόρων οδών
  11. Αντιφυματικά φάρμακα
  12. Αντιλεπρικά φάρμακα
  13. Ιμιδαζόλια
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

List all the categories of antibiotics based on το μοριακό μηχανισμός δράσης του αντιβιοτικού

A
  1. Αναστολείς της τη βιοσύνθεσης του βακτηριακού κυτταρικού τοιχώματος
  2. Αναστολείς της βακτηριακής πρωτεϊνοσύνθεσης
  3. Αναστολείς της βιοσύνθεσης φυλικού οξέος → πουρινών → DNA
  4. Αναστολείς της βιοσύνθεσης νουκλεϊκών οξέων
  5. Αντιοβιοτικά που καταστρέφουν τη βακτηριακή κυτταρική μεμβράνη
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

List all the categories of antibiotics based on the τρόπο δράσης του αντιβιοτικού

A
  1. Βακτηριοστατικά:
    —> αναστέλλουν τον πολλαπλασιασμό και την ανάπτυξη των βακτηρίων
    —> eg Τετρακυκλίνες, Σουλφοναμίδες (Τριμεθοπρίμη)
  2. Βακτηριοκτόνα:
    —> θανατώνουν γρήγορα τα βακτήρια
    —> Β λακτάμες
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

List the antibiotics based on the έκταση του μικροβιακού φάσματος του αντιβιοτικού

A
  1. Αντιβιοτικά στενού ή περιορισμένου φάσματος:
    - Δρούν εναντίον ενός ορισμένου τύπου βακτηρίου
    - ή μιας μικρής ομάδας βακτηρίων
    - Eg ισονιαζίδη δρα μόνο εναντίον του μυκοβακτηριδίου της φυματίωσης
  2. Αντιβιοτικά ευρέως ή εκτεταμένου φάσματος:
    - Δρούν εναντίον πολλών ειδών βακτηρίων
    - Eg η χλωραμφενικόλη είναι αντιβιοτικό που δρα έναντι σχεδόν όλων των gram+ και gram- μικροβίων
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

define/explain Αντιβιόγραμμα

A

= η εργαστηριακήεξέταση κατάτην οποία υπολογίζεται και καταγράφεται η in vitro ευαισθησία ενός συγκεκριμένου παθογόνου μικροοργανισμού σε μια επιλεγμένη σειρά αντιμικροβιακών ουσιών.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Name the 3 main methods used for the εκτέλεσης του αντιβιογράμματος

A
  1. Kirby-Bauer:
    - Μέθοδος διάχυσης δισκίων χαρτιού εμποτισμένα με συγκεκριμένη συγκέντρωση ελεγχόμενων αντιβιοτικών σε άγαρ
  2. Minimal Inhibitory Concentration- MIC:
    - Μέθοδος διαδοχικών αραιώσεων των ελεγχόμενων αντιβιοτικών όπου προστίθεται προτυπωμένο (γνωστής περιεκτικότητας σε cfu/ ml) εναιώρημα του υπό εξέταση μικροβίου
  3. Ε- test:
    - Μέθοδος λεπτών πλαστικών ταινιών
    - περιέχουν διαβαθμισμένες συγκέντρωσης των ελεγχόμενων αντιβιοτικών
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Explain the method Kirby-Bauer + how to read the results

A
  • για τον έλεγχο ευαισθησίας αερόβιων και ταχείας αναπτύξεως, μη απαιτητικών διατροφικά μικροβίων
  • The results can be separated into 3:
    1. Ευαίσθητο (Ε)/Susceptible (S)
    2. Ενδιάμεσης Ευαισθησίας (ΕΕ)/ Intermediate (I)
    3. Ανθεκτικό (Α)/Resistant (R)

—> this is observed on the discs and the zone of inhibition’s diameter
—> βάσει προκατασκευασμένων πινάκων όπου ταυτόχρονα
αναγράφονται και οι τιμές των MIC που αντιστοιχούν στις διάφορες ζώνες αναστολής αναπτύξεως του μικροβίου

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Explain the method MIC + how to read the results of the exp

A
  • it’s more specific and not only shows which ones are sensitive/resistant, but it also shows the MIC.
  • MIC = η μικρότερη συγκέντρωση του αντιβιοτικού, που αναστέλλει την ανάπτυξη του μικροοργανισμούin vitro.
  • it’s often used nowadays με τη χρήση αυτόματων συστημάτων

—> H βακτηριακή ανάπτυξη καθορίζεται από την ορατή
θολότητα μετά από 18–24 ώρες επώασης
—> The concentration gradually increases until the θολότητα goes away and it becomes clear.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

are all the MIC values standard?

A

Οι τιμές και τα όρια των MICs διαφέρουν μεταξύ των αντιβιοτικών και μεταξύ των μικροοργανισμών και κατά συνέπεια οι απόλυτες τιμές δεν είναι συγκρίσιμες μεταξύ τους.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Explain how Ε- test works + how to read the results

A
  • Συνδυάζει ουσιαστικά την κλασική μέθοδο του αντιβιογράμματος κατά Kirby - Bauer και τη μέθοδο MIC
  • Έχει ευρεία εφαρμογή για τον προσδιορισμό των MICs σε επιλεγμένα αντιβιοτικά και για την επιβεβαίωση των αποτελεσμάτων άλλων μεθόδων.

—> Πάνω στο strip αναγράφονται όλες οι υποδιπλάσιες αραιώσεις του αντιβιοτικού και έτσι είναι εύκολο να βρεθεί η ελάχιστη ανασταλτική συγκέντρωση του (MIC)
—> we put slowly antibiotic until the line shows
—> the more antibiotic we need to put the more resistant
—> so the higher the line is the more resistant

17
Q

Is there a point where the αντιβιόγραμμα is checked again?

A

Certain microbes might need to be checked again such as Gram+ bacteria, specifically S.aureus.

If it says it’s resistant to κεφοξιτίνη, but it says it’s sensitive to μεθικιλλίνη, this means a false positive was created because if the microbe is resistant to 1 of them it means it’s resistant to the others due since they all belong to the same β-λακτάμες category κι έτσι δε πρέπει να χορηγηθούν στον ασθενη

18
Q

define Μικροβιακή αντίσταση στο αντιβιοτικό + what does it depend on

A

= κατάσταση, στην οποία ο μικροοργανισμός (βακτήρια, ιοί, παράσιτα και μύκητες) εμφανίζεται ανθεκτικός στην παρουσία κάποιου ή κάποιων αντιβιοτικών που ήταν προηγουμένως σε θέση να τα καταπολεμήσουν, καθιστώντας τη θεραπεία λιγότερο αποτελεσματική ή εντελώς αναποτελεσματική.

—> Είναι ένα φυσικό βιολογικό φαινόμενο.
—> Σε ορισμένες αντιμικροβιακές ουσίες ποικίλλει μεταξύ των διαφόρων χωρών και του είδους των μικροοργανισμών

19
Q

what are the 3 types of resistant bacteria + describe each

A
  1. Τα ανθεκτικά μικρόβια:
    - δεν καταστρέφονται από τα αντιβιοτικά, επιβιώνουν και πολλαπλασιάζονται ελεύθερα μεταφέροντας την μικροβιακή αντοχή τους στις επόμενες γενιές μικροβίων
    - με αποτέλεσμα να επικρατούν και να αναπτύσσονται στις χλωρίδες ανθρώπων και ζώων.
  2. Πολυανθεκτικοί μικροοργανισμοί (MDROs):
    - εμφανίζουν αντοχή σε αρκετά αντιβιοτικά
    - τουλάχιστον σε 3 κατηγορίες αντιβιοτικών
  3. πανανθεκτικοί μικροοργανισμοί (PDROs):
    - εμφανίζουν αντοχή σε όλα τα διαθέσιμα αντιβιοτικά
20
Q

how can the bacteria gain resistance

A

Επιταχύνεται όταν τα αντιμικροβιακά φάρμακα χρησιμοποιούνται υπερβολικά ή λανθασμένα, όταν δηλαδή δεν χρησιμοποιούνται με σύνεση

—> σημαίνει ότι πρέπει να χρησιμοποιείται το σωστό φάρμακο τη στιγμή που χρειάζεται, στη σωστή δόση, συχνότητα και διάρκεια.
—>Κάθε φορά που κάποιος παίρνει αντιβιοτικά, τα ευαίσθητα βακτήρια σκοτώνονται, αλλά τα ανθεκτικά μικρόβια μπορεί αν αυξηθούν και να πολλαπλασιαστούν

21
Q

Other than misuse of antibiotics, how else can antibacterial resistance spread?

A

Μη τήρηση των απαραίτητων κανόνων υγιεινής, με αποτέλεσμα τον αποικισμό αρχικά του ξενιστή από ανθεκτικά βακτήρια και στη συνέχεια την εμφάνιση της λοίμωξης:

  • αφορά λοιμώξεις που σχετίζονται με όλους τους χώρους παροχής υγείας, αλλά υπερισχύει στο νοσοκομειακό περιβάλλον
  • η διασπορά προκαλείται μέσω της ιατρονοσηλευτικής φροντίδας και των παρεμβατικών χειρισμών στους οποίους υπόκεινται οι ασθενείς κατά την νοσηλεία τους, όταν δεν τηρούνται τα κατάλληλα μέτρα πρόληψης (βασικές και ειδικές προφυλάξεις, δέσμες μέτρων πρόληψης για τις Λοιμώξεις που Σχετίζονται με Χώρους Παροχής Υγείας –ΛΣΧΠΥ)
22
Q

Name 2 more ways that μετάδοση ανθεκτικών στα αντιβιοτικά μικροβίων can occur

A
  1. στην τροφική αλυσίδα
  2. στο Περιβάλλον
23
Q

explain how antibiotic resistance be transferred through the food chain + examples

A

Examples —> Salmonella και Campylobacter

Η χρήση αντιβιοτικών στα παραγωγικά ζώα μπορεί να καταστήσουν τόσο τη σαλμονέλα όσο και το καμπυλοβακτηρίδιο που «φιλοξενούνται» στο σώμα των εν λόγο ζώων, ανθεκτικά στα κοινά αντιβιοτικά.

—> Τα ανθεκτικά βακτήρια αλλά και τα γονίδια που «μεταφέρουν» την ανθεκτικότητα διασπείρονται από τα παραγωγικά ζώα στον άνθρωπο μέσω της κατανάλωσης ζωικών προϊόντων.
—> nowadays the chances of this transfer is very small

24
Q

Describe the 2 methods that antibiotic resistance can be transferred in the environment

A

Τα υπολείμματα αντιβιοτικών στο περιβάλλον:

  • ενισχύουν τη μικροβιακή αντοχή, δυσχεραίνοντας ή περιορίζοντας έτσι τις θεραπευτικές επιλογές.
  • ενδέχεται να καταλήξουν στην τροφική αλυσίδα και ως συνέπεια να αυξήσουν την ποσότητα αντιβιοτικών που ένας άνθρωπος έχει καταναλώσει, αυξάνοντας έτσι τις πιθανότητες να νοσήσει μετέπειτα από πολυανθεκτικό μικρόβιο.
25
Q

List the different ways the υπολείμματα αντιβιοτικών στο περιβάλλον can end up there

A
  1. στην ιλύ μονάδων επεξεργασίας υγρών αποβλήτων, η οποία δύναται να διατίθεται στη γεωργία
  2. στα σύμμεικτα απόβλητα, τα οποία υφίστανται επεξεργασία για την παραγωγή εδαφοβελτιωτικών
  3. στην κοπριά (περιττώματα ζώων) που προορίζεται για κομποστοποίηση/διάθεση στο έδαφος (και όσο είναι εναποτεθειμένη στο έδαφος)
  4. στη λάσπη σηπτικών δεξαμενών
  5. στα επεξεργασμένα αστικά λύματα/ υγρά απόβλητα που διατίθενται σε επιφανειακά ύδατα
  6. ως συνέπεια μη ορθής διαχείρισης :
    - αποβλήτων που προκύπτουν κατά την παραγωγή και χρήση των φαρμακευτικών προϊόντων (π.χ. ληγμένα ή εκτός προδιαγραφών αντιβιοτικά σκευάσματα)
    - συμμείκτων (αστικών) αποβλήτων
    - αστικών λυμάτων, υγρών αποβλήτων και ιλύο
26
Q

Categorize the 2 types of μικροβιακή αντίσταση/ανθεκτικότητα

A
  1. Φυσική μικροβιακή αντίσταση/ανθεκτικότητα
  2. Επίκτητη μικροβιακή αντίσταση/ανθεκτικότητα
27
Q

Describe the Φυσική μικροβιακή αντίσταση/ανθεκτικότητα

A

= είναι ένα φυσικό βιολογικό φαινόμενο και ανθεκτικά βακτήρια βρίσκονται παντού στο περιβάλλον όπου μέσω του πολλαπλασιασμού́των ανθεκτικών βακτηριακών κυττάρων, διατηρείται και μεταβιβάζεται η ανθεκτικότητα αδιακρίτως σε όλα τα θυγατρικά κύτταρα

28
Q

Describe Επίκτητη μικροβιακή αντίσταση/ανθεκτικότητα + what causes it

A

= επιτυγχάνεται μέσω αναπαραγωγής κάποιου ανθεκτικούπρόγονου κυττάρου.

Caused by βιοχημικών διαδικασιών οι οποίες οφείλονται σε:

  1. σημειακές μεταλλάξεις του χρωμοσωμικού DNA (κάθετη μεταβίβαση).
    —> Συμβαίνουν σπάνια ως τυχαία συμβάντα και επιλέγονται κάτω από την πίεση των αντιβιοτικών και προκαλούν ανθεκτικούς πληθυσμούς
  2. απόκτηση εξωγενούς γενετικού υλικού από άλλα βακτήρια (οριζόντια μεταβίβαση γονιδίων)
29
Q

Explain how απόκτηση εξωγενούς γενετικού υλικού από άλλα βακτήρια (οριζόντια μεταβίβαση γονιδίων) occurs

A
  • Τα γονίδια ανθεκτικότητας συνήθως βρίσκονται σε εξωχρωμοσωματικά γενετικά στοιχεία ή σε τμήματα ενσωματωμένα στο χρωμόσωμα.
  • Η μεταβίβαση νέων γονιδίων στο βακτήριο μπορεί να γίνει με:
    1. μεταμόρφωση (transformation)
    2. σύζευξη (conjugation)
    3. μεταγωγή(transduction)
  • όταν πραγματοποιείται ανταλλαγή γενετικού υλικού μεταξύ των βακτηρίων στους ανθρώπους, στα άγρια ζώα, στα εκτρεφόμενα και στα ζώα συντροφιάς καθώς και στο περιβάλλον (υγρά απόβλητα)
30
Q

After getting the resistant genes, what mechanisms do the bacteria use to then produce an effect

A
  • Τροποποίηση - αδρανοποίηση του αντιβιοτικού μέσω ενζύμων
  • Μετατροπή του στόχου δράσης του αντιβιοτικού
  • Μειωμένη συγκέντρωση του αντιβιοτικού
  • Μειωμένη είσοδος του αντιβιοτικού
  • Αντλία εξαγωγής (αποβολής) του αντιβιοτικού

—> μπορεί και να συνυπάρχουν

31
Q

Why is it such a big issue?

A

Τα βακτήρια γίνονται ανθεκτικά ταχύτερα από ότι αναπτύσσονται τα νέα αντιβιοτικά

—> Η εν λόγω απουσία νέων φαρμάκων περιπλέκεται από το γεγονός ότι ορισμένα υφιστάμενα αντιβιοτικά, τα οποία συνεχίζουν να είναι δραστικά, δεν κυκλοφορούν πλέον σε μεγάλη κλίμακα από τους κατασκευαστές φαρμάκων

32
Q

What is the role, and more specifically the Σχεδίου Δράσης του ΠΟΥ (Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας)

A
  1. Ενίσχυση της ευαισθητοποίησης για τις επιπτώσεις της ΜΑ μέσω της εκπαίδευσης, της επικοινωνίας και της ενημέρωσης όλων των εμπλεκόμενων μερών.
  2. Ενίσχυση της γνώσης και της τεκμηρίωσης της ανάπτυξης και διασποράς της ΜΑ μέσω της επιτήρησης και της έρευνας.
  3. Μείωση των λοιμώξεων μέσω της εφαρμογής των κατάλληλων μέτρων πρόληψης και ελέγχου.
  4. Προώθηση της ορθής χρήσης των αντιβιοτικών στον άνθρωπο και στα ζώα.
  5. Προώθηση επενδύσεων και ενίσχυση των υγειονομικών συστημάτων ανάλογα με τις ανάγκες τους καθώς και προώθηση της έρευνας για την παραγωγή νέων φαρμάκων και διαγνωστικών εργαλείων
33
Q

what is the role of a pharmacist in antimicrobial resistance

A
  1. η παροχή κατάλληλης συμβουλευτικής κατά τη διάθεση και χορήγηση στον ασθενή αλλά και την οικογένειάτου καθώς και η ενθάρρυνση, προτροπή και εξήγηση για τη λήψη όλοκληρης της θεραπείας στη δοσολογία και τον αριθμότων ημερών που προβλέπεται και την αναγκαιότητα συμμόρφωσης τους στην αγωγή.
  2. η παροχή κατάλληλων συμβουλών σχετικά με παρενέργειες και αλληλεπιδράσεις μεταξύ αντιβιοτικών και τροφίμων, καθώς και αντιβιοτικών και άλλων φαρμάκων.
  3. η ενημέρωση των ασθενών για το φαινόμενο της μικροβιακής αντίστασης στα αντιβιοτικά
  4. η συνεργασία με τους θεράποντες ιατρούς για τη σωστή συνταγογράφη επαρκών ποσοτήτων για την ολοκλήρωση ή συνέχιση μιας θεραπείας.
  5. η παροχήνεότερων πληροφοριών για τα αντιβιοτικάστους ιατρούς.
  6. η πρόταση για εναλλακτικές θεραπείες αντίτης χρήσης αντιβιοτικών όταν αυτά δεν είναι απαραίτητα ή αναγκαία.
  7. η παρακολούθηση των αποθεμάτων των αντιβιοτικών του φαρμακείου και των πελατών / ασθενών και η αξιολόγηση της ορθής χρήσης τους.
  8. η μη χορήγηση αντιβιοτικού χωρίς ιατρική συνταγή
  9. τήρηση ηλεκτρονικού αρχείου με όλα τα στοιχεία, τα συμπτώματα και η λοίμωξη των ασθενών του φαρμακείου που καταναλώνουν αντιβιοτικά
34
Q

What’s the role of each individual to help reduce antibiotic resistance

A
  1. Χρήση και λήψη αντιβιοτικών μόνο όταν συνταγογραφούνται από πιστοποιημένο επαγγελματία υγείας.
  2. Όχι επιμονή στον γιατρό σας να σας συνταγογραφήσει αντιβιοτικό.
  3. Ποτέ λήψη αντιβιοτικού σε ιογενείς λοιμώξεις
  4. Ποτέ λήψη αντιβιοτικού που έχουν παραμείνει από προηγούμενη λοίμωξη
  5. Ολοκλήρωση θεραπευτικού δοσολογικού σχήματος αντιβιοτικού ακόμα κι αν αισθάνεται καλύτερα
  6. Σωστές τεχνικές πλυσίματος των χεριών για να μειωθεί ο κίνδυνος νόσησης ή εξάπλωσης μιας λοίμωξης (τα χέρια θα πρέπει να πλένονται με ζεστό νερό και σαπούνι για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα)
  7. Αποφυγή λοιμώξεων μέσα από την υγιεινή προετοιμασία των τροφίμων, την αποφυγή της στενής επαφής με άρρωστους, την ασφαλέστερη χρήση του φύλου και την ενημέρωση των εμβολιασμών
  8. Υγιεινή προετοιμασία τροφίμων για κατανάλωση, ακολουθώντας τα παρακάτω:
    - Να διατηρούν καθαρά τα τρόφιμα,
    - Ξεχωριστά ωμά και μαγειρεμένα,
    - Να μαγειρεύουν τα τρόφιμα καλά,
    - Να κρατούν τα τρόφιμα σε ασφαλείς θερμοκρασίες
    - Να χρησιμοποιούν ασφαλές νερό και πρώτες ύλες
    - Να επιλέγουν τρόφιμα που έχουν παραχθεί χωρίς τη χρήση αντιβιοτικών την προώθηση της ανάπτυξης ή την πρόληψη ασθενειών σε υγιή ζώα.
  9. Διατήρηση υγιεινού τρόπου ζωής έχoντας:
    - Mια ισορροπημένη διατροφή,
    - Να πίνουν αρκετά υγρά,
    - Να ασκούνται τακτικά