Choroby odkleszczowe Flashcards
Jakie kleszcze przenoszą?
kleszcze ixodes
uwaga! na nimfy!!!
Krętki chorobotwórcze:
Borrelia burgdorferi sensu lato
- Borrelia burgorferi sensu stricto
- Borrelia gerinii
- Borrelia afzelii
- Borrelia bavariensis
Potencjalnie chorobotwórce
- Borrelia spielmanii
- Borrelia bisstettii
- Borrelia valaisiana
Rumień wędrujący (rozpoznanie na podstawie? czy leczenie zależne od wyników badań serologicznych? kiedy i gdzie się ujawnia? w ilu %, kiedy rozpoznanie jest pewne?
- na podstawie obrazu klinicznego
- NIE uzależniamy leczenia od wyników badań
- ujawnia się 3-30 dni po ukąszeniu, w miejscu wkłucia (!!! maks: 3 msc)
- 80% zakażonych
- pewne rozpoznanie: >5cm
Kiedy cofa się nieleczony EM?
W ciągu kilku dni do czterech tygodni
EM - postać nietypowa, rozpoznanie
Serologia pomocna przy nietypowym, >14dniowym EM
EM - objawy towarzyszące?
- świąd
- powiększenie węzłów chłonnych w okolic zmiany
- objawy grypopodobne
- -> ból stawów
EM a ból stawów
!!! należy tutaj do objawów grypopodobnych, nie wolno mylić z boreliozą stawową.
40% chorych z EM, ustępuje samoistnie
Jak dzielimy boreliozę?
Wczesna zlokalizowana
Wczesna rozsiana
Późna = przewlekła
Formy boreliozy wczesnej zlokalizowanej
- EM
- chłoniak limfocytowy skóry = Borrelial lymphoma
BL - borrelial lymphoma
(występowanie,
objawy,
ile od zakażenia?
u kogo najczęściej?)
- występuje głównie w Europie
- pojedynczy, sino-czerwony niebolesny guzek
- 2 miesiące od zakażenia
- 1-2% chorych, częściej dzieci
BL - rozpoznanie i porównanie do EM
Obecność Ab p/c B.b klasy IgM oraz NARATANIE IgG w surowicy
EM - nie trzeba serologii, wystarczy obraz kliniczny
Borelioza wczesna rozsiana - formy
- wczesna neuroborelioza
- zapalenie stawów
- rumień mnogi
- zajęcie mięśnia sercowego
- zmiany oczne
Neroborelioza - stadium wczesne rozsiane
- objawy
- limfocytowe ZOMR
- porażenie nerwów czaszkowych
- porażenie korzeni nerwowych
- porażenie nerwów obwodowych
- porażenie mózgu
Neroborelioza - stadium wczesne rozsiane
który czaszkowy najczęściej dotknięty?
-VII
Neuroborelioza wczesna - ile po zakażeniu
ok 6 Mac
limfocytarne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych
(lokalizacja zmian, objawy oponowe? gorączka? objawy i co z nerwami czaszkowymi
Neuroborelioza wczesna rozsiana
- na podstawie mózgu;
- objawy grypowe, rzadko obecne objawy oponowe,
- miernie nasilone bóle głowy, zwykle nie ma gorączki,
- uszkodzenie nerwów czaszkowych (n. VII, V, III, VII)
Zapalenie stawów (jaka borelioza, -objawy -likalizacja -ile stawów)>
- wczesne rozsiane
- ból, obrzęk, wysięk do stawów,
- przewlekłe, wędrujące bóle mięśni i przyczepów
- zajęte DUŻE stawy (kolano, ramienno-barkowe, łokieć, skok)
zazwyczaj monoarthritis
Zapalenie stawów
-ciągłość objawów
rozpoznanie
- objawy przerywane/ciągłe z okresami samoistnych remisji
- tendencja do ustępowania samoistnego
r: obraz + dodatnie IgM oraz NARASTAJĄCE IgG
ZMS borelioza -
jaka?
rozpoznanie?
-kiedy rozpoczyna się wczesna faza choroby
wczesna rozsiana
-Ab IgM i narastające miana IgG w surowicy
wczesna faza: 1tydzien - 7 msc
zaburzenia przewodnictwa - bloki. zazwyczaj bezobjawowe
borelioza a serce - rzadkie przebeig
ZMS, zapalenie osierdzia
- niewydolność serca
- przewlekła zastoinowa kardiomiopatia
Borelioza przewlekła - formy
- przewlekła neuroborelioza
- przewlekłe zapalenie stawów
- przewlekłe zanikowe zapalenie skóry
przewlekłe zapalenie stawów - jaka borelioza, jak rozpoznać
- późna borelioza
- obecność przeciwciał IgG w surowicy (bo IgM już dawno poszły się paść!)
- ropoznanie: objawy w tej lokalizacje ≥1 rok
zmiany nieodwracalne: sporadycznie
Przewlekłe zanikowe zapalenie skóry kończyn :
- jaka borelioza
- kiedy początek objawów
- objawy i lokalizacja
- rozpoznanie
- późna
- objawy ujawniają się wiele (nawet 10!) lat po zakażeniu
- sino-czerwone zmiany z obrzękiem zapalnym i zanikiem
- dystalne części kończyn (czasem tułów/twarz) + możliwa NEUROPATIA
Neuroborelioza przewlekła
potwierdzenie
Ab przeciw B.b klasy IgG w surowicy.
- zapalenie mózgu i/lub rdzenia
jaka borelioza?
obraz w TK? Jaka istota dotknięta?
neuroborelioza późna?
powolny postępujące przebieg, przypomina SM!!!
w TK obszary hipotensyjne w istocie białej – zmiany demielinizacyjne;
w MR ogniska hiperintensywne
Neruoborelioza późna - formuy
Zapalenie mózgu i/lub rdzenia
-Zapalenie naczyń - cerebralne borrelial vasculitis
Cerecral borrelial vasculitis
neuroborelioza późna
- może prowadzić do udaru niedokrwiennego
- wcześniej: okresy nieswoistych bólów głowy, nudności
Pewne rozpoznanie neuroboreliozy
- objawy neurologiczne odpowiadające za neuroboreliozą
- PMR: wzrost cytocy
- PMR: wewnątrzoponowa synteza przeciwciał
PMR w neurobolerioze
ZOMR:
- pleocytoza limfocytowa
- umiarkowany wzrost stężenia białka
- prawdiłowe! stężenie glukozy
Jaka postać boreliozy nie wymaga diagnostyko laboratoryjne
i jak wygląda diagnostyka
EM!
poza tym każda postępowanie dwuetapowe
IgG lub IgM ELISA
u chorych z wynikami + lub wątpliwymi
WB z Ag rekombinowanym
(p100, p58, p41, VIsE, DbpA)
Western blot - zalety
- eliminacja FD z elisy
- interpretacja wartości granicznych
ELISA - kiedy mogą być FD?
- SM
- RZS
- skleroderma
- toczeń
- Legionella, Pseudomonas, EBV, CMV, H.pylori,
- zapalenie wsierdzia
IgM - kiedy się pojawiają, kiedy maks
IgG -||-
IgM; 2-4 tygodnie od zakażenia, MAX: 4-6tyg
IgG; 4-6 po zakażeniu, MAX:4-6msc
Wczesne stadium, +IgM w ELISIE, - w teście WB - co robić?
Powtórzyć WB po 2-4 tygodniach
Czy IgM mogą utrzymywać się przwlekle?
Czasem tak!
Co dzieje się z IgG?
- są zawsze w boreliozie przewlekłej
- UTRZYMUJĄ SIĘ PO PRZERCHOROWANIU
Dlaczego trudno zdiagnozować boreliozę?
- niespecyficzne objawy
- okno serogloczne: 2-6 tygodni
- długo utrzymujące się IgG, przetrwałe IgM (możliwe)
- brak markera aktywności choroby
Borelioza - wyniki badań a leczenie
wyniki serologiczne nie powinny zawierać wskazówek co do stosowanego leczenia
wyniki serologiczne NIE mogą być wykorzystywane do oceny leczenia
Borelioza - jak ocenić skuteczność leczenia?
na podstawie dynamiki obozu klinicznego
Rumień wędrujący - czas leczenia
14-28
Chłoniak llmfoctyowy czas leczenia
14-28
Rumień mnogi czas leczenia
14-28
Co leczy się tak samo?
Rumień wędrujący
Rumień mnogi
Chłoniak limfoctyowy
Doskycyklina 2x0,1g/dz po.
Amoksycylina 1,5-2g/d/po
Cefuroksym 2x500mg/po
Lyme carditis - czas leczenie
antybiotyki i dawki
28-30 dni
doksycyklina 2x0,1g
amoksycylina 3x0,5/2x1/d
CEFTRIAKSON! IV 2,0/d
Zapalenie stawów- czas leczenie i antybiotyki
28-30 dni
doksycyklina - 2x0,1/d po
ceftriakson 2/d iv
Porażenie nerwów czaszkowych - leczenie. Czas i antybiotyk
doksycyklina 2x0,1gpo
14-28dni
Menigitis
Radikulopatia
Cerebral borrelial vasculitis
leczenie. Czas i antybiotyk
doksycyklina 2x0,1g/d
ceftriakson 2g/doba iv
14-28 dni
Encepahomyelitis Radiculoneuritis Meningitis Occsulive vasculitis Carebral infarct
antybiotyk dawka czas leczenia
cetftriakson 2gdoba/
21-28dni
Przewlekłe zapalenie zanikowe skóry kończyn
antybiotyki i czas leczenia
14-21 dni
Doskycyklina 2x0,1g/d
amoksycylina 3x0,5
Ceftriaskson 2g/doba iv
Cefurotksym 3x500mg/d
Co to HGA
ludzka anaplazomya granulocytarna
ostra, BAKERYJNA onkelszeczowa chorobwa
patogen; Anaplasma phagocytophilum
zarakaża neutrofile i tworzą się morule
HGA
kiedy zachorowania
rezerwuar
inna droga zakażenia niż kleszcz
- sezonowo! IV-X
- rezerwuar: gryzonie, jelenie, sarny
- można zakazić się okołoporodowo i przez transfuzję
HGA -
okres wylęgania
przebieg kliniczny
objawy
12-21 dni się wylęga
najczęściej bez objawów, możliwy łagodny i ciężki - u osób immunoniekompetentnych - przebieg
HGa - objaw
gorączka 2-11 dni
dreszcze
bóle głowy
bóle mięśni
rzadziej:
-objawy żołądkowe
rzadko: zaburzenia świadomości
HGA, objaw u <10% chorych
wysypka plamisto-grudkowa
bez twarzy i stóp
HGA a OUN
uszkodzenie OUN <1% chorych
- uszkodzenie splotu barkowego
- polineuropatia
- limfocytarny naciek zapalny w PMR
- porażenie VII/czaszkowych
HGA - rokowanie
przewlekłe zakażenie
ODPORNOŚĆ?!
- rokowanie dobre
- nie ma żakażeń przewlekłych
- zakażenie = TRWAŁA ODPORNOŚĆ
HGA - badania laboratoryjne
-leukopenia, trombocytopenia, wzrost AlAT, bilirubiny LDH
!!!!!50% chorych -> HIPONATREMIA
HGA - serologia
+ złoty standard i marsz przeciwciał
-rozmaz krwi barwiony i morule w granulocytach
ZŁOTY STANDARD
:immunofluorescencja IDA
IgM od 10-14 dnia doby
wzrost. miana 4x w ciągu 2-4 tyg albo serokonwersja do IgM
HGA - PCR kiedy i
PCR największa czułość I tydzień choroby
HGA - leczenie antybiotyk czas. i do kiedy kontynuować
doksycyklina 2x0,1g/d 5-13 dni
leczenie kontynuuje się 3 dni po ustąpieniu gorączki
HGA u ciężarnych - leczenie
rifampicyna 2x300mg po
Babeszjoza
czynnik
droga zakażenia
-pierwotniak pozajelitowy Babesia microti
Babesie divergens
- kleszcze
- transfuzja
- wertykalnie
Babeszjoza
rezerwuar
co jest atakowane w ustroju
okres wylęgania
rezerwuar: gryzonie, bydło, owce, jelenie
pierwotaniak atakuje erytrocyty - przewlekłą anemia hemolityczna
1-6 tygodni po kleszczu
6-9 po transfuzji!!
Babszjoza - kiedy ciężki przebieg
zazwyczaj bezobjawowy
ciężkie po:
splenektomii
straszy wiek
immunoniekompetentność
Babszjoza - obajwy normalne
- gorączka, dreszcze bóle głowy
- potliwość
- osłabienie
- bóle stawów mięśnie
Babeszjoza - przebieg ciężki
-wysoka pazrazytemia = przypomina malarię
postępująca anemia hemolityczna, niewydolność nerek z białkomoczem i hemoglobinurią
niewydolność oddechowa, wątroby i serca
Babeszjoza - bad lab
- niedokrwistość hemolityczna
- małotpłytkowość
- leukopenia
Babszjoza - diagmostyka
ZŁOTY STANDARD-ocena obecności pierwonitaków w erytrocytach - rozmaz
Babszjoza - kiedy parazytemia
12-18 dni od ukłucia kleszcza
u nieleczonych może trwać ponad rok
Babeszjoza - z czym różnicować
Z PLASMODIUM!!!
Babeszjoza - kiedy PCE
W KAZDYM WYPADKU!!!!
BABESZJOZA - przeciwciała. od kiedy do kiedy
i kiedy wynik dodatni
od 14 dnia infekcji nawet do 6 lat
IFA: wynik dodatni IgM ≥1:64
Babeszjoza - kiedy leczyć?
a kiedy leczyć bezobjawowe
tylko w przypadku objawów i potwierdzenia pkrazytemii we krwi
bezobjawowe leczymy jak pazrazytemia ≥3msc
babeszjoza- leczenie
7-10 dni
chinina 650mg co 6-8 h+
klindavycyna 600-9– co 8 h
ew: Atovakuone + azyjromycyna
