Casus 5: Arjan Flashcards
Endogene gezondheidsdeterminanten
Zijn factoren in de mens die invloed hebben op gezondheid en op het ontstaan van gezondheidsproblemen. Zijn aangeboren/verworven factoren.
Oorzaken verstandelijke beperking
Genetische afwijking.
Complicaties tijdens de zwangerschap/bevalling.
Hersenletsel, door bijv. ongeluk.
Lichte verstandelijke beperking
- Kunnen problemen hebben met lezen, schrijven, rekenen of klokkijken en volwassenen met abstract denken, plannen of geldbeheer.
- Aanpak van problemen en vinden van oplossingen kan in bepaalde mate.
- De communicatie en taalgebruik kunnen minder volwassen zijn.
- Het is mogelijk zelf de persoonlijke verzorging te doen en bepaalde vrijetijdsbestedingen en banen uit te voeren.
- Ondersteuning bij complexe dagelijkse taken (boodschappen, vervoer).
- Meestal is ondersteuning nodig om beslissingen te nemen over gezondheid en bij het grootbrengen van kinderen.
- Een IQ tussen de 50 en 75.
Matige verstandelijk beperking
- De ontwikkeling van lezen, schrijven, rekenen, klokkijken en geldbeheer langzamer zijn en ontwikkelen vaardigheden zich minder goed.
- Ondersteuning bij het toepassen van schoolse vaardigheden.
- In sociaal en communicatief gedrag kan duidelijk een verschil te merken zijn maar ze kunnen relaties met anderen aangaan.
- Uitvoeren van de persoonlijke verzorging, huishoudelijke taken, bepaalde banen is mogelijk maar meer tijd nodig om hierin zelfstandig te worden.
- Aanzienlijke ondersteuning kan nodig zijn om te kunnen voldoen aan de sociale verwachtingen, werk gerelateerde zaken zoals planning, vervoer, gezondheid en geldbeheer.
- Een IQ tussen de 35 en 50.
Ernstige verstandelijke beperking
- Weinig begrip van geschreven taal, getallen, hoeveelheden, tijd en geld.
- Uitgebreide ondersteuning nodig bij het oplossen van problemen.
- Gesproken taal is sterk beperkt en gericht op het hier en nu en op dagelijkse gebeurtenissen.
- Begrip is mogelijk van eenvoudig geformuleerde uitingen en communicatie met behulp van gebarentaal.
- Relaties met gezinsleden en bekende anderen kunnen een bron van plezier en ondersteuning zijn.
- Ondersteuning nodig voor alle dagelijkse activiteiten zoals maaltijden, aankleden en wassen maar het is mogelijk een verscheidenheid aan vrijetijdsvaardigheden te ontwikkelen.
- Een IQ tussen de 20 en 35.
Zeer ernstige Verstandelijke beperking
- In staat om voorwerpen doelgericht te gebruiken voor zelfzorg, werk en vrijetijdsactiviteiten.
- Nauwelijks inzicht in symbolische communicatie, gesproken taal of gebarentaal maar begrip van enkele eenvoudige instructies of gebaren is mogelijk.
- Wensen en emoties worden vooral geuit door non-verbale, niet-symbolische communicatie.
- Genieten van relaties met vertrouwde familieleden, verzorgers en bekende anderen en reageren met gebaren en emotionele signalen.
- Afhankelijk van anderen voor alle aspecten van de persoonlijke verzorging, gezondheid en veiligheid.
- Zonder ernstige lichamelijke beperking en met ondersteuning van anderen is het mogelijk om te helpen bij dagelijkse taken thuis of plezier ervaren in het luisteren naar muziek of wandelen.
- Een IQ onder de 20
Woonvormen: Begeleid wonen
Is een vorm van ambulante zorgverlening. Bij deze zorgvorm blijft de cliënt zelfstandig wonen. De zorgprofessional zal hem of haar hierbij begeleiden in de dagelijkse gang van zaken. Deze zorgvorm wordt onder andere toegepast voor mensen die op een oudere leeftijd zijn, revaliderende mensen of mensen met psychische of psychosociale problemen. De doelstelling van deze begeleiding is het verhogen van de zelfstandigheid en de zelfredzaamheid van de cliënt.
Woonvorm: Beschermd wonen
Wanneer begeleid wonen niet voldoende is, omdat er bijv. 24/7 ondersteuning/nabijheid nodig is komt deze woonvorm in beeld. De zorgverlener is dan altijd aanwezig of oproepbaar. Het verschil tussen verzorgd en beschermd wonen zit vooral in de intensiteit van de zorg en de ondersteuning die wordt verkregen.
Woonvorm: Beveiligd wonen
Voorbeeld hiervan is een gesloten afdeling/instelling. Is vooral geschikt voor dementerende/verwarde ouderen, mensen met agressie problemen en mensen die zichzelf niet kunnen beschermen. Kenmerken van deze woonvorm zijn, camera’s, deurcodes en alleen onder begeleiding naar buiten. Ze hebben vaak ondersteuning nodig bij de ADL.
Woonvorm: Verzorgd wonen
Zelfstandige levensloopgeschikte wooneenheid of woning waar dienstverlening en zorg op afroep of afspraak mogelijk zijn, door de aanwezigheid van infrastructuur voor wonen en zorg.
Ethiek
De termen ‘ethiek’ en ‘moraal’ betekenen niet hetzelfde. Moraal zijn de waarden en normen die richting geven aan jouw doen en laten, ze sturen de keuzes die je maakt. Ethiek is daarover nadenken. Het is nadenken over de vraag of jouw handelen leidt tot goede zorg. Dat kan echt over van alles gaan: van grote levensvragen tot kleine, dagelijkse keuzes.
Normen
Zijn regels die op gedragsniveau een invulling kunnen geven aan waarden. Wie als waarden bijv. eerlijkheid hoog heeft staan, of openheid, zal zichzelf de regel stellen niet te liegen.
Waarden
Waarden zijn idealen, dus kwaliteiten of situaties waar je naar wilt streven. Denk aan welzijn, zorgzaamheid, aandacht of vrijheid.
Moreel probleem/dilemma
Ontstaat als er een botsing is tussen verschillende morele waarden. Het kiezen voor de ene waarde gaat dan ten koste van de andere waarde. Als je bijv. weet dat je patiënt dronken in een auto stapt, kan dat een moreel dilemma opleveren: enerzijds mag je je beroepsgeheim niet doorbreken, anderzijds wil je de patiënt en anderen beschermen tegen mogelijke schade. Bij een moreel dilemma moet je dus altijd een keuze maken tussen verschillende morele waarden.