Caibidil 1: Daoine i mBun Gnó

Question 1

Ainmnigh na páirtí leasmhara i gnó:

Answer 1

Fiontraí, infheisteoir, fostaí, fostóir, tomhaltóir, soláthraí seirbhísí, grúpaí sainleasa agus an rialtas.

Question 2

Mínigh fiontraí:

Answer 2

Duine a aithnaíonn bearna sa margadh agus a thógann riosca chun gnó a thosú. Bíonn siad ag iarraidh brábús a dhéanamh. Mar shampla: Bill Gates.

Question 3

Mínigh infheisteoir:

Answer 3

Aon duine a thugann caipiteal chuig an fiontraí chun gnó a thosú. Mar shampla: Banc na hÉireann.

Question 4

Mínigh fostóir:

Answer 4

Duine a fostaíonn duine eile chun post a dhéanamh i gcóir pá nó tuarastal. Mar shampla: Príomhoide.

Question 5

Ceard iad na ceartaí atá ag fostóirí?

Answer 5

Duine a dífhostú faoi treoir dlí agus an fostaí a roghnú.

Question 6

Ceard iad na freagrachtaí ag fostóirí?

Answer 6

Conradh a cur ar fáil agus íocaíocht de réir an conradh a thabhairt

Question 7

Mínigh fostaí:

Answer 7

Duine a obraíonn le haghaidh an fóstóir i gcóir pá nó tuarastal. Mar shampla: Múinteoir.

Question 8

Ceard iad na ceartaí atá ag fostaithe?

Answer 8

Áit sábhailte chun obair a thugann pá aontaithe.

Question 9

Ceard iad na freagrachtaí atá ag fostaithe?

Answer 9

Obair ceart ar pá ceart agus claoi leis an conradh.

Question 10

Mínigh bainisteoir:

Answer 10

Duine a reachtálann cúrsaí an gnó chun a bheith cinnte go mbaineann siad amach a chuid spriocanna. Mar shampla: Míchéal Ó Laoire, Ryanair.

Question 11

Mínigh táirgeoir:

Answer 11

Gnólacht é seo a cruthaíonn táirgí críochnaithe chun iad a athdhíol go tomhaltóirí. Mar shampla: Birds eye; úsáideann siad arán agus iasc chun a tháirge a dhéanamh.

Question 11

Mínigh tomhaltóirí:

Answer 11

Ceannaíonn siad earraí agus seirbhísí lena n-úsáid féin. Tá suad ag lorg earraí/seirbhísí ar caighdeán ard don praghas is ísle.

Question 12

Mínigh soláthraí seirbhísí:

Answer 12

Gnólachta a chuirean reimse leathan seirbhísí tacaíochta ar fáil don fiontraí. Seirbhísí: leictreachas, fóin, idirlíon. Mar shampla: Electirc Ireland.

Question 13

Mínigh an Rialtas:

Answer 13

Soláthraíonn siad seirbhísí riachtanach do shaoránaigh na tíre leis an airgead a bhailítear i gcánacha chun caiteachas poiblí a mhaoiniú.

Question 14

Mínigh grúpaí sainleasa:

Answer 14

Bíonn siad ina n-iondaithe do dhaoine a bhfuil comhleas acu. Bíonn siad níos láidre le chéile ná go spleách. Mar shampla: IBEC.

Question 15

Ceard iad na cinéallacha caidreamh idir na páirtí leasmhara?

Answer 15

Comh-oibritheach, iomaíoch agus spleách.

Question 16

Mínigh caidreamh comh-oibritheach:

Answer 16

Oibríonn an dá pháirtí le chéile chun sprioc chomónta a bhaint amach. Mar shampla: Fostóir&Fostaí; Thugann an fostóir pá cóir don fostaí a léiríonn na scileanna agus cailíochtaí atá acu.

Question 17

Mínigh caidreamh iomaíoch:

Answer 17

Bíonn an sprioc chéanna ag an dá pháirtí ach níl ach páirtí amháin acu leas aisti. Mar shampla: Beirt fostaithe; beirt ag dul i gcóir ardú céim.

Question 18

Mínigh caidreamh spleách:

Answer 18

Páirtí amháin ag braith ar an bpáirtí eile. Mar shampla: Rialtas ag braith ar an geilleagar.

Question 19

Cad é an Dlí conarthaí?

Answer 19

Comhaontú ceangailteach idir beirt. Má bhriseann duine amháin na coinníollacha is féidir an dlí a chur air.

Question 20

Ceard iad na rudaí atá riachtanach ag conradh chun dlí conarthaí a leanúint?

Answer 20

Tairiscint, Glacadh, Comaoin, Rún conraithe, Inniúlacht conraithe, Toiliú le conrú & Dlíthiúlacht cuspóra.

Question 21

Mínigh Tairiscint:

Answer 21

Iarann duine amháin ar duine eile margadh a dhéanamh. Mar shampla: Tomhaltóir ag ceannach rud éigin.

Question 22

Mínigh Glacadh:

Answer 22

Aontaíonn na pairtithe leis an tairiscint dheireadh. Glacadh ó bhéal, scríbhinn, nó gníomh.

Question 23

Mínigh Comaoin:

Answer 23

Íocaíocht a thugann duine amháin do dhuine eile mar chomhaontú. Caithfidh an comaoin a bheith ceart agus luachmhar.

Question 24

Mínigh Rún conraithe:

Answer 24

Aontaítear conradh dhlíthúil a dhreachtú. Má bhristear aon coinníoll is féidir an dlí a chur ar.

Question 25

Mínigh Inniúlacht conraithe:

Answer 25

Ní féidir le duine páirt a ghlacadh i gconradh muna bhfuil an cumas intinne acu a thuiscint. Mar shampla: Daoine mhínmeabhracht.

Question 26

Mínigh Toiliú le conrú:

Answer 26

Ní féidir brú a chur ar duine páirt a ghlacadh i gconradh. Mar shampla: Duine ag glanadh fuinneog gan cead, ní féidir leo brú a chur ort d’airgead ina dhiaidh.

Question 27

Mínigh dlíthiúlacht cuspóra:

Answer 27

Ní thugtar aon aitheantas do chonradh má bhriseann an conradh an dlí.

Question 28

Tabhair sampla do coinbhleacht:

Answer 28

Fostaí ag lorg pá níos airde agus fostóir ag iarraidh pá níos ísle a thabhairt.

Question 29

Conas a réiteann coinbhleacht?

Answer 29

Idirbheartaíocht, idir-réiteach nó eadráin.

Question 30

Mínigh idirbheartaíocht:

Answer 30

Bíonn na dhá pháirtí in ann teacht ar réiteach lena chéile a bhíonn na beirt acu sásta leis.

Question 31

Mínigh idir-réiteach:

Answer 31

Déanann triú páirtí iarracht réiteach a mholadh do na dhá páirtí. Níl an réiteach ceangailte ó thabobh dlí agus níl sé riachtanach chun glacadh leis.

Question 32

Mínigh eadráin:

Answer 32

Glacann na beirt páirtí le réiteach roimhe éisteann an triú páirtí leo. Tá sé ceangailte ó thaobh dlí.

Question 33

Conas a cuirtear deireadh le conradh?

Answer 33

Comhlíonadh, comhaontú, frustrachas, nó sárú.

Question 34

Mínigh comhlíonadh:

Answer 34

Dualgas maidir leis an conradha chomhlíonadh. Mar shampla: Tomhaltóir ag ceannach carr dara lámha. Nuair a dhíoltar é bíonn an conradh críochnaithe.

Question 35

Mínigh comhaontú:

Answer 35

Nuair a aontaíonn na páirtithe deireadh a chur leis. Mar shampla: Amhránaí ag cuir deireadh le ceolchoirm toisc nár dhíol dothan ticéidí.

Question 36

Mínigh frustrachas:

Answer 36

Eachtra a stop comhlíonadh an conradh gan smacht. Mar shampla: An báisteach.

Question 37

Mínigh sárú:

Answer 37

Nuair a bhriseann duine coinníoll an chonraidh.

Question 38

Mínigh coinníoll do chonradh:

Answer 38

Is gné riachtanach atá ann, dá mbrisfeadh ceallaigh an conradh. Mar shampla: Peileadóir le bheith i láthair le haghaidh gach cluiche.

Question 39

Mínigh barántas do chonradh:

Answer 39

Gné tábhachtach, dá mbrisead leanfaidh an conradh ar aghaidh ach beidh fíneáil ann. Mar shampla: Peileadóir déanach do thraenáil.