C7 - Ontwikkeling Flashcards
H11
Wat is het nature-nurture debat?
Het debat over in hoeverre gedrag en cognitie door genen of door de omgeving komt
Wat is phylogenetic en ontogenetic ontwikkeling?
Evolutionaire en individuele ontwikkeling respectievelijk.
Welke leeftijd heeft een infant?
Tussen de 0 en 18 maanden
MZ twin
Eeneiige tweeling
DZ twin
Twee-eiige tweeling
Erfelijkheidsgraad/heritability
De mate waarin gedrag of cognitie wordt beinvloed door genen
Epigenetica
Houdt zich bezig met de invloed van de omgeving op de expressie van genen
Genen-omgeving correlatie
rGE
Genen hebben invloed op welke omgeving je kiest
Genen x omgeving interactie
G x E
Een specifieke combinatie van genen en omgeving leidt tot bepaald gedrag/cognitie
Superieure temporale sulci
Herkennen of verwerken van stemgeluid
Bij 7 maanden ontwikkeld
Gehoor ontwikkeling
Na de geboorte: Moeders stem en taal
7 maanden: superieure temporale sulci ontwikkeld, emoties in stemmen herkennen
Ontwikkeling gezichtsherkenning
Aangeboren voorkeur voor gezichten
2-3 dagen: Moeders gezicht, onderscheid tussen recent geziene en vreemde gezichten
3 maanden: Voorkeur voor eigen ras en geslacht verzorger, lange-termijn herkennen van gezichten
Taalontwikkeling heeft invloed
Fusiform regio
Ontwikkeling joint-attention
3 maanden: gaze volgen
5 maanden: meer gericht of joint-attention interacties
10 maanden: gaze volgen alleen bij ogen open
12 maanden: gaze en gezichtsuitdrukkingen worden aan elkaar gelinkt voor sociale referentie
Dyadische interacties
Face-to-face interacties
Triadische interacties
Interacties tussen twee mensen en een object
Motherese
Hogere toon, meer toon variatie, langzamer tempo, verlengde klinkers
Zorgt voor meer aandacht voor de stem bij zuigelingen
Communicatie ontwikkeling
10-12 maanden: onderscheid tussen eigen en vreemde taal
12-13 maanden: gebaren
Sociale skills zijn belangrijk voor het ontwikkelen van taalvaardigheid/woordenschat
Ontwikkeling imitatie
Mimiek en besmetting gelijk na geboorte
14 maanden: doelgericht imiteren
Like-me hypothese
De neiging om fysiek gedrag te kopiëren wordt later een neiging om emotioneel gedrag te kopiëren, de basis voor empathie en gedachte lezen
Hoe kenmerkt zich de ontwikkeling van de kindertijd?
Invloed van peers
Aanpassen aan normen en vaardigheden van de omgeving
Theory of mind ontwikkeling
Aangeboren: imitatie
15 maanden: false belief taken mbv kijktijden succesvol uitvoeren
18 maanden: doen alsof onderscheiden van echt, incidenteel van opzettelijk gedrag onderscheiden
4 jaar: false belief taken succesvol uitvoeren
Ontwikkeling van empathie en pro-sociaal gedrag
18 maanden: helpend en pro-sociaal gedrag
3 jaar: onderscheid in samenwerking (voorkeur voor vrienden en familie)
9-10 jaar: rigide eerlijkheidsnormen
Inferieure frontale gyrus specialiseert zich naar links
Model van Decety en Svetlova over empathische ontwikkeling
1) affectieve opwinding voor gehechtheid en emotionele besmettelijkheid, welke is aangeboren (amygdala, ventrale striatum, OFC, hypothalamus)
2) Emotioneel begrip voor mentalizing, welke zich ontwikkelt in de vroege kindertijd
3) emotionele regulatie, welke pas begint te volgroeien in de adolescentie (laterale prefrontale cortex).
Ontwikkeling sociale awareness
0-1 jaar: ontwikkeling sociale categorieën
2.5-5 jaar: voorkeur voor eigen ras
7 jaar: stabiele karaktereigenschappen aan zichzelf en anderen toeschrijven
Adoloscentie: vergelijken met anderen
Waar wordt de adolescentie door gekenmerkt?
Grote hormonale en fysieke veranderingen
Bezig met sociale identiteit en reputatie
Hoe komt het dat we risicovol gedrag zien bij adolescenten?
De prefrontale cortex (executieve functies) is nog niet volgroeid en de ventrale striatale beloningssysteem wordt gevoeliger voor dopamine. Hierdoor worden (sociale) beloningen belangrijker dan straffen.
Wat zijn de 5 fases van hersencelontwikkeling?
Proliteratie en differentiatie (groei cellen)
Migratie
Synaptogenesis
Snoeien/Pruning
Myelinatie
Hoe ontstaan hersenen in een baby?
Neurale schijf -> neurale buis -> onderste deel wordt ruggengraat, bovenste deel hersenen -> 6 maanden ontstaan gyri en sulci
