Bosbeheer - Stamtalreductie

Question 1

In welke fase vindt stamtalreductie en zuiveren plaats?

Answer 1

Dichte fase of vroege stakenfase

Question 2

Wat is het doel van stamtalreductie?

Answer 2

• betere toegankelijkheid, lagere beheerkosten
• menging tussen soorten kan behouden worden.
• meer overzicht en makkelijk toegankelijk, beheerkosten dalen
• stabiliteit, minder kans op waardevermindering door storm, sneeuw, ziekten
• houtkwaliteit wordt beter, prijs stijgt

Question 3

Wanneer deed men in de afgelopen decennia aan stamtalreductie?

Answer 3

Pas als er verkoopbaar hout geoogst kon worden. Daarmee moest de kosten van de ingreep gedekt worden.

Question 4

Nadeel stamtalreductie?
En wanneer uitvoeren?

Answer 4

• omringende bomen vormen grotere kroon, natuurlijke stamreiniging vermindert. Daarom liefst zo vroeg mogelijk in de ontwikkeling uitvoeren.
• vroeg ingrijpen want kleine dunne bomen verwijderen is goedkoper.
• vaak komt er daarom dun hout vrij dat niet kostendekkend vermarkt kan worden (onrendabele dunning)

Question 5

Wat zijn kijkstroken, verplegingsstroken en ruimingspistes?
En wat zijn de gemiddelde afstanden ertussen?

Answer 5

Kijkstroken: inspectie, 20 meter
Verplegingsstroken: verpleging, 20 meter
Ruimingspistes: dunningspaden, 20-40 meter

Question 6

Wat is systematische stamtalreductie? En hoe wordt het gedaan? welke werkzaamheden volgen er voor de eerste dunning?

Answer 6

Verbetering toegankelijkheid voor inspectie en verpleging, wordt gedaan voor de eerste dunning. Goedkoopst uit te voeren met bosfrees.
Werkzaamheden: belegeidingssnoei, opsnoei en zuiveren.

Question 7

Wat zijn verschillende vormen van stamtalreductie?

Answer 7

1. Systematische stamtalreductie: verbeteren toegankelijkheid
2. Uitdunning=selectieve stamtalreductie: verbeteren stabiliteit
3. Zuiveren (negatieve of positieve selectie): verbeteren houtkwaliteit

Question 8

Wat is het verschil tussen boomstabiliteit en opstandstabiliteit?

Answer 8

Afzonderlijk kunnen bomen de wind niet weerstaan (lage h/d verhouding, lage individuele stabiliteit), maar gezamenlijk wel (hoge opstand stabiliteit).

Question 9

Hoe verloopt de stabiliteit in een natuurlijk bos?

Answer 9

Stamtal neemt heel langzaam af door zelfdunning, waardoor opstandstabiliteit in stand blijft en boomstabiliteit langzaam groeit.

Question 10

Wat gebeurt er met opstandstabiliteit na eerste dunning?

Answer 10

Opstandstabiliteit wordt sterk gereduceerd, terwijl de bomen individueel nog niet voldoende stabiel zijn. Daarom selectieve stamtalreductie in vroege fase: bomen krijgen de tijd om hun diameter en daarmee de stabiliteit te vergroten.

Question 11

Waar is selectieve stamtalreductie vooral relevant

Answer 11

Bij grootschalige natuurlijke verjongingen bij een zeer hoog stamtal zoals bij berk en grove den (tot wel 100.000 per ha!)

Question 12

Wat is de H/D verhouding?

Answer 12

= slankheidsgraad
= boomhoogte / dbh (diameter borsthoogte)
Maat voor boomstabiliteit: is de verhouding tussen de hoogte en en diameter (op borsthoogte) van de boom
> 80, dan instabiel voor naaldbomen
< 60 dan stabiel
> 120 instabiel jonge loofbomen (jonger dan 20)
>85 instabiel oudere loofbomen (ouder dan 30 jaar)

Boom hoogte 40, diameter 25
H/D = 40/0,4= 100 is dus instabiel!

Question 13

In welke fase van een bos is het bos vaak instabiel?

Answer 13

Wanneer een bos in de jonge fase in sluiting komt neemt door concurrente die diametergroei af, maar groeien de bomen wel hard in de hoogte. Zo kunnen bomen snel slank worden en gevoelig voor stormschade, ombuigen of afknappen na sneeuwval.

Question 14

Negatieve zuivering gebeurt vooral om bomen met gebreken te verwijderen. Hoe ontstaan de gebreken?

Answer 14

• genetische herkomst
• groeiplaatsomstandigheden

Kopergebrek -> slingergroei
Zware betakking / tapse stam -> te veel groeiruimte

Question 15

Wat zijn naast gebrekkige groei andere redenen voor negatieve selectie?

Answer 15

• exoten verwijderen
• menging beinvloeden

Question 16

Wanneer ga je zuiveren voor de eerste dunning?

Answer 16

Alleen als het echt nodig is!
- als teveel goed gevormde bomen afsterven

Het liefst als de bomen nog klein zijn tot maximaal 3-5 meter.

Question 17

Wat is de reden voor positieve selectie?

Answer 17

• verwijderen concurrenten bij goed gevormde bomen voor houtoogst
• helpen gewenst soort die overgroeid wordt door minder gewenst soort: inlandse eik kan afsterven door langzame jeugdgroei en beperkt schaduwverdragend vermogen.

Question 18

Wat is het verschil in hoogtegroei in de loop van de jaren tussen eik, fijnspar, beuk en berk?

Answer 18

Question 19

Wat is opstandshomogeniteit?

Answer 19

opstand waarbij de bomenallemaal ongeveer dezelfde hoogte en kwaliteit hebben.

Question 20

Wat is het grootste probleem van een homogene opstand?

Answer 20

Stabiliteit, dus vaker stamtalreductie dan heterogeen bos. Juist geen zuivering nodig.

Question 21

Hoe wordt stamtalreductie en zuiveren uitgevoerd?

Answer 21

• knikken (max 3-4 cm)
• handgereedschap (met beugelzaag of snoeizaag toppen op 50 cm of onder de eerste takken)
• machines

Question 22

Welk handgereedschap gebruik je voor het toppen van bomen met diameter 5-8 cm?

Answer 22

zweedse snoei of velbijl,
finse cultuursikkel
-> zijn 2handig te bedienen

Question 23

Hoe gaat ringen in zijn werk?
Wat is het voor- en nadeel van ringen?

Answer 23

Is zeer arbeidintensief dus alleen bij lage aantallen.
+
Voordeel: boom sterft niet meteen af, omringende bomen krijgen de tijd het kronendak op te vullen

Question 24

Welke gereedschappen worden er voor ringen gebruikt?

Answer 24

handkettingzaag
motorkettingzaag
trekmes
staalborstel (cambium verwijderen)

Question 25

Welke machine wordt voor systematische stamtalreductie gebruikt?

Answer 25

Bomen tot 3 cm:
-bosmaaier met circelzaagblad in paden can 4 meter breed

Bomen groter dan 3cm:
- lichte motorkettingzaag tot 7 cm
- bosfrees= klepelen, zeer kostenefficient
Alles gaat kapot in en op de bodem.