Bodemkunde van NL: mineralen Flashcards
Geogene gelaagdheid?
gelaagdheid veroorzaakt door verschillen in afzettingsomstandigheden
Pedogene gelaagdheid?
Gelaagdheid veroorzaakt door bodemvorming
Hoe ontstaan kleimineralen en waar bestaan ze uit?
Zijn secundaire mineralen, ontstaan door verwering (brokstukken) van primaire mineralen. Bestaan uit 3 soorten atomen: Al, Si, O.
Het zijn structuren van zuurstofatomen.
Hoe worden kleimineralen gevormd?
Bij nieuwvorming worden tretraeders en octaeders gevormd door 02- binding aan Si4+ (tetraeders) en Al3+ (octaeders). De twee vormen platen die aan elkaar binden. Het is een structuur van zuurstof atomen! Dit gebeurt in de bergen. Het is een neutrale structuur.
Waarom bindt klei voedingsstoffen?
Door isomorfe substitutie: In het rivierwater worden andere mineralen ingebouwd: K en Mg. Die hebben 2+ ipv 3/4+. De klei wordt daardoor negatief geladen. Daardoor worden positieve ionen zoals K+, Mg+, Na+ aangetrokken door het neg opp. Deze zijn uitwisselbaar en kunnen opgenomen worden door planten.
Hoe heet het verschijnsel dat planten kationen op kunnen nemen van klei?
Cation Exchange capacaty (CEC). Verklaart de voedselrijkdom van Klei.
Wat is een mineraal?
Het deel van de bodem of gesteente met een typerende van een chemische samenstelling en een ionenrangschikking, meestal leidend tot een karakteristieke kristalvorm.
Wat zijn de 2 soorten verschijningsvormen van mineralen?
Kristallijn of amorf (zonder kristal)
Wat is verwering en welke soorten zijn er?
Het losmaken van mineralen uit vast gesteente:
-fysische verwering door natuurkundige krachten van buitenaf of inwendige spanning (volume toename water bij vorst 9%). Ons zand, silt en grind komt hier vandaan
-biotische verwering (wortels van planten)
-chemische verwering (min worden blootgesteld aan water, lucht en org stof, er vormen nieuwe min of min worden afgevoerd)
Hoe werkt de chemische verwering van regen?
H2O + CO2 -> H2CO3
Koolzuur lost kalk op:
CaCO3 + H2Co3 -> CA(HCo3)2 Calciumcarbonaat (wat oplosbaar is en met het regenwater wegspoelt)
Op welke 3 manieren kan chemische verwering zich uiten?
- er worden oplosbare zouten gevormd (vaak van belang voor bodemvruchtbaarheid)
- er worden nieuwe mineralen gevormd
- het verband tussen de oorspr. gesteentedeeltjes wordt verzwakt, waardoor fysische krachten meer invloed hebben
Wat zijn klastische en niet klastische gesteenten?
Klastisch: Gesteente dat is opgebouwd uit fragmenten afgebroken gesteente (de klasten)
Niet-klastisch: is ontstaan door neerslaan uit een oplossing
Wat is erosie?
Alle processen waarbij sprake is van afvoer van verweringsproducten.
Verschil tussen de grootte van de deeltjes van primaire en secundaire mineralen?
Primair: groter, en overwegend in zand-grinddeel
Secundair: kleiner en overwegend in silt-lutumdeel
Waar zijn de meeste primaire mineralen uit opgebouwd?
Silicaten SiO4: 4 0-ionen omringen het kleinere Si ion en vormen een tetraeder. Tussen de tetraeders zitten de metaal ionen: Aluminium, ijzer of magnesium
De primaire mineralen hebben een specifieke opbouw van tetraeders. Welke eigenschappen ontstaan uit die opbouw?
- kristalvorm
- splijtbaarheid
- verweerbaarheid
Welke primaire mineralen zijn makkelijker te splijten, de nesosilicaten (eiland driehoekjes) of de tektosilicaten (gebouwde)
De tekto, is een complexere structuur met meer kationen. Die vormen de zwakke schakel in de mineralen. Deze mineralen hebben ook een vele lagere volumieke massa.