bio ( GLUZIDO) Flashcards
GLUZIDOAK DEF.
Osagaiak C,H,O
Funtzioa zeluletan : egitura/energia
Monomeroek monosakaridoak, polimeroek polisakaridoak
Konplexutasunaren arabera : monosakarido,oligosakarido eta polisakaridoak
MONOSAKARIDOAK OROKORTASUNAK
-Gluzidorik sinpleenak
-3-7 KARBONOZ
-formula orokorra (CH2O)n : karbohidratoak , karbono bakoitzeko H2O bat dagoelako , nahiz eta errealitatean horrela ez izan.
-2 talde funtzional : aldehido –aldosa
zetona— zetosa
- karbono kopurua izendatzeko triosa,tetrosa,pentosa aurrizkiak
-aldotriosa,zetotriosa,… izenak
- C1 TALDE FUNTZIONALA duen karbonoa
MONOSAKARIDOEN ISOMERIA
MOLEKULA ISOMERO : formula berdina, propietate desberdinak = molekula desberdinak
EGITURAZKO ISOMERIA
atomo kopuru berdina, (atomoak desberdin antolatuta)
talde funtzional desberdinak =* molekula desberdinak*
ESTEROISOMERIA / ISOMERIA ESPAZIAL
atomo berdinak , kokapen espazial desberdina hartu = biomolekula bakoitzak propietate/ funtzio desberdinak
KARBONO ASIMETRIKOAREN ONDORIOA DA.
KARBONO ASIMETRIKOA
- 4 LOTURETAN talde/atomo desberdinak
-2 egitura espazial
-enantiomero/enantiomorfo/ispilu isomero = 2 KONFIGURAZIO POSIBLE
D : OH eskuinean L: OH ezkerrean
talde funtzionaletik urrutien dagoen karbonoaren aurrekoa
MONOSAKARIDOEN ZIKLAZIOA
- uretan :
1. aldopentosak/zetohexosak -> erantzun pentagonal –> furano
2. aldohexosak -> erantzun hexagonal –> pirano
ADB
GLUKOSA
aldohexosa—>erantzun hexagonala—> pirano = GLUKOPIRANOSA
FRUKTOSA
zetohexosa–> erantzun pentagonala–> furano = FRUKTOFURANOSA
KARBONO ANOMERIKOA
- def: monosakaridoen ziklazioan sortzen den karbono ASIMETRIKO berria
1. OH gora begira : BETA
2. OH behera begira : ALFA
MONOSAKARIDOEN FUNTZIOAK
- GLUKOSA: energetiko
zelulen ERREGAI nagusi = momentuko energia - FRUKTOSA: energetiko
ERREGAI METABOLIKO= fruituen monosakarido ugariena - GALAKTOSA : energetiko
esnearen LAKTOSAren osagai= gibelean glukosa - ERRIBOSA/DESOXIRRIBOSA : osagaia*
AZIDO NUKLEIKOEN OSAGAIAK - ERRIBULOSA :
*FOTOSINTESIAN CO2 finkatu
MONOSAKARIDOEN ARTEKO LOTURAK
LOTURA O-glukosidikoa
- lotura kobalente
- 2 OH TALDE ( anomerikoaren **OH-OH **beste atomo baten)
- AZKENEAN :O atomo batez loturik
- ERATZEAN : H20 askatu / APURTZEKO (hidrolisia) : H20 sartu
Izendatzerakoan zein atomo lotu diren ( B1-4)
OLIGOSAKARIDOAK
teoria
- monosakarido gutxiz osatuta
- lotura o-glukosidikoa
- MONOMERO kopuruaren arabera: disakarido,trisakarido,tetrasakarido
*DISAKARIDOAK : ugarienak / azukreak
MALTOSA
- 2 D-glukosa molekulez
- lotura o-glukosidikoa
- C1-C4 arteko lotura (α1-4)
- NATURAN: ez dago aske ;* almidoiaren hidrolisian* sortu
disakarido
LAKTOSA
- glukosa- β-galaktosa
- lotura o-glukosidikoa
- β.galaktosaren C1-C4 glukosa (1β-4)
- ESNEAREN azukrea
disakarido
SAKAROSA
- α-D-glukosa <—–>-β-D-fruktosa
- lotura o-glukosidikoa
- α-D-glukosaren C1—-C2 β-D-fruktosa (biratu) ( α1-β2)
- FRUKTOSAREN INBERTSIOA 180°
- LANDAREEN fotosintesian sortu
disakarido
POLISAKARIDO
- ehunka-milaka monosakaridoz
- lotura o-glukosidikoa
- FUNTZIOAK
1. erreserba (almidoia/glukogenoa)
2. egitura (zelulosa/kitina) - garrantzitsuenak: almidoi,glukogeno,kitina,zelulosa
ALMIDOIA
- FUNTZIOA: landare zelulen erreserba
* α-D-glukosaz -
2 MOTA
1. amilosa (1α-4)
2. amilopektina : lineal (1α-4)
adarkatua (1α-6) - ugaria : tuberkulu eta hazietan
polisakarido
GLUKOGENO
- FUNTZIOA: animalia zelulen erreserba
- α-D-glukosaz
- EGITURA: amilopektina bezalakoa baino adarkatuagoa
- gizakietan : gibel/muskulo eskeletiko zeluletan
- glukosa lortzeko modu azkarra
polisakarido
ZELULOSA
- FUNTZIOA: landare zelula pareta egitura
- β-D-glukosaz
- (β1-4)
- ZELULOSA-hidrolizatu-ZELOBIOSA-hidrolizatu-GLUKOSA
polisakarido
KITINA
- FUNTZIOA: intsektuen exoeskeleto/onddoen zelula pareta
egitura - N-azetil-D-glukosaminaz
- polimero LINEALA
