begrippen h6 Flashcards
biobrandstof
brandstof die is gemaakt uit biomassa
biomassa
organische materialen
dampkring
de lucht om ons heen
duurzame energiebron
energiebron die bij het gebruik ervan nooit opraakt en het broeikaseffect niet versterkt.
energiebesparing
minder (fossiele) energie gebruiken
energiebron
iets dat energie oplevert
energie transitie
overgang van het gebruik van fossiele energiebronnen naar duurzame energiebronnen
fossiele brandstof
brandstof die in miljoenen jaren gevormd is uit resten van afgestorven planten, bomen en dieren
fotosynthese
water en koolstofdioxide omzetten in glucose en zuurstof door planten en bomen
klimaatverandering
verandering in klimaat
hydro-elektriciteit
duurzame energie, waarbij elektriciteit wordt gemaakt uit de kracht van water.
versterkt broeikaseffect
de versterking van de natuurlijke broeikaseffect door toename van co2
broeikaseffect
het vasthouden van zonnewarmte door de dampkring
windenergie
duurzame opwekking van elektriciteit met zonnepanelen
koolstofdioxide/co2
broeikasgas dat warmte vasthoudt op de aarde.
geothermische energie
duurzame energie uit de natuurlijke hitte in het binnenste van de aarde
koolstofkringloop
het uitwisselen van koolstofdioxide op aarde.
ontbossing
het kappen van bossen
schaal van beaufort
schaal om de kracht van de wind aan te duiden.
bodemdaling
daling van de bodem door ontwatering en delfstofwinning.
delfstof
grond- en brandstof die je uit de aarde haalt
dijkring
een gebied dat wordt beschermt door de primaire waterkeringen.
dijkverbetering
het verhogen en versterken van dijken
evacueren
een gebied verlaten omdat het er niet meer veilig is
gletsjer
enorme ijsmassa die langzaam naar beneden schuift
grondsoort
het losse materiaal aan de oppervlakte van de aardkorst
ijstijd
koude perioden waarin zich op het ijs uitgestrekte ijskappen vormen
klimaatadaptatie
aanpassing aan de klimaatverandering om de gevolgen ervan te verminderen
ontpolderen
gebieden die eerst binnendijks lagen komen door het verleggen van dijken buitendijks te staan
landijs
laag eeuwige sneeuw op het land die tot ijs is samengeperst
overstromingsrisico
kans op een overstroming en gevolgen daarvan
polder
gebied waar de waterstand kunstmatig word beheerd
primaire waterkering
waterkering die bescherming biedt tegen hoogwater en grote rivieren
relatieve zeespiegelstijging
de combinatie van het absolute zeespiegelstijging en het effect van de bodemdaling
zandsuppletie
toevoeging van grote hoeveelheden zand langs de kust, waardoor de kust zich richting de zee kan uitbreiden
stormvloedkering
beweegbare waterkering in rivieren en zeearmen
veen
grondresten die bestaan uit vergane plantenresten
zeespiegel
de gemiddelde hoogte van zeewater
waterschap
organisatie die zorgt voor waterveiligheid, waterzuivering en genoeg zoet water.
debiet
de hoeveelheid water er door een rivier stroomt per seconde in m3
aanslibbingskust
kust waarbij afzetting van materiaal overheerst
interglaciaal
warmere periode tussen 2 ijstijden in
klimaatbestendige inrichting
inrichting die wateroverlast, droogte en hitte verminderd
stroomgebied
het gebied dat afwatert op de hoofdrivier van het stroomstelsel
delta
gebied vlak voor de monding, waar de rivier zich vertakt in veel rivierlopen
ruimte voor de rivieren
maatregelen om de veiligheid te verbeteren in het riviergebied
nevengeul
extra afvoerkanaal in een rivier dat wordt gebruikt bij hoogwater
stedelijk warmte eiland
in steden is de temperatuur door de bebouwing hoger dan op het platteland
uitwaard
het gebied tussen de winterdijk en de rivierbedding
verdamping
de overgang van vloeibaar naar gas
vergroening
meer groen in de woonomgeving
verstening
toename van bebouwde oppervlak en de infrastructuur
verzilting
het zout worden van de bodem en/of water
waterberging
tijdelijke opslag van water bij storm op zee en extreme waterafvoer bij rivieren
winterdijk
dijk die bij hoogwater in een rivier het water tegenhoudt
gletsjerrivierr
rivier die afhankelijk is van een gletsjer
zomerdijk
lage dijk in de uitwaard die water tegen houdt bij een kleine verhoging van de waterstand
regenrivier
rivier die afhankelijk is van rivierwater
gemengde rivier
rivier die bestaat uit regenwater en gletsjerwater
vertragingstijd
tijd die verstrijkt tussen het tijdstip dat de neerslag ergens in het stroomgebied valt en het moment dat de waterpeil stroomafwaarts in de rivier gaat stijgen
regiem
schommelinigen in de waterafvoer van een rivier in de loop van een jaar
verval
hoogteverschil tussen 2 plaattsen aan een rivier
waterkringloop
de voortdurende verplaatsing van water over de aarde
compactie
het in elkaar drukken van de bodemlaag door op elkaar drukkende lagen
grondwater
water dat in de grond is weggezakt
aardbeving
schokkende of trillende beweging van een gedeelte van de aardkorst door de werking van exogene krachten
grondwaterpeil
bovenkant van het grondwater
veenoxidatie
het verteren van plantenresten in het veen, omdat ze niet meer onder water zitten en er zuurstof bij kan komen
bodem
de voor planten belangrijkste bovenste laag van de aardkorst
grondstof
ruw materiaal dat bewerkt moet worden om een product te maken
waterscheiding
grens tussen 2 stroomgebieden