Autokoidy gazowe Flashcards
Tlenek azotu - charakter chemiczny
mediator idealny, przechodzi przez błonę, nieparzysta liczba elektronów - rodnik wysokoreaktywny
produkcja - z L-argininy, syntaza tlenku azotu
Zbyt wysoko poziom NO - choroby
RZS, uszkodzenia siatkówki, wstrzas toksyczny (LPS), gwałtwony spadek ciśnienia, padaczka, pourazowe uszkodzenie OUNu
Zbyt niski poziom NO - choroby
Nadciśneinie tętnicze, zaburzenia erekcji, rzucawki porodowe, nadciśnienie płucne, miażdżyca.
Substraty i kofaktory do produkcji NO
Substraty: L-arginina, tlen (O2)
Kofaktory: NADPH, FAD, tetrahydrobiopteryna - BH4
Rodzaje syntaz tl azotu
NOS-1=nNOS
NOS-2=iNOS
NOS-3=eNOS
Syntaza NOS-1 (gdzie jest, co robi, ile produkuje, jak aktywowana)
Neuronalna, konstytutywna (ciągle obecna)
Obecna w neuronach nitroergicznych ciała jamistego oraz neuronach OUNu
Pobudzana przez wzrost Ca2+ w cytoplazmie
Produkuje niewielkie ilości NO
Syntaza NOS-2 (Gdzie jest, co robi, ile produkuje, czym pobudzana, )
Indukowalna, czyli powstaje de novo;
Pobudzana przez cytokiny (TNF-a i Il-1) oraz LPS bakteryjny, typowa dla reakcji zapalych
Występuje w makrofagach i komórkach mięśniowych
Produkuje duze ilości NO
Syntaza NOS-3 (Gdzie jest, co robi, ile produkuje, czym pobudzana, regulacja aktywności)
Endotelialna, konstytutywna
Na komórkach śródbłonka naczyń krwionośnych
Produkuje małe ilości NO,
Pobudzana przez wzrost Ca2+ wewnątrzkomórkowego
Regulacja aktywności - białka:
Kaweolina-1 - przyłącza sie do syntazy i hamuje aktywność
Kalmodulina - pobudzenie Ca2+ –> odszczepienie kaweoliny i stymulacja syntazy
Inhibitory syntaz
asymetryczna dimetyloarginina - eNOS
Tzw czynnik rozwoju miażdzycy
Mechanizm rozkurczu pod wpływem NO
Wniknięcie przez błonę komórkową (bo lipofilny i łątwo przechodzi przez warstwe fosfolipidową błony mięśni i śródbłonka) \/ Aktywacja cyklazy guanylanowe (kowalencyjne wiązanie tl azotu z grupą hemową enzymu - 6 ligand i zmiany konformacyjne) \/ Wzrost cGMP z GTP \/ Aktywacja kinazy białkowej G \/ 1. Stymulacja fosfatazy lekkich łańcuchów miozyny - defosforylacja miozyny 2. Zablokowanie uwalnania Ca2+ z ER 3. Aktywacja wydalania na zewnątrz Ca2+ \/ Rozkurcz mieśniówki gładkiej
Działanie leków azotowych (nitrogliceryna)
Nitrogliceryna lub azotany \/ Redukcja związku \/ S-nitrozotiol \/ NO i pobudzenie cyklazy guanylanowej \/ reszta jak w zwykłym działaniu NO
Bezpośrednie donory NO
Molsydomina, Nitroprusydek SOdu, Arginina
Molsydomina (kiedy stosowana, jaka forma, jak działa)
Stosowana do leczenia bólów wieńcowych w przerwie stosowania nitratów
Podawany w formie proleku
Enzymatyczna aktywacja, poprzez odszczepienie grupy etoksykarbonylowej i pozostawienie SIN-1 (3-morfolinosydnonimina). Od SIN-1 (z otwartym pierścieniem) odszczepia sie NO i działa jak zwykle
Nitroprusydek sodu (Kiedy stosowany, działania niepożądane)
Stosowany do szybkiego obnożenia ciśnienia w atakach dusznicy i przełomach nadciśnieniowych
Działania niepożądane:
Nudności, wymioty, kurcze żoładka, zatrucia cyjankami i tiocyjankami
Leki działające na ciało jamiste (przykłady i zasada działania)
NO jest rozkładany przez fosfodiesterazy (PDE), dlatego leki te hamując enzymy (zwłaszcza PDE5) zwiększają działanie NO
Przykłady inhibitorów PDE5:
Syldenafil (Viagra)
Tadalafil
Wardenafil