aralin3 Flashcards
Ito ang barayti ng wikang ginagamit ng particular na pangkat ng
mga tao mula sa isang partikular na lugar tulad ng lalawigan,
rehiyon, o bayan.
DAYALEK
palitaw
diladila
mongo
balatong
makikipagkasalan
magkakangay
timba
sintang
hikaw
panahinga
ate
kaka
tatay
tata
lolo
Tagalog sa Rizal
palitaw
diladila
mongo
balatong
makikipagkasalan
magkakangay
timba
sintang
hikaw
panahinga
ate
kaka
tatay
tata
lolo
amba
Tagalog sa Teresa, Morong, Cardona, at
Baras
Ito ang barayti ng wikang nakabatay sa personal na paggamit ng salita
ng isang indibidwal.
IDYOLEK
Ito ang barayti ng wikang nakabatay sa katayuan o antas panlipunan o
dimensiyong sosyal ng mga tao ng gumagamit ng wika.
Kapansin-pansing ang mga tao ay nagpapangkat-pangkat batay sa ilang
sa ilang katangian tulad ng kalagayang panlipunan, paniniwala,
oportunidad , kasarian, edad, at iba pa.
SOSYOLEK
Ito ang barayti ng wikang nakabatay sa katayuan o antas panlipunan o
dimensiyong sosyal ng mga tao ng gumagamit ng wika.
Kapansin-pansing ang mga tao ay nagpapangkat-pangkat batay sa ilang
sa ilang katangian tulad ng kalagayang panlipunan, paniniwala,
oportunidad , kasarian, edad, at iba pa.
SOSYOLEK
Ito ang barayti ng wika mula sa mga etnolingguwistikong grupo.
Ang salitang etnolek ay nagmula sa pinagsamang etniko at dialekto.
Halimbawa:
Ang vakkul na tumutukoy sa gamit ng mga Ivatan na pantakip sa ulo
sa init man o sa ulan
Ang bulanon na ang ibig sabihin full moon
Ang kalipay na ang ibig sabihin ay tuwa o ligaya
ETNOLEK
Ito ang barayti ng wika kung saan naiaangkop ng isang nagsasalita
ang uri ng wikang ginagamit niya sa sitwasyon at sa kausap.
Maaaring pormal o di-pormal
REGISTER
Ang ___- ay umusbong na bagong wika o tinatawag sa Ingles na
“nobody’s language”.
Nangyayari ito kapag may dalawang taong nagtatangkang mag-usap
subalit pareho silang may magkaibang unang wika kaya’t di
magkaintindihan dahil hindi nila alam angg wika ng isa’t isa.
Halimbawa:
Espanyol makeshift language Zamboanga
Kalaunan, ang pidgin ay naging wika o unang wika ng batang
isinilang sa komunidad ng pidgin.
Nabuo at nagamit ito hanggang sa magkaroon ng pattern o mga
tuntuning sinunod na ng karamihan.
Ito ngayon ay tinatawag nang creole.
pidgin
____- ang wikang nagmula sa isang pidgin at naging unang wika sa
isang lugar.
Halimbawa: Ang sinimulang wika ng mga Espanyol at wikang
katutubo sa Zamboanga nang maging unang wika na ito ng mga
batang isinilang sa lugar, nagkaroon ng sariling tuntuning
panggramatika at tinawag na Chavacano.
Creole
