AP Quiz (1-2) Flashcards
saan nanggaling ang salitang kontemporaneo?
contemporarius (Latin)
ano ang ibig sabihin ng contemporarius?
con - kasabay ng
tenpus/tempor - panahon
kasabay ng panahon
mahalagang paksa o problema na pinagtatalunan, pinag uusapan, at pinag iisipan ng mga tao (Oxford Dictionary)
isyu
mga bagay o paksa na may di pagkakasundo at pagtutunggali sa pagitan ng dalawa o higit pang mga partido o panig (Merriam-Webster)
isyu
anumang pinagtatalunang problema, ideya, paksa, bagay na may halaga at nakakaapekto sa lipunan na nananatiling walang kalutasan sa kasalukuyan
kontemporaneong isyu
halimbawa ng mga politikal na isyu
political dynasty
paglabag sa karapatang pantao
halimbawa ng isyung pang ekonomiya
globalisasyon
unemployment
sustainable development
halimbawa ng isyung kultura
epekto ng globalisasyon at social media sa kulturang pilipino
halimbawa ng isyung panlipunan
kahirapan
migrasyon
same-sex marriage
halimbawa ng isyung kapaligiran
climate change
sustainable development
halimbawa ng isyung kalusugan
pandemya ng covid 19
halimbawa ng mga isyu
politika
ekonomiya
kultura
panlipunan
kapaligiran
kalusugan
meaning ng UNISDR
United Nations International Strategy for Disaster Reduction
malubhang pagkasira ng kaayusan ng isang komunidad o lipunan na sanhi ng malawakang pagkawala ng buhay, ari-arian, at kapaligiran na lagpas sa kakayahan ng komunidad o lipunan na tumugon at makaangkop
disaster (kalamidad)
tatlong sanhi o dimensyon na nagbibigay daan sa pagkabuo ng kalamidad
- pagkalantad sa hazard
- pag iral ng mga kondisyon ng bulnerabilidad
- hindi sapat na kapasidad upang magkaroon ng kakayahan na harapin ang potensiy na negatibong konsekuwensiya ng panganib
anumang mapanganib na pangyayaring pisikal, penomena. substance, aktibidad o sitwasyon ng tao na may potensiyal na mabgunga ng pagkawasak at pagkawala ng buhay at ari-arian, pagkasugat, o iba pa ng impact na pangkalusugan, pagkagambalang sosyal at ekonomiko, o pagkasira ng kapaligiran
hazard
dalawang uri ng hazard
- natural
- anthropogenic
nagmula sa likas na puwersa o proseso ng kalikasan
natural hazards
nagmumula sa mga pagkilos, kapabayaan, at pagkakamali ng tao
anthropogenic hazards
malaking tagapag ambag sa bulnerabilidad
kahirapan
- mukha ng bulnerabilidad
- kombinasyon ng kalakasan at pinagkukunang-yaman na mayroon sa loob ng komunidad na maaaring magamit sa pakikiangkop sa banta o hazard ng disaster
kapasidad
lahat ng mga pagsisikap na layong mapaunlad ang mga kasanayang pantao o impraesrtukturang panlipunan sa isang komunidad o organisasyon na kailangan sa pagbawas ng level ng panganib
capacity building
kakayahan o abilidad ng sistema na makibagay sa pagbabago para mapahina o mabawasan ang potensiyal na pinsala
adaptive capacity
mga salik para masukat ang digri ng disaster risk ng isang bansa o komunidad
- hazard
- exposure
- vulnerability
- capacity and measures
disaster risk - hazard
probability
severity
disaster risk - exposure
structures
population
economy
disaster risk - vulnerability
physical
social
economic
environmental
disaster risk - capacity and measures
physical planning
social capacity
economic capacity
management
pang ilang pwesto ang pilipinas sa bansang pinakamapanganib sa mundo ayon sa World Risk Index noong 2011, 2012, 2013, 2015, 2018
3rd
pang ilan ang pilipinas sa bansang pinakamapanganib sa mundo noong 2014
2nd
noong 2014, pang ilang pwesto ang pilipinas sa degree of exposure
3rd
ilan ang bulkan sa pilipinas ang ilan doon ang aktibo
220
22
pagtama sa baybaying kalupaan ng matataas at rumaragasang alon na may bilis na 500 miles bawat oras matapos ang paglindol sa karagatan
tsunami (harbour wave sa wikang Nihongo)
ilang bagyo ang tumatama sa pilipinas bawat taon
19-20
pagtama ng malalaking alon sa baybayin na nagdudulot ng malawakang pagbaha
daluyong
anong bahagi ng asia ang kabilang ang pilipinas na may seasonal winds
monsoon region
dalawang direksiyon ng seasonal winds
amihan
habagat
most prevalent disaster sa pilipinas
pagbaha (flooding)
kapasidad o abilidad ng sistema, komunidad o lipunan na magsagawa ng pag-aangkop, tumanggap, at tumugon sa mga pagbabago at kaguluhan (disturbance)
resiliency o resilience
digri kung saan ang mga elementong nasa panganib, gaya ng tao, ari-arian, kabuhayan, at sistema ay maaaring makaranas ng hazard sa iba’t-ibang magnitud
exposure
meaning ng DRRM (acronym)
Disaster Risk Reduction and Management
meaning ng DRR (acronym)
- disaster risk reduction
ang konsepto at praktis ng pagbawas ng disaster risks sa pamamagitan ng mga sistematikong pagkilos ng pagsusuri at pagbawas sa mga salik ng sanhi ng kalamidad
DRR or disaster risk reduction
Layunin ng DRRM
- reduce hazards
- prevent disasters
- prepare for emergencies
apat na yugto ng siklo ng DRRM
- prevention
- preparedness
- response
- recovery
(apat na yugto) aktibidad o hakbang na naglalayo g magbigay-daan sa permanenteng proteksiyon mula sa panganib ng disasters
prevention
dalawang uri ng hakbang ng mitigasyon
- structural
- nonstructural
(apat na yugto) mga pagpaplano sa pagtugon sa pagtama at epekto ng disaster
preparedness
(apat na yugto) kailangan maging kasimbilis nito ang pagdating ng kalamidad
response
(apat na yugto) pagtulong sa mga apektadong komunidad na maibalik ang kanilang normal na pamumuhay at ang mga impraestraktura na sumusuporta sa kanila
recovery
Philippine disaster risk reduction and management (PDRRM) act of 2010
RA 10121
nilikha ito bilang pangunahing tanggapan ng pamahalaan na binibigyang kapangyaihan na gumanap bilang tagalagbalangkas ng polisiya, koordinasyon, integrasyon, at pangangasiwa
NDRRMC (Nationl Disaster Risk Reduction and Management Council)
meaning ng NDRRMP
National Disaster Risk Reduction Plan
pangunahing tagapagtupad ng NDRRMP
Office of the Civil Defence (OCD) (ilalim ng DND)
apat na priority concerns ng NDRRMP
- disaster prevention and mitigation (kalihim ng DOST)
- disaster preparedness (kalihim ng DILG)
- disaster response (kalihim ng DSWD)
- disaster rehabilitation and recovery (kalihim ng NEDA)
isang collaborative approach na naniniwala sa walang nag iisang entidad ang may kakayahang mapangasiwaan nang matagumpay ang mga dinamiko at complex na problema na umusbong sanhi ng kalamidad gaya mg pandemya
“whole of society approach”
batay sa prinsipyong ito, ang bawat kasapi ng lipunan ay may kaakibat (magkakaiba, at hindi pantay-pantay) na pananagutan sa disaster management
“shared-responsibility”
