Aminokwasy/Białka

Question 1

Budowa aminokwasów

Answer 1

-COOH + -NH2 + rodnik - podłączone do centralnego atomu węgla C alpha.

Question 2

Wiązanie peptydowe

Answer 2

Wiązanie między amino- (tworzące białka), gdzie pomiędzy grupą -COOH jednego i grupą -NH2 drugiego tworzy się wiązanie kowalencyjne spolaryzowane (-H2O)

Question 3

Oligopeptydy

Answer 3

Niewielkie peptydy (od 2 do kilkunastu reszt aminokwasowych)

Question 4

Polipeptydy

Answer 4

Duże peptydy (od kilkunastu do ok.100 reszt aminokwasowych)
- większe polipeptydy mają potencjał stania się białkami po osiągnięciu odpowiedniej struktury

Question 5

Białka proste

Answer 5

• zbudowane tylko z łańcucha polipeptydowego
• Histony Keratyny, Albuminy, Globuliny

Question 6

Białka złożone

Answer 6

• łańcuch peptydowy + cz. niebiałkowa
• Glikoproteiny (cukier) - Kolagen
• Fosfoproteiny (r. fosforowa) - Kazeina (nośnik amino-)
• Lipoproteiny ( lipid) - HDL
• Chromoproteiny (barwnik) - hemoglobina
• Metaloproteiny
• Nukleoproteiny (k. nukleinowe)

Question 7

Struktura białek

Answer 7

1- rzędowa:
- Sekwencja amino- w łańcuchu pep.
- utrzymywana przez wiązania peptydowe
- najtrwalsza ze struktur
2-rzędowa:
- Pofałdowany łańcuch pep + wiązania wodorowe
- α - helisa: Prawoskrętne zwinięcie łańcucha wokół własnej osi
- β - harmonijka: sfałdowanie łańcucha na płaszczyźnie
3-rzędowa:
- Pofałdowanie α - helisy i β - harmonijki + wiązania jonowe, odd. hydrofobowe, mostki dwusiarczkowe, wiązania wodorowe, odd. elektrostatyczne
4-rzędowa:
- kilka łańcuchów o strukturze 3-rzędowej

Question 8

Albuminy

Answer 8

• białka proste
• w osoczu
• utrzymują stabilne ciśnienie osmotyczne

Question 9

Globuliny

Answer 9

• białka proste
• f. odpornościowa
• dużo w osoczu, ale występują wszędzie (cytoplazma)
• przeciwciała

Question 10

Histony

Answer 10

• białka proste
• W jądrze kom.
• łączą się DNA ->tworzą chromatynę

Question 11

Metaloproteiny

Answer 11

• białka złożone + metal
• np. ferratyna (magazynuje żelazo)
• metal przyłączony jest w. kowalencyjnym

Question 12

Biologiczne znaczenie białek

Answer 12

• stanowią ok. 50% suchej masy komórki
• F. budulcowa (kolagen, keratyna)
• F. enzymatyczna (Polimeraza DNA)
• F. transportowa (hemoglobina)
• F. motoryczna (Miozyna - skurcz mięśni)
• F. Zapasowa (mioglobina - tlen)
• F. Informacyjna (Insulina - poziom glukozy we krwi)
• F. Receptorowa (Rodopsyna)
• F. Odpornościowa (globuliny)

Question 13

Właściwości białek

Answer 13

Zole - białka rozpuszczone w wodzie
1. Koagulacja
- wysalanie białka solą metali lekkich (NaCl) do postaci żelu
- nie narusza struktury przestrzennej
- po dodaniu wody wraca do postaci zola (peptyzacja)
2. Denaturacja
- scinanie białka pod wpływem: temp. powyżej 40°, promieniowania UV, stężonych kwasów/zasad, kationów metali ciężkich, chloroformu)
- zniszczenie wiązań stabilizujących złożone struktury białek -> powrót do struktury 1-rzędowej
- nieodwracalna utrata właściwości biologicznych białka
3. R. Ksantoproteinowa
- wykrywanie białek za sprawą stężonego HNO3
- próbka białka zabarwia się na żółto