aminokwasy 2 Flashcards

1
Q

Aminokwasy glukogenne to:

A
  • alanina
  • arginina
  • asparagina
  • aspraginian
  • glutamina
  • glutaminian
  • glicyna
  • cysteina
  • histydyna
  • prolina
  • metionina
  • walina
  • seryna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Aminokwas ketogenny to:

A

leucyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Aminokwasy glukoketogenne

A
  • izoleucyna
  • lizyna
  • tryptofan
  • treonina
  • tyrozyna
  • fenyloalanina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Które aminokwasy są przekształcane do pirogronianu?

A
  • alanina
  • cysteina
  • treonina
  • seryna
  • glicyna poprzez serynę
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jaki aminokwas jest przekształcany do szczawiooctanu?

A

asparaginian i asparagina poprzez asparaginian

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Jaki aminokwas jest przekształcany do fumaranu?

A

tyrozyna oraz fenyloalanina poprzez tyrozynę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Jaki aminokwas jest przekształcany do bursztynylo-CoA?

A
  • izoleucyna
  • metionina
  • treonina
  • walina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Jaki aminokwas jest przekształcany do alfa-ketoglutaranu?

A

glutaminian, a także:
* arginina
* histydyna
* glutamina
* prolina
poprzez glutaminian

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Które aminokwasy glukoketogenne i ketogenne są przekształcane do acetylo-CoA?

A
  • leucyna
  • izoleucyna
  • lizyna
  • treonina
  • tryptofan
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Które aminokwasy glukoketogenne i ketogenne są przekształcane do acetooctanu?

A
  • tyrozyna
  • leucyna
  • fenyloalanina (poprzez tyrozynę)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Do jakich substratów cyklu Krebsa aminokwasy nie są przekształcane?

A

do jabłczanu i cytrynianu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Zapisz reakcję katalizowaną przez asparaginazę.

A

Asparagina przekształca się w asparaginian. Dołączana jest woda i odłącza się jon amonowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Zapisz reakcję katalizowaną przez AST.

A

Aspraginian przekształca się w szczawiooctan. Dołączany jest alfa-ketoglutaran, a odłącza się glutaminian.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Czy reakcja katalizowana przez AST jest odwracalna? Jeśli tak, to zapisz ją.

A

patrz notatki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Czego wymagają reakcje transaminacji?

A

PLP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Zapisz reakcję katalizowaną przez hydroksylazę fenyloalaninową.

A

Fenyloalanina jest przekształcana do tyrozyny. Tetrahydrobiopteryna zmienia się w dihidrobiopterynę. Przyłącza się tlen i odłącza 1 cząsteczka wody.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Zapisz reakcję katalizowaną przez histydynazę.

A

Histydyna jest przekształcana do kwasu urokanowego. Odłączany jest jon amonowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Do czego przekształcany jest kwas urokanowy?

A

Kwas urokanowy jest przekształcany do glutaminianu. Przyłącza się tetrahydrofolian, a odłącza N5-formiminotetrahydrofolian

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Napisz rekację katalizowaną przez glutaminazę.

A

Glutamina jest przekształcana do glutaminianu. Przyłączana jest cząsteczka wody, a odłącza się jon amonowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez arginazę.

A

Arginina jest przekształcana do ornityny, odłącza się mocznik.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez dehydrogenazę glutaminanową, aby otrzymać alfa-ketoglutaran.

A

Glutaminian jest przekształcany do alfa-ketoglutaranu. Przyłączana jest woda i NAD+, a odłącza się NADH+H+ i jon amonowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez dehydrogenazę glutaminianową prowadzącą do wytworzenia glutaminianu.

A

Alfa-ketoglutaran jest przekształcany do glutaminianu. Przyłącza się jon amonowy i NADPH+H+, a odłączana jest woda i NADP+.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co stymuluję przekształcenie glutaminianu w alfa-ketoglutaran?

A

ADP i GDP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Co stymuluje przekształcenie alfa-ketoglutaranu w glutaminian

A

ATP i GTP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez ALT, prowadzącą do powstania alfa-ketoglutaranu.

A

Glutaminian przekształca się w alfa-ketoglutaran. Dołącza się pirogronian, a uwalniana jest alanina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Co jest niezbędne do działania enzymu ALT?

A

PLP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez ALT, prowadzącą do powstania glutaminianu.

A

Alfa-ketoglutaran przekształca się do glutaminy. Dołącza się alanina, a odłącza pirogronian.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

W co przekszałcana jest ornityna, aby potem mogła być przekształcona do alfa-ketoglutaranu?

A

do semialdehydu glutaminianu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Napisz rekację katalizowaną przez hydroksymetylotransferazę serynową prowadzącą do wytworzenia seryny.

A

Glicyna przekształca się w serynę. Dołączany jest N5, N10-metyleno THF, a odłączany jest THF.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Czego wymaga do działania enzym hyndroksymetylotransferaza serynowa?

A

PLP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Napisz rekację katalizowaną przez hydroksymetylotransferazę serynową prowadzącą do wytworzenia glicyny.

A

Seryna przekształca się w glicynę, dołączany jest THF, a odłącza się N5, N10-metyleno THF.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez dehydratazę serynową.

A

Seryna przekształca się w pirogronian. Odłącza się woda i jon amonowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Czego wymaga do działania enzym dehydrataza serynowa?

A

PLP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Napisz rekację katalizowaną przez ALT prowadzącą do wytworzenia pirogronianu.

A

Alanina jest przekształcana do pirogronianu. Przyłącza się alfa-ketoglutaran, a odłącza się glutamnian.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Napisz rekację katalizowaną przez ALT prowadzącą do wytworzenia alaniny.

A

Pirogronian przkeształca się w alaninę. Przyłącza się glutaminian, a odłącza się alfa-ketoglutaran.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

W jakim szlaku powstaje alanina z tryptofanu?

A

szlak kynureinowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

Napisz szlak kynureinowy w skrócie

A

Tryptofan przkeształca się do acetoacetylo-CoA i odłącza się alanina.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Z jakich aminokwasów powstaje propionylo-CoA?

A
  • metionina
  • treonina
  • walina
  • izoleucyna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Jaką reakcję katalizuje dehydrataza serynowo-treoninowa?

A

Treonina przekształca się w alfa-ketomaślan i powstaje jon amonowy.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Napisz rekację oksydacyjnej dekarboksylacji alfa-ketomaślanu.

A

Alfa-ketomaślan przekształcany jest do propionylo-CoA. Dołącza się CoA i NAD+, a odłączane są CO2 i NADH+H+.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Do jakiego produktu są przekształcane walina i leucyna w procesie katabolizmu aminokwasów rozgałęzionych?

A

do propionylo-CoA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

W jaki sposób jest przekształcana metionina do propionylo-CoA?

A

1) metionina przemienia sie w cystationinę.
2) Cystationina przekształca się w cysteinę. Dołącza się woda, a odłącza alfa-ketomaślan.
3) alfa-ketomaślan ulega oksydacyjnej dekarboksylacji do propionylo-CoA.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

Napisz reakcję katabolizmu propionylo-CoA do bursztynylo-CoA.

A

patrz notatki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

Które aminokwasy są rozgałęzione?

A
  • leucyna
  • izoleucyna
  • walina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

Co powstaje podczas katabolizmu waliny?

A

propionylo-CoA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

Co powstaje podczas katabolizmu izoleucyny?

A

acetylo-CoA lub propionylo-CoA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

Co powstaje podczas katabolizmu leucyny?

A

acetylo-CoA i acetooctan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

Do czego jest przekształcany ketokwas powstały z leucyny?

A

do beta-hydroksy-beta-metyloglutarylo-CoA (HMG-CoA)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

Zapisz reakcję katalizowaną przez liazę HMG-CoA.

A

HMG-CoA jest przekształcane w acetooctan, odłączany jest acetylo-CoA.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

Kiedy mamy do czynienienia z chorobą, w której mocz ma zapach syropu klonowego?

A

kiedy jest brak lub niedobór kompleksu dehydrogenazy ketokwasów powstałych z aminokwasów rozgałęzionych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

Czym się charakteryzuje brak lub niedobór kompleksu dehydrogenazy ketokwasów powstałych z aminokwasów rozgałęzionych?

A

podwyższonym poziomem aminokwasów rozgałęzionych i odpowiednich ketokwasów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

Omów trzy pierwsze reakcje katabolizmu aminokwasów rozgałęzionych.

A

1) transaminacja, E: transaminaza aminokwasów rozgałęzionych. Alfa-ketoglutaran przekształca się do glutaminianu, a aminokwas w odpowiedni ketokwas.
2) działanie E: dehydrogenaza alfa-ketokwasów rozgałęzionych. Dołącza się NAD+ i CoASH, a odłącza się NADH+H+ i CO2.
3) Proces dehydrogenacji. Przyłącza się FAD, a odłącza FADH2.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

Aminokwasy jako preparaty lecznicze.

A

1. Ornityna– stosowana w zaburzeniach funkcji wątroby (np. hepatil
zawiera asparaginian ornityny)
2. Kwas asparaginowy– składnik preparatów odżywczych, u dzieci z
opóźnionym wzrostem, po zabiegach chirurgicznych
3. Lizyna – składnik preparatów odżywczych, bufor stosowany w
nadkwaśności lub niedokwaśności
4. Arginina– zaburzenia czynności wątroby, funkcji śródbłonka
5. Glicyna– składnik preparatów odżywczych
6. Suplementy – BCAA i praktycznie wszystkie pozostałe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

W co ostatecznie mogą zostać przekształcone białka mięśni szkieletowych?

A
  • CO2, H2O, ATP
  • glutamina
  • alanina
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Co się dzieje z alaniną, która powstała z białek mięśni szkieletowych?

A

Przez naczynie krwionośne jest transporotwana do wątroby i tam bierze udział w powstaniu glutaminianu.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

Co się dzieje z glutaminą, która powstała z białek mięśni szkieletowych?

A

Jest transportowana do wątroby i tam może ulec przemianie do glutaminianu (gdy odłączy się od niej NH4+) lub jest transportowana do nerki i wydalana wraz z moczem (w nerce może być z niej odtworzony glutaminian).

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

Co się dzieje z odłączonym jonem amonowym od glutaminy (kiedy powstaje glutaminian)?

A

przekształcany jest do mocznika, które transportowany jest do nerki i wydalany wraz z moczem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

Kiedy zachodzi cykl alaninowo-glukozowy i na czym on polega?

A

Alanina powstała w mięśniu szkieletowym z rozpadu białek jest transportowana naczyniem krwionośnym do wątroby i tam może z niej powstać pirogronian, a w konsekwencji też glukoza lub może z niej powstać jon amonowy, a z niego mocznik.

Cykl alaninowo-glukozowy zachodzi, gdy jest hipoglikemia.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

Do czego wykorzystywana jest Glc powstała w cyklu alaninowo-glukozowym?

A

bioenergetyka mięśnia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

Napisz cykl mocznikowy

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

W jakich narządach/tkankach ma miejsce cykl mocznikowy? Jakie produkty reakcji łączą te wszystkie narządy?

A
  • wątroba
  • nerka
  • jelito cienkie
  • tkanki produkujące NO

łączy je cytrulina i arginina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

Opisz mechanizm uszczuplenia puli alfa-ketoglutaranu, która ma miejsce podczas hiperamonemii.

A

Z aminokwasów rozgałęzionych zostaje przeniesiona grupa aminowa na alfa-ketoglutaran i powstaje glutaminian, zatem pula alfa-ketoglutaranu zmniejsza się, a co za tym idzie spada aktywność cyklu Krebsa i zostanie wytworzone mniej ATP.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

Jaki jest mechanizm neutralizacji zbyt dużej ilości jonu amonowego w OUN.

A

Powstały glutaminian podczas katabolizmu aminokwasów rozgałęzionych (BCAA) wiąże zgromadzony jon amonowy w wyniku czego powstaje glutamina. Katalizuje to E: syntetaza glutaminy, wykorzystywane jest ATP do ADP i Pi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez syntetazę glutaminy.

A

Glutaminian jest przekształcany do glutaminy. Dołączany jest jon amonowy i ATP, a odłącza się ADP i Pi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez glutaminazę.

A

Glutamina jest przekształcana do glutaminianu. Dołącza się woda, a odłącza NH4+.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez asparaginazę.

A

patrz notatki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

Napisz rekację katalizowaną przez syntetazę asparaginy.

A

patrz notatki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

Do czego wykorzystywana jest asparaginaza?

A
  • leczenie białaczek (komórki nowotroworowe nie mogą zsyntetyzować asparaginy) - gdy jej brak to giną, bo nie mogą wytworzyć białek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

Dlaczego asparaginaza jest słabym lekiem?

A
  • krótki czas półtrwania
  • szybko są wytwarzane przeciwciała
  • efekty uboczne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez hydroksylazę fenyloalaninową.

A

Fenyloalanina przekształca się w tyrozynę. Dołączany jest tlen i tetrahydrobiopteryna, odłącza się woda i dihydrobiopteryna.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez reduktazę dihydrobiopteryny.

A

Dihydrobipteryna przekształca się w tetrahydrobiopterynę.
Przyłącza się NADPH+H+, a odłącza się NADP+.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

Fenyloketonuria - jaki enzym zawodzi?

A

hydroksylaza fenyloalaniny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

Jaki związek jest gromadzony podczas fenyloketonurii?

A

fenyloalanina i jej pochodne (fenylopirogronian, a z niego fenylooctan, fenylomleczan)

73
Q

Objawy fenyloketonurii.

A
  • upośledzenie umysłowe
  • padaczka
  • drżenie mięśniowe
  • objawy kostne i skórne
74
Q

Leczenie fenyloketonurii.

A

dieta uboga w fenyloalaninę, przykładem preparatu białkowego o niskiej zawartości fenyloalaniny są hydrolizaty kazeiny (w kazeinie niska zawartość fenyloalaniny rekompensowana jest podwyższoną ilością tyrozyny).

75
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez hydroksylazę tyrozynową (monooksygenazę).

A

Tyrozyna przekształca się w dihydroksyfenyloalaninę. Dołączane jest O2 i tetrahydrobiopteryna, a odłącza się woda i dihydrobiopteryna.

76
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez dekarboksylazę aminokwasów aromatycznych.

A

DOPA przekształca się do dopaminy. Odłącza się CO2. Wymagane PLP.

77
Q

Gdzie zachodzą reakcje powstawania DOPA i dopaminy?

A

w neuronach dopaminergicznych i rdzeniu nadnerczy

78
Q

Kiedy obniżona jest synteza dopaminy?

A

w chorobie Parkinsona

79
Q

Kiedy zwiększona jest synteza dopaminy?

A

w schizofrenii

80
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez beta-hydroksylazę dopaminy.

A

Dopamina przkeształca się w noradrenalinę. Dołączany jest askorbinian i O2, a odłącza się woda i dehydroaskorbinian.

81
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez N-metylotransferazę fenyloetanoloaminy.

A

Norepinefryna jest przekształcana do epinefryny. Przyłączany jest adoMet, a odłącza się adoHcy.

82
Q

Gdzie zachodzi reakcja katalizowana przez beta-hydroksylazę dopaminy?

A

neurony i rdzeń nadnerczy (w narządach unerwionych przez układ symaptyczny)

83
Q

Gdzie zachodzi reakcja katalizowana przez N-metylotransferazę fenyloetanoloaminy?

A

wyłącznie w rdzeniu nadnerczy

84
Q

Co jest oznaczane w moczu w celach diagnostycznych E, NE, dopaminy?

A
  • MHPG
  • MOPEG
  • VMA
  • HVA
85
Q

Fizjologiczne efekty E

A
  1. Zwiększa akcję serca
  2. Zwiększa ciśnienie krwi
  3. Rozszerza drogi oddechowe
86
Q

Metaboliczne efekty E

A
  1. Glikogenoliza (wzrost) (wątrobowa i mięśniowa)
  2. Synteza glikogenu (spadek) (wątrobowa i mięśniowa)
  3. Glukoneogeneza (wzrost) (wątroba)
  4. Glikoliza (mięśnie) (wzrost) → zwiększa stężenie ATP
  5. Lipoliza (wzrost) (tkanka tłuszczowa)
  6. Sekrecja glukaonu (wzrost)
  7. Sekrecja insuliny (spadek)
87
Q

MAO , co to i co robi?

A

monoaminooksydaza,

rozkłada dopaminę do DOPAC (kwasu dihydroksyfenylooctowy) w neuronach dopaminergicznych

88
Q

Z czego powstaje melanina?

A

z DOPA

89
Q

Napisz biochemiczny mechanizm powstawania albinizmu.

A

patrz notatki

90
Q

Gdzie syntetyzowana jest melanina z DOPA?

A

melanocyty

91
Q

Napisz reakcje katalizowane przez peroksydazę tarczycy.

A

Tyrozyna jest przekształcana do monojodotyrozyny, a ona do dijodotyrozyny.

92
Q

Czego wymaga do działania peroksydaza tarczycy?

A

H2O2 i jodu

93
Q

Do jakiego białka tarczycowego są przyłączone reszty tyrozynowe?

A

tyreoglobulina

94
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez 5’dejodynazę.

A

Tyroksyna zmienia się w trójjodotyroninę.

95
Q

Czego prekursorem jest metionina?

A

S-adenozylometioniny (SAM)

96
Q

Napisz reakcję powstawania SAM.

A

metionina zmienia się w SAM, przyłącza się ATP, a odłączane są 3 reszty fosforanowe

97
Q

Napisz reakcję powstawania SAH.

A

po prostu SAM -> SAH

98
Q

Napisz reakcję powstawania L-homocysteiny.

A

SAH przekształca się w L-homocysteinę, dołącza się woda i odłącza się adenozyna.

99
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez syntazę metioninową i metylotransferazę betaina/homocysteina.

A

patrz notatki

100
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez beta-syntazę cystationiny.

A

L-homocysteina zmienia się w cystationinę, przyłącza się seryna, a odłącza H2O.

101
Q

Jaka witamina jest wymagana do reakcji katalizowanej przez syntazę metioninową?

A

B12

102
Q

Jaka witamina jest wymagana do reakcji katalizowanej przez beta-syntazę cystationiny?

A

B6

103
Q

Co się dzieje przy zbyt dużym stężeniu homocysteiny?

A

białka są homocysteinylowane, przez co mogą zmieniać swoją konformację, co doprowadza do patologii

104
Q

Z czego powstają poliaminy?

A

z ornityny

105
Q

Jakie wyróżniamy poliaminy?

A
  • spermina
  • spermidyna
  • putrescyna
106
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez dekarboksylazę ornitynową.

A

Ornityna zamienia się w putrescynę, odłącza się CO2, wymagane jest PLP!

107
Q

Co musi być, aby zaszła reakcja katalizowana przez dekarboksylazę ornitynową?

A

PLP

108
Q

Napisz reakcję powstawania spermidyny z putrescyny.

A

Putrescyna zmiania się w spermidynę, przyłącza się SAM, a odłącza 5’-metylotioadenozyna

109
Q

Napisz reakcję powstawania sperminy ze spermidyny.

A

Spermidyna zmienia się w sperminę, przyłącza się SAM, a odłącza się 5’-metylotioadenozyna.

110
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez fosforylazę metylotioadenozyny.

A

5’-metylotioadenozyna przekształca się w adeninę i 5’-metytiorybozę, odłącza się Pi

111
Q

Z czym łączą się poliaminy?

A

z ujemnie naładowanym DNA

112
Q

Jaka jest rola poliamin?

A

rola w pakowaniu DNA, konieczne w szybko dzielących się komórkach

113
Q

Napisz reakcję rozkładu sperminy do CO2 i NH4+ uwzględniając wszystkie produkty pośrednie.

A

patrz notatki

114
Q

Jakie wyróżniamy “jady trupie”?

A

putrescyna i kadaweryna

115
Q

Kiedy powstają kadaweryna i putrescyna?

A

podczas gnicia zwłok, rozkładu białek

116
Q

Reakcja powstawania putrescyny.

A

ornityna –> putrescyna + CO2

117
Q

Reakcja powstawania kadaweryny.

A

Lizyna –> kadaweryna + CO2

118
Q

Jakie są źródła argininy?

A
  • dieta białka
  • synteza z cytruliny
  • białka organizmu
119
Q

Jakie produkty mogą powstać z argininy?

A
  • białka
  • mocznik
  • NO
  • kreatyna
  • fosofokreatyna
  • kreatynina
  • glutaminian
  • prolina
  • ornityna
  • poliaminy
  • ADMA
  • aktywator syntazy N-acetyloglutaminianowej
120
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez syntazę tlenku azotu (NOS).

A

Arginina przekształca się w hydroksyargininę, a ta w cytrulinę. W obu reakcjach dołączany jest O2, a odłączana woda oraz w pierwszej reakcji jest przyłączany NADPH+H+, a uwalniane jest NADP+, a w drugiej reakcji 1/2 NADPH+H+ i 1/2 NADP+, a także uwalniany jest w drugiej reakcji NO!

121
Q

Napisz sumaryczną reakcję NO.

A

NOTATKI

122
Q

Właściwości NO

A
  • Obniża ciśnienie tętnicze krwi
  • Hamuje agregację płytek krwi
  • Pobudza fibrynolizę
  • Relaksacja mięśni gładkich
  • Aktywuje cyklazę guanylanową
  • Uczestniczy w przekazywaniu sygnałów wewnątrz komórek i między komórkami
  • Powstaje głównie w komórkach śródbłonka
  • Dyfunduje swobodnie przez błony
  • Cząsteczka bardzo reaktywna (czas życia kilka sekund)
123
Q

Jakie wyróżniamy typy syntazy tlenku azotu NOS?

A
  • nNOS - neuronalna
  • eNOS - endotelialna
  • iNOS - indukowalna
124
Q

Charakterystyka nNOS

A

Produkcja NO w tkance nerwowej zarówno
OUN, jak i obwodowej. Odgrywa istotną rolę w sygnalizacji komórkowej i jest związana z błonami plazmatycznymi. Zaangażowany w odpowiedź na glutaminian.

125
Q

Charakterystyka eNOS

A

Produkcja NO w endotelium naczyń.
Związana z regulacją funkcji naczyń. Konstytutywna zależna od wapnia
NOS jest odpowiedzialna za stałe wytwarzanie NO. eNOS jest
związana z błonami plazamtycznymi, jak również z błonami aparatu
Golgiego. Relaksacja naczyń krwionośnych: regulacja przepływu
krwi regulacja ciśnienia krwi

126
Q

Charakterystyka iNOS

A

Występuje w komórkach układu
immunologicznego, jak również w niewielkiej ilości w układzie
sercowo-naczyniowym. Produkuje NO używany przez makrofagi w
niespecyficznych reakcjach obronnych organizmu (przeciwko
bakteriom, wirusom i pierwotniakom)

127
Q

Które typy NOS są aktywowane przez Ca2+?

A

nNOS i eNOS

128
Q

Który typ NOS wiąże się z kalmoduliną, ale jest niezależna od jonów Ca2+?

A

iNOS

129
Q

Opisz schemat działania eNOS w endotelium i jaki ma to skutek w mięsniu gładkim?

A
  1. Ligand stymulujący (ACh, Ser, ATP) łączy się z mechanoreceptorem na powierzchni endotelium.
  2. Powoduje to wzrost stężenia Ca2+ w komórce.
  3. To powoduje więcej komplesów Ca2+-kalmodulina.
  4. Duża ilość tych kompleksów aktywuje eNOS.
  5. E-NOS powoduje powstawanie NO z argininy.
  6. NO jest transportowany do mięśnia gładkiego naczynia krwionośnego.
  7. NO stymuluje tam cyklazę guanylanową do przemiany GTP w cGMP.
  8. cGMP aktywuje kinazę białkową G (PKG), która obniża poziom Ca2+.
  9. Rozkurcz miocytu.
  10. Zwiększa się dopływ O2 i substr. energ. do tkanek.
130
Q

Jakie substancje aktywują mechanoreceptory naczyń wieńcowych co prowadzi do zwiększonej produkcji Ca2+ w endotelium?

A

ACh, bradykinina, subst. P, ATP, kininy, Ser,
stres mechaniczny

131
Q

Kiedy stosujemy nitroglicerynę?

A

w chorobach wieńcowych, donor NO potrzebny do wazodylatacji naczyń wieńcowych

132
Q

Co jest receptorem dla ATP w endotelium naczyń krwionośnych?

A

rec. P2

133
Q

Co się dzieje, gdy mamy niedobór tetrahydrobiopteryny, a nadmiar dihydrobiopoteryny?

A

Z argininy pod wpływem NOS powstają wolne rodniki, co prowadzi do uszkodzenia oksydacyjnego

134
Q

Jaki musi być stosunek BH4 do BH2, aby nie powstawały wolne rodniki z argininy pod wpływem eNOS?

A

dużo BH4, mało BH2

135
Q

Co jest naturalnym inhibitorem syntazy tlenku azotu NOS?

A

ADMA - asymetryczna dimetyloarginina

136
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez PRMT?

A

białko połączone z resztą argininy przekształca się w białko połączone z ADMA.

137
Q

Co się dzieje z ADMA?

A
  • wydalanie z moczem (20%)
  • przekształcane do cytruliny i dimetyloaminy (80%) za pomocą DDAH
138
Q

Inhibitory DDAH

A
  • cholesterol (oxLDL)
  • homocysteina
  • hiperglikemia
  • dym papierosowy

Jeśli zahamujemy DDAH to nie zostanie rozłożona ADMA i NOS nie produkuje NO, zatem nie dochodzi do rozkurczu naczyń

139
Q

Aktywatory DDAH

A
  • estrogen
  • ligandy PPAR gamma
  • IL 1 beta

Wtedy ADMA zostanie przekształcona do cytruliny i dimetyloaminy, zatem nie będzie hamować NOS, więc NO powstanie z argininy i naczynia będą mogły się rozkurczać.

140
Q

Inhibitor NOS

A

ADMA

141
Q

Co jest aktywatorem PRMT?

A

stres mechaniczny
cholesterol oXLDL

142
Q

Jak arginina wpływa na masę tkanki tłuszczowej?

A

Arginina jest prekursorem NO, który stymuluje lipolizę:
- wzrost utl. kw. tłuszcz.
- wzrost transportu Glc
- wzrost utl. Glc
- wzrost oksydacyjnej fosforylacji
- wrost biogenezy mitochondriów

oraz obniża syntezę TAG, Glc i glikogenu

143
Q

Napisz reakcję symulowaną przez amidinotransferazę.

A

Glicyna jest przekształcana do guanidynooctanu, przyłączana jest arginina, a odłącza się ornityna.

144
Q

Napisz rekację stymulowaną przez metylotrnasferazę.

A

Guanidynooctan zmienia się w kreatynę, przyłącza się adoMet, a adoHcy się odłącza.

145
Q

Napisz reakcję stymulowaną przez kinazę kreatyny.

A

Kreatyna zmienia się w fosfokreatynę. Przyłącza się ATP, a ADP się odłącza.

146
Q

Napisz reakcję powstawania kreatyniny z fosfokreatyny.

A

Fosfokreatya zmienia się w kreatyninę w mieśniach w sposób sponatniczny (nieenzymatyczny). Dołącza się jon H+, a odłącza się Pi.

147
Q

Jakie znaczenie ma fosfokreatyna?

A

znaczenie energetyczne w metabolizmie mięśni

148
Q

Jakie znaczenie ma kreatynina?

A

marker niewydolności nerek (do 1mg/dL), jej ilość zależy od masy mięśniowej

149
Q

Czy dużo azotu jest wydalane w postaci kreatyniny?

A

nie

150
Q

Co się dzieje z fosfokreatyną, kiedy następuje wzmożona czynność skurczowa mięśni?

A

jest od niej odłączana Pi, po to aby wytworzyć ATP

151
Q

Jakie produkty mogą powstać z glutaminy?

A
  • glutaminian
  • puryny
  • pirymidyny
  • glukozamina
152
Q

Jakie produkty mogą powstać z glutaminianu?

A

glutation
GABA

153
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez glutaminazę.

A

Glutamina zmienia się w glutaminian. Przyłącza się woda, a odłącza jon amonowy.

154
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez syntetazę glutaminy.

A

Glutaminian zmienia się w glutaminę, przyłącza się jon amonowy i ATP, a odłącza się ADP i Pi.

155
Q

Funkcje glutationu GSH.

A
  1. detoksykacje (sprzęganie, inaktywacja RFT)
  2. substancja redukująca, utrzymanie odpowiedniego stężenia grup -SH w komórce
  3. transport aminokwasów (jelito, nerka)
  4. wiąże miedź w wątrobie
156
Q

Napisz reakcję biosyntezy glutationu.

A

1) Glutaminian jest przekształcany do gamma-glutamylocysteiny. Przyłącza się cysteina i ATP, a odłącza się ADP i Pi.
E1: SYNTETAZA GAMMA-GLU-CYS
2) Gamma-glutamylocysteina przekształcana jest do glutationu (gamma-glutamylocysteinyloglicyna). Przyłącza się Glicyna i ATP, odłącza się ADP + Pi.
3) E2: SYNTETAZA GSH

157
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez dekarboksylazę glutaminianową GAD.

A

Glutaminian zmienia się w GABA (gamma-aminomaślan). Odłącza się CO2, bierze udział PLP!

158
Q

Czym jest GABA?

A

głowny neurotransmiter hamujący w układzie nerwowym.

159
Q

Jakie wyróżniamy izoformy GAD?

A

GAD65 i GAD67 (obie w OUN)

160
Q

Która izoforma GAD znajduje się dodatkowo w komórkach beta trzustki?

A

GAD65

161
Q

Czym jest GAD65?

A

autoantygen

162
Q

Kiedy jest wysokie stężenie przeciwciał przeciwko GAD65?

A
  • cukrzyca typu I
  • zespółsztywnego człowieka (bolesna sztywnośći skurcz mięśni)
163
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez aminotransferazę GABA.

A

GABA zamienia się w semialdehyd bursztynianu. Przyłącza się alfa-ketoglutaran, a odłącza się glutaminian lub całość odwrotnie.

164
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez deyhydrogenazę semialdehydu bursztynianu.

A

Semialdehyd bursztynianu zmienia się w bursztynian. Przyłącza się woda i NAD+, a odłącza się NADH+H+.

165
Q

Napisz reakcje katalizowaną przez dekarboksylazę histydyny.

A

Histydyna przekształca się w histaminę. Odłącza się CO2, PLP jest wymagane!

166
Q

Jakie produkty powstają z tryptofanu?

A

serotonina
melatonina
NAD, NADP

167
Q

Napisz rekację katalizowaną przez hydroksylazę tryptofanu.

A

Tryptofan zmienia się w 5-hydroksytryptofan. Przyłącza się O2 i tetrahydrobiopteryna, a odłącza sięwoda i dihydrobiopteryna.

168
Q

Napisz reakcję powstawania seryny z 5-hydroksytryptofanu.

A

5-hydroksytryptofan zmienia się w serotoninę, odłącza się CO2. Działa dekarboksylaza aminokwasów aromatycznych i wymagane jest PLP.

169
Q

Gdzie gromadzona jest serotonina?

A

w płytkach krwi (ona tam NIE POWSTAJE, tylko się GROMADZI)

170
Q

Jaka jest funkcja serotoniny?

A
  • neurotransmiter w OUN
  • kurczy mięśnie gładkie małych naczyń tętniczych i drobnych oskrzeli
  • pobudza wydzielanie hormonów peptydowych w przewodzie pokarmowym
171
Q

Napisz szlak powstawania melatoniny.

A

tryptofan ->->-> serotonina -> N-acetyloserotonina -> melatonina

172
Q

Jaki metabolit jest oznaczany w moczu, gdy chcemy zbadac poziom serotoniny?

A

5-HIAA

173
Q

Jakie są źródła seryny?

A
  • dieta
  • degradacja białek
  • degradacja fosfolipidów
  • 3-fosfoglicerynian (z Glc)
  • glicyna
174
Q

Jakie mogą być produkty z seryny?

A
  • cystationina -> cysteina
  • sfingozyna -> ceramid -> sfingomielina i cerebrozydy
  • pirogronian -> Glc / cykl Krebsa
175
Q

Napisz szlak powstawania seryny z 3-fosfoglicerynianu.

A

patrz notatki (ale nie jest to ładny szlak 😭 )

176
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez hydroksymetylotransferazę serynową.

A

Seryna zmienia się w glicynę, przyłącza się tetrahydrofolian, a odłącza się N5, N10 - metylenotetrahydrofolian i odwrotnie.

177
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez dehydratazę seryny.

A

Seryna zmienia się w pirogronian, odłącza się woda i NH3.

178
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez syntazę cystationiny.

A

Seryna zmienia się w cystationinę, przyłącza się homocysteina, a odłącza się woda.

179
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez cystationazę.

A

Cystationina przekształca się w cysteinę. Dołącza się woda, a odłącza się alfa-ketomaślan i NH3

180
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez transferazę fosfatydyloetanoloamina/seryna.

A

Seryna zmienia się w fosfatydyloserynę, przyłącza się fosfatydyloetanoloamina, a odłącza się etanoloamina.

181
Q

Napisz reakcję katalizowaną przez transferazę fosfatydylocholina/seryna.

A

Seryna zmienia się w fosatydyloserynę. Przyłącza się fosfatydylocholina (lecytyna), a odłącza się cholina.