Algemene patho2 Flashcards
Dysfagie
subjectieve gewaarwording van hinder van transport van voedsel en vloeistof
Pyrosis
branderig gevoel retrosternaal
Pyrosis mogelijk door
g.e. reflux en slokdarmspasmen
pathologie pyrosis
gestoorde werking g.e. sfincter, maaghernia (sliding hiatus hernia)
odynofagie
pijn tijdens eten = uiting ontsteking slokdarm
spontane slokdarmkrampen
krampen retrosternaal met uitstraling tussen schouderbladen (dd. cardiale oorsprong)
GERD afkorting
gastro oesofagale reflux ziekte
GERD ontstaat door
incontinentie g.e. sfincter/sliding hiatus hernia of door gestoorde klaringsfunctie slokdarm en maag
uiting klachten GERD
pyrosis bij vooroverbukken/nachtelijke reflux/verminderde peristaltiek/spontane slokdarmklachten/respiratoire symptomen
Verwikkelingen GERD
peptische oesofagistis, peptische stenose, barrett oesofagitis
Diagnose GERD
rx slokdarm, oesofagoscopie, pH metrie, bernsteintest
Therapie GERD
anti reflux maatregelen/medicatie (zuursecretieremmers)/heelkunde (laparoscopische Nissen-fundoplicatie)/endoscopische antirefluxmaatregelen
Candidiase
schimmel van de candida albicans
Pijn in maag uit zich in
epigastrische pijn, dyspepsie,horror carnis, nausea
Symptomen maagaandoening
bloedbraken/hematemesis + melena
Onderzoeksmethoden maag
rx SMD met barium/gastrografine en evt. biopsie + urease ademtest (voor diagnose heliobacter pylori)
HP
heliobacter pylori
gastroparese
vertraagde maaglediging in afwezigheid van mechanische obstructie
gastroparese door
dm, postoperatief (tijdelijk) , ideopatisch
maag-bulbaire ulcera veroorzaakt door
defect maagslijmvlies door HP/NSAID’s/maagzuur/stress/alcohol/aspirine/corticoiden/roken
symptomen maag-bulbaire ulcera
epigastrische pijn, verbetering !!! na inname voedsel, nausea,braken, pyrosis,anorexie, periodisch opkomend>nachtelijke pijn
Verwikkelingen maag-bulbaire ulcera
bloedingen / perforatie/pylorstenose
therapie maag bulbaire ulcera
niets per os/ppi’s/iv/gastroscopie (clips/injectie/coagulatie)/heelkunde
bloedingen maag bulbaire ulcera veroorzaakt
(ferriprieve anemie/melena/hematemesis,hypothensie,snelle pols,bleekheid,klam zweet,shock)
symptomen perforatie door ulcus
acute dolsteek met evolutie naar peritonitis
gedekte perforatie ulcus -maag
perforatie naar aanliggend orgaan (pancreas) = Kenmerk: geen verbetering bij nemen voedsel!!
symptomen: anorexie, nausea,braken oud voedsel
pylorstenose door herhaalde ulcera in de pylorstreek
Gastritis
acute bescahdiging van maagslijmvlies met roodvlekkerige en verkleurde mucosa (maagontsteking)
vormen van gastritis
erosieve gastritis/hemorragische gastritis/ auto-immune gastritis/atrofische gastrtis
symptomen gastritis
epigastrische pijn welke TOENEEMT !! bij eten + nausea/braken/anorexie/volheidsgevoel/vermoeidheid/hoofdpijn
oorzaken gastritis
obese patienten/alcohol/nsaid/acetylsalicyzuur/bacterien/hp/auto-immuunziekte
therapie gastritis
geen voeding per os/iv/medicatie/eradicatie hp/
therapie bij auto-immune gastritis
levenslang maandelijks IM-injectie van vit.B12 (vorming antistoffen tegen parietale scellen van maag en tegen intrisieke factor)
Kenmerken maagpoliepen
occult bloedverlies met optreden van ferriprieve anemie
Dundarm bestaat uit
duodenum, jejunum,ileum
symptomen dundarm
steatorroe + diarree
onderzoeken dundarm
rx dundarmtransit/jejunoscopie/enteroscopie/ileo-coloscopie/capsule - enteroscopie/bloedonderzoek/faecesonderzoek
pathologie dundarm
paralytische ileus/mechanische ileus/maldigestie/malabsorptie/ziekte van crohn
Paralytische ileus
darmobstructie/ileus door afwezigheid van darm peristaltiek (geen mechanische oorzaak)
Mechanische ileus
darmobstructie door afsluiting van darmlumen van dundarm of dikdarm
Oorzaken mechanische ileus
galsteenileus, fecale impactie,maligne stenose/inflammatoir, diverticulitis, radiatie - enteritis, volvulus,postoperatief zoals bij briden,breuken
volvulus
draaiing van darm
briden
verklevingen darm
symptomen mechanisceh ileus
abdominale krampachtige pijn,braken(fecaloid braken),afwezigheid stoelgang+flatus,abdominale opzetting,hypotensie,tachycardie,strangultie,gangreen,peritonitis
strangultie
afklemmen bloedtoevoer naar darm
maldigestie/malabsorptie oorzaken
gasterectomie/gastric bypass/gestoorde pancreassecretie/galwegen patho/darmmucosa patho/glutenenteropathie/
symptomen maldigestie/malabsorptie
diarree/steatorroe/abdominale opzetting/flatulentie/deficienties/vermagering/zwaktegevoel/cachexie
Ziekte van Crohn
chronische granulomateuze ontsteking van GI stelsel welke vooral voorkomt bij jonge mensen!
letsels voornml. bij crohn
terminale ileum en colom
beeld ziekte van crohn
transmurale ontsteking van darmwand uittende in oedemateuze verdikkingen/ulceraties met radiologisc h beeld van cobble stones of string sign/fistels
symptomen crohn
chronisceh evolutie met opstoten en remissies/diarree/abdominale pijn/koorts/vermagering/perianale letsels
DD bij ziekte van crohn
acute appendicitis
abdominale pijn bij z.van crohn (lokatie)
rechter fossa iliaca
therapie bij ziekte van Crohn
rust/hospitalisatie/restenarm dieet/substitutie van tekorten (vit.D),medicatie,ontstekingsremmende middelen (corticosteroiden)/heelkunde
pathologie colon
IBS/chronische constipatie/acute appendicitis/colon diverticulose/diverticulitis/colitis ulcerosa/colonpoliepen/colon kanker/hemorroiden
symptomen IBS
veranderend stoelgangpatroon/abdominale pijn(gehele colonkader)/opzettingsgevoel/dyspepsie/pyrosis/nausea/braken (maaglijden)/vermoeidheid/hoofdpijn/duizelig/zweten
Aangeboren vorm van chronische constipatie
ziekte van Hirschsprung
oorzaken chronische constipatie
idiopatisch/psychogeen/ms/ziekte van parkinson/metabole aandoeningen /mechanische aandoeningen
metabole aandoeningen chronische constipatie
hypokaliemie/hypothyreodie)
Acute appendicitis
acute ontsteking appendix welke kan evolueren naar geperforeerde appendicitis/abces/peritonitis
symptomen acute appendicitis
abdominale pijn (epi/meso/re.fossa iliaca),anorexie,nausea,braken, matig hoge koorts, verhoogd leukocytose/prikkeling re.fossa iliaca
therapie acute appendicitis
appendectomie
diverticulose
aanwezigheid van meerdere divertikels
diverticulitis
infectie en ontsteking van de diverticulose
ontstaan divertikel
hypermotiliteit van het colon en verhoogde intraluminele druk>belang voedingsvezels
linker appendicitis syndroom
ontsteking in en rond een divertikel door retentie van fecaal materiaal en bijkomst aerobe en anaerobe bacterien > darmobstructie> abcesvorming> perforatie > diffuse peritonitis
chronische inflammatoire aandoening mucosa colon
colitis ulcerosa
symptomen colitis ulcerosa
algemene ziekteverschijnselen/bloederige diarree/tenesmen,abdominale pijn
verwikkelingen colitis ulcerosa
toxisch megacolon + adenocarcinoom (artritis/letsels aan ogen/huidafwijkingen/letsels aan galwegen)
medicatie colitis ulcerosa
rust/medicatie in vorm van corticosteroiden en cyclosporine + heelkunde
colonpoliepen
goedaardige gesteelde of sessiele woekering van mucosa van colon
wegspuiten van spataderen
sclerotherapie
vormen van peritonitis
diffuse acute / gelokaliseerde acute/ chronische / door SOA/ spontane bacteriele/bariumperitonitis
Bij peritonitis zwak en stilligend of bewegingsdrang
zwak en stilligend
bij nierkoliek zwak en stilligeend of bewegingsdrang
bewegingsdrang
SOA welke peritonitis veroorzaken
Neisseria gonorrhoeae en Chlamydia trachomatis
Pancreas ligt tussen
duodenum en milt
pancreaskanalen naar duodenum
ductus van Wirung via papil van Vater in duodenum en ductus choledochus in papil van Vater en de sfincter Oddi
exocriene digestieve enzymen van pancreas
amylase, proteasen, lipasen
bij last van de pancreas de volgende symptomen:
steatorroe (door stoornis exocriene klier)
Bij pijn in pancreas stil zitten of liggen of bewegingsdrang
stil zitten of liggen
pijn in pancreas neemt toe of af na een maaltijd
neemt toe door stuwing van de ductus van wirsung
pathologien pancreas
mucoviscidose, acute pancreatitis, chronische pancreatitis, pancreascarcinoom
acute pancreatitis
autodigestief acuut ontstekingsproces van de pancreas
biliaire pancreatitis
verstopping papil van vater door galsteen, mogelijk verloop naar acute pancreatitis
oorzaken acute pancreatitis
biliaire pancreatitis,alcoholische,traumatisch,viraal, medicamenteus, metabool
metabole aandoening bij acute pancreatitis
hypercalcemie en hypertriglyceridemie
Verwikkelingen acute pancreatitis
shock door hypovolemie,pijn, paralytische ileus,acute nierinsufficientie (door tubulusnecrose),hypocalciemie(tetanie mogelijk), peripancreatische sepsis,vochtstapeling,ruptuur of bloeding in cyste of pancreasabces.
diagnose voor mucoviscidose
zweettest of genetisch onderzoek
mucoviscidose
erfelijke aandoening door abnormale werking van exocriene klieren in de pancreas (taaie secreties)
chronische pancreatitis
chronische ontsteking met irriversibele morfologische veranderingen (problemen met exo en endocriene funties)
symptomen bij exocriene pancreasinsufficientie
maldigestie,steatorroe,vermagering)
endocriene pancreasinsufficientie
diabetes mellitus,
pancreas type pijn
hevig epi en meso met uitstraling naar de rug
functies lever
metabolisme van koolhyraten,eiwitten,triglyceriden,vetzuren,cholestrol,galzuren,medicatie. lever zorgt voor productie gal
symptomen bij lever patho
icterus,galkoliek,jeuk
galkoliek
hevige pijn in rechter hypochonder,bandvormige uitstraling in bovenbuik en rug tussen schouderbladen, pt heeft bewegingsdrang!!
acute hepatitis
door hepatitis ABCE en niet specifieke hep.virussen zoals epstein-barr,cytomegalo,mazelen,medicatie,alcohol
verschillende fasen acute hepatitis
prodromale/icterische/herstelfase
chronische hepatitis
vanaf 6 maanden na begin hepatitis. komt door hep B en C, medicatie of auto-immuun
therapie bij chronische hepatitis
corticosteroiden en stoppen uitlokkende medicatie
therapie bij acute hepatitis
rust,voeding,stoppen met medicatie/alcohol,AB,
levercirrose
eindstadium van meerdere chronische leveraandoeningen
klinische tekenen levercirrose
icterus,stollingsstoornissen, spider naevi
verwikkelingen levercirrose
portale hypertensie, ascitis, hepatische encefalopathie
slechte geur uit mond bij levercirrose
foetor hepaticus
galstenen komen voor op de volgende plaatsen
cholecystolithiase,choledocholithiase,sludge,cholesterostenen (gal met cholestrol)
grote galblaas met helder gal
hydrops galblaas
grote galblaas met etter
empyeem galblaas
verkalking van galblaaswand
porcelein galblaas
bacteriele ontsteking galwegen
acute choleangitis
ERCP
endoscopisch retrograde cholangio pancreaticografie
nierbekken
pyelon
urinaire functie
filtering, absorptie en secretie, regeling volume van extracellulair vocht, regeling zuur-basen evenwicht
symptomen bij nierproblemen
polyurie,polydipsie,nycturie,pollakysurie,dysurie,pijnlijk branderig gevoel bij wateren,nierkoliek,urgency/urge-incontinentie,enuresis, enuresis nocturna
symptomen nierkoliek
zeer hevige pijn vanuit lendenstreek uitstralend naar genitalien. Bewegingsdrang!! dysurie of pollakisurie.
pijnlijk branderig gvoel bij plassen
cystitis of urethritis, prostatisme
vormen acute nierinsufficientie
preranaal,renaal,post-renaal
renale acute nierinsufficientie door
acute tubulusnecrose,acute glomerulonefritis,acute interstitiele nefritis
pre-renale nierinsufficientie door
onvoldoende circulatie nieren,verminderd volume,verminderd hartdebiet,ernstige vasoconstrictie van renale arterien
post-renale nierinsufficientie door
obstructie urinewegen,prostaatlijden, obstructie ureters door tumor/stenen/bloeding
symptomen acute nierinsufficientie
oligo en anurie (overvulling circulatie), opstapeling afbraakproducten (ureum, kreatine, kalium en H+)
diagnose renaal acute nierinsufficientie
vocht iv > geen verbetering nierfunctie
diagnose pre-renaal acute nierinsufficientie
evaluatie circulatoire vultoestand (BD,CVD,pulmonaire wigdruk)
diagnose post-renaal acute nierinsufficientie
abnormaal urinesediment (infectie bijv), echografie
therapie bij renale acute nierinsufficientie
nier dialyse tot herstel
chronische nierinsufficientie symptomen
polyurie, nycturie,polydipsie,overvulling circulatie