ADRAN B Flashcards
Beth yw newyddion?
Adroddiadau o storiau sy’n fel arfer cynnwys pethau mae’r cyhoedd a hawl i wybod, er enghraifft storiau trosedd, gwleidyddaeth, tywydd, ayyb.
Beth yw pwrpas newyddion?
Pwrpas newyddion yw i lledaenu negeseuon pwysig er mwyn i’r cyhoedd fod yn ymwybodol, ond hefyd er mwyn trio atal ymddygiad penodol a cadw’r cyhoedd yn ddiogel.
Pam mae y cyfryngau newyddion yn bwysig?
Mae’n cynnig nifer o ffordd gwahanol o dderbyn newyddion fel bod y cyhoedd yn gallu gweld pob ochr o’r stori, ac mae hynny’n cael gwared ar duedd.
Beth yw newyddion caled? (gyda enghreifftiau)
Bynciau newyddion difrifol sy’n bwysig
E.e.
- yr mgylchedd
- damwain
- gwleidyddiaeth
- trosedd
- rhyfel/gwrthdaro
- trychineb naturiol
- busnes
Beth yw newyddion meddal ?(gyda enghreifftiau)
Straeon newyddion llai difrifol sy’n gysylltiedig â ffordd o fyw a diwylliant
E.e.
- y celfyddydau
- chwaraeon
- ffordd o fyw
- pobl enwog
- teulu brenhinol
- diwylliant
- adloniant
Y 4 math o bobl sy’n derbyn y newyddion -ymdroddgar (dedicated)
- ffeindio amser i gwylioʼr newyddio ar y teledu
- mwy deallus, a mewnblyg (introspective)
- debygol o wylio ar benwythnosau, neu prynhawni
Y 4 math o bobl sy’n derbyn y newyddion - Wedi’i diweddaru (updated)
- gallu ffeindio diweddariadau allweddol yn gyflym ac yn
effeithlon - debygol o wylio yn boreau a paratoi am y diwrnod
- teimlo fod RHAID gwylio
Y 4 math o bobl sy’n derbyn y newyddion - llenwr amser (time filler)
- dim ond yn gwylio yn y cefndir, ffeindio rhywbeth i wneud
tra fod nhwʼn wneud rhyweth arall ac dim yn becso am y
newyddion eu hyn - debygol o wylio ar y tren neu yn ystod seibiant o waith
Y 4 math o bobl sy’n derbyn y newyddion - rhyng-gipio (intercepted)
- neges (neu hysbysiad h.y. notification) yn torri ar draws
beth syʼn digwydd - gallu digwydd unrhywle
Ystyr ‘teitl’
Enw’r papur newydd sydd i’w weld ar y dudalen flaen
ystyr ‘capsiwn’
testun cryno o dan delwedd sy’n disgrifio ffotograff neu’r graffig
Ystyr pennawd
brawddeg sy’n crynhoi prif pwynt yr erthygl. Mae fel arfer mewn print mawr ac arddull wahanol er mwyn dal sylw’r darllenydd
Ystyr ‘hysbyseb fach’
hysbyseb sy’n defnyddio testun yn unig, yn wahanol i hysbyseb arddangos, sydd hefyd yn cynnwys graffeg (meddyliwch am y ffordd y caiff papurau newydd eu hariannu)
Ystyr ‘baner bennyn’
panel gwybodaeth ar y dudalen flaen sy’n dweud wrth y darllenydd am straeon eraill yn y papur er mwyn ei ddenu i ddarllen y tu mewn
ystyr ‘llinell enw’
y llinell uwchben y stori sy’n rhoi enw’r awdur, a’i swydd a’i lleoliad
ystyr ‘stori arunig’
stori a llun sy’n gallu bodoli ar ben ei hun neu ar y dudalen flaen yn arwain at y stori tu fewn
ystyr ‘taeniad canol’
ffotograff, yn aml mewn lliw llawn, sy’n mor fawr fod e’n rhychwantu’r dwy dudalen canol
ystyr ‘prif stori/sblash’
y prif stori
Sut mae ffonau clyfar wedi newid y ffordd y mae pobl yn cael gafael ar newyddion?
- ffonau clyfar yw’r prif ffordd mae’r pobl pobl ifanc yn cael newyddion ar lein
- ffonau clyfar yn addas ar gyfer cael newyddion yn oddefol (rhynggipio) drwy sgrolio, swipio, fapio a gwylio, yn lle chwilio am newyddion
- llawer o’r ymddygiadau chwilio newydd ymhlith pobl ifanc yn cael eu hysgogi gan FOMO
- mae tabledi a chyfrifiaduron yn fwy rebygol o gael eu defnyddio wrth fynd ati i chwilio’n weithredol am rhywbeth
- symudol h.y. Gallu symud nhw ble bynnag rydych chi eisiau
- gallu cael nifer fawn o erthyglau ar-lein am ddim yn lle prynu papur newydd fisegol
- gallu gwylio newyddion yn lle darllen
- cyfryngau cymdeithasol yn cynnwys pob math o newyddion (nid oes rhaid prynu papur newydd cwmniau penodol er mwyn osgoi tuedd)
- mae’r cyhoedd yn gallu rhoi eu farn yn gyflym ac yn effeithiol gan defnyddio ‘comments’
The Daily Mirror a llwyfannau ar-lein sut mae cynulleidfaoedd yn cael eu hannog i ymgysylltu â’r ffynhonellau newyddion?
- instagram = dweud i fynd i’r linc yn eu ‘bio’
er mwyn ddarllen y stori i gyd - twitter = cynnwys pob linc i bob stori ar bob
post - youtube = mae nhw’n dweud ‘continue
reading at the mirror’ yn y disgrifiad o’r
fideo
The Daily Mirror a llwyfannau ar-lein Ym mha ffyrdd y mae’r Daily Mirror wedi addasu i apelio at gynulleidfaoedd iau?
- instagram = mae nhw gyda nifer o gyrrif er
mwyn targedu gwahanol mathau o
gynulleidfaoedd h.y. mirrorceleb,
mirrorlifeandstyle, ac mirrorfootball - arno twitter, gwelir fod nhw’n defnyddio
brawddegau byr ac delweddau lliwgar i
apelio at gynulleidfaoedd iau - defnyddio ‘youtube shorts’ i grynhoi
gwybodaeth i fewn i fideos 1 munud neu
llai, mae hyn fel ‘tiktok’ sef y ffordd mwyaf
poblogaidd o gael newyddion i bobl ifanc - llawer o gyfrifau gwahanol ar youtube e.e.
mirror gaming, mirror entertainment ac ati - llawer o newyddion meddal
The Daily Mirror a llwyfannau ar-lein sut mae ennyn ymdeimlad o ymddiriaeth?
- ‘bio’ ar instagram yn dweud ‘ Stories from
the heart of britain’ i bwysleisio fod y rhan
fwyaf o’r DU yn ymddiried yn y cwmni - Instagram = gyda 461k o dilynwyr, youtube
= 206k dilynwyr, twitter = 1.3miliwn
dilynwyr. Dengys hyn fod llawer o bobl yn
ymddiried ynddo nhw i rhoi newyddion
dilys a cywir. - Arno pob llwyfan o gyfryngau
cymdeithasol, mae ganddo nhw eicon ‘tick’ i
ddangos fod y cyfrif yn swyddogol - Arno’r gwefan, mae rhai erthyglau â’r
geiriau ‘opinion’ wedi’i cysylltu iddyn nhw i
ddangos fod y erthygl yn cynnwys safbwynt
personol awduron, ac nid yw’n ffeithiol, gan
osgoi tuedd ac sicrhau dibynadwyedd.
The Daily Mirror sut y gall llwyfannau cyfryngau cymdeithasol helpu i gynhyrchwyr newyddion gyrraedd mwy o bobl?
- twitter = gyda adran o’r enw ‘affiliates’ sy’n
dangos yr holl cyfrifau gwahanol e.e.
Mirror football, mae hyn yn sicrhau fod pob
math o gynulleidfa yn cael ei denu i’r prif
cyfrif. - Mae pob un o’u cyfrifau yn sicrhau fod
anghenion pob math o berson yn cael eu
cyflawni - lliwiau llachar ac geirfa deniadol ar eu
instagram e.e. Highlights yn denu pobl
ifanc gan fod nhw wedi crynhoi i’r prif
pwyntiau ac nad yw’n gor-gymhleth
- lliwiau llachar ac geirfa deniadol ar eu
Clay shirky a newyddion oes ar lein (‘end of audience’)
- Y syniad bod y rhyngrwyd a thechnolegau digidol wedi cael effaith fawr ar y cydberthnasau rhwng y cyfryngau ac unigolion.
- Nid yw’r syniad bod cynulleidfaoedd yn ddefnyddwyr cynnwys goddefol y cyfryngau torfol yn gredadwy mwyach, oherwydd, yn oes y cyfryngau ar-lein, mae defnyddwyr bellach wedi dod yn gynhyrchwyr sy’n ateb y cyfryngau yn ôl yn ogystal â chreu a rhannu cynnwys â’i gilydd.
