Adeno, Marek, Leucose en lymfoïde tumoren kalkone Flashcards
Adenovirussen
- IBH
- HS
- AGE
- Turkey Haemorrhagic Enteritis (THE)
- Marble Spleen Disease (MSD)
- EDS
IBH, HS, AGE
- Inclusion Body Hepatitis
- Hydropericardium Syndroom
- Spiermaagerosies (Adenoviral Gizzard Erosions)
- Aviadenovirus
- Hoender adenovirus A-E
Aviadenovirussen
- Hoender adenovirus A-E
- Ganzen adenovirus A
- Duif adenovirus A
- Kalkoen adenovirus B, C, D
- Eenden adenovirus B
- Valk adenovirus A
THE, MSD
- Turkey Hemorrhagic Enteritis
- Marble Spleen Disease
- Groep II aviaire adenovirussen
- Siadenovirus
EDS algemeen
- Egg Drop Syndrome
- Eenden adenovirus A
- Atadenovirus.
Pathogenese IBH, HS, AGE
- na infectie xxx in darmepitheel
- viremie verschillende organen: lever, nier, AH, bursa, milt, beenmerg.
- virusuitscheiding via mest 3w (piek 4-7d na infectie)
- latent kan
- mogelijk levenslange dragers
- intermitterende uitscheiding
- verticale overdracht mogelijk bij dieren geïnfecteerd in de leg.
IBH
- acute sterfte 20%
- 2-10w
- slacht en leg kuikens
- lever sterk gezwollen, bloedgestuwd, maar parenchym vaak bleek, ook puntbloedingen.
HS
- acute sterfte 80%
- 2-10 weken
- slacht en legkuikens
- hydropericard en bleke lever
- stammen komen hier niet voor
AGE
- verhoogde VC
- mindere groei
- lusteloos
- sterfte
- slachthuisbevinding
- vleeskuikens 2-8w
- spiermaagerosies sluimerend bij adenovirus
- klacht: “dieren doen het niet goed”
- mycotoxines en voedingsfouten kunnen dit ook geven, maar bij adeno histologische virusinclusies te zien.
THE
- kalkoenen > 4w (7-9w)
- acute sterfte
- hemorrhagische darmen
- milt met marmerpatroon
- soms enkel milt, geen hemorrhagische darmen
MSD
- fazanten 3-8m
- acute sterfte 20%
- hemorrhagische darmen
- milt met marmerpatroon
- soms enkel milt, geen hemorrhagische darmen
EDS
- Eenden adenovirus type 1 DAdV-1
- dunne of geen schaal
- kapotte eieren: veel vuil
- kuikens aan begin besmet –> gaan deze eieren leggen
- eieren vol met virus –> andere kippen ook slechte eieren
- komt niet meer voor. In sector door besmet vaccin.
EDS pathogenese
- xxx in neus en lymfoïde weefsels
- spreiding naar en xxx in reproductieve tractus (vnl isthmus en uterus)
- eieren met abnormale schalen (laterale overdracht virus)
- Verticale transmissie op kuikens
- horizontaal tussen verschillende tomen gebeurt vrijwel niet.
Functie isthmus
- zachte schaalvliezen vormen
Functie uterus
- vorming schaal
Verticale transmissie EDS
- infectie SK, geen of weinig antistoffen, geen uitscheiding
- latent tot leg –> stress –> stoornissen eischaal –> uitscheiding virus (faeces en ei) –> spreiding horizontaal
EDS symptomen
- begin leg/piek productie (25-35w)
- bleker ei bij bruin ei
- dunne/schaalloze/windeieren
- geen sterfte of andere symptomen
- duurt 8-12w
- economische schade door schaalkwaliteitsprobleem
- soms enkel geen topproductie bereiken
EDS windeierenziekte
- bevuiling transportbanden en legnesten
- dieren gaan eieren eten
EDS letsels
- macroscopisch geen afwijkingen
- histologisch letsels thv schaalklier
EDS diagnose
- serologie: HI
- PCR
- VI
EDS ddx
- ND, IB, AI
- Mycoplasma synoviae
- nicarbazine intoxicatie
- voedingsfouten
- erge parasitose
EDS vaccinatie
- olie adjuvans vaccin
- SC of IM
- einde opfok
EDS vaccinatie leghen
- 3-4w voor overplaatsing, geïnactiveerd, injectie
Marek algemeen
- besmettelijk
- overal
- hobby
- celgeassocieerd herpes
- 3 serotypes
- verschil in virulentie tussen types en binnen type 1
- resistent en infectieus zolang intracellulair
- overleeft 4-8 maand bij 22 graden en 10 jaar bij 4 graden.
- klinisch geen probleem want gevoelige dieren gevaccineerd (kalkoenserotype, niet oncogeen)
Marek serotypes
- 1: oncogeen (vrijwel apathogeen voorkomend))
- 2: niet oncogeen
- 3: kalkoen HVT
Marek epidemiologie
- vnl Hobby
- vanaf 4w, meestal week 10-20.
- (kuikentjes van) leghennen en moederdieren
- sporadisch slachtkuikens
- laatste jaren ook kalkoenen
- steeds belangrijker weer.
Marek leeftijd
- infectie kort na geboorte
- <8w oud
- meer en meer resistent bij ouder worden
- vv+ strains tot 18w gevoelig
Marek pathogenese
- inhalatie
- infectie longepitheel en macrofagen
- verspreiding milt, bursa, thymus.
- infectie B-lymfocyten, cytolyse
- immuunrespons met aantrekking T-cellen –> ook T-cel geïnfecteerd
- 2e week na infectie: virus naar viscerale organen en huid
- cytolytische infectie vederfollikel en epitheelcellen: enige gekende plaats van volledige virusreplicatie
Marek pathogenese tumoren
- virus > 10w latent
- tumorale proliferatie van latent geïnfecteerde CD4 T-lymfocyten (proliferatieve infectie)
- Tumorontwikkeling vanaf 4w na infectie
- Neurale of klassieke marek bij lymfocyten in ZS
- Acute of intestinale Marek bij lymfocyten thv organen.
Marek overdracht
- enkel horizontaal
- uitscheiding via epitheelcellen veerfollikels
- uitscheiding max 2 tot 5 weken na infectie, continu tijdens leven.
Marek immunosuppressie
Optreden van:
- coccidiose
- verminose
- histomonas
- andere
Marek Letsels Neuraal
- N ischiadicus verdikt
- pootverlaming
- op 3 maand.
- N. opticus + iris aantasting
- evt. ook afhangende vleugels of krop
Marek letsels acuut/intestinaal
- tumoren lever, milt, nier, kliermaag (verdikt, rode follikels), ovarium, huid, bursa, zz in skeletspier
- vermageren, suf, acute sterfte
- verdikte vederfollikels
Marek diagnose
- Histologie: lymfoïde tumoren en heterogene populatie lymfocyten
- VI
- IF
- PCR
- Serologie
Klassieke Marek ddx
- achillespees ruptuur
- infectieuze synovitis
- rachitis
- batterijmoeheid
- pootfracturen
- intoxicaties
- zenuwsymptomen door ND
Intestinale Marek ddx
- moeilijk te differentiëren van lymfoïde leukose
- diffuse lever- en miltzwelling door tumoren, pseudotumoren, granulomen (tbc, coli), IBH (hepatitis E).
Marek curatief
- geen
Marek preventief
- levende vaccinatie
- desinfectie omgeving
Marek vaccins
- kalkoen herpes virus (HVT) + rispens stam
Marek kalkoen herpes virus vaccin
- serotype 3, nauw verwant aan 1
- geïsoleerd uit kalkoenen
- celgeassocieerd en celvrije vaccins
- celvrij: lyofylisatie
- Goedkoper dan serotype 1 vaccins
- vriesdrogen mogelijk.
Marek rispens stam vaccin (serotype 1)
- uit ogenschijnlijk gezonde kip zonder symptomen
- sterk celgebonden, geen lyfylisatie, vloeibare stikstof
- viremie na 4d na vaccin, voor snelle en stevige bescherming.
Marek vaccinatie moment
- zsm na geboorte
- SC of IM
- in ovo op D18
- icm hygiëne: uitkippen in broedmachine, aparte opfok
Marek vaccinatie braadkuikens
- d1: levend, HVT + rispens, IM/SC
- soms gedaan tegen immunosuppressie of bij traaggroeiers
- alle dieren vaccineren ook al worden ze niet oud om B- en T- lymfocyt aantasting tegen te gaan
Marek vaccinatie leghen
- w1: Marek + ILT, levend, HVT + rispens, IM/SC
Leucose algemeen
- oncogeen retrovirus
- A, B, C, D, E, J
- verschillende types leukose
- weinig resistent
Leucose epidemiologie
- vnl hobby
- vnl lymfoïde leucose
Leucose overdracht
- verticaal via ei
- horizontaal via direct contact
- kuikens zijn 15w gevoelig
Leucose immuniteit
- prenatale infectie = immunotolerantie
- postnatale infectie: antistofopbouw en geen/wel excretie (meestal) of geen antistofopbouw en wel excretie.
Leucose pathogense
- tumorale omvorming geïnfecteerde cel
- incubatie lang: kliniek pas op 14w na infectie, meestal 24w
Leucose vormen
- Lymfoïde leucose
- Osteopetrose
- Myeloïde leucose
- Andere
Leucose lymfoïde leucose
- B-cel tumor
- lever, milt, bursa, nier, darm
- frequent in hobby
- vrijwel nooit in ovarium, kliermaag, spieren
- mager, lusteloos, sterfte
- nodulaire, miliaire of diffuse tumorvorm.
Leucose petrose
- osteoblast tumoren
- sporadisch in hobby
- verdikte beencortex
- verdrukking beenmerg
- algemeen ziek
- verdikte poten
- anemie
Leucose myeloïde leucose
- tumoren myeloïde cellen
- tot enkele jaren geleden in industrie
- vnl schedel, sternum, ribben bij moederdieren
- verhoogde uitval en slechte productie
- slechte groei, hoge VC
Leucose andere
- hemangioma’s
- endothelioma’s
- erythroblastose
Leucose diagnose
- macroscopisch en histologisch letsels
- PCR
- Serologie
Leucose curatief
- geen
Leucose preventief
- verticale overdracht vermijden –> enkel fokken met negatieve dieren + herinfectie uit omgeving voorkomen (= onmogelijk in hobbysector)
Marek Leucose leeftijd
Marek: 4w, meestal 10-20w
Leucose: 14w, meestal 24-40w
Marek Leucose Lokalisatie
Marek: lever, milt, KM, ovarium, zenuwen, huid, bursa
Leucose: lever, milt, bursa, zelden ovarium
Marek Leucose type tumorcel
Marek: heterogene pleomorfe lymfoïde cellen B en T
Leucose: homogene lymfoblasten B
Adenocarcinoma Marek
- vaak door hormonale status en hoge productiviteit legapparaat
- start ovarium –> metastase –> sterfte op paar weken –> alle organen verkleefd, spekachtige letsels –> predispositie voor polyperitonitis of eiperitonitis.
- Kippen tot 100w zonder rui –> 500 eieren zonder rui –> vaker adenocarcinoma
Lymfoïde tumoren kalkoen
- Marek (herpesvirus)
- Reticulo-endotheliose (retrovirus)
- Lymfoproliferatieve ziekte (retrovirus)
Lymfoïde tumoren kalkoen: reticulo-endotheliose
- vanaf 2,5 maand
- groeivermindering, cachexie
- sporadisch, maar cumulatief oplopende sterfte
- hoog afkeurings% slachthuis
- leverzwelling, milt, darmen, andere organen
- homogene, mononucleaire blasten populatie
Lymfoïde tumoren kalkoen, lymfoproliferatieve ziekte
- 7-18w, soms volwassen
- goede voedingstoestand
- sterftepiek op 16w (15-25%)
- laag afkeurings%
- miltzwelling, pancreas, lever, thymus, andere organen
- pleomorfe populatie lymfocyten, blasten, plasmacellen, reticulumcellen, macrofagen.