Aanvankelijk lezen Flashcards
Welke vakdidactische methoden bestaan er?
Welke methode gebruikten ze op stage?
Vele verschillende methodes, maar meestal te verdelen in 2 verzamelnamen:
- STRUCTUURMETHODE:
1. Veilig leren lezen: kimversie
2. Maan roos vis…
1. Vertrekken vanuit structureerwoorden:
- Klankzuivere woorden (kop-buik-staart)
- Tekens/grafemen in kleine drukletters (schriftlessen: geschreven letters oefenen).
- Deze woorden globaal inprenten (= globaalwoorden).
En in stukken hakken (analyse)
Dus aan elk grafeem een foneem koppelen.
Stukken opnieuw samenvoegen (=synthese)
Structuur van de woorden staat centraal => analyse + synthese = STRUCTUREREN => structuurmethode.
2. Begrijpen. Kinderen moeten weten wat er staat, dus vertrekken vanuit betekenis.
- DIRECTE SYSTEEMMETHODE:
Deze methode is direct gericht op de elementaire leeshandeling (op het systeem van lezen).
Ze neemt afstand van het globaal herkennen van woorden.
Wel : inprenten van letterclusters
Letters worden niet expliciet aan een grondwoord verbonden, maar op zichzelf geautomatiseerd.
Voorbeelden: leessprong (ik lees met hup en aap),
Deze methode is direct gericht op de elementaire leeshandeling (op het systeem van lezen).
Ze neemt afstand van het globaal herkennen van woorden.
Wel : inprenten van letterclusters
Letters worden niet expliciet aan een grondwoord verbonden, maar op zichzelf geautomatiseerd.
(de visie: Ons leesgeheugen is een netwerk van “functionele eenheden” :
een grafeem gekoppeld aan een foneem
letterclusters : st, sl, kn, rt, kr, …
kop- en staartstukken : ver-, ge-,-lijk, -ig,
Als we lezen, spreken we deze functionele eenheden aan.)
Op stage gebruikten we de methode: veilig leren lezen, kimversie.
- Gekende woorden: ik - kim - sim - kip - aap - raak - rem - vis - maan - pet- meet- been.
Wanneer kunnen kinderen lezen?
- Aanvankelijk lezen: eindigt rond januari, vanaf dan kunnen kinderen lezen.
- Lezen = ‘bijeen-garen’: decoderen (ontsleutelen) van tekens en begrijpen (bijeengaren van betekenissen).
- Aanvankelijk lezen =
- Zelfstandig korte zinnen
- Waarin nieuwe woorden met
- een eenvoudige structuur klankzuiver voorkomen
- te ontsleutelen
- en te begrijpen
Wat komt na het aanvankelijk lezen?
Voortgezet lezen:
- Moeilijkere woorden en zinnen
- Vlotter lezen (zoemend lezen zet hier direct op in)
- Expressiever lezen (niet op 1 toon)
Geef de hoofdlijnen van de structuurmethode:
- Vertrekken van STRUCTUREERWOORDEN:
- klankzuivere woorden
- Bestaand uit: kop - buik - staart (maan, roos, vis)
- tekens of grafemen: niet in hoofdletters , maar in kleine drukletters. In schriftlessen: geschreven lettertype geoefend.
- = Globaalwoorden: Deze woorden worden globaal ingeprent.
STRUCTUREREN (= analyse & synthese):
- En in stukken gehakt (analyse): m-aa-n.
- Aan elke grafeem wordt een foneem gekoppeld.
- De stukken worden opnieuw samengevoegd: synthese.
–> Structuur van de woorden staat dus centraal.
= STRUCTUURMETHODE
Welke activiteiten bevat een les aanvankelijk lezen?
- Introductie van een nieuw structureerwoord (globaal aanbieden).
- Waarnemen
- Discrimineren
- herkennen
- Reproduceren - Decoderen van het structureerwoord:
- Analyse
- Synthese
–> In de lessen werkt met ALZIJDIG!
Aspecten van lezen:
- Auditief
- Visueel
- Articulatorisch (uitspraak)
- Schrijfmotorisch
Geef voorbeelden van methodes die vallen onder de structuurmethode: en leg uit hoe een les eruit ziet.
- Veilig leren lezen: kimversie
- Veilig leren lezen: zoemversie
Start: ik kim sim
Kern1: aap raak rem
Kern2: maan pet meet been boot
Kern3: doos doek zee ijs haar
2 weken per kern. Per week 2 woorden per week. (5x25minuten per woord)
Wat zijn de voordelen/nadelen van de gebruikte methode op in je stageschool.
Veilig leren lezen (kimversie): ‘beste’ methode, leunt heel erg aan bij de directe systeemmethode, uitgeverij heeft afgekeken naar de andere uitgevers die zich baseerden op nieuw onderzoek.
De kinderen leren een nieuwe letter, en met die nieuwe letter maken ze al heel veel nieuwe combinaties.
(Niet zoals bij maan roos vis, allemaal compleet nieuwe letters…)
Voordelen van Directe systeemmethode:
Richt zich onmiddellijk op techniek van het lezen.
Minder geheugenwerk (onthouden globaalwoorden).
In overeenstemming met een nieuwe visie i.v.m. functioneren van leesgeheugen.
Lln. lezen minder lang spellend. (sneller de techniek mee van lezen).
Leg uit: de elementaire leeshandeling:
- (bovenaan in kader, overkoepelend): leesrichting = van links naar rechts.
- (linkerkolom): visuele analyse
3.: koppelen van fonemen aan grafemen
4: fonemen in volgorde onthouden
5 (rechterkolom): auditieve synthese (zoemen, verbinden, op gehoor)
6: betekenis herkennen of geven. (begrijp ik wat ik lees)
Maak de oefeningen! (welke activiteit oefen je met welke oefening)
