5.1 MENSLIKE BEWONING VAN DIE AARDE

Question 1

Deur watter faktore word die bevolking van jagters en versamelaars beheer?

Answer 1

Die beskikbaarheid van water en voedsel

Question 2

Wat is die gevolge van die vernietiging van woude en oorbeweiding van graslande

Answer 2

1. Erosie
2. Afloop
3. Algemene agteruitgang van die omgewing

Question 3

Hoe het die landbou revolusie die omgewing gemodifiseer

Answer 3

1. Diverse en komplekse ekosisteme word vervang met monokultuur
2. Soute akkumuleer in die boonste lae
3. Erosie neem toe (verslikking van riviere)
4. Toename in peste
5. Verspreiding van parasiete en siektes

Question 4

Wat het Industriële rewolusie veroorsaak

Answer 4

1. Grootskaalse gebruik van fossiel brandstowwe
2. Toename in ontwikkeling en gebruik van fossiel brandstowwe
3. Produksie van plastiek
4. Bekendstelling van bemestingsstowwe en gesofistikeerde besproeiingskemas

Question 5

Wat is nadelige gevolge van die industriele revolusie

Answer 5

1. Omgewingsbesoedeling
2. Hoë standaard van lewe en afname in sterftes
3. Bevolkingsontploffing
4. Anti-sosiale gedrag

Question 6

Wat is kenmerke van die moderne periode

Answer 6

1. Neem omgewingskwessies ernstig
2. “Groen kwessies” hoog op politieke agenda
3. Wetgewing en internasionale ooreenkomste
4. Ekologies effektiewe bestuur van hulpbronne

Question 7

Watter sosio ekonomiese faktore word gevind in die moderne periode

Answer 7

1. Ongelykheid
2. Kompetisie
3. Hebsug
4. Verontagsaam gesag
5. Morele standaarde

Question 8

Noem en beskryf die 1ste fase van bevolkingsgroei

Answer 8

1 st phase
1. HOË GEBOORTE TEMPO
Min of geen gesinsbeplanning
Ouers het baie kinders omdat min oorleef
Baie kinders word benodig om te werk
Kinders is teken van manlikheid
Geloofs- en kulturele tradisies moedig groot families aan
2. HOË MORTALITEIT TEMPO
Siektes en plae (e.g. cholera, kwashiorkor)
Hongersnood, voedsel onsekerheid, slegte diete
Swak higiëne, geen pyplyn water of rioolverwydering
Geen toename in die bevolking

Question 9

Noem en beskryf die 2de fase van bevolkingsgroei

Answer 9

2 nd phase
HOË GEBOORTE TEMPO
Verbeterde mediese sorg
Verbeterde mediese sorg bv. Inentings, hospitale, doktors, nuwe geneesmiddels en wetenskaplike uitvindsels
Verbeterde sanitasie en watervoorsiening
Verbeterings in voedselproduksie i.t.v. kwaliteit en kwantiteit
Verbeterde vervoer vir voedsel en doktors
AFNAME IN MORTALITEIT

Question 10

Noem en beskryf die 3de fase van bevolkingsgroei

Answer 10

3 rd phase
AFNAME IN GEBOORTE
Familie beplanning, voorbehoedmiddels, aborsies, sterilisasies en ander regerings-inisiatiewe
‘n Laer kinder mortaliteit wat beteken minder druk om meer kinders te hê
Toenemende meganisasie en industrialisasie wat minder arbeid beteken
Toename in begeertes vir materiële besittings en minder vir kinders
Bemagtiging van vroue
AFNAME IN MORTALITEIT
Bevolkingsgroei – stadige groei

Question 11

Noem en beskryf die malthus teorie

Answer 11

Bevolking ontgroei voedselproduksie
Bevolking groei teen ‘n meetkundige tempo 1, 2, 4, 16, 32 ens.
Voedselproduksie groei teen ‘n rekenkundige tempo 1, 2, 3, 4, ens.
Bevolking – eksponensieel en voedselproduksie lineêr
Hongersnood, armoede, siektes ens.
Bevolking toename/afname word deur omgewingstoestande beheer

Question 12

Noem en beskryf die Verhulst teorie

Answer 12

The S-curve (p.55; fig. 3.13)
Bevolking wat ‘n toename ervaar sal uiteindelik afplat
Tipies van nywerheidslande

Question 13

Verduidelik die Rachet Effect teorie en noem watter maatreels mense neem om drakrag te verhoog

Answer 13

Mense het die vermoë om omgewing volgens behoeftes te verander

Boerdery, mak diere, kunsmis, besproeiing, Industriële praktyke (braaikuikens, voerkrale, batterye vir eier produksie)
Natuurlike katastrofes om bevolking te verminder in plaas van die tegnologiese deurbrake het die teenoorgestelde uitwerking
Die mensdom kan natuurrampe weerstaan