Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

Bio-Geo > 5 UD. Biosfera: izaki bizidunak > Flashcards

5 UD. Biosfera: izaki bizidunak Flashcards

You may prefer our related Brainscape-certified flashcards:
Biology 101 flashcards
1
Q

Biosferaren definizioa

A

Lurrean bizi diren izaki bizidunen multzoa da

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Zeintzuk dira izaki bizidunen ezaugarriak?

A
  • Mota bereko substantziaz osatuta daude (zelulez).
  • Zelula unitateetan antolatuta daude(nola dago materia).
  • Hiru bizi funtzioak betetzen dituzte(zer egin).
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Zein da unibertsoko materia guztiaren unitaterik txikiena?

A

Atomoa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Zer sortzen da atomoak elkartuz?

A

Molekulak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Zeintzuk dira izaki bizidunak osatzen dituzten molekula bereziak?

A

Biomolekulak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Zein da izaki bizidun guztien unitate komuna?

A

Zelula

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Noiz izan zen TEORIA ZELULARRA?

A

XIX.Mendean

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Nortsuk asmatu zuten TEORIA ZELULARRA? Zertan lan egiten zuten?

A
  • SchWann= fisiologoa, anatomia irakaslea
  • SchLeiden= botanikaria
  • Wirchow= medikua
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zein da izaki bizidun guztien unitate estrektural txikiena? Zer esan nahi du?

A

Zelula, zelula batez edo gehiagoz osatuta gaudela esna nahi du

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Zein da izaki bizidun guztien unitate funtzional txikiena? Zer esan nahi du?

A

Zelula, zelula guztiak bizi funtzioak egiten dituztela esan nahi du.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zein da izaki bizidun guztien ugalketa unitate txikiena? Zer esan nahi du?

A

Zelula, zelula guztiak beste batetik datoztela esan nahi du.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Zeintzuk dira 3 bizi funtzioak?

A
  • NUTRIZIOA
  • ERLAZIOA
  • UGALKETA
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Ze bi biomolekula mota daude?

A
  • Ez-organikoak

- Organikoak

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Non dago biomolekula ez-organikoa?

A
  • Materia bizigabean eta izaki bizidunetan
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

(BIOMOLEKULA EZ ORGANIKOAK)Zeintzuk dira? ZERTARAKO?

A
  • URA=Izaki bizidunen oinarrizko osagaia da/zelulen barruan oso funtzio garrantsitsuak ditu
  • GATZ MINERALAK=Izaki bizidunen eskeletoak osatzen dituzte/erreakzioetan parte hartzen du
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Non dago biomolekula organikoa?

A

Izaki bizidunetan baino ez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

(BIOMOLEKULA ORGANIKOAK) Zeintzuk dira? Zeintzuk dira funtzioak? Non daude?

A

Gluzidoak= zelulari energia ematea/zelularen egitura batzuk osatzea(zelula-horma)
Lipidoak=Energia biltegiratzea/isolamendu teknikoa/zelularen egitura batzuk(mintz-plasmatikoa)
Proteinak=Zelula muskularren egitura(muskuluen uskurduraz)
Azido nukleikoak=Tamaina handiko molekulak/informazioa zelulen funtzionamendu egokirako

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Biomolekulak bilduz zer eratzen da? Eta ondoren zer eratzen da?

A

Biomolekulak bildu= EGITURA KONPLEXUAK= Zelula

19
Q

Zelulen ezaugarriak. Esplikatu gauza bakoitza

A
  • Mikroskopikoak dira= MIKROSKOPIA behar ikusteko
  • Osagaiak=
  • Mintz plasmatikoa= Zelula inguratzen duen geruza mehea da/Kanpoko inguruarekin substantzia-trukea egiten du
  • Zitoplasma= Zelularen barruko ur-ingurua da/ Zelularen osagaiak ditu
  • Material genetikoa= Azido nukleikoen multzoa da/ Zelularen funtzionamendua kontrolatzekoa eta zelula kumeei transmititzeko
  • Organuluak= Egitura txikiak dira/ Funtzio desberdina DNA-ra (kloroplastoa eta mitokondrioak)
20
Q

Ze zelula mota daude? Esan bakoitzeko espezie bat.

A
  • Prokariotak(bakterioak)

- Eukariotak (Ameba, Paramecioa)

21
Q

Prokarioten ezaugarriak

A
  • Ez dute nukleorik, DNA zitoplasman barreiatuta
  • Zelula horma daukate
  • Mintz plasmatikoa daukate
  • Zitoplasma
  • Organulu bakarra, ERRIBOSOMA, proteinak sintetizatzeko
  • Batzuetan FLAGELOA eta ZILIOAK dituzte mugitzeko
22
Q

Eukarioten ezugarriak

A
  • Komplexuagoak dira DNA miatz batez inguratuta=NUKLEOA
  • Mintz plasmatikoa dute
  • Zitoplasma dute
  • Organulu asko( Erribosomak(proteinak), Mitokondrioak(energia))
  • Desberdintasunak (zelula-horma, kloroplastoak eta bakuolo handia)
23
Q

Zeintzuk dira 3 bizi funtzioak?

A

NUTRIZIOA
ERLAZIOA
UGALKETA

24
Q

Zertarako da nutrizioa?

A

Materia eta energia llortzeko eta hondakinak kanporatzeko

25
Q

Zeintzuk dira nutrizioaren prozesuak?

A
  • Mantenugaiak lortzea
  • Arnasa hartzea
  • Substantziak hartzea
  • Iraztea
26
Q

Mantenugaiak lortzea :

  • mantenugai motak
  • Nutrizio mota
A
  • Mantenugai mota=
  • ez organikoa(zelulek materia organikoa eta energia lortzeko) eta organikoa
  • Nutrizio mota mantenugaiaren arabera=
  • autotrofoa(mantenugai ez organikoak(ladareak, algak) FOTOSINTESIA eginez Gai organikoak sortu)
  • Heterotrofoa( mantenugai organikoak (onddoak, animaliak) gai organikoak sortu)
27
Q

Arnasa artzea:

A

OXIGENOA BEHAR DA

  1. O2 sortu eta Co2 atera=ARNASKETA
  2. Molekula organikoa + O2=CO2+H2O+ ENERGIA= ARNASKETA ZELULARRA (Mitokondrioetan)
28
Q

Substantziak banatzea

A

Izaki zelulabakarrek=Mintz plasmatikoaren bidez substantziak trukatzen dituzte
Izaki zelulaniztunek= ODOLAREN bidez

29
Q

Iraztea

A
  • Hondakinak kanporatzen dira

- Hondakin mota= Ur soberakina (gerrua)/ CO2(biriken bidez)

30
Q

Zertarako da erlazioa?

A

Kanpoko inguruan edo orgnismoaren barruan gertatzen diren ALDAKETEI erantzuteko

31
Q

Zeintzuk dira ERLAZIOAREN prozezuak?

A
  • Estimuluak nabaritzea
  • Erantzuna aukeratzea
  • Eranntzuna ematea
32
Q

Estimuluak NABARITZEA

A

Kanpoko inguruko edo organismo barruko aldaketak dira
Estimulu mota= argia, beroa, mugimendua, soinua,
- Zeinek nabaritzen dituzte? ERREZEPTOREEK (BEGIAK, SUDURRA, BELARRIAK, LARRUAZALA, BARRUKO ERREZEPTOREAK)

33
Q

Erantzuna AUKERATZEA

A
  • Organismoak sortzen duen ekintza beria da. Batzueta zelula bakar batek edo besteetan koordinazio organoak aukeratzen dute erantzuna.
  • Zer egiten du koordinazio organo batek?
    - Estimulua jaso, prozesatu eta erantzuna aukeratu
34
Q

Erantzuna EMATEA

A

2 mota:

  • mugimendua edo substantzia ekoiztea
  • Zeinek ematen du erantzuna?
  • EFEKTORE zelula espezializatuek
35
Q

Zertarako da UGALKETA?

A

Izaki bizidunek antzeko organismoak sortzen dituzte, espeziearen BIZIRAUPENERAKO

36
Q

Ugalketa MOTAK

A
  • Sexugabea=Gurazo bakarra/ Ondorengoak berdinak dira

- Sexu bidezkoa= Bi gurazo (♂ eta ♀)GAMETOAK/ Ondorengoak gurazoen antzekoak EZ BERDINAK

37
Q

Zertarako da Izaki bizidunen sailkapena?

A

Izaki bizidunak aritzak direnez IDENTIFIKATZEKO eta AZTERTZEKO sailkatu behar dira

38
Q

Nola sailkatzen dira?

A

Taldetan bereizi eta ordenatzen dira= BEREZKO EZUGARRI bategatik

39
Q

TAXONIMIA

A
  • Zientzi bat da
  • Linneok XVIII. mendeko botanikariak asmatu zuen - Izaki bizidunak sailkatu zituen maila desberdinetan= TAXOIetan
  • Taxoiak handienetik- txikienera
    ERREINUA, FILUMA, KLASEA, ORDENA, FAMILIA, GENEROA, ESPEZIEA
40
Q

Espeziearen definizioa

A

Talde bat zeinek barruko banakoek

  • oso antzekoak dira
  • ugaltzeko gai dira
  • ondorengo emnkorrak dira
41
Q

Nola izendatu espezieak?

A

Nomenkatura binomiala erabiliz (LINNEOK)

  • latinezko izenak
  • letra etzanez
  • bi hitz ditu= lehen hitza generoa da eta guztia espeziea
42
Q

Zeren arabera antolatzen dira izaki bizidunak?

A

KONPLEXUTASUN MAILAREN ARABERA

43
Q

KONPLEXUTASUN MAILA

- ORGANISMO ZELULABAKARRAK

A
  • Zelula bakar batez antolatuta
  • Zelula horrek 3 bizi funtzioak egiten ditu
  • Zelula motaren arabera (PROKARIOTA/EUKARIOTA)
44
Q

KONPLEXUTASUN MAILA

- ORGANISMO ZELULANIZTUNAK

A
  • Gehienak dira
  • Zelula bat baino gehiagoz antolatuta
  • Denak EUKARIOTAK
  • Kasu askotan (zelulak elkartu=ehunak elkartu=organoak elkartu=APARATUAK EDO SISTEMAK)

Bio-Geo (3 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions