5. Het Beenderstel Flashcards
Functies beenderstelsel?
Geeft vorm en steun ah lichaam
Beschermt belangrijke organen
Oorsprong- en aanhechtingsplaats voor spieren
Maakt rode en witte bloedcellen aan
Soorten botten?
Lange pijpbeenderen Korte pijpbeenderen Platte beenderen Onregelmatige beenderen Sesambeentjes
Lange pijpbeenderen?
Hebben aan weerszijden een epyfise (eindstuk) en diafyse (dun been) in het midden
Bv. dijbeen (femur), scheenbeen (tibia), opperarmbeen(humerus) en ellepijp (ulna)
Functie en bouw lange pijpbeenderen?
Middendeel bestaat uit een holte, de mergholte die gevuld is met beenmerg
Rond mergholte zit spongieus been, daarrond beenmachet/beenschors
Korte pijpbeenderen?
Zelfde opbouw lange pijpbeenderen, maar kleiner
Bv. vingerkootje en teenkootjes (falanges), middenhandsbeentjes (ossa meta carpalia), middenvoetsbeentjes (ossa meta tarsalia)
Platte beenderen?
Plat en gevuld met rood beenmerg
Hier worden rode en witte bloedcellen aangemaakt
Beschermen zachte weefsels
Bijna volledig gevormd door spongieus weefsel
Bv. ribben (costae), borstbeen (sternum), schouderbladen (scapula) en heupbeenderen (ossa coxae)
Onregelmatige beenderen?
Hebben allerlei vormen en uitstulpingen voor vasthechten van spieren, ligamenten en pezen
Bevatten voornamelijk rood beenmerg voor productie bloedcellen
Bv. ruggenwervels, knieschijven, hand- en voetwortelbeentjes
Sesambeentjes?
Beenderen die in gewrichtskapsels of spieren of pezen liggen
Knieschijf is grootste sesambeentje
Soorten verbindingen tussen botten?
Onbeweeglijke verbindingen (beenvergroeiingen) Weinig beweeglijke verbindingen (bindweefsel- en kraakbeenverbindingen) Beweeglijke verbindingen (kapsels en banden = gewricht)
Onderdelen gewricht?
Gewrichtsholte = bevat gewrichtssmeer (synoviaal vocht) dat er voor zorgt dat gewrichtsvlakken soepel bewegen Gewrichtsuiteinden = uiteinden vd botstukken, bekleed met glasachtig kraakbeen, bijgehouden door gewrichtskapsel en -banden
Soorten gewrichten? (Beweeglijkheid)
Straffe gewrichten Beweeglijke gewrichten: - rol of draaigewrichten (atlas en draaier) - scharniergewricht (elleboog, knie) - eigewricht (pols) - zadelgewricht (duim) - kogelgewricht ( heup, schouder)
Beenderen van het hoofd?
Hersenschedel (schedeldak + schedelbasis)
Aangezichtsschedel
Beenderen vh lichaam?
Beenderen vd romp (wervelkolom, borstkas)
Schoudergordel, armen, handen
Bekken, benen, voeten
Beenderen van de romp?
Wervelkolom
Ribben en borstbeen
Beenderen vd schoudergordel
Beenderen vd bekkengordel
Schoudergordel bestaat uit?
Schouderblad (scapula)
Sleutelbeen (clavicula)
3 gewrichten
Arm bestaat uit?
Opperarmbeen (humerus)
Ellepijp (ulna)
Spaakbeen (radius)
3 gewrichten omgeven door bindweefselbanden
Hand bestaat uit?
Handwortelbeentjes
Middenhandsbeentjes
Vingerkootjes
Bekkengordel bestaat uit?
Heupbeen (darmbenen, zitbenen, schaambenen)
Heiligbeen
Staartbeen
Heupgewricht
Benen bestaan uit?
Dijbeen (femur) Kuitbeen (fibula) Scheenbeen (tibia) Knieschijf (patella) Kniegewricht -> met 2 ligamenten (collaterale lig + kruisbanden) en menisci
Voeten bestaan uit?
Voetwortelbeentjes
Middenvoetsbeentjes
Teenkootjes
Enkelgewricht
Wat is artrose?
Artrose ontstaat doordat er meer gewrichtskraakbeen verloren gaat dan er door het lichaam geproduceerd kan worden. Het kraakbeen verslechtert en soms verdwijnt het helemaal. Bij artrose vermindert ook de vloeistof in het gewricht. Deze vloeistof, synoviale vloeistof of synovium geheten, is nodig om het gewricht soepel te laten draaien en om schokken te absorberen.
Door slijtage van gewrichtskraakbeen en een vermindering van de schokabsorberende vloeistof in de gewrichten kunnen botten over elkaar schuren, wat veel pijn veroorzaakt.
