4mikkro Flashcards
türkiyede olan 4 Leishmania turu
L. donovani
L. infantum
L. tropica
L. major
Kan yayma NNN besiyerinde promastigot formları. (Novy-MacNeal-Nicolle besiyeri) Eski kültürlerde Amastigote formu bunlar hangisinin tanısında
leshimania
hangisinin Tüm hastalıkları için sodyum
stibanokonat, meglumin antimonit veya
miltefosin kullanılır?
leshimazia
iç organlarda kala-azar hastalığı yapanlar
. donovani
L. infantum
deride yerleşerek yıl çıbanı, şark çıbanı
veya Antep çıbanı gibi isimlerle tanınan parazitoza yapanlar?
. tropica
L. major
insanda sıtmaya neden olan kan sporası
plasmodium
en yaygın kan sporalarından plasmodşum turleri
Plasmodium vivax,
Plasmodium falciparum,
en patojenik plasmodium turu
Plasmodium falciparum,
insanlarda sıtma nasıl bulasın
İnsanlara bulaş, kan emici dişi Anofel
sivrisineklerinin ısırması ile olur
sıtmada ısırtan dişi anofel sinekten ilk ne insan kan dolaşımına geçer
sporozoitlerin
sıtma sporozitleinin insanlarda ilk gelişim aşaması gerçekleşir (yaşam
döngüsünün ekso-eritrositik döngü)su nerede gerçekleşir
karaciğerdeki parankimal hücrelere
sıtmanın 2.adımında 3. Daha sonra, çok sayıda aseksüel soy, merozoitler,
karaciğer hücrelerini parçalayıp, kan dolaşımına girer nereye invaze olur
eritrositlere
sıtmanın 3.adımda Eritrositlerdeki parazitler, neye gore cogaloıp konukacada çoğalır
türe karakteristik sekilde çoğalırlar
her 48 saatte bir (P vivax, P falciparum ve P ovale)
veya her 72 saatte bir (P sıtma) art arda ortaya çıkan
merozoitleri içeren hangi dongudur?
eritrosit döngüsü
Eritrositik döngüler sırasında, bazı merozoitler
eritrositleri invaze ettiğinde erkek veya dişi gametositler
olarak farklılaşır. Bu nedenle seksüel döngü
omurgalılarda başlar, ancak sporogonik faza devam
etmesi için, gametositler kan emici dişi Anofel
tarafından alınması gereklidir
z
sadece enfekte sivrisineğin
sokması ile ortaya çıkan sporozoit enfeksiyonu
sonucu oluşabilir.
Hipnozoitler (dormant)
kan transfüzyonu
sonrası görülen sıtmada neden relaps görülmez.**
Eritrositer döngüye giren Plasmodium’lar bir daha
karaciğere dönemediğinden
Enfeksiyonun tekrarlaması kandaki
parazitlerden kaynaklanıyorsa *** ne denir
rekrudesens,
karaciğerdeki hipnozoit formlarından kaynaklanıyorsa ne denir***
relaps
Diğer plasmodiumlardan farklı olarakhangi tür
uzun yıllar (30 yıl veya daha fazla) kanda bulunabilir.
Malariae sıtmasında görülen rekrudesens kandaki
bu formlardan gelişir.
P.malariae
P.vivax ve P. ovale’ hangi formda bulunur
hipnozoit
Ölümcül olabilenhangi türün sıtmasından, diğer
semptomlar olsun olmasın ateş varlığında, ilk
temastan 1 hafta sonra ile son temastan 2 ay
sonrasına kadar ki süre (bazen daha uzun)
içinde mutlaka şüphelenilmelidir
Falciparum
P vivax ve P falciparum için bu süre genellikle 10-15
gündür, ancak haftalar veya aylar olabilir.
P malariae kuluçka süresi ortalama 28 gündü
*o
plasmodiumlarne ile beslenirler?
eritrosit içindeki hemoglobinle
Parazitin sindiremediği hemoglobin kısmı pigment
şeklinde eritrosit içinde birikir; bu nedir
sıtma pigmenti**
Schüffner tanecikleri nedir kimde gözükür
P.vivax ve P. ovale ile enfekte eritrositlerin içinde görülen. asidofilik, kırmızı boyanan yapılara
Maurer tanecikleri ne? kimde?
P.falciparum ile enfekte eritrositler içinde görülen bazofilik, mavi renge boyanan yapılara
muz şeklindeki gametositler kimlerde gorulur?
Küçük, sıklıkla çoğalan enfekte olmuş halkalarla beraber plasmodium falsipnumda gorulur
Ziemann tanecikleri kimde?
Plasmodium malariae enfeksiyonunda sıklıkla görülen bant. şeklindeki trofozoit;
Plasmodium falciparum enfeksiyonu olan hastalardan alınan periferik kan yaymalarında tanı koydurucu **yapılar
halkalar ve gametositler TİPİKK
Beraberinde normastik anemi görülen plasmodium
P. falciparum enfeksiyonlarında,
Karasu humması-*(atesi) - ciddi böbrek hasarları hangi plasmodium?
P falciparum
P vivax, P malariae ve P ovale parazitemileri, göreceli
olarak düşük derecelidir, çünkü parazitle rnedenn?
genç ya da yaşlı kırmızı hücreleri tercih eder, ancak her ikisini de tercih etmez
Enfekte eritrositlerin kan damarlarının endotelyal
astarlarına yapışmasına neden olur, bunun sonucunda
tıkanma, tromboz ve lokal iskemi hangi plasmodiumda?
P falciparum
serebral sıtma, sıtma
hiperpreksi, gastrointestinal bozukluklar, algid sıtması,
karasu ateşi). hangi plasmodium?
p falciparum
sıtma betinde hangi donemde:
Yoğun baş ağrısı ve ateş vardır. Bazen
hezeyanlar görülebilir. Ateş 40-41 C ye kadar yükselebilir.
Solunum sık, nabız taşikardiktir. Bu dönem 2-6 saat bazen
daha da uzun sürebilir.
Bu evrede parazitler yeni eritrositleri invaze eder
ates 2. donem
sıtma asamalarından hangisinde:
Hasta şiddetli bir üşüme ve titreme
hisseder. Bu dönem 30 dak. – 2 saat arasında sürer.
- senkronize olarak bölünen bir parazit jenerasyonunun konakçı
eritrositleri parçalayıp kana dağılması. Bu sırada, bulantı, kusma
ve baş ağrısı yaygındır.
USUME TİTREME 1. DONEM
HANGİ SITMA ASAMASINDA
Hastanın ateşi terlemeye başlamayla birlikte
düşer. Bu dönem 2-3 saat sürer ve çok fazla terleme görülür.
TERLEME 3. DONEM
sıtmada aseksuel faz adı? nerede olur
şizogoni-endojen faz insanlarda olur
sıtmada seksüel faz adı< nerede olur
spororgoni- eksojen faz
sporozoit-merozoit-eritrosite geçiş-yuzuk trofozoit-mikro ve makrogamet
.k
sporozoit-merozoit-eritrosite geçiş-yuzuk trofozoitten sonra ya da mature trozoit- şizont ve sonra tekrar merozoite dönüş
.k
mikrogamezoit nerede farklılaşır hangi evre
yüzük trofozoitten mikro ve makro olurken (şizogoni asesksüel dongu)
mikrogametositler nerede fertilizsyon hangi donfgu
gametozisyonisde insan kanına gecince zigot oluştururken- seskuel evre sporpogoni
ookinet nedir?
sıtmada hareketli zigot
zigot- ookinet-sinek mide duvarı penetresyonu ve kistleşmesi- ookistler içinden sporordoit satılması- tükürük bezine geçiş-insana gecis seklinde devam eder
.k
Karaciğerde hipnozoitlerden dışarı çıkan
merozoitlerin oluşmasıyla relapslar
nüksetme
sıtmada hangi evrede : sikluslar
sıklıkla asenkronizedir ve ateş paterni
düzensizdir;
erken evrelerde
sıtmada hastalık ilerledikçe meydana gelebilecek komplikasyonlar
splenomegali ve daha
az oranda hepatomegali
normositik bir anemi hangi plasmodium turu enfeksiyon sonucu
p falciparum
eritrosit yası genc olan 2 plasmodium
p vivax- ovale
eritrosit yası her yas olan plasmodium
p falciparum
eritrosit yası yaslı olan plsmodşum
p malariae
anemi hangi hastalığın genel bir komplikasyonu
sıtma
hangi sıtmada intravasküler hemoliz massif
olduğunda böbrek hasarı, hemoglobinüri gelişir ve
idrar rengi koyulaşır. *
p falciparum-karasu humması
mikrodolasımı bozan DIC -vazodilatasyon yapan ve SEREBRAL SITMA** - nadiren dalak rüptürü yapan plasmodium-
p falciparum
Orak hücreli anemisi olanlar da eritrositlerinde taşıdıkları anormal hemoglobin nedeniyle hangi plasmodium türüne dirençlidir??*
p falciparum
hangi enzim eksikliğine sahip planlar p falciparuma duyarlı olur?*
GLİKOZ 6 fosfat DEHİDROGENAZ
DUFFY kan grubuna sahip olanlar hangi sıtma türüne duyarlı-yakalanır*
p vivax (siyahiler doğalar dirençlidir bu ture)
sıtma tanısıda hangi boya*
giemsa-wright
sıtma ince-kalın iki çeşitler preparat kullanılır. yayma preparatlarında tanı koydurcu yapılar??*
trofozoit,şizont,gametosit
NAAT TESTİ?
parazitikleri*. belirlemede kullanılan bir moleküler yöntem
sıtma antikor testi adı
IFA İNDİREKT FLORESAN
Bulaşma, transplasental olarak veya kan transfüzyonu ile veya uyuşturucu paylaşılan iğnelerle mümkündür bu durumlarda ne gerçekleşmez
karaciğer enfeksiyonu olmaz- nüks görülmez
sıtma tedavisinde kullanılan ilaçlar
Cinchona alkoloid (kinin, kinidin
4-amino kinolon (klorokin):
8-amino kinolon (primakin)
Diamino primidin (primetamin) Kinolin metanoller (meflokin)
turkiyede sıtma tedavisi
klorokin (3 gün), primakin (14 gün) kullanılmaktadır
Ixoides cinsi kenelerle bulaşan kan sporozoonu
babesia
Her ne kadar Babesia spp. yaşam döngüsü Plasmodium spp benzese de ekzo-eritrositik aşaması yoktur
Enfekte bir kene ısırığı ile enjekte edilen sporozoitler, doğrudan eritrositleri istila eder.
.k
Eritrositlerin içine girdikten sonra, trofozoitler şizogoni yerine binary fizyon ile çoğalır kimde???
babesia
babesia abd yaygın turu?
avrupa yaygın turu
Babesia microti
B. divergens
halka formunda iki benzer yapı olan babesia ve p.falciparum hangi yapı ile ayırt edilirler**
eritrositlerde Pigment veya Gametosit olmayan “Malta haçı” şekli babesia için tanısaldır.*
yaşam döngüsü iki kemirgen içerir: öncelikle beyaz ayaklı fare Peromyscus leucopus ve Ixodes cinsinde bir kene OLAN KİM?
BABESİA MİCROTİ
Transovariyal transmisyon (dikey veya kalıtsal, transmisyon olarak da bilinir) hangi yasam döngüsünde kimde var
babesia microti
babesia microtide insanlar nasıl konak
dead end çıkmaz diye geçer
doku sporozoası- toxoplasma gondii bin son konakçısı kesinlikle kim
kedi -felidae ailesi toxoplasmanın seksüel evrede ookist üretebildiği tek konak özelliği var**
İntrauterin hayatta ve immün sistemi baskılanmış kişilerde ciddi, ölümcül infeksiyon yapan doku sporozooası
toxoplasma gondii
kedi iince bağırsağına yerlesen ookistler burada hangi ismi alı?
sizonr ve gametosit
Ookistler insanlar dahil belirli kuşlar, kemirgenler veya memeliler gibi ara konakçılar tarafından yutulursa, parazitler bir enfeksiyon oluşturabilir, ancak sadece hangi evre ile cogalabilirler/
aseksuel–
tekrar kedi tarafından ookistler alınırsa aseksuel+seskuel dongu olur
hangisinde kresentik hücreler (takizoitler), hastalığın akut aşamasını başlatır?
babesia miicroti
ooskistler insan bağırsak epitelinde özellikle hangi hücreleri invaze eder, sporozoitleri bırakıp enfekte yapar
makrofaj
takıizoitler beyin hücrelerine nüfus edince hangi ismi alır
bradiozit
Doku kistleri (psödokistler)
kediler tarafından alındığında (bağırsak seksüel aşama
ve ookist üretimiyle sonuçlanır) bulaşıcıdır;
başka hayvanlar tarafından alındığında daha fazla doku kisti üretilir (aseksüel).
.k
yalnız kedi dışkısında bulunan form?
doku kisti içinde yavaş çoğalan form?
hızlı çoğalan form,tüm hücreleri enfekte edebilir.?*
ooskist
Bradizoit (kistizoit):
Trofozoit (takizoit, endozoit):
_Doku kistleri inflamasyon yapmaz; parçalanırsa takizoitler açığa çıkar. _
hangileri sadece kedilerde bulunan kısa formları
. Merozoitler, gametler ve ookistler
İnsan vücudunda parazitin babias proliferatif formları olan hangileri bulunur
trofozoitler ve bradizoitler
fekal ookist-yiycekle mesela insana geldi-trofozoite dönüşür hemen sınır hac ve beyinde de brasşzoite doner.* ya da
insan doku kisti olan et yerse de enfekte olabilir
transplasental de olabilir
.k
toxoplasmanın tipik tokosit ayırt edici özelliği
HİLAL SEKLİNDE ÇEKİRDEK
toxoplasma babies nasıl tanı olabilir
doku kistleri görülebilir ya da serolojik DNA bakma ile
toxoplasma baibas son konağı?
ara konağı?
son konak kesin kedi-seksuel çoğalma-ookiist gametosit
ara konaklar tum sıcakkanlı canlılar ve insan- aseksuel çoğalma-tokozit ve bradizoit
yetersiz pişmiş etlerle bulasan protozzzon turu?*
toxoplasma
transplasental bulasan prtozoonlardan biri?
toxoplasma
- ve 2. trimesterde primer infeksiyon geçirilirse konjenital toksoplazmozis daha ağırdır* kim konjenital toksoplazmosiz yapar
toxoplasma
konjenital toksoplazmozis sonucu en yaygın hidrosefali olur***
Klasik triad: yapan protozoon
koriyoretinit, hidrosefali***, intrakraniyal kalsifikasyo
toxoplasma
gebelikte ciddi bir primer enfeksiyon var-anne aseptomatik-bebel %85 hasta ise by hangi doku protozoonu
toxoplasma babies/
toxoplasmalı Takizoit görülmesi nasıl enfeksiyon??
akut enfeksiyon
toxoplasma tanısında hangi testler yapılır
dfa kimde yapılır
Direkt yöntemler ELISA- IgG ve IgM toksoplazma Klinik örneklerin Giemsa ile boyanması, DFA yöntemi***** Beyin omurilik sıvısı Kan Kemik iliği Lenf bezi biyopsisi
PRİMER TANI YONTEMİ SEROLOJİK OLAN PROTOZOONL
toxoplasma
ıg M + IG G artık olmalı aidsli ise - olabilir
toxoplasmadan nasıl korunmalı
et iyi pişirme 60 C- dondurucud abekletme, çiğ etten kaçma h
toxoplasma tedavisi
primetamin-takiozitlere etki edip o aübasamaga etki eder* ve kemiğe folik ait