4 Flashcards
drug en hersenen
manieren om drugs in te nemen
- oraal
- injectie
- inhalatie
- absorti slijmvliezen
injectie van drugs
- subcutaan in het vetweefsel onder het huid
- intramusculair: in de grote spieren
- intraveneus: in e anderen die direct onder het huid lopen
drugs metabolisme
bestaat uit leverenzymen die drugs non-actief maken. deze enzymen zorgen in ieder geval ervoor dat de drugs de bloodbreinbarriere nietkan passeren.
tolerantie voor drugs
vermindering van gevoeligheid voor drugs als gevolg van blootstelling aan drugs.. voor dezelfde effect is er steeds een grotere dosis nodig
kruistolerantie
tolerantie voor een drug kan resulteren op tolerantie voor vergelijkbare drugs
drug sensitisatie
verhoogde gevoeligheid voor enkele effecten van een drug.
toleratie kan optreden voor sommige effecten, terwijl sensitisatie kan optreden voor andere.
sensitisatie: naarmate iemand de drug vaker gebruikt, wordt het verlangen ernaar steeds groter waardoor bepaalde lichamelijke reacties steeds sterker worden.
metabolische tolerantie
drugs wordt sneller afgebroken in je lchaam zodat het niet bij je receptoren komen. dus drugs kan niet meer overal in je lichaam bereiken
functionele tolerantie
verminderde gevoeligheid van specifieke punten in het lichaam voor een bepaalde drug
redenen hiervoor:
- verminderde receptoren voor deze drug
- efficientie waarmee de drug zich aan een receptor bindt vermindert
contingente drugs tolerantie
tolerantie treed alleen op voor drugs waarvan men de effecten ervan al eerder heeft meegemaakt.
geconditioneerde drug tolerantie
tolerantie is het hoogst als de drug wordt ingenomen in een situatie die overeenkomt met de situatie waar dit drug al eerder is ingenomen.
situational specificity of drug tolerance
de effect hiervan is groot betrouwbaar en algemeen. maar wanneer dit drug in een ander omgeving of situatie wordt ingenomen kan dit leiden tot overdosis omdat de geconditioneerde tolerantie in de nieuwe situatie niet optreedt.
ontwenningsverschijnselen ( withdrawal syndrome)
wanneer er abrupt wordt gestopt aan drugs die normaal veel wordt ingenomen
drugsverslaafde
drugs blijven gebruiken ondanks het besef dat het nadelige gevolgen heeft op de gezondheid en sociale leven en ondanks herhaalde pogingen om te stoppen ermee.
drugscraving
affectieve staat waarin er een sterke drang is naar drugs
physical-dependence theories of addiction
verslaving wordt veroorzaakt door de vicueze cirkel van drugsgebruik en ontwennings verschijnselen. er ontstaat een fysieke afhankelijkheid.
KRITIEK: mensen die ontgift zijn vallen weer terug in de cirkel. (relapse)
positive incentive theorie of addiction
verslaving komt door de verlangen naar de positieve effecten van drugs (idpv: ontsnappen aan de ontwenningsverschijnselen)
centive sensitization theory
de stimulerende waarde van drugsgebruik neemt toe na regelmatig gebruik van drugs door mensen die gevoelig zijn voor verslavingen.
oorzaken van terugvallen naar verslaving
- stress
- blootstellingen aan de drugs. gebeurt bij priming ( wanneer men denkt de verslafing onder controle te hebben omdat het lang niet is gebruikt)
- blootstelling aan clues ( mensen, omgeving etc)
agonist
drugs die de neurotransmitters stimuleren
antagonist
drug die blokkerende effect heeft op neurotransmitters
doeltreffendheid van drugs
neiging om de receptor te activeren
affiniteir van drugs
drugs is aangetrokken tot receptoren waaraan het al eerder is verbonden.
effect van drugs op synaps
- productie van neurotransmitters beinvloeden
- neurotransmitters vrijlaten
- binden aan postsynaptische receptoren en zo hun stimuleren of remmen
- heropname van neurotransmitters bevorderen of tegenhouden
- de afbraak van neurotransmtters beinvloeden
- blokkeren van heropname. zo wordt er geen signaal verstuurd dat bijv er voldoende dopamine is uitgescheiden waardoor er meer wordt uitgescheiden
nicotine
komt binnen door
1. roken
2. vapen
het is een agonist voor nicotinereceptoren die dopamine afgeven. nicotine bevat veel neuronen die dopamine vrijlatn in de nuclues accumbens.
smokers syndrome
pijn op dr borst, piepende/moeizame ademhaling, hoesten en groter risico op ontstekingen in luchtwegen door nicotine gebruik
buerger’s disease
bloedvaten, vooral die de benen voeden, worden vernauwd wanneer nicotine in de bloedbaan beland. op lange termijn sterven weefsel af en kan in ergste gevallen leiden tot amputatie
nicotine is een teratogeen
het verstoord de normale ontwikkeling van een foetus.
alcohol
agonist voor GABA/dopamine/opioide receptoren in amygdala
antagonist voor glutamaatreceptor ( dus minder neurale werking)
alcohol moleculen zijn klein en oplosbaar waardoor ze binnen alle delen in het lichaam dringen.
verslechtering in cognitieve, perceptuele, verbale en motorische vaardigheden
alcohol als depressant
gemiddeld tot hoge doseringen zorgen voor afname van neurale impulsen
syndroom van korsakoff
een neuropsychologische aandoeing die wordt gekenmerkt door ernstige geheugenverlies, sensorische en motorische stoornissen en ernstige dementie.
cirrose
uitgebreidde littekens in de lever door teveel alcohol gebruik. grote oorzaak van doden onder alcohol verslaafden.
foetaal-alcoholsyndroom
moeders die veel alcohol consumeren tijdens zwangerschap zorgen voor schade bij de foetus. een kind heeft dan hersenschade, intellectuele beperking, slechte coordinatie, laaag geboortegewicht, vertraagde ontwikkeling en fysiologische misvormingen.
type l alcoholisme (A)
geleidelijke ontwikkeling van alcoholprobleem (na de leeftijd van 25 jaar). Mensen in dit type kunnen al dan niet familieleden hebben met alcoholproblemen.
type ll alcoholisme (B)
begint snel, vóór de leeftijd van 25 jaar. De meeste mensen in dit type hebben meestal familieleden met alcoholproblemen.
marihuana
agonist voor dopamine receptoren
antagonist voor glutamaat/GABA- receptoren
heeft psychoactieven werking door THC
THC
zit in marihuana. verscherpt de zintuigen en creert de illusie dat de tijd langzamer gaat.
hoge doseringen kunnen korte termijngeheugen verstoren. taken met vele stappen word moeilijk.
spraak wordt onduidelijk, gevoel van realiteit vermindert, emotionele intensiteit of sensorische vervorming optreden.
cocaine
Het primaire mechanisme waarmee cocaïne zijn effect uitoefent, is door dopaminetransporters te blokkeren: moleculen in het presynaptische membraan die normaal gesproken dopamine uit synapsen verwijderen en terugbrengen naar presynaptische neuronen
stimulerende middelen
zorgt voor toename van neurale en gedragsactiviteit.
in lage doses, verhoogt de opwinding, alertheid en activiteit, terwijl de stemming wordt verbeterd en vermoeidheid en honger worden verminderd. In hoge doses de aandacht en het leren belemmeren.
cocaine sprees
extreme heoveelheden consumeren over korte tijd.
cocaine psychose
vermindering van enerdie en motivatie na een paar uur van de inname.
opiaten
agonist voor dopamine via endorfinereceptoren. dit zijn pijnstillende middelen
Opiaten oefenen hun effecten uit door zich te binden aan receptoren die zich gewoonlijk binden aan bepaalde receptoren die endorfines produceren
heroin en morfine zijn een voorbeeld.
heroine
een semisynthetisch opiaat dat effectiever door de bloed-hersenbarrière dringt dan morfine, grotere golf van effecten, verslavender.
minder gevaarlijk dan andere drugs. ontwenningsverschijnselen verdwijnen binnen een week.
endorfine
pijnstillend peptide die door de lichaam wordt gemaakt
intercraniale self stimulation
zwakke elektrische stimulatie toedienen aan specifieke plaatsen in eigen hersenen
mesontelencephalische dopamine systeem
een systeem van dopaminerge neuronen die vanuit het mesencephalon projecteerd op verschillende gebieden in het telencephalon.
