3A2 week 4 Flashcards
wat is neurologische proliferatie, neurogenese en gliogenese?
proliferatie: vermeerdering van de neuronale stamcellen
neurogenese: de aanmaak van neuronen (4-24 weken) tegelijkertijd neuronale migratie (naar juiste locatie in hersenen)
gliogenese: ontwikkeling steuncellen in CZS (20 weken tot 1 jaar)
welke neuronale processen ontwikkelen tijdens de embryogenese en welke afwijkingen kunnen ontstaan?
3-6 weken: aanleg neurale buis en patroonvorming. neuraalbuisdefecten (anencephalie, spina bifida, holoprosencephalie)
6-30 weken: neurogenese en migratie. microcephalie en migratiestoornissen
12-36 weken: aanleg axonale banen
24 weken - postnataal: vorming en verfijning van circuits en myelinisatie. corticale dysplasie en hypo- of demyelinisatie
uit welke embryonale structuren ontstaan het centraal- en perifeer zenuwstelsel?
centraal: neurale buis
perifeer: neurale lijst
welke 3 fasen zijn er in de ontwikkeling van het centrale zenuwstelsel?
- vorming neurale buis
- cranio-caudale en dorso-ventrale patroonvorming
- neurogenese en migratie
wat is de cranio-caudale patroonvorming?
einde week 4: 3 blazen
- prosencephalon, mesencephalon, rhombencephalon
einde week 6: 5 blazen
- telencephalon, diencephalon, mesencephalon, metencephalon, myelencephalon
welke hersendelen komen overeen met de 5 neurale blazen in de embryonale fase?
- Telencephalon: cortex en basale frontale cortex
- Diencephalon: hypothalamus en thalamus
- Mesencephalon: middenhersenen, aquaduct
- Metencephalon: 4de ventrikel anterior, pons en cerebellum
- Myelencephalon: 4de ventrikel posterior, medulla oblongata, motorische en sensibele kernen
uit welke 4 onderdelen bestaat een eerste genetisch counseling bij bekende diagnose?
- inventariseren van de hulpvraag
- het opmaken van de stamboom
- informatie geven over ziektebeeld en het overervingspatroon
- inventariseren wat dit ziektebeeld voor deze adviesdrager en naaste familieleden betekent
hoe erft de ziekte van Huntington over?
autosomaal dominante trinucleotide expansie aandoening. > 40 CAG repeats
Premutatie erft over tot mutatie en hoeveelheid repeats bepaalt de ernst van de ziekte
repeats erven meer over van vader op kind dan van moeder op kind
wat zijn de klinische kenmerken van Huntington?
ongewilde soms sierlijk bewegingen: chorea, psychische veranderingen, dementie
wat is het klinisch beeld van het fragiele X-syndroom?
gedragskenmerken op jonge leeftijd
lichamelijk duidelijk op latere leeftijd: fladderen handen, bijten handen, afweer lichamelijk contact, verminderd oogcontact, hyperactiviteit, mentale retardatie bij mannen
lang gelaat met grote afstaande oren, grote onderkaak, hoog gehemelte, te weinig ruimte tanden, viervingerlijn, platvoeten, scoliose, pectus excavatum
hoe erft het fragiele X-syndroom over?
X-gebonden trinucleotide expansie overerving met repeats.
> 200 CGG repeats is er verstoring transcriptie
premutatie kan tot volle mutatie leiden als van moeder tot kind.
vrouwen met volle mutatie 50% leer- en ontwikkelingsproblemen
vrouwen met premutatie 20% premature ovarian insufficiency
waar kijk je naar bij standaard neurologisch onderzoek van een zuigeling?
- Hogere cerebrale functies: begrijpt kind opdrachten, taalbegrip, naar naam luisteren
- Hersenzenuwen: scheel kijken, symmetrie gezicht, hoort het kind goed
- Motoriek: speelgoed geven, dingen pakken, handfunctie, pincetfunctie, symmetrie beweging
- Reflexen
- Sensibiliteit
- Coördinatie
zijn baby’s al rechtshandig of linkshandig?
nee, alle bewegingen moeten symmetrisch zijn. voorkeur ontwikkeld zich pas vanaf 3de jaar. asymmetrie is altijd afwijkend!
welke primitieve reflexen heeft een pasgeborene?
- zuigreflex
- grijpreflex
- zoekreflex
- mororeflex
- asymmetrische tonische nekreflex
- opstap-loopreflex
- galantreflex
wat zijn de mijlpalen van 0-3 maanden?
- Lachen 2-6 weken
- Fixeren, volgen
- Oogcontact 4-8 weken
- Reactie op geluid 2-3 maanden
- hoofdbalans
- tractierespons en headlag
- handen in de middenlijn
- axiale tonus-verticale suspensie
in welke posities beoordeeld je de motorische ontwikkeling?
- buikligging
- rugligging
- zitpositie
- staande positie
welke mijlpalen zijn er bij 3-6 maanden?
- Grijpen 3 maanden
- Overpakken 6 maanden
- Omrollen 5-6 maanden
wat zijn de mijlpalen van 6-9 maanden?
- Pivoteren 6-7 maanden
- Los zitten 7-8 maanden
- Tijgeren 7-8 maanden
- Zelfstandig tot zit komen 9 maanden
wat zijn de mijlpalen van 9-12 maanden?
- Kruipen 10 maanden
- Optrekken tot staan 10-12 maanden
- Loslopen 12-18 maanden
- Pincetgreep 12 maanden
welke vormen van abnormale neurologische ontwikkeling zijn er bij zuigelingen?
- Cerebrale parese (spasticiteit)
- Floppy infant (slap, hypotoon)
- Ontwikkelingsachterstand zonder focale neurologische stoornissen
wat doet het Sonic hedgheog eiwit en bone morphogenetic protein?
sonic: ventrilisatie ruggenmerg waardoor vorming motorische neuronen
bone: ontwikkeling sensorische neuronen
gradient bepaalt welke welke wordt
uit welke kieuwbogen ontstaan innervatie van welke gebieden?
- Eerste kieuwboog: kauwspieren via n.trigeminus
- Tweede kieuwboog: mimische spieren via n. facialis
- Derde kieuwboog: stylopharyngeus via n. glossopharyngeus
- Vierde kieuwboog tot 6de kieuwboog: spieren van larynx en pharynx via n. vagus
wat is de oorzaak van microcefalie?
afwijking neurogenese, te weinig zenuwcellen ontwikkelt.
afwijkingen in genen voor mitose of omgevingsfactoren
wat gebeurt er bij lissencephalie? en wat zijn de kenmerken?
brein is binnenstebuiten ontwikkelt. Cortex binnen het brein, geen gyri (gladde hersenen).
Kenmerken: grove verstandelijke beperking, epilepsie, korte levensverwachting
welke 3 assen zijn het belangrijkst bij de ontwikkeling van de ledematen?
- Proximaal naar distaal (AER(apical ectodermal ridge)) (schouder naar vinger)
- Anterior naar posterior (ZPA(zone of polarizing)) (duim naar pink)
- Ventraal naar dorsaal (Wnt) (handpalm naar handrug)