3. Strafrecht & Strafprocesrecht Flashcards
🔗Rechterlijke organisatie in het strafprocesrecht
- van hoog naar laag
Hof van Cassatie
Hof van beroep - hof van assisen
Correctionele rechtbank - jeugd rechtbank -Strafuitvoeringsrechtbank
Politierechtbank
🔗strafrechtelijke legaliteitsbeginsel
Algemene bepalingen
(Geef een vb)
- niemand kan worden vervolg dan in de gevallen die de wet bepaalt
- geen straf kan worden ingevoerd of toegepast dan krachtens de wet ❗️
Bv. Die star die de andere slaat
—> artikel 398 strafwetboek
‘ hij die opzettelijk verwondingen of slagen toebrengt, wordt gestraft met gevangenisstraf van 8 dagen tot 6 maanden en een geldboete van 26 tot 100€ of met 1 van die straffen alleen.
Ingeval de schuldige heeft gehandeld met voorbedachte rade wordt hij veroordeeld tot gevangenisstraf van een maand tot een jaar en tot geldboeten van 50€ tot 200€.
Hoe verloopt de strafproces
1.- ✨inbreuk/ misdrijf ✨
Proces-verbaal (officieel schriftelijk verslag opgesteld door een bevoegde ambtenaar over gebeurtenis of overtreding van de wet- plaats/tijd/bewijsstukken enz- dat kan dienen als bewijs in juridische procedures)
- ✨Vooronderzoek ✨
a: Opsporingsonderzoek
(Procedures des Konings - synim)
= misdaden onderzoeken, bewijsmateriaal verzamelen, verdachten opsporen enz. met als doel het voorbereiden van een zaak voor vervolging door het gerechtelijk systeem.
b: Gerechtelijke onderzoek
(Onderzoeksrechter) ➡️
. ➡️raadkamer/ kamer van inbeschuldigingstelling
= groep rechters die beslist of iemand vast blijft zitten tijdens het onderzoek naar een misdaad en of de zaak naar de rechtbank moet voor verdere stappen.
- ✨Onderzoek ter terechtzitting ✨
(het verzamelen van bewijs en het horen van getuigen tijdens een openbare zitting) - Straf/ strafuitvoering
Soorten misdrijven en de straf die erbij hoor
Misdaad ➡️ criminele straf
Wanbedrijf ➡️ correctionele straf
Overtredingen ➡️ politionele straf
🔗soorten misdrijven
Bij wat moet je opletten bij misdrijf
—> misdrijf krijgt pas zijn definitieve kwalificatie door opgelegde straf.
🔗soorten misdrijven
Welke bestanddelen zijn er
Materieel: - uitwendig, waarneembare gedraging
Moreel: - opzettelijk, - onopzettelijk
🔗poging en deelneming
Verschil poging en deelneming en bijhorende straf
🫧poging:
- poging tot misdaad (altijd strafbaar)
- poging tot wanbedrijf (soms strafbaar)
- poging tot overtreding (niet strafbaar)
🫧Deelneming
- meewerken aan een strafbaar feit zonder het zelf te verwezenlijken
- deelneming is strafbaar
- mededaders en medeplichtiging
Opsporingsonderzoek olv wie
Wat
Wat na afloop
- O.l.v het openbare ministerie
- Stellen van onderzoeksdaden via opdrachten aan de politie
-verdachten ondervragen,
-politie maakt hier telkens een PV van en stuurt dit naar OM
- vormt strafdossier
-geheim - Afloop
➡️ niet vervolgen; seponering, nooit definitief, minnelijk schikking, bemiddeling in strafzaken.
➡️vervolgen: rechtstreeks dagvaarden (persoon oproepen voor de rechtbank), vordering tot onderzoekt.
Gerechtelijke onderzoek olv wie
Wat
- wanneer verregaande onderzoeksdaden nodig zijn in belang van onderzoek, dient het OM het strafdossier over te dragen aan de onderzoeksrechter
- komt tussen op vraag van PDK
- verzamelt bewijsmateriaal
- doorsturen naar raadkamer
Heb je toestemming voor verregaande onderzoek nodig (gerechtelijke onderzoek) en wat is dat
Voor verregaande onderzoeksdaden is immers toestemming van een rechter nodig. Deze moet nagaan of de verregaande onderzoeksdaden verantwoord zijn en moet daarbij de belangen vaker verdachte afwegen tegen de noodzaak om voldoende bewijs te vinden
= huiszoeking, telefoontap, DNA-onderzoek
Wat gebeurt er na de vooronderzoek
De raadkamer neemt beslissing over de verdere behandeling. Als raadkamer van mening is dat er weinig bewijs is enz dan kan ze besluiten tot buitenvervolginstelling (zaak niet meer vervolgen).
Of die kan beslissen om de zaak te laten vervolgen. Dus verwijzen naar de rechtbank.
Als het gaat om misdaden dan is het niet de raadkamer die beslist maar wordt het behandeld door de kamer van inbeschuldigingstelling. (Zij beslissen bv verwijzen naar assisenhof enz)
“De vrijheid van persoon is gewaarborgd”
Wat met opsluiting/ arrestaties
En wat zijn de gevaren ?
Tenzij op heterdaad betrapt, kan niemand aangehouden worden dan met redenen omkleed bevel van de rechter dat moet worden betekend bij de aanhouding of uiterlijk binnen 24uur.
- tussenkomst rechter
- met wettelijke grondslag
- met redenen omkleed
Gevaren (wnr 🚶♂️wordt vrijgelaten tijdens strafrechtelijk onderzoek)
- collusiegevaar: bv. Verdachte samen met anderen bewijsmateriaal vernietigen, bewijs beïnvloeden, valse verklaringen afleggen
- verduisteringsgevaar: de verdachte bewijsmateriaal verduisteren, verbergen, vernietigen
- recidivegevaar: opnieuw strafbare feiten plegen
- ontrekkingsgevaar: zich intrekken aan het strafelijke proces door bv. te vluchten
Rechterlijke organisatie in het strafprocesrecht
✨Hof van cassatie
✨hof van assisen
✨hof van beroep
✨rechtbank van eerste aanleg
-correctionele rechtbank
- jeugdrechtbank
- de strafuitvoeringsrechtbank
✨politierechtbank
Voor wat is de politierechtbank bevoegd
- georganiseerd per arrondisement (15 waarvan 4 in Brussel )
- overtredingen
- gecontraventionaliseerde wanbedrijven
- misdrijven inzake wegverkeer
- slagen en verwondingen t.g.v wegverkeer (onopzettelijk)
- schadevergoeding t.o.v wegverkeer.
- hoger beroep tegen administratieve voeten van gemeenten
Voor wat is de correctionele rechtbank bevoegd
- wanbedrijven en ‘misdaden’
*voor wanbedrijven: gevangenisstraf 8d tot 5jaar, boete > 25€, werkstraf >45u
*gecorrectionaliseerde misdaden: straffen van 5 tot 20 jaar. (=misdaden die onder de bevoegdheid van een hof van assisen vallen maar die in plaats daarvan worden behandeld door correctionele rechtbank) - fungeert als ‘hoger beroep’ voor politierechtbank
- aleenzetelend rechter tenzij uitzondering.
Jeugdrechtbank
- ✨beschermingsmaatregelen tegenover minderjarigen. ✨
✨- maatregelen bij verontrustende situaties. ✨
➡️ opvoedend project, bezoek ambulante voorziening, begeleiding door onthaalcentrum, pleegzorg,…
- ✨maatregelen ingeval van ‘als misdrijf omschreven feiten’ ✨
➡️ rekening houdend met persoonlijkheid, maturiteit, ernst, veiligheid,….
➡️toezicht, begeleiding, gemeenschapsdienst,…
- ✨Uithandgeving✨
➡️zware misdrijven, reeds eerder maatregelen.
➡️door minderjarigen +16
➡️aan assisen of bijzondere kamer Jeugdrechtbank.
Strafuitvoeringsrechtbank
- waken over de uitvoering van straffen van >3 jaar
- oordelen over de voorwaardelijke invrijheidstelling, elektronische toezicht of beperkte detentie
- geen hoger beroep, wel Cassatie
Hof van beroep
- 5 hoven van beroep: Brussel, Antwerpen, Gent, Luik en Bergen
- neemt kennis van beroep tegen uitspraken eerste aanleg (correctionele rechtbank en jeugdrechtbank)
- misdrijven door ministers of magistraten
Hoven van Assisen
- 1 per provincie
- niet permanent !
- 12 juryleden en 3 beroepsrechters
- zwaarste misdrijven
🧷misdaden
🧷politieke misdrijven
🧷 persmisdrijven (m.u.v Racistische
of xenofobe pm) - motiveringsplicht
- geen hoger beroep wel cassatie
= beslissingen kunnen niet worden aangevochten via hoger beroep maar kunnen wel worden onderworpen aan een cassatieprocedure. (De cassatie = hoogste gerechtshof in het land)
Welke termen horen bij politierechtbank
- Beklaagde
- Vonnis
Welke termen horen bij Hof van Assisen
🔺Beschuldigde 🔺
🔺Arrest 🔺= uitspraak van de het Hof van Assisen, waarin wordt beslist of de beschuldigde schuldig of onschuldig is en indien schuldig welke straf.
🔺Jury 🔺 juryleden worden willekeurig geselecteerd uit de bevolking en nemen deel aan de besluitvorming
Leg uit verdachte
Tijdens opsporingsonderzoek aanwijzigingen van schuld
Leg uit Inverdenkinggestelde
OR heeft bekendgemaakt dat in hoofde van een persoon ernstige aanwijzingen van schuld bestaan
Leg uit beklaagde
Persoon tegen wie vervolging is ingesteld
