2.2.1: Ομηρική εποχή (1100-750 π.Χ.) Flashcards
Ποια περίοδος ακολούθησε την παρακμή των μυκηναϊκών κέντρων;
Η ομηρική εποχή.
Ποια είναι η κύρια πηγή πληροφοριών για την ομηρική εποχή;
Τα ομηρικά έπη.
Πώς χαρακτηρίζεται η ομηρική εποχή παραδοσιακά;
Ως ελληνικός μεσαίωνας ή σκοτεινοί χρόνοι.
Ποιο είναι το κύριο γεγονός που συνέβη στα τέλη του 12ου αιώνα π.Χ.;
Αραίωση του πληθυσμού και απουσία κοινωνικής και πολιτικής συγκρότησης.
Ποια θεωρία προσφέρει μια επιστημονικά τεκμηριωμένη εξήγηση για την επικράτηση των Δωριέων;
Η θεωρία της μετακίνησης των Δωριέων ως ενός ελληνικού ποιμενικού φύλου που κατέβηκε σε περιοχές πεδινές και τις κατέλαβε.
Ποια ήταν η άμεση συνέπεια της επικράτησης των Δωριέων;
Τη δημιουργία δημογραφικού προβλήματος, που εκτονώθηκε μέσω αλυσιδωτών μετακινήσεων ελληνικών πληθυσμών.
Πότε έγινε ο πρώτος ελληνικός αποικισμός;
Από τα μέσα περίπου του 11ου αιώνα π.Χ. μέχρι και τον 9ο αιώνα π.Χ.
Ποια ελληνικά φύλα συμμετείχαν στον πρώτο ελληνικό αποικισμό και πού εγκαταστάθηκαν;
Οι Αιολείς εγκαταστάθηκαν στην Αιολίδα, ενώ οι Ίωνες στην Ιωνία.
Ποιο ήταν το κέντρο του θρησκευτικού συνασπισμού των Ιώνων;
Το Πανιώνιο, με κέντρο το ιερό του Ποσειδώνα στο ακρωτήριο της Μυκάλης.
Πώς ονομάστηκε η γνωστή θρησκευτική ένωση των Δωριέων;
Δωρική εξάπολη, με κέντρο το ιερό του Απόλλωνα στο Τριόπιο ακρωτήριο της Κνίδου.
Ποιος ήταν ο σημαντικός πληθυσμός που συμμετείχε στον πρώτο ελληνικό αποικισμό στις παράλιες της Μ. Ασίας;
Οι Δωριείς, οι οποίοι μετακινήθηκαν από τη Λακωνία, την Επίδαυρο, την Τροιζήνα και εγκαταστάθηκαν σε νησιά και παράλιες περιοχές.
Ποια ήταν η κύρια πηγή οικονομικής ανάπτυξης κατά την Ομηρική εποχή;
Η γη, μέσω μιας μορφής κλειστής αγροτικής οικονομίας.
Ποιοι αποτελούσαν τον οίκο στην Ομηρική εποχή;
Τα μέλη κάθε οικογένειας και άλλα άτομα που εξαρτιόνταν οικονομικά από αυτήν.
Ποιος ήταν οι δημιουργοί στην Ομηρική κοινωνία;
Πολυάριθμη κοινωνική ομάδα με ειδίκευση σε διάφορες τέχνες όπως ξυλουργική, αγγειοπλαστική, χαλκουργία κλπ.
Ποιος ήταν ο ρόλος των δούλων στην Ομηρική εποχή;
Αποτελούσαν περιουσιακό στοιχείο του οίκου και συχνά αποκτούνταν από πολέμους ή πειρατεία.
Ποιος ήταν ο ρόλος του βασιλιά στις Ομηρικές κοινωνίες;
Ήταν ο αρχηγός του στρατού κατά τους πολέμους και ο κυβερνήτης με θρησκευτική και δικαστική εξουσία σε περίοδο ειρήνης.
Ποια είναι η πρώτη εμφάνιση της γραφής στον ελλαδικό χώρο μετά την πτώση των μυκηναϊκών ανακτόρων;
Στα τέλη του 9ου αι. π.Χ. ή στις αρχές του 8ου αι. π.Χ.
Πώς προέκυψε η ελληνική αλφαβητική γραφή;
Από αφομοιωτική προσαρμογή του φοινικικού αλφαβήτου στις φωνητικές αξίες της ελληνικής γλώσσας και προσθήκη των φωνηέντων που έλειπαν.
Τι πολιτιστικά επιτεύγματα σημειώθηκαν στην Ομηρική εποχή;
Δημιουργία των πρώτων ιερών, δημιουργία του ολυμπιακού δωδεκάθεου, εμφάνιση της επικής ποίησης, καθώς και πολιτιστική άνθηση στην τέχνη, κυρίως στην κεραμική και τη μικροτεχνία.
Ποια θεωρείται η προέλευση των ομηρικών επών;
Τα τραγούδια με ηρωικό περιεχόμενο που δημιουργήθηκαν από τη μυκηναϊκή εποχή.
Ποιος πιστεύεται ότι ήταν ο δημιουργός των ομηρικών επών;
Ο Όμηρος, ο οποίος πιθανότατα συνέθεσε την Ιλιάδα περί τα μέσα του 8ου αιώνα π.Χ. και την Οδύσσεια προς τα τέλη του 8ου αι. π.Χ. ή στις αρχές του 7ου αι. π.Χ.
Ποιοι φυλετικοί ομίλοι ξεχώριζαν στην Αρχαία Ελλάδα και ποιες ήταν οι μετακινήσεις τους;
Από την πηγή 1
Οι Αθηναίοι, που κρατούσαν από το πελασγικό γένος, και οι Λακεδαιμόνιοι, που κρατούσαν από το ελληνικό. Οι Λακεδαιμόνιοι είχαν μετακινηθεί από τη Φθιώτιδα στην Πίνδο και από εκεί στη Δρυοπίδα, όπου ονομάστηκαν Δωριείς.
Ποιοι ήταν οι φυλές που είχαν μετακινηθεί στην Βοιωτία μετά την άλωση της Τροίας;
Από την πηγή 1
Οι Βοιωτοί, που είχαν εκδιωχθεί από την Άρνη από τους Θεσσαλούς, και οι Δωριείς, που είχαν κατακτήσει την Πελοπόννησο.
Ποιες αποικίες ιδρύθηκαν στην Ελλάδα μετά τα Τρωικά;
Από την πηγή 1
Οι Αθηναίοι ιδρύθηκαν στις Ιωνικές πόλεις και τα νησιά, ενώ οι Πελοποννήσιοι ιδρύθηκαν στην Ιταλία, τη Σικελία και άλλα μέρη της Ελλάδας.
Ποιο παράδειγμα αναφέρεται στην ανταλλαγή αγαθών στους ομηρικούς χρόνους και ποια είναι η σημασία του;
Από την πηγή 2
Στην Ιλιάδα, Ζ, 232-236, περιγράφεται πώς ο Γλαύκος αντάλλαξε τα χρυσά του άρματα με τα χάλκινα του Διομήδη. Αυτό αποτελεί παράδειγμα ανταλλαγής αγαθών, που ήταν συνηθισμένη πρακτική στην αρχαία εποχή, ενισχύοντας τους δεσμούς φιλίας και συνεργασίας μεταξύ ανθρώπων και φυλών.
Ποιο άλλο παράδειγμα παρατίθεται για τις ανταλλαγές αγαθών στους ομηρικούς χρόνους;
Από την πηγή 2
Στην Ιλιάδα, Η, 472-475, περιγράφεται πώς οι Αργίτες αντάλλαζαν κρασί τους με χάλκινα, σίδερα, βόδια, σκλάβους κλπ. Αυτή η αναφορά επιδεικνύει τη συνήθη πρακτική της ανταλλαγής αγαθών ως μέσο εμπορίου και κοινωνικής ανταλλαγής στην αρχαία εποχή.
Ποια είναι η έννοια του οίκου στην ομηρική εποχή και πώς διαφέρει από τη σημερινή έννοια της οικογένειας;
Από την πηγή 3
Στην ομηρική εποχή, ο οίκος δεν αναφέρεται μόνο σε μια πυρηνική οικογένεια, αλλά περιλαμβάνει όλα τα άτομα - ελεύθερα ή δούλα - που εξαρτώνται από τον επικεφαλής του οίκου. Περιλαμβάνει επίσης όλα τα περιουσιακά στοιχεία, όπως γη, κτίρια, ζώα, αποθέματα κ.λπ., που εξασφαλίζουν την υλική ύπαρξη του οίκου. Αυτή η έννοια διαφέρει από τη σημερινή έννοια της οικογένειας, η οποία περιορίζεται συνήθως στους γονείς και τα παιδιά.
Ποια είναι η περίπτωση στην Οδύσσεια όπου ο λαός καλείται να αντιταχθεί στη γνώμη ενός βασιλιά ή ενός ήρωα;
Από την πηγή 4
Στην Οδύσσεια, ο σοφός Μέντωρ καλεί τον λαό της Ιθάκης να στραφεί εναντίον των μνηστήρων, εκφράζοντας την αρχή της πλειοψηφίας: “τόσο πλήθος πού’σαστε, να τους ανακρατήστε!”
