22) cogadh fuair

Question 1

cúiseanna leis an cogadh fuair

Answer 1

pleann marshall
dúnghaois truman
caipitileachas vs cumannachas
óráid churchill (Cúirtín irann)
easéantú i rith dcd
crois maonlach sóvéadach
stáil satlít sóvéadach

Question 2

An Cogaidh Fuar

Answer 2

Cogadh íde-eolaíochta (tuaraimí) ab ea é seo.​

Deireadh an D.C.D. – Eoraip scriosta – Stáit Aontaithe Meiriceá agus Aontas Shóivéadaigh (USSR) – Sárchumhachtaí (Super Powers)​

Easaontas eatharthu ar conas an Eoraip a aththógáil.​

Níor bhris cogaidh oscailte amach eatharthu ach thug siad tacaíocht do tíortha eile a ghlac lena tuaraimí – cogadh fuar

Question 3

SAM agus Caipitleachas

Answer 3

Daonlathas – Roinnt páirtí difriúla agus d’athraigh ce a bhí i gcumhacht i ndiaidh toghcháin

Caipitleachas – Úinéirí príobháideacha sa ghnó agus tionsclaíocht

Question 4

APSS agus Cumannachas

Answer 4

Deachtóireacht – Ní raibh ach pairtí amháin – Páirtí na Cumannaigh

Úinéireacht Rialtais de ghnó agus tionsclaíocht

Question 5

Cé co-tábhachtach a bhí Imshuí Bherlin, 1948–49?

Answer 5

Bhí an Ghearmáin roinnte i 4 zóin fhorghábháil i ndiaidh an chogaidh.​

Bhí Berlin roinnte i 4 rannáin freisin

Question 6

Imshuí agus Airaistriú

Answer 6

Chuir SAM agus an Breatain airgeadra amach – an Deutschmark​

Ghearr an APSS nascanna bóthair, iarnróid agus canálacha go Iarthar Berlin​

Ghearr siad leichtreachas freisin.​

D’úsáid na Comhghuaillithe Airaistriú chun soláthairí a sheoladh chuig Iarthar Berlin​

Oibríocht Vittles

Question 6

Cé co-tábhachtach a bhí Imshuí Bherlin, 1948–49? Tuairim Méiriceá & Breatain

Answer 6

Bhí SAM agus an Breatain ag déanamh iarracht eacnamaíocht na Gearmáine a feabhasú agus chun daonlathas a chur i bhfeidhm ann.​

Question 7

Cé co-tábhachtach a bhí Imshuí Bherlin, 1948–49? Tuairim na Sóiviéidí

Answer 7

Bhí an APSS ag lorg cúiteamh ollmhór) ó Oirthear na Gearmáine de bharr an méid fulaingt a tháinig orthu i rith an chogaidh

Question 8

Imshuí Berlin

Answer 8

Gearmáin roinnte ag deireadh an DCD – Berlin ar thaobh an USSR ach roinnt freisin.​

Modhanna difriúla in úsáid ar taobhanna difriúla - Chuir SAM agus an Breatain airgeadra amach – an Deutschmark​

Stalin = mí-shásta – Berlin ar fad dó féin.​

Bóithre agus iarnród dúnta. Leictreachas gearrtha.

Question 9

Oibríocht Vittles

Answer 9

Aisaistriú – bia, éadaí agus solathairí eile do 2 mill. daoine in eitleán. Lean sé 11 mhí.​

D’árdaigh Stalin an imshuí ach mhéadaigh an teannas.​

Cruthaíodh NATO (Meiriceá agus a comhghuaillithe) agus Comhaontú Varsá (USSR agus a comhghuaillithe)​

Ar deireadh roinneadh Berlin le falla Berlin.

Question 10

Ardaíodh an t-Imshuí​

Answer 10

Ciondháil bia​

Dúnadh tionsclaíocht​

Caillíodh 125,000 poist​

Cruinnithe móra chun spioraid a fhorbairt​

Thuig Stalin nach féidir leis buachaint​

D’ardaigh Stalin an t-imshuí​

Laghdaigh an baol chogaidh

Question 11

Cé co-tábhachtach a bhí Cogadh Cóiré, 1950–53?

Answer 11

Bhí an Chóiré roinnte an 38ú chomhthreomhar i ndiaidh an DCD ​

​

Thug APSS tacaíocht do Chóiré Thuaidh​

​

Thug SAM tacaíocht don Chóiré Theas ​

​

Rinne Chóiré Thuaidh ionradh ar Chóiré Theas

Question 12

tábhacht cogadh córíé

Answer 12

coriéa theas tír saibhir (daonleathas)
údarás an un
baol cogadh domhanda
cara nua sam an tseapáin
córéa thuaigh (cummanachas)
méid daoine a bhí marithe

Question 12

Dul chun cinn an Chogaidh

Answer 12

Thug Truman tacaíocht don Chóiré Theas​

D’eagraigh an UN forsaí chun tacaíocht a thabhairt don Chóiré Theas​

Le MacArthur i gceannas – Bhog siad i dtreo an teorainn leis an tSín​

Sheol Mao Zedong trúpaí na Síne chun tacaíocht a thabhairt don Chóiré Thuaidh​

Briseadh McArthur​

Lean an cogadh ar aghaidh, go mall,​

Ceannairí nua​

Eisenhower i SAM and Khrushchev san APSS - Síochán​

Chríocnaigh an cogadh san áit a thosaigh sé – an 38ú chomhthreomhar

Question 13

Cén fath go raibh Géarchéim Chúba co-tábhachtach?

Answer 13

Thug SAM tacaíocht do Batista, Deachtóir Chúba​

Rinneadar easportáil ar siúcra chuig SAM​

Tháinig Castro, ceannaire Chumannach, i gcumhacht.​

Rinne sé tionscal náisiúnta as siúcra​

Thóg SAM seilbh don ghnó.​

Dhúiltigh SAM siúcra a cheannach​

Fuair Castro cabhair ó Khrushchev (APSS)​

D’eagraigh SAM ionradh a theip– Bay of Pigs​

Thóg an APSS suíomhanna diúracháin i gCúba

Question 14

Dul chun cinn na géarchéime

Answer 14

D’ordaigh Kennedy imshuí ar Chúba​

Baol cogadh núicléach​

Longa APSS ag dul i dtreo Cúba​

Tháinig Kennedy agus Khrushchev ar aontas - Stop an APSS le na suíomhanna diúracháin má geall SAM gan ionradh a dhéanamh ar Chúba

Question 15

Géarchéim Cuba

Answer 15

Ceannairí nua ag na Sárchumhachtaí – Nikita Kruschev (USSR) agus John F. Kennedy ag S.A.M.​

1959 – reabhlóid Chummannach i gCúba faoi Fidel Castro. S.A.M. cosc ar trádáil le Cuba​

USSR cabhair do Cúba ach freisin theastaigh uatha láthair diúracán (missile site) a bhunú ar an oileán..​

Fuair Kennedy amach - cogadh leis an USSR muna stop na longa diúracán a bhí ag teacht go Cúba.​

Ag an nóiméad deireanach chas siad timpeall

Chuir an ghearchéim eagla ar na Sárchumhachtaí​

Líne theileafóin speisialta díreach ón Teach Bán go Chreimil​

Méid arm núicléach a bhí acu a laghdú

Question 16

Cén fáth go raibh deireadh an APSS tábhachtach?

Answer 16

Comórtas idir SAM agus APSS i rith an Chogaidh Fuar​

Ní raibh eacnamaíocht APSS láidir go leor​

Cogadh ag an APSS in Afghanastan​

Bhí fonn ar Gorbachev, ceannaire na Rúise, leasú a dhéanamh ar an APSS​

Rinne Gorbachev comhaontú le Regan an rás armtha a stopadh​

Gheall Gorbachev gan chur isteach ar tíre in Oirthear na hEorpa​

Deireadh an Ré Cumannachas​

Leagadh an falla i mBerlin​

An Ghearmáin aontaithe

Deireadh cumannachas sa APSS​

Bhris suas an Aontas Sóivéadach​

Cruthú tíortha neamhspléacha

Question 17

tábhacht géarcéim cuba

Answer 17

droch caidrimh idir sam agus cuba (2014)
cóngaireach do cogadh núcéach
lean castró mar ceannaire cummanaigh
conradh :cosc ar tástáil buamáil admhach
fón idir wahington agus moscow

Question 18

an iomaíocht alarma

Answer 18

búmáíl hidrigin
diúracáin bhalistíocht idir ilcríocha
coghadh núcléach scriosadh frithpáirteach

Question 18

iomaíocht bolscaireachta

Answer 18

modh maireachtála an taobh eile cáinte
leabhair srl

Question 19

spásráis

Answer 19

céad satilít ussr
cead ar geallach sam
cruthú mpdh maireachtala an eanna ab fearr