2.2 Flashcards
Wat is de functie van de rechtsstaat?
Burgers beschermen tegen de macht en willekeur van de overheid
De rechtsstaat garandeert dat de overheid zich aan de wet houdt en dat burgers rechten hebben.
Wat is een sociaal contract?
Burgers én de overheid accepteren hun rechten en plichten
Dit contract vormt de basis voor de samenwerking tussen burgers en de overheid.
Noem de vijf beginselen van de rechtsstaat.
- Het beginsel van grondrechten
- De wetten zijn democratisch
- Het legaliteitsbeginsel
- Het beginsel van de trias politica
- Onafhankelijke rechtsspraak
Deze beginselen zijn essentieel voor de werking van een rechtsstaat.
Wat legt de Grondwet vast?
- Fundamentele rechten van burgers
- Begrenst de macht van de staat
- Organisatie van de machtsorganen van de staat
- Drukt de eenheid van de natie uit
De Grondwet is een belangrijk document dat de basis vormt voor de democratische rechtsstaat.
In welk jaar kreeg onze moderne democratie vorm?
1848
Dit jaar markeert de invoering van belangrijke democratische veranderingen in Nederland.
Wat zijn klassieke grondrechten?
Grondrechten die de overheid moet garanderen
De overheid heeft een passieve rol en deze rechten zijn juridisch afdwingbaar.
Noem vier voorbeelden van klassieke grondrechten.
- Gelijkheidsbeginsel (Art. 1)
- Kiesrecht (Art. 4)
- Vrijheid van godsdienst en levensovertuiging (Art. 6)
- Vrijheid van meningsuiting (Art. 7)
Deze rechten zijn essentieel voor de bescherming van individuele vrijheden.
Wat zijn sociale grondrechten?
Grondrechten waarbij de overheid een zorgplicht heeft
Deze rechten zijn niet afdwingbaar bij de rechter en vereisen een actieve rol van de overheid.
Noem drie voorbeelden van sociale grondrechten.
- Werkgelegenheid en vrije keuze van arbeid (Art. 19)
- Bestaanszekerheid en welvaart (Art. 20)
- Onderwijs (Art. 23)
Sociale grondrechten zijn gericht op het welzijn van de burgers.
Wat betekent ‘Behoudens ieders verantwoordelijk voor de wet’?
Vrijheidsrechten van de ene burger mogen niet leiden tot vrijheidsbeperkingen van een andere burger
Dit principe benadrukt de wederkerigheid van rechten en verantwoordelijkheden.
Waar gaat het voorbeeld van de politieke partij die discriminatoire uitlatingen doet over?
Botsende grondrechten
Dit voorbeeld laat zien hoe vrijheid van meningsuiting kan botsen met andere grondrechten.
Waar gaat het voorbeeld van het roddelblad dat privé-aangelegenheden publiceert over?
Botsende grondrechten
Dit voorbeeld illustreert de spanning tussen persvrijheid en het recht op privacy.
Vul in: Klassieke grondrechten vereisen een _______ rol van de overheid.
passieve
Deze grondrechten zijn juridisch afdwingbaar.
Vul in: Sociale grondrechten vereisen een _______ rol van de overheid.
actieve
Deze grondrechten zijn gericht op het bevorderen van sociale voorzieningen.